سلام
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سلام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
سلام در زیارتنامه‌ها
معمول‌ترین و بیشترین تأکیدی که در زیارتنامه‌ها به چشم می‌خورد، سلام دادن به امام(ع) و پیامبر(ص) یا شخصیتی است که زیارت می‌شود. سلام، شعار اسلام و نشان ویژه امت محمدی است و تحیت و درودی است که خاصّ آیین توحید می‌باشد: «السّلام تحیّه لملتنا»[۱] مسلمان، هنگام ورود به یک خانه، شعارش سلام است[۲] و اگر کسی در خانه نبود، باید بر خود سلام داد، که این سلام، درودی از سوی خداست «تحیهٌ من عِنْدِ الله»[۳] و چون خداوند و فرشتگانش بر پیامبر، درود می‌فرستند، مؤمنان هم موظّف و مأمورند که بر آن حضرت صلوات و سلام بفرستند[۴] آیات دیگر قرآن، سرشار از این تحیت و درود است. سلام بر مؤمنان[۵]، سلام بر بهشتیان[۶]، سلام بر مؤمنان پاکی که به بهشت می‌روند و اجر صبرشان سلام الهی است[۷]، سلام بر بندگان برگزیده خدا[۸] و نیز سلام بر نوح، سلام بر ابراهیم، سلام بر موسی و هارون، سلام بر الیاسین، سلام بر مرسلین و دیگر سلام‌ها در کتاب خداوند مطرح است، و سلام، نام خداوند است[۹]سلام، ابراز دوستی و خیرخواهی و طلب سلامتی و رمز محبت و علاقه و پیوند و چراغ سبز آشنایی است و نشان دهنده پیوند بین زائر و مزور و ارتباط ایمانی و فکری میان آن دو است[۱۰].
حضور بر مزار امام، و سلام دادن، نوعی شعار به نفع جبهه حق است که در وجود امام، تجلّی یافته و نوعی تقویت جناح ایمان و هبستگی با خط پاکی و تقواست. در زیارتنامه‌ها، سلام بر فرشتگان مقرّب پروردگار، سلام بر انبیای بزرگ الهی، سلام بر ملائکه موکّل از سوی خداوند بر مشاهد شریفه، سلام بر آدم و نوح و ابراهیم و.. رسولان دیگر داده می‌شود. این، علاوه بر اعتقاد به وجود پیوند و ربط، میان خدا انبیا و اوصیا- فرشتگان اعلام ارتباط بین مسلمان زائر با این جهان ملکوت و بیان همبستگی عملی با این جریان حق تاریخی و اسوه‌یابی و الگوگیری از آنان است[۱۱].
در زیارت‌ها، زائر، گاهی سلام خویش را نثار امام شهید و حجت پروردگار می‌کند، گاهی هم سلام خدا و رسول و اولیا و فرشتگان را به عنوان تحیت، تقدیم می‌دارد. جمله "السلام علیک" در خطاب به شخصیت‌های مورد زیارت، فراوان به چشم می‌خورد و به دنبالِ این جمله، اوصاف و فضایل و مناقب و برجستگی‌های آن شخص مطرح می‌شود. سلام، بهانه‌ای است برای ستایش مقامات بلند امام و پیامبر(ص)، سلام، تیتر و سرفصل اشاره به شایستگی‌های آن بزرگان است. در پی این تکیه کلام، که ترجیع بند منشور عمیق زیارتنامه‌ها محسوب می‌شود، یک دنیا معارف دین و تاریخ زندگی و کمالات روحی و فضیلت‌های معروف و شناخته شده ائمه(ع) ذکر می‌شود. سلام گفتن و درود و تحیت فرستادن بر چنین وجودهای ارزشمند و اسوه‌ای، زائر را هم در این خط و مدافع این ارزش‌ها قرار می‌دهد[۱۲].
وقتی در زیارتنامه‌ها، از ائمه(ع) به عنوانِ: دوستان ویژه خدا و برگزیدگان بندگان او و یاران خالص پروردگار و کانون معرفت و محبت خدا و دعوت کنندگان به حق و اطاعت کنندگان مخلص امر و نهی الهی و... ستایش می‌شود، و به آنان به عنوان متقین بزرگ، سروران پاک، دریچه‌های ایمان، امانتداران خدا، و چراغ‌های فروزان در ظلمت‌ها و مشعل‌های هدایت و پرچم‌های راستی و پناه مردم و نمونه والا و حجج پروردگار و... سلام داده می‌شود[۱۳] عشق به این اوصاف و کشش به سوی این فضایل، در دل و جان زائر هم پدید می‌آید و پیوند او با ائمه(ع)، در این رابطه‌ها مستحکم می‌شود. اینگونه سلام‌ها، نشانه علقه درونی و گرایش باطنی و توجه به این ارزش‌هاست و نوعی اعلام هبستگی و پیوند و ولایت[۱۴].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ میزان الحکمه، ج۴، ص ۵۳۴، به نقل از بحارالأنوار، از امام صادق(ع).
- ↑ نور، ۲۷.
- ↑ نور، ۶۱
- ↑ احزاب، ۵۶.
- ↑ انعام، ۵۴.
- ↑ اعراف، ۴۶.
- ↑ رعد، ۲۴.
- ↑ نمل، آیه ۵۹.
- ↑ حشر، آیه ۲۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ جواد محدثی|محدثی، جواد، فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ اشاره به فقراتی از زیارت جامعه کبیره.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.