ربیع بن زیاد حارثی
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
- ربیع فرزند زیاد[۱] از طایفه بنی حارث بن عب و کنیه‌اش ابو عبدالرحمان برادر عاصم بن زیاد است. او بصری و از جمله کسانی است که پیامبر خدا(ع) درک نمود[۲] و در زمره یاران صدیق و ارادتمندان مخلص امیرالمؤمنین(ع) گردید.
- ربیع با وجود تواضع و فروتنی، مردی شجاع و دلاور بود لذا ابوموسی اشعری در سال ۱۷ هجری در زمان حکومت عمر بن خطاب او را به سرپرستی لشکری به مناذر[۳] فرستاد و او آنجا را فتح کرد و برادرش مهاجر بن زیاد در آن جنگ کشته شد. بعد از استقرار حکومت معاویه، وی به استانداری سیستان منصوب شد در آنجا هم بر مغول‌ها و افغانستان غالب شد و آنجا را فتح نمود. وقتی مغیره از دنیا رفت و زیاد حاکم کوفه و بصره گردید، ربیع از سیستان معزول و به استانداری خراسان منصوب گردید[۴].
- او نزد عمر نفوذ کلمه داشت و توجه او را به سوی خود جلب کرد. ربیع با اینکه دارای قدرت و شوکت بود، اما مردی با گذشت بود. روزی شخصی نزد او آمد و گفت: ای ابو عبدالرحمان، فلانی غیبت تو را می‌کرد و در آرزوی نابودی تو بود! ربیع در پاسخ گفت: "به خدا سوگند، کینه و دشمنی کسی را دارم که به او دستور داده غیبت مرا بکند". مرد گفت: چه کسی به او گفته است؟ ربیع گفت: شیطان که دشمن خداست او را فریفته تا گناه و نافرمانی خدا کند و خواسته من هم همین است که بر شیطان خشم گیرم و او را مکافات نمایم.
- ربیع در پایان گفت: "به خدا قسم چیزی که او (شیطان) دوست دارد به او نمی‌دهم، خداوند ما و او را بیامرزد"[۵].[۶]
ربیع و نفوذ در مدیریت خلیفه دوم
آوردن خراج نزد خلیفه و مشورت با امام علی(ع)
عیادت امیرمؤمنان(ع) از ربیع
ربیع و تقاضای مرگ
- از آنجا که ربیع دارای شخصیت ذاتی و مردی سیاست‌مدار بود، بعد از شهادت امیرمؤمنان علی(ع) حاکم خراسان و مورد احترام و اکرام معاویه بود. اما او هرگز حاضر به تملق‌گویی و چاپلوسی از معاویه نبود و حاضر هم نمی‌شد به مقام مقدس امیر مؤمنان علی(ع) توهین نماید.
از این‌رو کمترین نامه و مکاتبه‌ای با معاویه نداشت و تنها به موارد ضروری که ناچار می‌شد برای دفع مفسده و یا جلب منفعتی نامه به زیاد بن ابیه و یا به معاویه می‌نوشت تا آن‌که روزی زیاد بن ابیه نامه‌ای از طرف معاویه برای ربیع نوشت تا اموال را به نفع معاویه حفظ نماید، ولی ربیع مقابل دستور او ایستادگی کرد و اطاعت ننمود و گفت این اموال از بیت المال است نه از آن معاویه، و سپس از خدا تقاضای مرگ کرد.
- روایت است که ربیع از آن مجلس بیرون نرفته بود که خداوند دعایش را مستجاب کرد و از دنیا رفت[۷].
- وفات این شیعه راستین امیرالمؤمنین(ع) در سال ۵۱ هجری درست در همان سالی که حجر بن عدی به شهادت رسید، او نیز از دنیا رفت[۸].[۹]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ربیع بن زیاد غیر از خواجه ربیع است که شرح آن در صفحات قبل گذشت.
- ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴.
- ↑ مناذر، از بلاد عربی و پایتخت آن شهر «حیره» محل سکونت قبیله «بنو لحم» بوده است
- ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴.
- ↑ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۱۵۸.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۱۷-۵۱۸.
- ↑ ر.ک: عقد الفرید، ج۲، ص۳۷۳؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۲، ص۳۶؛ اصول کافی، ج۱، ص۴۱۰ و نهج البلاغه، خطبه ۲۰۹.
- ↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۶۴ و شرح ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۳۷.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۲۴.