کارکردهای نبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جستار موقت}}
{{نبوت}}
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = نبوت
| عنوان مدخل  = کارکردهای نبوت
| مداخل مرتبط = [[کارکردهای نبوت در قرآن]] - [[کارکردهای نبوت در حدیث]] - [[کارکردهای نبوت در کلام اسلامی]] - [[کارکردهای نبوت در فلسفه اسلامی]] - [[کارکردهای نبوت در عرفان اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = کارکردهای نبوت (پرسش)
}}


[[خواجه نصیرالدین طوسی]]، ۹ وجه از وجوه حسن بعثت را در کتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] ذکر کرده است:
'''کارکردهای [[نبوت]]''' به معنای فواید و آثار مترتب بر [[نبوت]] [[پیامبران]] است.
#عقل، در حوزه مسائلی که خود بر درک آن تواناست، از سوی [[وحی]] تأیید و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، معارف لازم به انسان ارائه گردد.
#آدمی، همواره احتمال می‌دهد که فعل او مورد رضایت مولایش نباشد، با ارسال [[پیامبران]]، این ترس رخت بر می‌بندد <ref>[[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج۲، ص ۱۵.</ref>.
#عقل، از درک حسن و قبح گروهی از افعال ناتوان است و نیازمند به وحی دارد.
#عقل به‌تنهایی نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" آگاه شود.
#رفع نیاز بشر به قوانین اصلاح‌کننده روابط اجتماعی
#شکوفایی استعدادهای علمی
#آموزش صنایع و فنون
#تعلیم حکمت عملی "اخلاق و سیاست"
#تعلیم واجبات و محرمات شرعی <ref>[[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج۲، ص ۱۶.</ref>.
وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌صورت دلایلی بر ضرورت [[بعثت|بعثت پیامبران]] ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی بعثت پیامبران نیستند. بخشی از مهم‌ترین فواید بعثت پیامبران:
#ارائه عمیق‌ترین اندیشه‌ها در باب شناخت آفریدگار
# ارائه معارفی ژرف درباره حقیقت انسان
# عرضه آموزه‌های بلند درباره جهان هستی
# ارائه تعالیم حیات‌بخش اخلاقی
# تشریح قوانین و احکام فردی و اجتماعی
# تحقق الگوهای عینی کمال انسانی
# بسط عدالت اجتماعی <ref>[[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.</ref>.


==برخی از این کارکردها==
== کارکردهای [[نبوت]] از دیدگاه [[خواجه نصیر طوسی]] ==
# در مواردی، شرع به یاری عقل می‌شتابد مانند اثبات وجود و صفات الهی.
* [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، ۹ وجه از وجوه [[حسن]] [[بعثت]] را در [[کتاب]] [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] ذکر کرده است:
# عقل در مواردی به [[شریعت]] نیازمند است مانند معرفی طبقات بهشت و جهنم.
# [[عقل]]، در حوزه مسائلی که خود بر [[درک]] آن تواناست، از سوی [[وحی]] [[تأیید]] و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، [[معارف]] لازم به [[انسان]] ارائه می‌‌گردد.  
# در صورتی که اعمال انسان‌ها با بایدها و نبایدهای شرعی انطباق یابد، [[بعثت]]، منشأ زوال خوف است در بندگان.
# [[آدمی]]، همواره احتمال می‌دهد فعل او مورد [[رضایت]] مولایش نباشد، با ارسال [[پیامبران]]، این [[ترس]] رخت بر می‌بندد <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۵.</ref>.
# درک هر چیز منافع و مضر که تجربه ناپذیرند و یا به زمان طولانی نیاز دارند.
# [[عقل]]، از [[درک]] [[حسن و قبح]] گروهی از [[افعال]] [[ناتوان]] و [[نیازمند]] [[وحی]] است.
# درک افعال پسندیده و ناپسندیده.
# [[عقل]] به‌ [[تنهایی]] نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" [[آگاه]] شود.
# حفظ نوع انسانی در اثر برقراری نظم اجتماعی و سنت‌های الهی.
# رفع نیاز [[بشر]] به [[قوانین]] اصلاح‌ کنند؛ [[روابط اجتماعی]]
# تکمیل امور اخلاقی و عنوان انسان‌ها.
# [[شکوفایی]] استعدادهای [[علمی]]
# آموزش صنعت و فنونی که بر مردم پوشیده است.
# [[آموزش]] صنایع و [[فنون]]
# تعلیم اخلاق و سیاست‌های اجتماعی.
# [[تعلیم]] [[حکمت عملی]] "[[اخلاق]] و [[سیاست]]"
#اطلاع یافتن از ثواب و عقاب اخروی .
# [[تعلیم]] [[واجبات]] و [[محرمات]] [[شرعی]] <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۶.</ref>.
# عقول آدمی گرفتار اضدادی چون شهوت، نفرت، وهم و... است که گاهی انسان را به امور منافی با عقل دعوت می‌کنند و فقط پیامبر خارجی می‌تواند مانع و زاجر این قوا باشد.
* وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌ صورت دلایلی بر [[ضرورت]] [[بعثت|بعثت پیامبران]] ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی [[بعثت پیامبران]] نیستند.
#برخی از صفات الهی، از ناحیه عقل راهی به کشف آنها نیست، مانند کلام و سمع و بصر الهی.
پس ترک ایجاد [[نبی]] و ارسال [[رسول]]، موجب اهمال نوع انسان باشد و اهمال، مؤدی به هلاک نوع شود و نقض غرض لازم آید <ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۶۹ و ۷۰.</ref>.


====دلیل نیازمندی====
== مهم‌ترین فواید [[بعثت پیامبران]] ==
اگر قبول کنیم که زندگی بشر با مردنش در این دنیا پایان نمی‌پذیرد و نشئه دیگری وجود دارد، بدون شک علم و عقل بشر برای تحقیق در مسائل آخرت و تشخیص منافع و مضراتش کافی نیست. حتی اصل وجود چنین جهانی نه صددرصد قابل‌اثبات است و نه صددرصد قابل نفی. لذا نیاز به [[انبیا]] در مسائل اخروی جای بحثی ندارد. اما علاوه بر این، قرآن، مسئله زندگی دنیا را هم ازنظر هدف انبیا مطرح می‌کند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|...لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط}}﴾}} و در جاهای دیگر آن هدف دیگر "شناخت خداوند" را هم ذکر می‌کند. پس قرآن، وجود [[پیامبران]] را برای برقراری عدالت لازم و ضروری می‌داند. ازنظر علمی و مطالعات اجتماعی همچنین ضرورتی هست.
# ارائه عمیق‌ترین [[اندیشه‌ها]] در باب [[شناخت]] [[آفریدگار]]:بسیارى از مطالب هست که [[عقل انسان]]، توانایى [[درک]] آنها را دارد ولى یا نیاز به [[گذشت]] زمان و تجارب فراوان دارد و یا در اثر اهتمام افراد به امور مادى و [[غلبه]] گرایشهاى حیوانى بر ایشان مورد [[غفلت]] و فراموشى قرار مى‌گیرد و یا در اثر بدآموزیها و [[تبلیغات سوء]]، بر توده هاى [[مردم]]، [[پنهان]] مى‌ماند. چنین مطالبى نیز به‌وسیله [[انبیاء]]، بیان مى‌گردد و با تذکرات و یادآوریهاى پى در پى، از فراموش شدن کلى آنها جلوگیرى بعمل مى‌آید و با آموزشهاى صحیح و منطقى، جلوى مغالطات و بدآموزی‌ها گرفته مى‌شود. از اینجا نکته نامیده شدن [[انبیاء]] به "مذکر" و "نذیر" و نامیده شدن [[قرآن کریم]] به "ذِکر" و "[[تذکره]]" روشن مى‌گردد. [[امیرمؤمنان]] {{ع}} در [[مقام]] بیان حکمت‌هاى [[بعثت]] [[انبیاء]] مى‌فرماید: "خداى [[متعال]]، [[پیامبران]] خود را پى در پى فرستاد تا وفادارى به [[پیمان]] [[فطرت]] را از [[مردم]] بخواهند، و نعمت‌هاى فراموش شده را به یادشان آورند، و با [[تبلیغ]] و بیان حقایق، [[حجت]] را برایشان تمام کنند"<ref>{{متن حدیث|لِیَسْتَأدُوهم میثاقَ فِطْرَته، و یُذکِّروهم مَنْسِىَّ نِعْمتِه، و یَحتجّوا عَلَیْهم بِالتّبلیغ}}</ref><ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
بشر به‌حکم غریزه اجبار ندارد که زندگی‌اش اجتماعی باشد برخلاف حیوان‌های اجتماعی که از طرف خود خلقت و طبیعت، مسخر و مجبورند که اجتماعی زندگی کنند، یعنی لزومی نیست وظیفه‌اش را با تعلیم و تربیت یاد بگیرد بلکه راه خودش را اجباراً می‌داند <ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۷۰-۷۲.</ref>. اما این نقص در بشر هست و به او این غریزه داده نشده است. آن وقت بشر به موجب همین اختیار، امکان تخلف از وظیفه، همیشه برایش هست و دنبال هدف‌های خودش می‌رود و نه دنبال مصلحت اجتماع، برخلاف حیوان اجتماعی. بشر نیاز دارد به یک هدایت و رهبری که او را به‌سوی مصالح اجتماعی‌اش هدایت و رهبری کند و نیازمند است به یک قوه حاکم بر وجودش که او را به دنبال مصالح اجتماعی بفرستد که همان ایمان باشد. اگر حکومت دین و [[انبیا]] نبود، بشر خودش را خورده بود یعنی همین الآن‌هم بشر تربیت‌های انسانی‌ای که دارد، از بقایای همان تعلیمات دینی و طناب‌های آسمانی است چون خیلی تفاوت است میان افراد بشر، عده‌ای گوسفند و عده‌ای گرگ‌اند <ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۷۳ و ۷۴.</ref>.
# ارائه معارفی ژرف درباره [[حقیقت انسان]]
# عرضه آموزه‌های بلند درباره [[جهان هستی]]
# ارائه [[تعالیم]] حیات‌بخش [[اخلاقی]]
# تشریح [[قوانین]] و [[احکام]] فردی و [[اجتماعی]]
# تحقق الگوهای [[عینی]] [[کمال انسانی]]: یکى از مهمترین عوامل [[تربیت]] و [[رشد]] و [[تکامل انسان]]، وجود [[الگو]] و نمونه [[رفتار]] است که اهمیت آن، در مباحث روانشناسى به ثبوت رسیده است. [[انبیاء]] الهى به‌عنوان انسان‌هاى کامل و [[تربیت]] شده الهى، این نقش را به [[بهترین]] وجهى ایفاء مى‌کنند و علاوه بر تعلیمات و آموزش‌هاى مختلف، به [[تربیت]] و [[تزکیه]] [[مردم]] نیز مى‌پردازند. و مى‌دانیم که در [[قرآن کریم]] "[[تعلیم و تزکیه]]" توأماً ذکر شده و حتى در بعضى از موارد "[[تزکیه]]" مقدم بر "[[تعلیم]]" آمده است. <ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.
# بسط [[عدالت اجتماعی]] و [[رهبری سیاسی]] و [[اجتماعی]] <ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|آموزش کلام اسلامی، ج۲]]، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.</ref>: یکى دیگر از [[برکات]] وجود [[انبیاء]] در میان [[مردم]] این است که در صورت فراهم بودن شرایط لازم، رهبرى اجتماعى و سیاسى و قضائى [[مردم]] را به عهده مى‌گیرند. و بدیهى است که [[رهبر معصوم]]، یکى از بزرگترین نعمت‌هاى الهى براى [[جامعه]] مى‌باشد و به‌وسیله او جلو بسیارى از نابسامانیهاى اجتماعى گرفته مى‌شود و [[جامعه]] از [[اختلاف]] و پراکندگى و کجروى [[نجات]] مى‌یابد و به سوى کمال مطلوب رهبرى مى‌گردد<ref> محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید</ref>.


==منابع==
== [[دلیل]] [[نیازمندی]] به [[نبوت]] ==
*[[راه و راهنماشناسی (کتاب)|مصباح یزدی، محمد تقی، راه و راهنماشناسی]]؛
* اگر قبول کنیم [[زندگی]] [[بشر]] با مردنش در این [[دنیا]] پایان نمی‌پذیرد و نشئه دیگری وجود دارد، بدون [[شک]] [[علم]] و [[عقل]] [[بشر]] برای [[تحقیق]] در مسائل [[آخرت]] و تشخیص [[منافع]] و مضراتش کافی نیست. حتی اصل وجود چنین جهانی نه [[صد]] درصد قابل‌ [[اثبات]] است و نه [[صد]] درصد قابل [[نفی]]. لذا نیاز به [[انبیا]] در مسائل [[اخروی]] جای بحثی ندارد. اما علاوه بر این، [[قرآن]]، مسئله [[زندگی دنیا]] را هم از نظر [[هدف]] [[انبیا]] مطرح می‌کند: {{متن قرآن|...لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط}} و در جاهای دیگر "[[شناخت خداوند]]" را هم ذکر می‌کند. پس [[قرآن]]، وجود [[پیامبران]] را برای [[برقراری عدالت]] لازم و ضروری می‌داند. از نظر [[علمی]] و مطالعات [[اجتماعی]] چنین ضرورتی هست.
*[[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|ربانی گلپایگانی، علی، کلام تطبیقی ج۲]]؛
* [[بشر]] به‌ [[حکم]] [[غریزه]] [[اجبار]] ندارد زندگی‌اش [[اجتماعی]] باشد برخلاف حیوان‌های [[اجتماعی]] که از طرف خود [[خلقت]] و [[طبیعت]]، مسخر و مجبورند که [[اجتماعی]] [[زندگی]] کنند، یعنی لزومی نیست وظیفه‌اش را با [[تعلیم و تربیت]] یاد بگیرد بلکه راه خودش را اجباراً می‌داند <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۰-۷۲.</ref>. اما این [[نقص]] در [[بشر]] هست و به او این [[غریزه]] داده نشده است. آن وقت [[بشر]] به موجب همین [[اختیار]]، امکان [[تخلف]] از [[وظیفه]]، همیشه برایش هست و دنبال هدف‌های خودش می‌رود و نه دنبال [[مصلحت]] [[اجتماع]]، برخلاف حیوان [[اجتماعی]]. [[بشر]] نیاز دارد به یک [[هدایت]] و [[رهبری]] که او را به‌سوی [[مصالح]] اجتماعی‌اش [[هدایت]] و [[رهبری]] کند و [[نیازمند]] است به یک [[قوه]] [[حاکم]] بر وجودش که او را به دنبال [[مصالح اجتماعی]] بفرستد که همان [[ایمان]] باشد. <ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی، ج۲]]، ص ۷۳ و ۷۴.</ref>.
*[[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی ج۲]]؛
*[[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی ج۲]]؛
*[[انسان‌شناسی (کتاب)|الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی]]؛
*[[معارف اسلامی (کتاب)|سعیدی مهر، محمد، همکار، معارف اسلامی ج۲]].


==جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته ==
# [[پیامبر در قرآن]]؛
{{مدخل وابسته}}
# [[پیامبر در حدیث]]؛
* [[اتصال نبوت‌ها]]
# [[پیامبر در کلام اسلامی]]؛
* [[اثبات نبوت]]
# [[پیامبر در حکمت اسلامی]]؛
* [[اجتبای نبوت]]
# [[پیامبر در عرفان اسلامی]]؛
* [[احادیث نبوت]]
# [[نبوت در قرآن]]؛
* [[احکام نبوت]]
# [[نبوت در حدیث]]؛
* [[ادعای نبوت]]
# [[نبوت در کلام اسلامی]]؛
* [[امامت]]
# [[نبوت در حکمت اسلامی]]؛
* [[انقطاع نبوت]]
# [[نبوت در عرفان اسلامی]]؛
* [[اهداف نبوت]]
# [[نبوت در فلسفه دین]]؛
* [[آیات نبوت]]
# [[نبوت از دیدگاه برون‌دینی]].
* [[بقای نبوت]]
* [[پیامبر]] ([[نبی]])
* [[تجدید نبوت]]
* [[تعلیم غیبی به غیر نبی]]
* [[تکثر نبوت]]
* [[حقیقت نبوت]]
* [[ختم نبوت]]
* [[خصایص نبوت]]
* [[درجه نبوت]]
* [[رسالت]]
* [[شأن پیامبر]]  
* [[شؤون نبوت]]
* [[ضرورت نبوت]]
* [[ضروریات نبوت]]
* [[فعل پیامبر]]
* [[بعثت]]
* [[فلسفه بعثت]]
* [[وجوب بعثت]]
* [[قدم نبوت]]
* [[کارکردهای نبوت]]
* [[کثرت پیامبر]]  
* [[کمال نبوت]]
* [[مدعی نبوت]]
* [[معجزه]]
* [[مقام نبوت]]
* [[مقام‌های پیامبر]]
* [[نبوت از دیدگاه برون‌دینی]]
* [[نبوت برادران یوسف پیامبر]]
* [[نبوت تبلیغی]]
* [[نبوت تشريعى]]
* [[نبوت خاصه]]
* [[نبوت زن]]
* [[نبوت عامه]]
* [[نبوت مشترکه]]
* [[نبوت مطلق]]
* [[نبوت مقید]]
* [[نبوغ عقلی]]
* [[وحی]]
* [[ولایت]]
* [[ويژگی پیامبر]]
{{پایان مدخل وابسته}}


==پرسش‌های وابسته==
== منابع ==
{{فهرست پرسش‌ها}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع|2}}
* [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی''']]
* [[پرونده:33456.jpg|22px]] [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]، [[راه و راهنماشناسی (کتاب)|'''راه و راهنماشناسی''']]
* [[پرونده:1233456.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|'''آموزش کلام اسلامی ج۲''']]
{{پایان منابع}}


{{پایان}}
== پانویس ==
{{پایان}}
{{پانویس}}


=='''[[:رده:آثار نبوت|منبع‌شناسی جامع نبوت]]'''==
[[رده:نبوت عامه]]
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های نبوت|کتاب‌شناسی نبوت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های نبوت|مقاله‌شناسی نبوت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های نبوت|پایان‌نامه‌شناسی نبوت]].
 
 
{{نبوت شناسی}}
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
 
[[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
[[رده:نبوت]]
[[رده:رسالت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۷

کارکردهای نبوت به معنای فواید و آثار مترتب بر نبوت پیامبران است.

کارکردهای نبوت از دیدگاه خواجه نصیر طوسی

  1. عقل، در حوزه مسائلی که خود بر درک آن تواناست، از سوی وحی تأیید و تقویت می‌شود و در حوزه‌ای که راهی به آن ندارد، معارف لازم به انسان ارائه می‌‌گردد.
  2. آدمی، همواره احتمال می‌دهد فعل او مورد رضایت مولایش نباشد، با ارسال پیامبران، این ترس رخت بر می‌بندد [۱].
  3. عقل، از درک حسن و قبح گروهی از افعال ناتوان و نیازمند وحی است.
  4. عقل به‌ تنهایی نمی‌تواند از سود یا زیان بسیاری از امور "مانند خوراکی و دارو" آگاه شود.
  5. رفع نیاز بشر به قوانین اصلاح‌ کنند؛ روابط اجتماعی
  6. شکوفایی استعدادهای علمی
  7. آموزش صنایع و فنون
  8. تعلیم حکمت عملی "اخلاق و سیاست"
  9. تعلیم واجبات و محرمات شرعی [۲].
  • وجه اول و پنجم و هشتم پس از تکمیل و بازسازی به‌ صورت دلایلی بر ضرورت بعثت پیامبران ارائه شده‌اند. و وجه چهارم و هفتم از فواید و اهداف اصلی و ذاتی بعثت پیامبران نیستند.

مهم‌ترین فواید بعثت پیامبران

  1. ارائه عمیق‌ترین اندیشه‌ها در باب شناخت آفریدگار:بسیارى از مطالب هست که عقل انسان، توانایى درک آنها را دارد ولى یا نیاز به گذشت زمان و تجارب فراوان دارد و یا در اثر اهتمام افراد به امور مادى و غلبه گرایشهاى حیوانى بر ایشان مورد غفلت و فراموشى قرار مى‌گیرد و یا در اثر بدآموزیها و تبلیغات سوء، بر توده هاى مردم، پنهان مى‌ماند. چنین مطالبى نیز به‌وسیله انبیاء، بیان مى‌گردد و با تذکرات و یادآوریهاى پى در پى، از فراموش شدن کلى آنها جلوگیرى بعمل مى‌آید و با آموزشهاى صحیح و منطقى، جلوى مغالطات و بدآموزی‌ها گرفته مى‌شود. از اینجا نکته نامیده شدن انبیاء به "مذکر" و "نذیر" و نامیده شدن قرآن کریم به "ذِکر" و "تذکره" روشن مى‌گردد. امیرمؤمنان (ع) در مقام بیان حکمت‌هاى بعثت انبیاء مى‌فرماید: "خداى متعال، پیامبران خود را پى در پى فرستاد تا وفادارى به پیمان فطرت را از مردم بخواهند، و نعمت‌هاى فراموش شده را به یادشان آورند، و با تبلیغ و بیان حقایق، حجت را برایشان تمام کنند"[۳][۴].
  2. ارائه معارفی ژرف درباره حقیقت انسان
  3. عرضه آموزه‌های بلند درباره جهان هستی
  4. ارائه تعالیم حیات‌بخش اخلاقی
  5. تشریح قوانین و احکام فردی و اجتماعی
  6. تحقق الگوهای عینی کمال انسانی: یکى از مهمترین عوامل تربیت و رشد و تکامل انسان، وجود الگو و نمونه رفتار است که اهمیت آن، در مباحث روانشناسى به ثبوت رسیده است. انبیاء الهى به‌عنوان انسان‌هاى کامل و تربیت شده الهى، این نقش را به بهترین وجهى ایفاء مى‌کنند و علاوه بر تعلیمات و آموزش‌هاى مختلف، به تربیت و تزکیه مردم نیز مى‌پردازند. و مى‌دانیم که در قرآن کریم "تعلیم و تزکیه" توأماً ذکر شده و حتى در بعضى از موارد "تزکیه" مقدم بر "تعلیم" آمده است. [۵].
  7. بسط عدالت اجتماعی و رهبری سیاسی و اجتماعی [۶]: یکى دیگر از برکات وجود انبیاء در میان مردم این است که در صورت فراهم بودن شرایط لازم، رهبرى اجتماعى و سیاسى و قضائى مردم را به عهده مى‌گیرند. و بدیهى است که رهبر معصوم، یکى از بزرگترین نعمت‌هاى الهى براى جامعه مى‌باشد و به‌وسیله او جلو بسیارى از نابسامانیهاى اجتماعى گرفته مى‌شود و جامعه از اختلاف و پراکندگى و کجروى نجات مى‌یابد و به سوى کمال مطلوب رهبرى مى‌گردد[۷].

دلیل نیازمندی به نبوت

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۵.
  2. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۶.
  3. «لِیَسْتَأدُوهم میثاقَ فِطْرَته، و یُذکِّروهم مَنْسِىَّ نِعْمتِه، و یَحتجّوا عَلَیْهم بِالتّبلیغ»
  4. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  5. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  6. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ج۲، ص ۱۷ و ۱۸.
  7. محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید
  8. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص ۷۰-۷۲.
  9. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص ۷۳ و ۷۴.