حکومت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۱۷: خط ۱۷:
==خاستگاه [[حکومت]]==
==خاستگاه [[حکومت]]==
*[[امام علی]] {{ع}} خاستگاه [[حکومت]] را از آنِ [[خدا]] می‌داند. [[خداوند]] با اعطای [[اراده]] و [[تدبیر]] به [[انسان‌ها]]، [[حق]] [[حکومت]] را بر اساس [[اندیشه]] و [[اعتقاد]]، به [[انسان‌ها]] [[تفویض]] کرده است. [[امام]] {{ع}} در مبنای بینش الهی خود، دو [[دلیل]] و [[برهان]] را در [[پذیرش حکومت]] بیان می‌دارد: نخست حضور [[مردم]] برای [[بیعت]] و اعلام [[یاری]] و طرفداری آن‌ها؛ دوم، پای‌بندی و [[تعهد]] به [[آگاهی]] و [[دانش]] خود از اوضاع نابسامان [[مردم]] و شکاف طببقاتی و [[تبعیض]] و [[ستم]] طبقه [[حاکم]] بر توده [[مردم]]؛ زیرا [[خداوند]] از آگاهان و [[دانشمندان]] [[تعهد]] گرفته است که در برابر سیری [[ظالم]] و [[گرسنگی]] [[مظلوم]] ساکت ننشینند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} در دوران [[خلافت]] برای از میان برداشتن فاصله طبقاتی و کوتاه کردن دست [[ستمگران]] و انحصارطلبان [[اقدام]] می‌کند.
*[[امام علی]] {{ع}} خاستگاه [[حکومت]] را از آنِ [[خدا]] می‌داند. [[خداوند]] با اعطای [[اراده]] و [[تدبیر]] به [[انسان‌ها]]، [[حق]] [[حکومت]] را بر اساس [[اندیشه]] و [[اعتقاد]]، به [[انسان‌ها]] [[تفویض]] کرده است. [[امام]] {{ع}} در مبنای بینش الهی خود، دو [[دلیل]] و [[برهان]] را در [[پذیرش حکومت]] بیان می‌دارد: نخست حضور [[مردم]] برای [[بیعت]] و اعلام [[یاری]] و طرفداری آن‌ها؛ دوم، پای‌بندی و [[تعهد]] به [[آگاهی]] و [[دانش]] خود از اوضاع نابسامان [[مردم]] و شکاف طببقاتی و [[تبعیض]] و [[ستم]] طبقه [[حاکم]] بر توده [[مردم]]؛ زیرا [[خداوند]] از آگاهان و [[دانشمندان]] [[تعهد]] گرفته است که در برابر سیری [[ظالم]] و [[گرسنگی]] [[مظلوم]] ساکت ننشینند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} در دوران [[خلافت]] برای از میان برداشتن فاصله طبقاتی و کوتاه کردن دست [[ستمگران]] و انحصارطلبان [[اقدام]] می‌کند.
==[[مشروعیت حکومت]]==
==[[مشروعیت حکومت اسلامی]]==
*[[مشروعیت]] [[حکومت]] نزد [[امام]] در سه چیز است: [[انتخاب]] خبرگان زمان که پس از توافق آن‌ها در [[انتخاب]] [[پیشوا]] رضای الهی حاصل شده است<ref>نهج البلاغه، نامه ۶</ref>؛ [[پذیرش مردم]] چنان‌که یکی از [[دلایل]] قبول [[خلافت]] را [[اقبال]] عمومی اعلام می‌کند.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>؛ [[آزادی]] [[مردم]] در [[انتخاب]]، که [[انتخاب مردم]] را بر پایه [[آزادی]] و بدون [[اجبار]] [[مشروع]] می‌داند<ref>نهج البلاغه، نامه ۱</ref>.
 
==[[فعلیت حکومت اسلامی]]==
 
==[[هدف]] [[حکومت]]==
==[[هدف]] [[حکومت]]==
*[[حکومت]] در [[مکتب]] [[امام علی]] {{ع}} هدفی برای به‌دست آوردن [[قدرت]] و [[سلطه]] بر مردمان نیست. بلکه [[هدف]] برپاداری [[حق]] و از بین بردن [[باطل]] عنوان شده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳۳</ref>. [[امام]] {{ع}} در کلامی فرمود: خدایا تو می‌دانی که تلاش‌ها و جهادهای ما هیچ یک نه برای رقابت بر سر [[قدرت]] بوده است و نه به درخواست اندکی از بهره‌های بیشتر این [[جهان]] بی‌ارزش؛ بلکه همه تلاش‌های ما برای به‌جای خود بازگردانیدن راه‌نشان‌های [[دین]] تو و پدیدار کردن [[اصلاح]] در سرزمین‌های توست، تا در پرتو آن [[بندگان]] ستم‌دیده‌ات به [[امنیت]] و ایمنی دست یابند و [[قانون]] و حدود فروگذاشته تو برپا داشته شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰</ref>.
*[[حکومت]] در [[مکتب]] [[امام علی]] {{ع}} هدفی برای به‌دست آوردن [[قدرت]] و [[سلطه]] بر مردمان نیست. بلکه [[هدف]] برپاداری [[حق]] و از بین بردن [[باطل]] عنوان شده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳۳</ref>. [[امام]] {{ع}} در کلامی فرمود: خدایا تو می‌دانی که تلاش‌ها و جهادهای ما هیچ یک نه برای رقابت بر سر [[قدرت]] بوده است و نه به درخواست اندکی از بهره‌های بیشتر این [[جهان]] بی‌ارزش؛ بلکه همه تلاش‌های ما برای به‌جای خود بازگردانیدن راه‌نشان‌های [[دین]] تو و پدیدار کردن [[اصلاح]] در سرزمین‌های توست، تا در پرتو آن [[بندگان]] ستم‌دیده‌ات به [[امنیت]] و ایمنی دست یابند و [[قانون]] و حدود فروگذاشته تو برپا داشته شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰</ref>.

نسخهٔ ‏۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۱۷

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث حکومت است. "حکومت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حکومت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

مفهوم‌شناسی واژه حکم

خاستگاه حکومت

مشروعیت حکومت اسلامی

فعلیت حکومت اسلامی

هدف حکومت

  • حکومت در مکتب امام علی (ع) هدفی برای به‌دست آوردن قدرت و سلطه بر مردمان نیست. بلکه هدف برپاداری حق و از بین بردن باطل عنوان شده است[۱۲]. امام (ع) در کلامی فرمود: خدایا تو می‌دانی که تلاش‌ها و جهادهای ما هیچ یک نه برای رقابت بر سر قدرت بوده است و نه به درخواست اندکی از بهره‌های بیشتر این جهان بی‌ارزش؛ بلکه همه تلاش‌های ما برای به‌جای خود بازگردانیدن راه‌نشان‌های دین تو و پدیدار کردن اصلاح در سرزمین‌های توست، تا در پرتو آن بندگان ستم‌دیده‌ات به امنیت و ایمنی دست یابند و قانون و حدود فروگذاشته تو برپا داشته شود[۱۳].
  • البته این دو موضوع تمام اهداف حکومت نیست، بلکه دو هدف مهم از اهداف سرپرستی و زمام‌داری به‌ شمار می‌رود که امام در شرایط خاص بیان داشته است.

شایستگی حکومت

رعایت حقوق متقابل

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  2. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۷
  3. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۳۰
  4. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۴۰
  5. ↑ انعام / ۵۷ و یوسف / ۴۰ و ۶۷
  6. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۴۰
  7. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۴۰
  8. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵ و ۵۱
  9. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  10. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۳۴
  11. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۳
  12. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۳۳
  13. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰
  14. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۲
  15. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰
  16. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵
  17. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵
  18. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۰۸ و نامه ۴۵
  19. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۰
  20. ↑ نهج البلاغه، نامه ۴۶، ۵۰ و ۵۶
  21. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  22. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  23. ↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۷۶
  24. ↑ نهج البلاغه، خطبه‌های ۱۵ و ۸۶، نامه ۵۳ و حکمت ۳۷۴
  25. ↑ نهج البلاغه، نامه‌های ۲۷ و ۴۶
  26. ↑ نهج البلاغه، خطبه‌های ۱۶، ۱۱۹ و ۱۶۶
  27. ↑ نهج البلاغه، نامه‌های ۳۱ و ۵۳ و ۴۷
  28. ↑ نهج البلاغه، خطبه‌های ۱۰۲ و ۱۶۶ و نامه ۵۳
  29. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  30. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۴ و نامه ۵۳
  31. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵ و نامه ۵۳
  32. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  33. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  34. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  35. ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳
  36. ↑ دانشنامه نهج البلاغه؛ ج۱، ص 307- 309.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=حکومت_در_نهج_البلاغه&oldid=193161»