خوش‌خلقی در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = خوش‌خلقی | | موضوع مرتبط = خوش‌خلقی | ||
| عنوان مدخل = خوش‌خلقی | | عنوان مدخل = خوش‌خلقی | ||
| مداخل مرتبط = [[خوش‌خلقی در لغت]] - [[خوش‌خلقی در قرآن]] - [[خوش‌خلقی در حدیث]] - [[خوش‌خلقی در نهج البلاغه]] - [[خوش‌خلقی در اخلاق اسلامی]] - [[خوش‌خلقی در معارف و | | مداخل مرتبط = [[خوش‌خلقی در لغت]] - [[خوش‌خلقی در قرآن]] - [[خوش‌خلقی در حدیث]] - [[خوش‌خلقی در نهج البلاغه]] - [[خوش‌خلقی در اخلاق اسلامی]] - [[خوش‌خلقی در معارف دعا و زیارات]] - [[خوش‌خلقی در معارف و سیره نبوی]] - [[خوش‌خلقی در معارف و سیره حسینی]] - [[خوش‌خلقی در معارف و سیره سجادی]] - [[خوش‌خلقی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[خوش‌خلقی در خانواده]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== [[اخلاق نیکو]] == | == [[اخلاق نیکو]] == | ||
=== [[خوش‌خویی]] === | === [[خوش‌خویی]] === | ||
در کتاب [[تاریخ الیعقوبی (کتاب)|تاریخ الیعقوبی]] از [[امام حسین]] {{ع}} نقل است: [[خوی]] خوش، [[عبادت]] است<ref>{{متن حدیث|الخُلُقُ الْحَسَنُ عِبَادَةٌ}} | در کتاب [[تاریخ الیعقوبی (کتاب)|تاریخ الیعقوبی]] از [[امام حسین]] {{ع}} نقل است: [[خوی]] خوش، [[عبادت]] است<ref>{{متن حدیث|الخُلُقُ الْحَسَنُ عِبَادَةٌ}}، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۶).</ref>. | ||
در کتاب [[دلائل الإمامة (کتاب)|دلائل الإمامة]] به نقل از [[فاطمه دختر امام حسین]]، از امام حسین {{ع}} نقل شده است: [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: «بهترین‌های شما، نرم خوترین‌های شما هستند و نیز آنها که [[زنان]] خود را بیشتر گرامی بدارند»<ref>{{متن حدیث|أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} قَالَ: خِيَارُكُمْ أَلْيَنُكُمْ مَنَاكِبَ، وَ أَكْرَمُهُمْ لِنِسَائِهِمْ}} | در کتاب [[دلائل الإمامة (کتاب)|دلائل الإمامة]] به نقل از [[فاطمه دختر امام حسین]]، از امام حسین {{ع}} نقل شده است: [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: «بهترین‌های شما، نرم خوترین‌های شما هستند و نیز آنها که [[زنان]] خود را بیشتر گرامی بدارند»<ref>{{متن حدیث|أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} قَالَ: خِيَارُكُمْ أَلْيَنُكُمْ مَنَاكِبَ، وَ أَكْرَمُهُمْ لِنِسَائِهِمْ}}، دلائل الإمامة، ص۷۵، ح۱۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۴.</ref> | ||
=== [[امانتداری]] === | === [[امانتداری]] === | ||
در کتاب [[الأمالی (کتاب)|الأمالی]] از امام حسین {{ع}} از [[امام علی]] {{ع}} نقل شده است: پیامبر خدا {{صل}} فرمود: «مجالس، امانت‌اند و برای [[مؤمن]]، روا نیست که حرف مؤمنی را به جای دیگر ببرد» یا فرمود: «[روا نیست] حرف [[برادر]] مؤمنش را به جای دیگر ببرد»<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ، وَ لَا يَحِلُ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَأْثَرَ عَنْ مُؤْمِنٍ- أَوْ قَالَ: عَنْ أَخِيهِ الْمُؤْمِنِ- قَبِيحاً}} | در کتاب [[الأمالی (کتاب)|الأمالی]] از امام حسین {{ع}} از [[امام علی]] {{ع}} نقل شده است: پیامبر خدا {{صل}} فرمود: «مجالس، امانت‌اند و برای [[مؤمن]]، روا نیست که حرف مؤمنی را به جای دیگر ببرد» یا فرمود: «[روا نیست] حرف [[برادر]] مؤمنش را به جای دیگر ببرد»<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ، وَ لَا يَحِلُ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَأْثَرَ عَنْ مُؤْمِنٍ- أَوْ قَالَ: عَنْ أَخِيهِ الْمُؤْمِنِ- قَبِيحاً}}، الأمالی، طوسی، ص۵۷۲، ح۱۱۸۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۴.</ref> | ||
=== [[بردباری]] === | === [[بردباری]] === | ||
در کتاب [[الخصال (کتاب)|الخصال]] به سندش، از امام حسین {{ع}}، از امام علی آمده است: پیامبر خدا {{صل}} فرمود: «[[سوگند]] به آنکه جانم در دست اوست، هیچ چیز با هیچ چیز گِرد نیامد که [[برتر]] از گِرد آمدن بردباری با [[دانش]] باشد»<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا جُمِعَ شَيْءٌ إِلَى شَيْءٍ أَفْضَلُ مِنْ حِلْمٍ إِلَى عِلْمٍ}} | در کتاب [[الخصال (کتاب)|الخصال]] به سندش، از امام حسین {{ع}}، از امام علی آمده است: پیامبر خدا {{صل}} فرمود: «[[سوگند]] به آنکه جانم در دست اوست، هیچ چیز با هیچ چیز گِرد نیامد که [[برتر]] از گِرد آمدن بردباری با [[دانش]] باشد»<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا جُمِعَ شَيْءٌ إِلَى شَيْءٍ أَفْضَلُ مِنْ حِلْمٍ إِلَى عِلْمٍ}}، الخصال، ص۵، ح۱۱؛ الأمالی، صدوق، ص۳۷۱، ح۴۶۶.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۵.</ref> | ||
=== گذشت === | === [[گذشت]] === | ||
در کتاب [[نثر الدر (کتاب)|نثر الدر]] از امام حسین {{ع}} نقل گردیده است: باگذشت‌ترینِ [[مردم]]، کسی است که از سرِ [[قدرت]] در گذرد<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَعْفَى النَّاسِ مَنْ عَفَا عَنْ قُدْرَةٍ}} | در کتاب [[نثر الدر (کتاب)|نثر الدر]] از امام حسین {{ع}} نقل گردیده است: باگذشت‌ترینِ [[مردم]]، کسی است که از سرِ [[قدرت]] در گذرد<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَعْفَى النَّاسِ مَنْ عَفَا عَنْ قُدْرَةٍ}}، نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۶.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۵.</ref> | ||
=== [[بخشش]] === | === [[بخشش]] === | ||
در کتاب [[نثر الدر (کتاب)|نثر الدر]] از امام حسین {{ع}} نقل گردیده است: ای مردم! هر کس ببخشد، | در کتاب [[نثر الدر (کتاب)|نثر الدر]] از امام حسین {{ع}} نقل گردیده است: ای مردم! هر کس ببخشد، سَروری می‌یابد و هر که [[بخل]] بورزد، به [[پستی]] می‌گراید. بخشنده‌ترینِ مردم، کسی است که به فردی ببخشد که امیدی به او ندارد<ref>{{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ مَنْ جَادَ سَادَ، وَ مَنْ بَخِلَ رَذِلَ، وَ إِنَّ أَجْوَدَ النَّاسِ مَنْ أَعْطَى مَنْ لَا يَرْجُوهُ}}، نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۶.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۵.</ref> | ||
=== [[سکوت]] === | === [[سکوت]] === | ||
در کتاب [[تاریخ الیعقوبی (کتاب)|تاریخ الیعقوبی]] از [[امام حسین]] {{ع}} نقل شده است: سکوت، [[زیور]] است<ref>{{متن حدیث|الصَّمْتَ زَيْنٌ}} | در کتاب [[تاریخ الیعقوبی (کتاب)|تاریخ الیعقوبی]] از [[امام حسین]] {{ع}} نقل شده است: سکوت، [[زیور]] است<ref>{{متن حدیث|الصَّمْتَ زَيْنٌ}}، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۶.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۶.</ref> | ||
=== [[شجاعت]] === | === [[شجاعت]] === | ||
در کتاب [[مشکاة الأنوار (کتاب)|مشکاة الأنوار]] نقل است: از [[حسین بن علی]] {{ع}} درباره شجاعت پرسیدند. فرمود: «قدم نهادن در [[سختی]]، [[شکیبایی]] ورزیدن در [[مصیبت]] و [[دفاع]] از [[برادران]]»<ref>{{متن حدیث|سُئِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ {{ع}} عَنِ النَّجْدَةِ فَقَالَ الْإِقْدَامُ عَلَى الْكَرِيهَةِ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ النَّائِبَةِ وَ الذَّبُّ عَنِ الْإِخْوَانِ}} | در کتاب [[مشکاة الأنوار (کتاب)|مشکاة الأنوار]] نقل است: از [[حسین بن علی]] {{ع}} درباره شجاعت پرسیدند. فرمود: «قدم نهادن در [[سختی]]، [[شکیبایی]] ورزیدن در [[مصیبت]] و [[دفاع]] از [[برادران]]»<ref>{{متن حدیث|سُئِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ {{ع}} عَنِ النَّجْدَةِ فَقَالَ الْإِقْدَامُ عَلَى الْكَرِيهَةِ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ النَّائِبَةِ وَ الذَّبُّ عَنِ الْإِخْوَانِ}}، مشکاة الأنوار، ص۴۱۴، ح۱۳۹۱؛ تحف العقول، ص۲۲۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۶.</ref> | ||
=== [[عزّت]] === | === [[عزّت]] === | ||
در کتاب [[الملهوف (کتاب)|الملهوف]] از امام حسین {{ع}} نقل است: هان! بی‌نَسَبِ پسر بی‌نَسَب<ref>منظور، عبیداللّه بن زیاد است که معاویه، بر خلاف شریعت اسلام، پدر او (زیاد) را برادر خود و فرزند ابو سفیان خواند.</ref>، مرا میان دو چیز قرار داده است: [[شمشیر]] و [[خواری]]. خواری، از ما دور است و [[خداوند]]، آن را برای ما نمی‌پذیرد، و نیز پیامبرش و [[مؤمنان]] و دامن‌هایی [[پاک]] و [[پاکیزه]] و جان‌هایی | در کتاب [[الملهوف (کتاب)|الملهوف]] از امام حسین {{ع}} نقل است: هان! بی‌نَسَبِ پسر بی‌نَسَب<ref>منظور، عبیداللّه بن زیاد است که معاویه، بر خلاف شریعت اسلام، پدر او (زیاد) را برادر خود و فرزند ابو سفیان خواند.</ref>، مرا میان دو چیز قرار داده است: [[شمشیر]] و [[خواری]]. خواری، از ما دور است و [[خداوند]]، آن را برای ما نمی‌پذیرد، و نیز پیامبرش و [[مؤمنان]] و دامن‌هایی [[پاک]] و [[پاکیزه]] و جان‌هایی غیرتمند و خوددار که [[اطاعت]] از لیئمان را بر مرگی کریمانه، مقدّم نمی‌دارند. هان! من با این [[خانواده]] و [با وجود] کمیِ نفرات و نبودِ [[یاور]]، به [[جنگ]] می‌روم<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ الدَّعِيَّ ابْنَ الدَّعِيِّ قَدْ رَكَزَ بَيْنَ اثْنَتَيْنِ بَيْنَ السَّلَّةِ وَ الذِّلَّةِ وَ هَيْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّةُ يَأْبَى اللَّهُ ذَلِكَ لَنَا وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ حُجُورٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ وَ أُنُوفٌ حَمِيَّةٌ وَ نُفُوسٌ أَبِيَّةٌ مِنْ أَنْ نُؤْثِرَ طَاعَةَ اللِّئَامِ عَلَى مَصَارِعِ الْكِرَامِ أَلَا وَ إِنِّي زَاحِفٌ بِهَذِهِ الْأُسْرَةِ مَعَ قِلَّةِ الْعَدَدِ وَ خِذْلَةِ النَّاصِرِ}}، الملهوف، ص۱۵۶.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۶.</ref> | ||
=== [[بی‌نیازی]] [[جان]] === | === [[بی‌نیازی]] [[جان]] === | ||
[[شریح بن هانی]] از امام حسین {{ع}} نقل کرده است: کمیِ آرزوهایت و [[رضایت]] به آنچه تو را بس باشد<ref>{{متن حدیث|فَمَا الْغِنَى قَالَ قِلَّةُ أَمَانِيِّكَ وَ الرِّضَا بِمَا يَكْفِيكَ}} | [[شریح بن هانی]] از امام حسین {{ع}} نقل کرده است: کمیِ آرزوهایت و [[رضایت]] به آنچه تو را بس باشد<ref>{{متن حدیث|فَمَا الْغِنَى قَالَ قِلَّةُ أَمَانِيِّكَ وَ الرِّضَا بِمَا يَكْفِيكَ}}، معانی الأخبار، ص۴۰۱، ح۶۲.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۷.</ref> | ||
=== [[بیم]] از [[خدا]] === | === [[بیم]] از [[خدا]] === | ||
[[ابن شهرآشوب]] نقل کرده است که: به امام حسین {{ع}} گفته شد: چه قدر تَرسَت از خدا، بسیار است؟! فرمود: «کسی [[روز قیامت]]، ایمن نیست، جز کسی که در [[دنیا]] از خدا ترسیده باشد»<ref>{{متن حدیث|قِيلَ لَهُ [لِلْحُسَيْنِ {{ع}}]: مَا أَعْظَمَ خَوْفَكَ مِنْ رَبِّكَ فَقَالَ لَا يَأْمَنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا مَنْ خَافَ اللَّهَ فِي الدُّنْيَا}} | [[ابن شهرآشوب]] نقل کرده است که: به امام حسین {{ع}} گفته شد: چه قدر تَرسَت از خدا، بسیار است؟! فرمود: «کسی [[روز قیامت]]، ایمن نیست، جز کسی که در [[دنیا]] از خدا ترسیده باشد»<ref>{{متن حدیث|قِيلَ لَهُ [لِلْحُسَيْنِ {{ع}}]: مَا أَعْظَمَ خَوْفَكَ مِنْ رَبِّكَ فَقَالَ لَا يَأْمَنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا مَنْ خَافَ اللَّهَ فِي الدُّنْيَا}}، المناقب، ابن شهرآشوب، ج۴، ص۶۹؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۲، ح۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۷.</ref> | ||
=== [[پرهیزگاری]] === | === [[پرهیزگاری]] === | ||
در کتاب [[تاریخ دمشق (کتاب)|تاریخ دمشق]] به نقل از مردی از [[قبیله همدان]]، از [[امام حسین]] در [[روز عاشورا]] نقل شده است که: [[بندگان خدا]]! پرهیزگاری کنید و از [[دنیا]] بر | در کتاب [[تاریخ دمشق (کتاب)|تاریخ دمشق]] به نقل از مردی از [[قبیله همدان]]، از [[امام حسین]] در [[روز عاشورا]] نقل شده است که: [[بندگان خدا]]! پرهیزگاری کنید و از [[دنیا]] بر حذر باشید.... توشه بردارید که [[بهترین]] توشه، پرهیزگاری است. پرهیزگاری کنید، شاید که [[رستگار]] شوید<ref>{{متن حدیث|عِبَادَ اللَّهِ! اتَّقُوا اللَّهَ، وَ کُونُوا مِنَ الدُّنْیا عَلَی حَذَرٍ... وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}، تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۲۱۸؛ کفایة الطالب، ص۴۲۹.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۷.</ref> | ||
=== [[ | === [[توکل بر خدا]] === | ||
در کتاب [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مستدرک الوسائل]] از امام حسین {{ع}} نقل است: [[عزّت]] و [[بی‌نیازی]]، بیرون می‌آیند و قرار ندارند تا آن گاه که [[توکّل]] را ببینند و قرار گیرند<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْعِزَّ وَ الْغِنَى خَرَجَا يَجُولَانِ فَلَقِيَا التَّوَكُّلَ فَاسْتَوْطَنَا}} | در کتاب [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مستدرک الوسائل]] از امام حسین {{ع}} نقل است: [[عزّت]] و [[بی‌نیازی]]، بیرون می‌آیند و قرار ندارند تا آن گاه که [[توکّل]] را ببینند و قرار گیرند<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْعِزَّ وَ الْغِنَى خَرَجَا يَجُولَانِ فَلَقِيَا التَّوَكُّلَ فَاسْتَوْطَنَا}}، مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۱۸، ح۱۲۷۹۳.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث خوش‌خلقی است. خوش‌خلقی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: خوش‌خلقی در لغت - خوش‌خلقی در قرآن - خوش‌خلقی در حدیث - خوش‌خلقی در نهج البلاغه - خوش‌خلقی در اخلاق اسلامی - خوش‌خلقی در معارف دعا و زیارات - خوش‌خلقی در معارف و سیره نبوی - خوش‌خلقی در معارف و سیره حسینی - خوش‌خلقی در معارف و سیره سجادی - خوش‌خلقی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - خوش‌خلقی در خانواده - پرسش مرتبط ندارداخلاق نیکو
خوش‌خویی
در کتاب تاریخ الیعقوبی از امام حسین (ع) نقل است: خوی خوش، عبادت است[۱].
در کتاب دلائل الإمامة به نقل از فاطمه دختر امام حسین، از امام حسین (ع) نقل شده است: پیامبر خدا (ص) فرمود: «بهترین‌های شما، نرم خوترین‌های شما هستند و نیز آنها که زنان خود را بیشتر گرامی بدارند»[۲].[۳]
امانتداری
در کتاب الأمالی از امام حسین (ع) از امام علی (ع) نقل شده است: پیامبر خدا (ص) فرمود: «مجالس، امانت‌اند و برای مؤمن، روا نیست که حرف مؤمنی را به جای دیگر ببرد» یا فرمود: «[روا نیست] حرف برادر مؤمنش را به جای دیگر ببرد»[۴].[۵]
بردباری
در کتاب الخصال به سندش، از امام حسین (ع)، از امام علی آمده است: پیامبر خدا (ص) فرمود: «سوگند به آنکه جانم در دست اوست، هیچ چیز با هیچ چیز گِرد نیامد که برتر از گِرد آمدن بردباری با دانش باشد»[۶].[۷]
گذشت
در کتاب نثر الدر از امام حسین (ع) نقل گردیده است: باگذشت‌ترینِ مردم، کسی است که از سرِ قدرت در گذرد[۸].[۹]
بخشش
در کتاب نثر الدر از امام حسین (ع) نقل گردیده است: ای مردم! هر کس ببخشد، سَروری می‌یابد و هر که بخل بورزد، به پستی می‌گراید. بخشنده‌ترینِ مردم، کسی است که به فردی ببخشد که امیدی به او ندارد[۱۰].[۱۱]
سکوت
در کتاب تاریخ الیعقوبی از امام حسین (ع) نقل شده است: سکوت، زیور است[۱۲].[۱۳]
شجاعت
در کتاب مشکاة الأنوار نقل است: از حسین بن علی (ع) درباره شجاعت پرسیدند. فرمود: «قدم نهادن در سختی، شکیبایی ورزیدن در مصیبت و دفاع از برادران»[۱۴].[۱۵]
عزّت
در کتاب الملهوف از امام حسین (ع) نقل است: هان! بی‌نَسَبِ پسر بی‌نَسَب[۱۶]، مرا میان دو چیز قرار داده است: شمشیر و خواری. خواری، از ما دور است و خداوند، آن را برای ما نمی‌پذیرد، و نیز پیامبرش و مؤمنان و دامن‌هایی پاک و پاکیزه و جان‌هایی غیرتمند و خوددار که اطاعت از لیئمان را بر مرگی کریمانه، مقدّم نمی‌دارند. هان! من با این خانواده و [با وجود] کمیِ نفرات و نبودِ یاور، به جنگ می‌روم[۱۷].[۱۸]
بی‌نیازی جان
شریح بن هانی از امام حسین (ع) نقل کرده است: کمیِ آرزوهایت و رضایت به آنچه تو را بس باشد[۱۹].[۲۰]
بیم از خدا
ابن شهرآشوب نقل کرده است که: به امام حسین (ع) گفته شد: چه قدر تَرسَت از خدا، بسیار است؟! فرمود: «کسی روز قیامت، ایمن نیست، جز کسی که در دنیا از خدا ترسیده باشد»[۲۱].[۲۲]
پرهیزگاری
در کتاب تاریخ دمشق به نقل از مردی از قبیله همدان، از امام حسین در روز عاشورا نقل شده است که: بندگان خدا! پرهیزگاری کنید و از دنیا بر حذر باشید.... توشه بردارید که بهترین توشه، پرهیزگاری است. پرهیزگاری کنید، شاید که رستگار شوید[۲۳].[۲۴]
توکل بر خدا
در کتاب مستدرک الوسائل از امام حسین (ع) نقل است: عزّت و بی‌نیازی، بیرون می‌آیند و قرار ندارند تا آن گاه که توکّل را ببینند و قرار گیرند[۲۵].[۲۶]
منابع
پانویس
- ↑ «الخُلُقُ الْحَسَنُ عِبَادَةٌ»، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۶).
- ↑ «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) قَالَ: خِيَارُكُمْ أَلْيَنُكُمْ مَنَاكِبَ، وَ أَكْرَمُهُمْ لِنِسَائِهِمْ»، دلائل الإمامة، ص۷۵، ح۱۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۴.
- ↑ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ، وَ لَا يَحِلُ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَأْثَرَ عَنْ مُؤْمِنٍ- أَوْ قَالَ: عَنْ أَخِيهِ الْمُؤْمِنِ- قَبِيحاً»، الأمالی، طوسی، ص۵۷۲، ح۱۱۸۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۴.
- ↑ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا جُمِعَ شَيْءٌ إِلَى شَيْءٍ أَفْضَلُ مِنْ حِلْمٍ إِلَى عِلْمٍ»، الخصال، ص۵، ح۱۱؛ الأمالی، صدوق، ص۳۷۱، ح۴۶۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۵.
- ↑ «إِنَّ أَعْفَى النَّاسِ مَنْ عَفَا عَنْ قُدْرَةٍ»، نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۵.
- ↑ «أَيُّهَا النَّاسُ مَنْ جَادَ سَادَ، وَ مَنْ بَخِلَ رَذِلَ، وَ إِنَّ أَجْوَدَ النَّاسِ مَنْ أَعْطَى مَنْ لَا يَرْجُوهُ»، نثر الدرّ، ج۱، ص۳۳۴؛ نزهة الناظر، ص۸۱، ح۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۵.
- ↑ «الصَّمْتَ زَيْنٌ»، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۶.
- ↑ «سُئِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (ع) عَنِ النَّجْدَةِ فَقَالَ الْإِقْدَامُ عَلَى الْكَرِيهَةِ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ النَّائِبَةِ وَ الذَّبُّ عَنِ الْإِخْوَانِ»، مشکاة الأنوار، ص۴۱۴، ح۱۳۹۱؛ تحف العقول، ص۲۲۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۶.
- ↑ منظور، عبیداللّه بن زیاد است که معاویه، بر خلاف شریعت اسلام، پدر او (زیاد) را برادر خود و فرزند ابو سفیان خواند.
- ↑ «أَلَا وَ إِنَّ الدَّعِيَّ ابْنَ الدَّعِيِّ قَدْ رَكَزَ بَيْنَ اثْنَتَيْنِ بَيْنَ السَّلَّةِ وَ الذِّلَّةِ وَ هَيْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّةُ يَأْبَى اللَّهُ ذَلِكَ لَنَا وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ حُجُورٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ وَ أُنُوفٌ حَمِيَّةٌ وَ نُفُوسٌ أَبِيَّةٌ مِنْ أَنْ نُؤْثِرَ طَاعَةَ اللِّئَامِ عَلَى مَصَارِعِ الْكِرَامِ أَلَا وَ إِنِّي زَاحِفٌ بِهَذِهِ الْأُسْرَةِ مَعَ قِلَّةِ الْعَدَدِ وَ خِذْلَةِ النَّاصِرِ»، الملهوف، ص۱۵۶.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۶.
- ↑ «فَمَا الْغِنَى قَالَ قِلَّةُ أَمَانِيِّكَ وَ الرِّضَا بِمَا يَكْفِيكَ»، معانی الأخبار، ص۴۰۱، ح۶۲.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۷.
- ↑ «قِيلَ لَهُ [لِلْحُسَيْنِ (ع)]: مَا أَعْظَمَ خَوْفَكَ مِنْ رَبِّكَ فَقَالَ لَا يَأْمَنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا مَنْ خَافَ اللَّهَ فِي الدُّنْيَا»، المناقب، ابن شهرآشوب، ج۴، ص۶۹؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۲، ح۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۷.
- ↑ «عِبَادَ اللَّهِ! اتَّقُوا اللَّهَ، وَ کُونُوا مِنَ الدُّنْیا عَلَی حَذَرٍ... وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»، تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۲۱۸؛ کفایة الطالب، ص۴۲۹.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۷.
- ↑ «إِنَّ الْعِزَّ وَ الْغِنَى خَرَجَا يَجُولَانِ فَلَقِيَا التَّوَكُّلَ فَاسْتَوْطَنَا»، مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۱۸، ح۱۲۷۹۳.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۹۶۷.