رباب: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[رباب در تاریخ اسلامی]] - [[رباب در معارف و سیره حسینی]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
{{ب|''احبهما وَ أُبَدِّلَ جَلَّ حَالِي''|2=''وَ لَيْسَ لِلاَئمي فيها عِتَابٍ''<ref>اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۹۷.</ref>.}} | {{ب|''احبهما وَ أُبَدِّلَ جَلَّ حَالِي''|2=''وَ لَيْسَ لِلاَئمي فيها عِتَابٍ''<ref>اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۹۷.</ref>.}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==افشاگری و خطبه‌خوانی رباب در قیام حسینی== | |||
رباب یکی از [[همسران]] [[سیدالشهدا]]{{ع}} بود که در [[کربلا]] [[کودک]] شیرخوارهاش در میان دستان امام حسین{{ع}} شربت [[شهادت]] نوشید و خود نیز به [[همراهی]] کاروان کربلا تا [[شام]] رفت. او در مجلس [[جشن]] [[یزید]] در شام چون سر [[بریده]] [[امام]]{{ع}} را دید سر را در آغوش گرفته بوسید و در ضمن اشعاری فرمود: | |||
[[آه]] حسینم! من هرگز حسین را که در برابر تیر و نیزه [[دشمنان]] قرار گرفت، فراموش نمی‌کنم. حسین را در کربلا [[فریب]] دادند، [[دعوت]] کردند و سپس با [[لب تشنه]] به شهادت رسانیدند. [[خداوند]] دشمنانش را در [[قیامت]] [[سیراب]] نگرداند<ref>کامل ابن اثیر، ج۳، ص۳۰۰.</ref>. | |||
این اشعار که در آن مجلس بیان گردید، سندی شد که [[شهادت امام]]{{ع}} را به دست دشمنان [[اثبات]] می‌کرد و گرنه چه بسا [[دشمن]] در صدد آن بود که شهادت امام را مخفی داشته و چنان وانمود کند که در اثر [[بیماری]] از [[دنیا]] رفته است. | |||
این بانوی سعادت‌مند وقتی که در [[اربعین]]، کاروان به کربلا بازگشت، همراه آن به [[مدینه]] نرفت و مدت یک سال در کنار [[قبر امام حسین]]{{ع}} [[خیمه]] زد و به [[سوگواری]] پرداخت و گریست و [[عهد]] کرد که زیر [[آفتاب]] بنشیند و هرگز زیر سایه نرود، چون [[بدن امام حسین]]{{ع}} را زیر آفتاب [[کربلا]] دیده بود و [[سوگند]] یاد کرد که هرگز موهایش را شانه نزند<ref>خراسانی، منتخب التواریخ، ص۳۴۱.</ref>. | |||
صاحب [[مقتل]] لواعج الاشجان گوید: او پس از [[واقعه کربلا]] یک سال بیشتر زنده نماند و در این مدت هرگز زیر سایه‌بان نرفت<ref>سید محسن امین، لواعج الاشجان، ص۴۲۸.</ref>.<ref>[[زهرا فخر روحانی|فخر روحانی، زهرا]]، [[نقش زنان در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۹ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۹]] ص ۷۹.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۶: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | ||
# [[پرونده:1100820.jpg|22px]] [[زهرا فخر روحانی|فخر روحانی، زهرا]]، [[نقش زنان در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۹ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۹''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ ۳۰ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۳
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
رباب، دختر امرء القیس بن عدی، همسر سید الشهدا(ع) و مادر سکینه و علی اصغر (عبد الله).
مقدمه
او در سفر کربلا حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت، سپس به مدینه بازگشت و مدّت یک سال برای سید الشهدا(ع) عزاداری کرد و مرثیه‌هایی هم در سوگ آن حضرت سرود. خواستگارانی از اشراف و بزرگان قریش را ردّ کرد و حاضر نشد با کسی ازدواج کند. در سوگ ابا عبد الله(ع) پیوسته گریان بود و زیر سایه نمی‌رفت، از فرط گریه و اندوه بر شهادت حسین(ع) یک سال بعد (در سال ۶۲ هجری) جان باخت[۱]. از جمله سروده‌های او در شهادت امام حسین(ع) ابیاتی است که اینگونه شروع می‌شود:
| إنَّ الَّذي كانَ نورا يُستَضاءُ بِهِ | بِكَربَلاءَ قَتيلٌ غَيرُ مَدفونِ | |
| سِبطَ النَّبِيِّ جَزاكَ اللّهُ صالِحَةً | عَنّا وجُنِّبتَ خُسرانَ المَوازينِ[۲]. |
حسین بن علی(ع) نیز به این همسر با فضیلت و ادب و دخترش سکینه و خانه‌ای که این دو را در بر گرفته باشد، محبّت داشت و می‌فرمود:
| لَعَمْرُكَ أَنَّنِي لَا حُبُّ دَاراً | تَحِلُّ بِهَا سَكِينَةٍ وَ الرباب | |
| احبهما وَ أُبَدِّلَ جَلَّ حَالِي | وَ لَيْسَ لِلاَئمي فيها عِتَابٍ[۳][۴]. |
افشاگری و خطبه‌خوانی رباب در قیام حسینی
رباب یکی از همسران سیدالشهدا(ع) بود که در کربلا کودک شیرخوارهاش در میان دستان امام حسین(ع) شربت شهادت نوشید و خود نیز به همراهی کاروان کربلا تا شام رفت. او در مجلس جشن یزید در شام چون سر بریده امام(ع) را دید سر را در آغوش گرفته بوسید و در ضمن اشعاری فرمود: آه حسینم! من هرگز حسین را که در برابر تیر و نیزه دشمنان قرار گرفت، فراموش نمی‌کنم. حسین را در کربلا فریب دادند، دعوت کردند و سپس با لب تشنه به شهادت رسانیدند. خداوند دشمنانش را در قیامت سیراب نگرداند[۵].
این اشعار که در آن مجلس بیان گردید، سندی شد که شهادت امام(ع) را به دست دشمنان اثبات می‌کرد و گرنه چه بسا دشمن در صدد آن بود که شهادت امام را مخفی داشته و چنان وانمود کند که در اثر بیماری از دنیا رفته است.
این بانوی سعادت‌مند وقتی که در اربعین، کاروان به کربلا بازگشت، همراه آن به مدینه نرفت و مدت یک سال در کنار قبر امام حسین(ع) خیمه زد و به سوگواری پرداخت و گریست و عهد کرد که زیر آفتاب بنشیند و هرگز زیر سایه نرود، چون بدن امام حسین(ع) را زیر آفتاب کربلا دیده بود و سوگند یاد کرد که هرگز موهایش را شانه نزند[۶].
صاحب مقتل لواعج الاشجان گوید: او پس از واقعه کربلا یک سال بیشتر زنده نماند و در این مدت هرگز زیر سایه‌بان نرفت[۷].[۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ ادب الطف، شبر، ج۱، ص۶۳؛ کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۹.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۶، ص۴۹۹.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۹۷.
- ↑ کامل ابن اثیر، ج۳، ص۳۰۰.
- ↑ خراسانی، منتخب التواریخ، ص۳۴۱.
- ↑ سید محسن امین، لواعج الاشجان، ص۴۲۸.
- ↑ فخر روحانی، زهرا، مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»، فرهنگ عاشورایی ج۹ ص ۷۹.