جهان: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[جهان در قرآن]] - [[جهان در حدیث]] - [[جهان در نهج البلاغه]] - [[جهان در معارف دعا و زیارات]] - [[جهان در کلام اسلامی]] - [[جهان در اخلاق اسلامی]] - [[جهان در عرفان اسلامی]] - [[جهان از دیدگاه برون‌دینی]]| پرسش مرتبط = جهان (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[جهان در قرآن]] - [[جهان در حدیث]] - [[جهان در نهج البلاغه]] - [[جهان در معارف دعا و زیارات]] - [[جهان در کلام اسلامی]] - [[جهان در اخلاق اسلامی]] - [[جهان در عرفان اسلامی]] - [[جهان از دیدگاه برون‌دینی]]| پرسش مرتبط = جهان (پرسش)}} | ||
==واژه‌شناسی لغوی== | == واژه‌شناسی لغوی == | ||
*جهان در زبان فارسى به معناى [[گیتى]]، [[کیهان]] و [[دنیا]] است که شامل همه آفریده‌ها مى‌شود<ref>فرهنگ فارسى، ج ۱، ص ۱۲۵۷؛ لغت‌نامه، ج ۵، ص ۶۹۵۷، «جهان».</ref>. معادل عربى آن "عالَم" است که گاه به معناى عام مخلوقات<ref> الصحاح، ج ۵، ص ۱۹۹۱؛ لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳، «علم».</ref> بوده و گاه دلالت جزئى زمانى یافته، بر مخلوقات در گستره زمانى یک قرن [[صدق]] مى‌کند و گاهى نیز دلالت جزئى مکانى یافته، بر گروهى از آفریدگان همگون در یک مکان اطلاق مى‌شود<ref>جامع | * جهان در زبان فارسى به معناى [[گیتى]]، [[کیهان]] و [[دنیا]] است که شامل همه آفریده‌ها مى‌شود<ref>فرهنگ فارسى، ج ۱، ص ۱۲۵۷؛ لغت‌نامه، ج ۵، ص ۶۹۵۷، «جهان».</ref>. معادل عربى آن "عالَم" است که گاه به معناى عام مخلوقات<ref> الصحاح، ج ۵، ص ۱۹۹۱؛ لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳، «علم».</ref> بوده و گاه دلالت جزئى زمانى یافته، بر مخلوقات در گستره زمانى یک قرن [[صدق]] مى‌کند و گاهى نیز دلالت جزئى مکانى یافته، بر گروهى از آفریدگان همگون در یک مکان اطلاق مى‌شود<ref>جامع البيان، ج ۱، ص ۹۴، تفسير قرطبى، ج ۱، ص ۹۷،التفسير الكبير، ج ۱، ص ۱۸۰.</ref>. | ||
*تعریف‌هایى که براى عالم ارائه شده، بیشتر حکایت‌گر نوع نگاه صاحبان آنها به عالم بوده‌اند. در این تعریف‌ها عالم به همه هستى به جز [[خداى متعال]]،<ref>معجم متن اللغه، ج ۴، ص ۱۹۴</ref> نخستین چیزى که همه هستى را در برگرفت، مجموع اجسام طبیعى بسیط و دسته‌هایى از موجودات متجانس، همه مخلوقات، یا [[آسمان]] و [[زمین]] و آنچه میان آنهاست، تعریف شده است<ref>لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[جهان (مقاله)|جهان]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>. | * تعریف‌هایى که براى عالم ارائه شده، بیشتر حکایت‌گر نوع نگاه صاحبان آنها به عالم بوده‌اند. در این تعریف‌ها عالم به همه هستى به جز [[خداى متعال]]،<ref>معجم متن اللغه، ج ۴، ص ۱۹۴</ref> نخستین چیزى که همه هستى را در برگرفت، مجموع اجسام طبیعى بسیط و دسته‌هایى از موجودات متجانس، همه مخلوقات، یا [[آسمان]] و [[زمین]] و آنچه میان آنهاست، تعریف شده است<ref>لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳.</ref><ref>[[ابوالفضل روحی|روحی، ابوالفضل]]، [[جهان (مقاله)|جهان]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>. | ||
==جهان در [[قرآن]]== | == جهان در [[قرآن]] == | ||
==ویژگى‌هاى جهان== | == ویژگى‌هاى جهان == | ||
===[[نظم]]=== | === [[نظم]] === | ||
===[[اتقان]]=== | === [[اتقان]] === | ||
===حدوث=== | === حدوث === | ||
===زوجیت پدیده‌ها=== | === زوجیت پدیده‌ها === | ||
===هدفمندى=== | === هدفمندى === | ||
===پایان‌پذیرى=== | === پایان‌پذیرى === | ||
===[[شعور]]=== | === [[شعور]] === | ||
===[[نظام اصلح]]=== | === [[نظام اصلح]] === | ||
==رابطه متقابل [[خدا]] و جهان== | == رابطه متقابل [[خدا]] و جهان == | ||
===[[آفرینش]] و نگهداری=== | === [[آفرینش]] و نگهداری === | ||
===[[فرمانبرداری]] و تسبیحگویی=== | === [[فرمانبرداری]] و تسبیحگویی === | ||
==آغاز و فرجام جهان== | == آغاز و فرجام جهان == | ||
===آغاز جهان=== | === آغاز جهان === | ||
===فرجام جهان=== | === فرجام جهان === | ||
==[[جهان‌بینی]]== | == [[جهان‌بینی]] == | ||
==[[جهان‌شناسی]]== | == [[جهان‌شناسی]] == | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۶
جهان از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: جهان در قرآن - جهان در حدیث - جهان در نهج البلاغه - جهان در معارف دعا و زیارات - جهان در کلام اسلامی - جهان در اخلاق اسلامی - جهان در عرفان اسلامی - جهان از دیدگاه برون‌دینی - پرسش‌های مرتبطواژهشناسی لغوی
- جهان در زبان فارسى به معناى گیتى، کیهان و دنیا است که شامل همه آفریده‌ها مى‌شود[۱]. معادل عربى آن "عالَم" است که گاه به معناى عام مخلوقات[۲] بوده و گاه دلالت جزئى زمانى یافته، بر مخلوقات در گستره زمانى یک قرن صدق مى‌کند و گاهى نیز دلالت جزئى مکانى یافته، بر گروهى از آفریدگان همگون در یک مکان اطلاق مى‌شود[۳].
- تعریف‌هایى که براى عالم ارائه شده، بیشتر حکایت‌گر نوع نگاه صاحبان آنها به عالم بوده‌اند. در این تعریف‌ها عالم به همه هستى به جز خداى متعال،[۴] نخستین چیزى که همه هستى را در برگرفت، مجموع اجسام طبیعى بسیط و دسته‌هایى از موجودات متجانس، همه مخلوقات، یا آسمان و زمین و آنچه میان آنهاست، تعریف شده است[۵][۶].
جهان در قرآن
ویژگى‌هاى جهان
نظم
اتقان
حدوث
زوجیت پدیده‌ها
هدفمندى
پایان‌پذیرى
شعور
نظام اصلح
رابطه متقابل خدا و جهان
آفرینش و نگهداری
فرمانبرداری و تسبیحگویی
آغاز و فرجام جهان
آغاز جهان
فرجام جهان
جهان‌بینی
جهان‌شناسی
منابع
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ فرهنگ فارسى، ج ۱، ص ۱۲۵۷؛ لغت‌نامه، ج ۵، ص ۶۹۵۷، «جهان».
- ↑ الصحاح، ج ۵، ص ۱۹۹۱؛ لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳، «علم».
- ↑ جامع البيان، ج ۱، ص ۹۴، تفسير قرطبى، ج ۱، ص ۹۷،التفسير الكبير، ج ۱، ص ۱۸۰.
- ↑ معجم متن اللغه، ج ۴، ص ۱۹۴
- ↑ لسان العرب، ج ۹، ص ۳۷۳.
- ↑ روحی، ابوالفضل، جهان، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱۰.