آیا مادر حضرت مریم علم غیب داشت؟ (پرسش)
آیا مادر حضرت مریم علم غیب داشت؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب |
مدخل اصلی | علم غیب |
آیا مادر حضرت مریم(س) علم غیب داشت؟ یکی از سؤالهای مصداقی پرسشی تحت عنوان «چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
پاسخ نخست
- علامه طباطبایی در کتاب «المیزان» در این باره گفته است:
- «در حکایتى که خداى تعالى از کلام جازم مادر مریم کرده فهمیده مىشود که اعتقاد او اعتقادى خرافى، و یا ناشى از پاره اى نشانههاى حدسى ، که با تجربه و امثال آن به ذهن زنان مىرسد نبوده ، چون همه اینها ظن است، نه علم و اعتقاد، و ظن کجا و اعتقاد حق کجا، از سوى دیگر کلام خدا عز و جل مشتمل بر باطل نیست، و اگر هم در جایى باطلى را نام برده دنبالش ابطالش را هم آورده. همچنان که در آیه زیر علم به پسر یا دختر بودن حمل را بخود منحصر نموده و فرموده : ﴿﴿اللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنثَى وَمَا تَغِيضُ الأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ﴾﴾[۱] و نیز درباره همین انحصار فرموده : ﴿﴿عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ﴾﴾[۲] علم به غیب دیگران را منتهى به وحى خود دانسته. و نیز فرموده: ﴿﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ﴾﴾[۳] از مجموع این مطالب فهمیده مىشود: آگاهى مادر مریم از پسر بودن حملش حدسى نبود، چون خدا آن را بهطور جزم از وى حکایت کرده، و این حکایت خود دلیل بر این است که اعتقاد وى بوجهى منتهى به وحى بوده، و به همین جهت وقتى فهمید فرزندش دختر است، از فرزند پسر مأیوس نشد، و براى بار دوم با جزم و قطع عرضه داشت : ﴿﴿وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ﴾﴾[۴] و در آن اثبات کرد که مریم داراى ذریه است، با اینکه ظاهرا راهى به چنین علمى نداشته است»[۵].
پاسخهای دیگر
۱. آیتالله مصباح یزدی؛ |
---|
آیتالله مصباح یزدی در کتاب «انسانشناسی» در اینباره گفته است:
|
۲. حجت الاسلام و المسلمین هاشمی. |
---|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی نویسنده کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در پاسخ به این پرسش گفته است: |
پرسشهای مصداقی همطراز
َ
پرسشهای وابسته
َ- آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب میشود؟ (پرسش)
- آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
- چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
- آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟ (پرسش)
- آیا همه امامان علم غیب داشتهاند؟ (پرسش)
- آیا امام معصوم عالم به غیب است؟ (پرسش)
- آیا غیر از پیامبران و امامان انسانی عالم به غیب میشود؟ (پرسش)
- آیا غیر از پیامبران و امامان انسانی توان پیشگویی را دارد؟ (پرسش)
- تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
- آیا از راه غیر مشروع میتوان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
- با توجه به عقیده بداء آیا بهرهمندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)
- آیا شیطان و فرشتگان میتوانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)
- آیا اطلاع از سرنوشت به نفع انسان ها است یا به ضرر آنها؟ (پرسش)
منبعشناسی جامع علم غیب معصوم
َپانویس
- ↑ «و خداوند میداند که هر مادینه چه در شکم دارد و بچّهدانها چه میکاهند و چه میافزایند». سوره رعد، آیه۸.
- ↑ «تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو میفرستد و از آنچه در زهدانهاست آگاه است»؛ سوره لقمان؛ آیه۳۴.
- ↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند. جز فرستادهای را که بپسندد». سوره جن، آیه۲۶ و ۲۷.
- ↑ «و او و نسل او را از شیطان رانده به پناه تو میآورم».
- ↑ ترجمه تفسیر المیزان، ج۳، ص۲۶۸.
- ↑ بیگمان این چیزی شگرف است!؛ سوره هود، آیه: ۱۱.
- ↑ و همسرش فریادکنان پیش آمد و به چهره خود کوفت و گفت من پیرزنی سترونم!؛ سوره ذاریات، آیه: ۲۹.
- ↑ گفت: پروردگارا! در حالی که سالمندی در من پیش رفته و همسرم نازا است، چگونه مرا فرزندی میتواند بود؟ فرمود: چنین است، خداوند هرچه را بخواهد به انجام میرساند؛ سوره آلعمران، آیه: ۴۰.
- ↑ و من از وارثان پس از خویش در هراسم و زنم نازاست؛ بنابراین از نزد خویش به من وارثی ببخش! * گفت: پروردگارا! چگونه مرا پسری تواند بود در حالی که زنم نازاست و خود نیز از پیری به فرتوتی رسیدهام؛ سوره مریم، آیه: ۵ و ۸.
- ↑ گفت: پروردگارا! در حالی که سالمندی در من پیش رفته و همسرم نازا است، چگونه مرا فرزندی میتواند بود؟ فرمود: چنین است، خداوند هرچه را بخواهد به انجام میرساند؛ سوره آلعمران، آیه: ۴۰.
- ↑ بیگمان ما زمین و هر که را بر آن است به ارث میبریم و "همگان" به سوی ما بازگردانده میشوند؛ سوره مریم، آیه: ۴۰.
- ↑ گفت: پروردگارا! چگونه مرا پسری تواند بود در حالی که زنم نازاست و خود نیز از پیری به فرتوتی رسیدهام؛ سوره مریم، آیه: ۸.
- ↑ آن هنگام که به مادرت آنچه "بایست" وحی میشد وحی کردیم؛ سوره طه، آیه: ۳۸.
- ↑ و به مادر موسی الهام کردیم که به او شیر بده و اگر بر "جان" او ترسیدی او را "در صندوقی بنه و" به دریا فکن و مهراس و اندوهگین مباش! ما او را به تو باز میگردانیم و او را از پیامبران خواهیم کرد؛ سوره قصص، آیه: ۷.
- ↑ پس خداوند آن "دختر" را به نیکی پذیرفت و به نیکی "پروراند و" برآورد و زکریّا را سرپرست او کرد و هرگاه زکریا در محراب "عبادت" نزد وی میرفت کنار او، رزقی مییافت و میپرسید: ای مریم! این از کجا برای تو آمده است؟ و او میگفت: از نزد خداوند؛ "آری" خداوند به هر که بخواهد بیحساب "و شمار" روزی میدهد؛ سوره آلعمران، آیه: ۳۷.
- ↑ و آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را برگزید و پاکیزه داشت و بر زنان جهان برتری داد * و به پیامبری به سوی بنی اسرائیل "میفرستد، تا بگوید" که من برای شما نشانهای از پروردگارتان آوردهام؛ من برای شما از گل، "انداموارهای" به گونه پرنده میسازم و در آن میدمم، به اذن خداوند پرندهای خواهد شد و به اذن خداوند نابینای مادرزاد و پیس را شفا خواهم داد و به اذن خداوند مردگان را زنده خواهم کرد و شما را از آنچه میخورید یا در خانه میانبارید آگاه خواهم ساخت، این نشانهای برای شماست اگر مؤمن باشید؛ سوره آلعمران، آیه: ۴۲ و ۴۹.
- ↑ و از چشم آنان پنهان شد و ما روح خود را به سوی او فرو فرستادیم که چون انسانی باندام، بر او پدیدار گشت * گفت: چنین است؛ پروردگارت میفرماید که آن "کار" بر من آسان است و "بر آنیم" تا او را نشانهای برای مردم و رحمتی از سوی خویش گردانیم و این کاری انجام شدنی است؛ سوره مریم، آیه: ۱۷ و ۲۱.
- ↑ پس او را از فرو دست وی ندا داد که: غمگین مباش، خداوند از بن "پای" تو جویباری روان کرده است * پس "از این خرما" بخور و "از آب آن جویبار" بنوش و دیده "به فرزند" روشن دار و اگر از مردم کسی را دیدی بگو برای "خداوند" بخشنده روزهای نذر کردهام و امروز به هیچ روی با کسی سخن نمیگویم؛ سوره مریم، آیه: ۲۴ و ۲۶.
- ↑ "نوزاد" گفت: بیگمان من بنده خداوندم، به من کتاب "آسمانی" داده و مرا پیامبر کرده است * و بر من روزی که زاده شدم و روزی که درگذرم و روزی که زنده برانگیخته گردم درود باد؛ سوره مریم، آیه: ۳۰ و ۳۳.
- ↑ انسانشناسی، ص۴۰۶.
- ↑ مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.