اثبات عصمت امام: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۳۸: خط ۳۸:
==[[براهین]] و [[ادله عصمت امام]]==
==[[براهین]] و [[ادله عصمت امام]]==
===[[ادله قرآنی]] و [[روایی]] [[عصمت امام]]===
===[[ادله قرآنی]] و [[روایی]] [[عصمت امام]]===
====[[حدیث ثقلین]]====
* حدیث ثقلین از مشهورترین و معتبرترین احادیثی است که [[شیعه]] و [[سنّی]] بر آن اتفاق دارند یکی از کارکردهای این [[حدیث معتبر]] [[اثبات عصمت اهل بیت]] است در این [[حدیث]] [[رسول خدا]]{{صل}} خطاب به [[مردم]] می‌فرمایند: {{متن حدیث|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ أَمَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا- كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي فَإِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}<ref>بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد{{صل}}، ج۱، ص۴۱۳.</ref>.
*بر پایه [[حدیث ثقلین]]، از دو [[راه]] می‌توان بر [[عصمت اهل بیت]]{{عم}} [[استدلال]] نمود:
# [[اهل بیت]]{{عم}} [[همتای قرآن]] کریم‌اند: {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ}}  [[عصمت]] و نزاهت [[قرآن کریم]] از [[نفوذ]] [[باطل]]، [[قطعی]] است: {{متن قرآن|لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}<ref>«در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستوده‌ای است» سوره فصلت، آیه ۴۲.</ref>، اگر [[عترت]] طاهرین{{عم}} مانند [[قرآن]] [[معصوم]] نباشند، میان این دو، [[تفرقه]] رخ می‌دهد، در حالی که هر گونه جدایی میان این دو منتفی است.
# اهل بیت{{عم}} همتای قرآن کریم‌اند: {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ}}. عصمت و نزاهت قرآن کریم از [[گمراه]] نمودن قطعی است. اگر اهل بیت{{عم}} نیز معصوم نباشند، مستلزم [[گمراهی]] [[مردم]] بوده و [[دستور]] [[تمسّک به اهل بیت]]{{عم}} مستلزم [[ترغیب]] آنها به گمراهی است<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۵۸-۵۹.</ref>.
==منابع==
==منابع==
{{ستون-شروع|2}}  
{{ستون-شروع|2}}  

نسخهٔ ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۵۶

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث عصمت امام است. "اثبات عصمت امام" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اثبات عصمت امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

عصمت به معنای دوی از خطا و گناه است، به شخص دارای این صفت معصوم گفته می‌شود. اثبات عصمت امام شامل ادله نقلی و عقلی بر عصمت امام است.

مقدمه

دلیل عقلی عصمت امام

نخست: دلیل تسلسل

دوم: دلیل حفظ دین

سوم: دلیل امتناع تناقض

چهارم: دلیل نقض غرض

دلیل نقلی عصمت امام

نخست: آیه ابتلا

﴿وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ [۲]

دوم: آیه تطهیر

﴿وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا[۳].

سوم: آیه اولی الامر

  • ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُولِي الأَمْرِ مِنكُمْ[۴]

چهارم: آیه صادقین

﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ[۵].

پنجم: حدیث ثقلین

«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي مَا إِنْ‏ تَمَسَّكْتُمْ‏ بِهِمَا لَنْ‏ تَضِلُّوا أَبَداً إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ»[۶]؛

ادله نقلی عصمت امام

براهین و ادله عصمت امام

ادله قرآنی و روایی عصمت امام

منابع

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع اثبات عصمت امام


پانویس

  1. ر.ک. امینی، علی رضا؛ جوادی، محسن، معارف اسلامی، ج۲، ص۱۴۴ - ۱۴۵.
  2. و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.
  3. و در خانه‌هایتان آرام گیرید و چون خویش‌آرایی دوره جاهلیت نخستین خویش‌آرایی مکنید و نماز بپا دارید و زکات بپردازید و از خداوند و فرستاده او فرمانبرداری کنید؛ جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند؛ سوره احزاب، آیه: ۳۳.
  4. ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید؛ سوره نساء، آیه: ۵۹.
  5. «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!» سوره توبه، آیه ۱۱۹.
  6. احتجاج، ج۲، ص۳۸۰.