کمیت بن زید اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام باقر| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
| موضوع مرتبط =  
== آشنایی اجمالی ==
| عنوان مدخل  =  
[[ابومستهل کمیت بن زید بن خنیس بن مجالد مضری اسدی کوفی]] [[شاعری]] از [[طایفه]] [[مضر]] بود که به سال ۶۰هـ متولد شد<ref>الاغانی ۱۷/۲ و ۴۰.</ref> و از [[اهل کوفه]] به شمار می‌‌رفت<ref> الموشح ۲۵۰.</ref> و در همان جا می‌‌زیست.<ref> معجم الشعراء ۲۱۳.</ref> او محضر [[امام سجاد]]، [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{ع}} را [[درک]] کرد<ref> الذریعه ۲۵/۱۵۶.</ref> و از [[یاران]] امام باقر و امام صادق{{ع}} محسوب می‌‌شد.<ref> رجال الطوسی ۱۳۴ و ۲۷۸.</ref> از امام باقر و امام صادق{{ع}}<ref> منهج المقال ۲۶۹.</ref> و [[فرزدق]] [[شاعر]]<ref>سیر اعلام النبلاء ۵/۳۸۸.</ref> [[روایت]] کرده است. اشخاصی چون [[عقبة بن بشیر اسدی]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۰۷.</ref> [[صفوان بن یحیی]]،<ref>جامع الرواة ۲/۳۱.</ref> [[والبة بن حباب]] شاعر و [[حفص بن سلیمان غاضری]]<ref> تاریخ الاسلام ۸/۲۱۰.</ref> از وی روایت کرده‌اند. ایشان از شعرای معروف [[شیعی مذهب]] و [[شاعر اهل بیت]]{{ع}} بود<ref> الاغانی ۱۷/۲۵.</ref> و اولین کسی بود که با اشعار خود از [[حق]] [[علویین]] [[دفاع]] کرد و [[حکومت بنی امیه]] را محکوم و [[رسوا]] نمود. اغلب اشعارش [[سیاسی]] و به [[دیوان]] [[هاشمیات]] معروف است.<ref>اعیان الشیعه ۹/۳۵.</ref> بدین جهت در [[زمان]] [[حکومت]] [[یزید بن عبدالملک]] و برادرش [[هشام بن عبدالملک]] بارها دستگیر و روانه [[زندان]] شد و محکوم به [[مرگ]] گردید، ولی از زندان متواری گشت و از مرگ [[نجات]] یافت.<ref>الاغانی ۱۷/۱۰.</ref> وی اشعار زیادی در [[مدح اهل بیت]] از جمله امام سجاد، امام باقر و امام صادق{{ع}} دارد که مورد [[لطف]] آن بزرگواران واقع شده و در حقش [[دعا]] کرده‌اند.<ref>تاریخ مدینة دمشق ۵۰/۲۳۲.</ref> در [[فضیلت]] وی آورده‌اند که اگر برای [[بنی اسد]] منقبتی غیر از وجود کمیت نبود، آنها را کفایت می‌‌کرد. در کمیت ده [[خصلت]] وجود داشت که در احدی از [[شعرا]] نبود.<ref>اعیان الشیعه ۹/۳۴.</ref> وی دارای بیش از پنج هزار [[بیت]] [[شعر]] و قصیده می‌‌باشد که به دیوان هاشمیات معروف شده است.<ref>الاغانی ۱۷/۱ و ۴۰.</ref> اثر دیگر وی را السبع العالیات گفته‌اند<ref>کشف الظنون ۲/۹۷۶.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۶۳۳.</ref>
| مداخل مرتبط = [[کمیت بن زید اسدی در تراجم و رجال]] - [[کمیت بن زید اسدی در تاریخ اسلامی]] - [[کمیت بن زید اسدی در معارف و سیره حسینی]]
| پرسش مرتبط  = کمیت بن زید اسدی (پرسش)
}}
'''کمیت بن زید اسدی'''<ref>کمیت در لغت، به معنای اسب نیک سرخ فش و دم سیاه است، اسب سرخرنگ که به سیاهی بزند و یال و دم او سیاه باشد (لغت‌نامۀ دهخدا) و این که می‌گویند: کمیتش لنگ است، کنایه از عجز و ناتوانی است.</ref> از [[شاعران]] برجستۀ [[شیعه]] که سروده‌هایش دربارۀ [[اهل بیت]] و مرثیۀ [[امام حسین]]{{ع}} معروف است.
==مقدمه==
کنیۀ او "[[ابو المستهل]]" و [[اهل کوفه]] بود. هواداری شدید از [[بنی هاشم]] می‌کرد و با سروده‌هایش آنان را می‌ستود. مشهورترین شعرش "[[هاشمیات]]" است. "در وی خصالی بود که هیچ شاعر نداشت: [[خطیب]] [[بنی اسد]]، [[فقیه]] [[شیعه]]، سوارکاری دلیر، [[بخشنده]] و تیرانداز بود و در میان قومش کسی مهارت او را در [[تیراندازی]] نداشت<ref>لغت‌نامه، دهخدا.</ref>. ولادتش در سال ۶۰ و وفاتش در سال ۱۲۶ [[هجری]] بود. این شاعر برجسته، [[زبان]] شعری خویش را در [[راه]] [[دفاع]] از [[مکتب]] و [[ولایت]] و بیان [[فضایل]] [[عترت]] و [[مظالم]] [[دشمنان]] [[خاندان پیامبر]] به کار گرفت. مورد علاقه و [[محبّت]] شدید و دعای خاصّ [[ائمّه]] بود و از بزرگ‎ترین مرثیه‌سرایان [[عاشورا]] به شمار می‌رفت. قصیدۀ میمیّۀ {{عربی|مَنْ لِقَلْبٍ مُتَيَّمٍ مُسْتَهَام...}} او معروف است. وی در سال [[شهادت امام حسین]]{{ع}} به [[دنیا]] آمد و به [[برکت]] [[دعای امام]] [[سجاد]]{{ع}} پایان عمرش ختم به [[شهادت]] شد. او که مدّتی متواری بود، در ایّام [[خلافت]] [[مروان]] به [[شهادت]] رسید و در همان [[کوفه]] در مقبرۀ [[بنی اسد]] [[دفن]] شد<ref>الغدیر، ج۲، ص۱۹۵؛ سفینة البحار، ج۲، ص۴۹۶. دربارۀ وی، از جمله ر.ک: «کمیت بن زیاد، شاعر العقیده».</ref>.
 
[[امام باقر]]{{ع}} در [[حق]] او [[دعا]] فرمود که: {{متن حدیث|لازِلتَ مُؤَيَّداً بِروحِ القُدُسِ ما ذَبَبتَ عَنّا أهلَ البَيتِ}}. یعنی همواره تا زمانی که از ما [[خاندان]] [[دفاع]] می‌کنی، [[مؤیّد]] به [[روح القدس]] باشی. همچنین [[روایت]] است که در ایّام تشریق، [[خدمت]] [[امام صادق]]{{ع}} رسید و اجازه خواست که دربارۀ آن [[خاندان]] شعری بخواند. [[حضرت]] [[اهل بیت]] را جمع کرد تا آنان هم بشنوند. کمیت اشعار خود را خواند و حاضران گریستند. [[امام صادق]] [[دست]] به [[دعا]] بلند کرد و گفت: {{متن حدیث|اللهم اغفر للكميت ما قدّم و ما اخّر و ما اسرّ و ما اعلن و اعطه حتّى يرضى}}<ref>منتهی الآمال، ج۱، ص۲۱۳ (چاپ ۱۳۳۱ شمسی).</ref>؛ خدایا، گذشته و [[آینده]] کمیت را ببخشای و از [[نهان]] و آشکار او در گذر و به او آن [[قدر]] عطا کن تا [[راضی]] گردد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۴۰۴.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۹: خط ۱۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:بنی]]
[[رده:اصحاب امام صادق]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب امام باقر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۸

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام باقر است. مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابومستهل کمیت بن زید بن خنیس بن مجالد مضری اسدی کوفی شاعری از طایفه مضر بود که به سال ۶۰هـ متولد شد[۱] و از اهل کوفه به شمار می‌‌رفت[۲] و در همان جا می‌‌زیست.[۳] او محضر امام سجاد، امام باقر و امام صادق(ع) را درک کرد[۴] و از یاران امام باقر و امام صادق(ع) محسوب می‌‌شد.[۵] از امام باقر و امام صادق(ع)[۶] و فرزدق شاعر[۷] روایت کرده است. اشخاصی چون عقبة بن بشیر اسدی،[۸] صفوان بن یحیی،[۹] والبة بن حباب شاعر و حفص بن سلیمان غاضری[۱۰] از وی روایت کرده‌اند. ایشان از شعرای معروف شیعی مذهب و شاعر اهل بیت(ع) بود[۱۱] و اولین کسی بود که با اشعار خود از حق علویین دفاع کرد و حکومت بنی امیه را محکوم و رسوا نمود. اغلب اشعارش سیاسی و به دیوان هاشمیات معروف است.[۱۲] بدین جهت در زمان حکومت یزید بن عبدالملک و برادرش هشام بن عبدالملک بارها دستگیر و روانه زندان شد و محکوم به مرگ گردید، ولی از زندان متواری گشت و از مرگ نجات یافت.[۱۳] وی اشعار زیادی در مدح اهل بیت از جمله امام سجاد، امام باقر و امام صادق(ع) دارد که مورد لطف آن بزرگواران واقع شده و در حقش دعا کرده‌اند.[۱۴] در فضیلت وی آورده‌اند که اگر برای بنی اسد منقبتی غیر از وجود کمیت نبود، آنها را کفایت می‌‌کرد. در کمیت ده خصلت وجود داشت که در احدی از شعرا نبود.[۱۵] وی دارای بیش از پنج هزار بیت شعر و قصیده می‌‌باشد که به دیوان هاشمیات معروف شده است.[۱۶] اثر دیگر وی را السبع العالیات گفته‌اند[۱۷].[۱۸]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. ↑ الاغانی ۱۷/۲ و ۴۰.
  2. ↑ الموشح ۲۵۰.
  3. ↑ معجم الشعراء ۲۱۳.
  4. ↑ الذریعه ۲۵/۱۵۶.
  5. ↑ رجال الطوسی ۱۳۴ و ۲۷۸.
  6. ↑ منهج المقال ۲۶۹.
  7. ↑ سیر اعلام النبلاء ۵/۳۸۸.
  8. ↑ اختیار معرفة الرجال ۳۰۷.
  9. ↑ جامع الرواة ۲/۳۱.
  10. ↑ تاریخ الاسلام ۸/۲۱۰.
  11. ↑ الاغانی ۱۷/۲۵.
  12. ↑ اعیان الشیعه ۹/۳۵.
  13. ↑ الاغانی ۱۷/۱۰.
  14. ↑ تاریخ مدینة دمشق ۵۰/۲۳۲.
  15. ↑ اعیان الشیعه ۹/۳۴.
  16. ↑ الاغانی ۱۷/۱ و ۴۰.
  17. ↑ کشف الظنون ۲/۹۷۶.
  18. ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۳۳.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=کمیت_بن_زید_اسدی&oldid=1295348»