جنگ جمل در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۴۲: خط ۴۲:
*پس از پایان [[نبرد]]، جنگجویان [[سپاه امام]] {{ع}} خواستار [[غنایم]] بودند. [[امام]] {{ع}} فقط آنچه را که در میدان [[جنگ]] به‌دست آمده بود، تقسیم کرد و از تقسیم دیگر [[غنایم]] و [[اسارت]] زنان و مردان خودداری کرد. این موضوع باعث اعتراض گروهی از [[سپاهیان]] شد که چگونه ممکن است [[خون]] آنان بر ما [[حلال]]، اما [[مال]] آنان [[حلال]] نباشد. [[امام]] {{ع}} در پاسخ فرمود: کدام‌یک از شما ام‌المؤمنین را جزو [[غنایم]] در نظر می‌گیرد." آنان قانع شدند. [[امام]] {{ع}} پس از جنگ جمل در [[بصره]] عفو عمومی اعلام کرد.
*پس از پایان [[نبرد]]، جنگجویان [[سپاه امام]] {{ع}} خواستار [[غنایم]] بودند. [[امام]] {{ع}} فقط آنچه را که در میدان [[جنگ]] به‌دست آمده بود، تقسیم کرد و از تقسیم دیگر [[غنایم]] و [[اسارت]] زنان و مردان خودداری کرد. این موضوع باعث اعتراض گروهی از [[سپاهیان]] شد که چگونه ممکن است [[خون]] آنان بر ما [[حلال]]، اما [[مال]] آنان [[حلال]] نباشد. [[امام]] {{ع}} در پاسخ فرمود: کدام‌یک از شما ام‌المؤمنین را جزو [[غنایم]] در نظر می‌گیرد." آنان قانع شدند. [[امام]] {{ع}} پس از جنگ جمل در [[بصره]] عفو عمومی اعلام کرد.
==ارسال [[نامه‌ها]] و خبر [[پیروزی]]==
==ارسال [[نامه‌ها]] و خبر [[پیروزی]]==
*[[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد جمل]]، نامه‌ای به‌وسیله عمرو بن سلمه ارجبی به [[کوفه]] فرستاد و خبر این پروزی را به [[مردم کوفه]] رساند. اندکی از این [[نامه]] در [[نهج البلاغه]] آمده است<ref>نهج البلاغه، نامه ۲</ref>. در نامه‌ای دیگر این خبر را به اطلاع [[کارگزار]] خود در [[مدینه]] و [[مردم]] آن‌جا رساند. نامه‌ای عمومی نیز به تمام [[کارگزاران]] خود نوشت. نامه‌ای نیز به خواهرش ام‌هانی نوشت و خبر [[شکست]] [[ناکثین]] و کشته شدن [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[شهادت]] جمعی از [[یاران]] خود، مانند دو [[فرزند]] صوحان، یعنی [[زید]] و سبحان را داد. [[امام]] {{ع}} وقتی به جنازه [[طلحه]] و عبدالرحمانبن عتاب برخورد از غربت [[طلحه]] ([[ابومحمد]]) در این مکان و [[مرگ]] قریشیان بسیار متأسف شد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۹</ref>.
*[[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد جمل]]، نامه‌ای به‌وسیله عمرو بن سلمه ارجبی به [[کوفه]] فرستاد و خبر این پروزی را به [[مردم کوفه]] رساند. اندکی از این [[نامه]] در [[نهج البلاغه]] آمده است<ref>نهج البلاغه، نامه ۲</ref>. در نامه‌ای دیگر این خبر را به اطلاع [[کارگزار]] خود در [[مدینه]] و [[مردم]] آن‌جا رساند. نامه‌ای عمومی نیز به تمام [[کارگزاران]] خود نوشت. نامه‌ای نیز به خواهرش ام‌هانی نوشت و خبر [[شکست]] [[ناکثین]] و کشته شدن [[طلحه]] و [[زبیر]] و [[شهادت]] جمعی از [[یاران]] خود، مانند دو [[فرزند]] صوحان]]، یعنی [[زید]] و سبحان را داد. [[امام]] {{ع}} وقتی به جنازه [[طلحه]] و [[عبدالرحمان بن عتاب برخورد از غربت [[طلحه]] ([[ابومحمد]]) در این مکان و [[مرگ]] قریشیان بسیار متأسف شد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۹</ref>.
 
==فرستادن [[عایشه]] به [[مدینه]]==
==فرستادن [[عایشه]] به [[مدینه]]==
*[[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد]]، [[عایشه]] را با [[احترام]] کامل روانه [[مدینه]] کرد. [[امام]] {{ع}} [[چهل]] [[زن]] را با [[لباس]] مردانه و [[عمامه]] بر سر همراه او فرستاد. [[عایشه]] در مسیر از [[امام]] {{ع}} بد می‌گفت که عده مرد نامحرم را با من همراه کرده است. اما در [[مدینه]]، وقتی متوجه شد که آنان [[زن]] بودند، از [[امام]] {{ع}} [[تجلیل]] کرد. [[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد جمل]]، مقر [[خلافت]] را از [[مدینه]] به [[کوفه]] تغییر داد، زیرا می‌دانست جنگ‌های [[سختی]] در راه است و بدون نیروی جنگجو امکان ادامه حکومتی با ثبات نیست»<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]؛ ج۱، ص 250- 256.</ref>.
*[[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد]]، [[عایشه]] را با [[احترام]] کامل روانه [[مدینه]] کرد. [[امام]] {{ع}} [[چهل]] [[زن]] را با [[لباس]] مردانه و [[عمامه]] بر سر همراه او فرستاد. [[عایشه]] در مسیر از [[امام]] {{ع}} بد می‌گفت که عده مرد نامحرم را با من همراه کرده است. اما در [[مدینه]]، وقتی متوجه شد که آنان [[زن]] بودند، از [[امام]] {{ع}} [[تجلیل]] کرد. [[امام]] {{ع}} پس از [[نبرد جمل]]، مقر [[خلافت]] را از [[مدینه]] به [[کوفه]] تغییر داد، زیرا می‌دانست جنگ‌های [[سختی]] در راه است و بدون نیروی جنگجو امکان ادامه حکومتی با ثبات نیست»<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]؛ ج۱، ص 250- 256.</ref>.

نسخهٔ ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۰۴

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث جنگ جمل است. "جنگ جمل" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جنگ جمل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.


مقدمه

مخالفت عایشه

تجمع در مکه و تصمیم رفتن به بصره

اطلاع امام (ع) از مخالفت ناکثین

سخن امام (ع) با مردم و ترک مدینه

نبرد اول جمل و تسلط ناکثین بر بصره

سخنان امیرالمؤمنین (ع) درباره جنایات ناکثین

امام (ع) در ذی‌قار

ارسال نامه و اعزام نماینده به کوفه

اعزام نماینده برای گفت‌وگو با ناکثین

امام (ع) در بصره عبدالله بن عباس را برای گفت‌وگو نزد عایشه، طلحه و زبیر فرستاد و به او فرمان داد که به دیدار طلحه نرود، زیرا مانند شتر سرکش است، ولی زبیر نرم است[۱۰]. امام (ع) نیز خود دیداری با این دو داشت و با آنان سخن گفت و در نتیجه زبیر از نبرد منصرف شد و پس از کناره‌گیری از معرکه، ابن جُرمُوز سر وی را از بدن جدا کرد.

صف‌آرایی در نبرد جمل

پس از نبرد و تقسیم غنایم

  • پس از پایان نبرد، جنگجویان سپاه امام (ع) خواستار غنایم بودند. امام (ع) فقط آنچه را که در میدان جنگ به‌دست آمده بود، تقسیم کرد و از تقسیم دیگر غنایم و اسارت زنان و مردان خودداری کرد. این موضوع باعث اعتراض گروهی از سپاهیان شد که چگونه ممکن است خون آنان بر ما حلال، اما مال آنان حلال نباشد. امام (ع) در پاسخ فرمود: کدام‌یک از شما ام‌المؤمنین را جزو غنایم در نظر می‌گیرد." آنان قانع شدند. امام (ع) پس از جنگ جمل در بصره عفو عمومی اعلام کرد.

ارسال نامه‌ها و خبر پیروزی

فرستادن عایشه به مدینه

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. نهج البلاغه، خطبه ۲۰۵
  2. نهج البلاغه، خطبه ۱۳۷
  3. خطبه‌های ۹ و ۱۰
  4. نهج البلاغه، خطبه ۱۶۹
  5. نهج البلاغه، خطبه ۱۶۹
  6. خطبه‌های ۶ و ۷
  7. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۲
  8. خطبه‌های ۳۳ و ۱۰۳
  9. نهج البلاغه، نامه ۱
  10. نهج البلاغه، خطبه ۳۱
  11. نهج البلاغه، خطبه ۱۱
  12. خطبه‌های ۴، ۱۲، ۱۳، ۱۴ و ۸۰
  13. نهج البلاغه، نامه ۲
  14. نهج البلاغه، خطبه ۲۱۹
  15. دانشنامه نهج البلاغه؛ ج۱، ص 250- 256.