ربیع بن زیاد حارثی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۱۶: خط ۱۶:


==آوردن [[خراج]] نزد [[خلیفه]] و [[مشورت]] با [[امام علی]]{{ع}}==
==آوردن [[خراج]] نزد [[خلیفه]] و [[مشورت]] با [[امام علی]]{{ع}}==
*[[ربیع]] در زمانی که بر [[بحرین]] [[حکومت]] می‌کرد، [[مال]] زیادی از آن دیار به [[مدینه]]، [[پایتخت حکومت]] [[اسلامی]] آورد، او می‌گوید: پس از ادای [[نماز]] [[مغرب]] و عشا نزد [[عمر بن خطاب]] رفتم و [[سلام]] کردم، [[عمر]] پرسید: چه چیزی آورده‌ای؟ گفتم: پانصد هزار. [[خلیفه]] از روی تعجب گفت: وای بر تو، پنجاه هزار آورده‌ای؟ گفتم: قربان پانصد هزار آورده‌ام. [[عمر]] پرسید: پانصد هزار چقدر است؟ [[ربیع]] گوید: برای آن‌که [[خلیفه]] متوجه عدد پانصد هزار شود، یکصد هزار، یکصد هزار برایش شمردم تا پانصد هزارشد، [[عمر]] از آن عدد باز هم در تعجب بود و گفت: ای [[ربیع]]، گویا [[خواب]] [[آلوده]] هستی، اینک به خانه‌ات برو و فردا [[اذان]] صبح نزد من آی.
*[[ربیع]] می‌گوید: فردا اول سپیده دم نزد [[عمر]] آمدم، باز از من پرسید: چقدر [[پول]] آورده‌ای؟ گفتم: همان اندازه که دیشب گفتم، پرسید چه مقدار بود؟ گفتم: پانصد هزار. گفت: آیا [[حلال]] است؟ گفتم: آری و من آن را جز از [[راه]] [[حلال]] نمی‌دانم.
*[[عمر]] با [[اصحاب]] در این باره به [[شور]] پرداخت که با آن پول‌ها چه کند. همه نظر دادند که دفتر [[دیوان]] آورده شود و تمامی آن [[اموال]] میان [[مسلمانان]] تقسیم شود، [[عمر]] این کار را پسندید ولی در آخر مقداری از آن [[مال]] باقی ماند، فردا [[صبح]] [[مهاجر]] و [[انصار]] را جمع کرد و [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} هم میان آنان بود، پرسید [[عقیده]] شما در مورد این مقدار [[مال]] که پیش من باقی مانده است چیست؟ حاضرین گفتند: چون شما برای عموم [[مردم]] [[حکومت]] می‌کنی و [[دست]] از کار و [[تجارت]] برداشته‌ای بنابراین این باقی مانده [[مال]] شما باشد.
*[[عمر]] به [[حضرت علی]]{{ع}} نگاهی کرد و گفت: [[یا علی]]، نظر شما چیست؟ [[حضرت]] فرمود: "حاضرین نظر خویش را به تو دادند". [[عمر]] گفت: می‌خواستم با نظر تو هم آشنا شوم. [[حضرت علی]]{{ع}} به او فرمود: "چرا [[یقین]] خود را به [[گمان]] تبدیل می‌کنی؟" یعنی چیزی که می‌دانی، می‌گویی نمی‌دانم. [[خلیفه]] مقصود [[حضرت]] را نفهمید، گفت: آیا آن‌چه گفتی می‌توانی ثابت نمایی؟ [[حضرت]] فرمود: "آری، به [[خدا]] قسم آن را ثابت می‌کنم". سپس [[خلیفه]] را متوجه [[حدیثی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نمود و فرمود: "ای [[عمر]]، آیا به یاد داری آن روزی که [[رسول خدا]]{{صل}} تو را برای جمع‌آوری [[زکات]] فرستاد و تو نزد [[عباس بن عبدالمطلب]] رفته بودی و او از پرداخت [[زکات]] خودداری نموده بود و میان تو و او کدورتی پیش آمد، سپس نزد من آمدید و از من خواستید که شما را نزد [[رسول خدا]]{{صل}} ببرم و این کار را کردم، اما چون به نزد [[حضرت]] رفتیم، او را خسته و بی‌حوصله یافتیم، لذا چیزی نگفتیم و بازگشتیم، و فردای آن روز دوباره خدمتش شرفیاب شدیم، و بر خلاف روز قبل سرحال و آسوده خاطر بود، تو آن‌چه را که [[عباس بن عبدالمطلب]] انجام داده بود به [[پیامبر خدا]]{{صل}} گزارش دادی، [[حضرت]] درباره [[عباس بن عبدالمطلب]] مطالبی فرمود، آن گاه ما به حضرتش عرض کردیم: چرا روز گذشته ناراحت و کم حوصله و امروز شاد و آسوده‌اید؟ [[حضرت]] در پاسخ ما فرمود: آری، دیروز که آمدید دو [[دینار]] از [[اموال]] [[زکات]] پیش من مانده بود و [[افسردگی]] من بدان سبب بود، و امروز که آمده‌اید آن دو [[درهم]] را برای مستحقان آن فرستادم و بدین سبب امروز مرا [[خشنود]] و آسوده می‌بینید"<ref>متن عربی کلام رسول خدا: {{متن حدیث|إنکم اتیتم فی الیوم الأول، و قد بقی عندی من مال الصدقة دیناران، فکان ما رایتم خثوری لذلک، و أتیتم فی الیوم الثانی و قد وجهتهما فذاک، الذی رأیتم من طیب نفسی}}.</ref>. سپس [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} خطاب به [[عمر]] افزود: "اینک به تو می‌گویم که از این [[مال]] اضافی هیچ چیزی برندار و آن را میان [[فقرا]] و [[مستمندان]] تقسیم کن (همان‌گونه که [[رسول خدا]]{{صل}} آن دو [[درهم]] باقی مانده را به [[فقرا]] دادند)".
*[[عمر]] از نظر [[حضرت علی]]{{ع}} استقبال کرد و گفت: راست گفتی ای [[علی]]، به [[خدا]] قسم برای هر دو مورد (مورد اول که او را به یاد [[حدیث]] [[رسول خدا]]{{صل}} آورد و مورد دوم وی را [[راهنمایی]] کرد) از تو [[سپاس]] گزارم<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱۲، ص۹۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۵۲۰-۵۲۲.</ref>


==[[عیادت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از [[ربیع]]==
==[[عیادت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از [[ربیع]]==

نسخهٔ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۰۵

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

ربیع و نفوذ در مدیریت خلیفه دوم

آوردن خراج نزد خلیفه و مشورت با امام علی(ع)

عیادت امیرمؤمنان(ع) از ربیع

ربیع و تقاضای مرگ

از این‌رو کمترین نامه و مکاتبه‌ای با معاویه نداشت و تنها به موارد ضروری که ناچار می‌شد برای دفع مفسده و یا جلب منفعتی نامه به زیاد بن ابیه و یا به معاویه می‌نوشت تا آن‌که روزی زیاد بن ابیه نامه‌ای از طرف معاویه برای ربیع نوشت تا اموال را به نفع معاویه حفظ نماید، ولی ربیع مقابل دستور او ایستادگی کرد و اطاعت ننمود و گفت این اموال از بیت المال است نه از آن معاویه، و سپس از خدا تقاضای مرگ کرد.

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ ربیع بن زیاد غیر از خواجه ربیع است که شرح آن در صفحات قبل گذشت.
  2. ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴.
  3. ↑ مناذر، از بلاد عربی و پایتخت آن شهر «حیره» محل سکونت قبیله «بنو لحم» بوده است
  4. ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴.
  5. ↑ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۱۵۸.
  6. ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۱۷-۵۱۸.
  7. ↑ در شرح ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۳۵، این داستان ملاقات امام(ع) را با ربیع در مدینه آورده که ربیع چشم درد شدید داشت تا آخر داستان که که در همین متن آمده، و سپس ربیع مسئله برادرش عاصم را که ترک دنیا کرده بود مطرح کرد و حضرت عاصم را خواست و ملامت کرد تا آخر داستان. اما در نهج البلاغه، خطبه ۲۰۹ شخصی را که امام(ع) و ملاقات کرده به نام علا بوده نه ربیع، و در بصره بوده نه در مدینه، و نه در خانه وسیع و مجلل بوده نه چشم درد، و علاموضوع برادرش عاصم را که ترک دنیا کرده مطرح نموده است و امام(ع) و او را خواست و ملاقات کرد به نظر مؤلف قول سید رضی در خطبه ۲۰۹ که مربوط به علاست مناسب‌تر است چون، ملاقات حضرت با ربیع در روزهای اول خلافت حضرت و در مدینه بوده وبی تردید، هنوز زندگانی علی(ع) برای مردم در اوایل خلافت شکل نگرفته بوده، تا عاصم از آن حضرت الگو بردارد و زندگی را بر خود سخت کند، بنابراین با یک فاصله زمانی که زندگی ساده علی(ع) شکل گرفت و همه فهمیدند و عاصم از آن الگو گرفت با دستان علا دربصره مناسب است نه با داستان ربیع در مدینه، به علاوه مطرح کردن کناره‌گیری عاصم مناسب با آن خانه مجلل است نه با چشم درد. لذا به نظر مولف داستان عاصم ارتباطی با ربیع بن زیاد در مدینه ندارد و نساخ به اشتباه داستان عاصم که ترک دنیا کرده را به اشتباه در شرح حال ربیع آورده‌اند بلکه عاصم برادر علاء بوده و مناسب علاء می‌باشد و نام او علاء بوده نه ربیع و ظاهرا در شرح ابن ابی الحدید اشتباهی رخ داده است.
  8. ↑ «مَا قِيمَةُ بَصَرِكَ عِنْدَكَ؟»
  9. ↑ «جَرَمَ لَيُعْطِيَنَّكَ اَللَّهُ عَلَى قَدْرِ ذَلِكَ إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى يُعْطِي عَلَى قَدْرِ اَلْأَلَمِ وَ اَلْمُصِيبَةِ وَ عِنْدَهُ تَضْعِيفٌ كَثِيرٌ »؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۳۵.
  10. ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۲۲-۵۲۴.
  11. ↑ ر.ک: عقد الفرید، ج۲، ص۳۷۳؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۲، ص۳۶؛ اصول کافی، ج۱، ص۴۱۰ و نهج البلاغه، خطبه ۲۰۹.
  12. ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴ و شرح ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۳۷.
  13. ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۲۴.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ربیع_بن_زیاد_حارثی&oldid=408256»