امام مهدی از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟ (پرسش)
| امام مهدی از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / عصر ظهور امام مهدی / قیام امام مهدی / ماهیت قیام امام مهدی |
امام مهدی(ع) از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
- «یکی از ابعاد قیام حضرت مهدی (ع) افزون بر جنبه‌های اصلاح‌گری، انسان‌سازی، عدالت گستری، کمال بخشی و احیاگری دین خداوند خون خواهی از دشمنان خداوند، پیامبر اعظم (ص)، اهل بیت(ع) و همه ستمدیدگان تاریخ است. در این میان خونخواهی از سید الشهدا(ع) از ویژگی خاصی برخوردار است. بنابراین با استفاده از روایات گروه‌هایی که از آنان انتقام گرفته می‌شود، عبارتند از:
- دشمنان خداوند: رسول گرامی اسلام (ص) در حدیث معراج، پس از بیان دیدن نور پیشوایان معصوم (ع) و آخرین جانشین خود در میان آنها، فرمود: عرض کردم: پروردگارا! اینان چه کسانی هستند؟" خداوند فرمود: "ایشان پیشوایانند و این قائم است؛ همو که حلال مرا حلال می‌کند و حرام مرا را حرام می‌سازد و از دشمنان من انتقام می‌گیرد"[۱]؛ احمد بن اسحاق گوید: "بر امام عسکری(ع) وارد شدم و خواستم از جانشین پس از وی پرسش کنم؛ او آغاز سخن کرد و فرمود:ای احمد بن اسحاق! خدای تعالی از زمان حضرت آدم(ع) زمین را خالی از حجت نگذاشته است و تا روز قیامت نیز خالی از حجت نخواهد گذاشت. به واسطه اوست که بلا را از اهل زمین دفع می‌کند و به خاطر اوست که باران می‌فرستد و برکات زمین را بیرون می‌آورد. گفتم: ای فرزند رسول خدا! امام و جانشین پس از شما کیست؟ حضرت شتابان برخاست و داخل خانه شد و سپس برگشت، در حالی که بر شانه‌اش کودکی سه ساله بود که صورتش مانند ماه شب چهارده می‌درخشید. فرمود:ای احمد بن اسحاق! اگر نزد خدای تعالی و حجت‌های او گرامی نبودی، این فرزندم را به تو نمی‌نمودم. او هم نام و هم کنیه رسول خدا(ص) است؛ کسی است که زمین را آکنده از عدل و داد می‌کند، همچنان که پر از ظلم و جور شده باشد. احمد بن اسحاق گوید: گفتم:ای مولای من! آیا نشانه‌ای هست که قلبم بدان مطمئن شود؟ آن کودک به زبان عربی فصیح به سخن درآمد و فرمود: "أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ الْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ فَلَا تَطْلُبْ أَثَراً بَعْدَ عَيْنٍ يَا أَحْمَدَ بْنَ إِسْحَاقَ "[۲].
- قاتلان امام حسین(ع): امام صادق (ع) درباره انتقام از قاتلان امام حسین(ع) می‌فرماید: "چون کار امام حسین(ع) چنان شد که شد (اصحاب و جوان‌هایش کشته شدند و خودش تنها ماند)، فرشتگان به سوی خدا شیون و گریه کردند و گفتند: با حسین برگزیده و پسر پیغمبرت چنین رفتاری کنند؟ پس خدا سایه حضرت قائم(ع) را به آنها نمود و فرمود: با این انتقام او را می‌گیرم"[۳]. در پاره‌ای از روایات نیز آمده است که: آن حضرت انتقام گیرنده خون تمامی امامان(ع) و مظلومان تاریخ است. فرات بن أحنف از امام صادق (ع) روایت کرده که به نقل از پدران خود (ع) فرمود: در زمان خلافت امیر المؤمنین(ع) آب فرات بالا آمد، پس آن حضرت و دو فرزندش حسن و حسین(ع) سوار شدند چون گذرشان بر طایفه ثقیف افتاد، آنان گفتند: علی(ع) آمده است آب را به جای خود بازگرداند (فرو نشاند). پس حضرت فرمود: "بدانید به خدا قسم! من و این دو فرزندم یقیناً کشته خواهیم شد و بدون تردید خداوند مردی از فرزندان من را در آخر الزمان بر می‌انگیزاند که خونخواهی ما خواهد کرد"[۴]؛ علاوه بر منتقم، یکی از القاب آن حضرت "مَوْتور" است. "مَوْتور" از نظر لغت به کسی گویند که یکی از خویشاوندانش کشته شده؛ ولی خون بهای او گرفته نشده است[۵]. در برخی روایات، از حضرت مهدی (ع) با عنوان "موتور بوالده"[۶] یا "موتور بابیه"[۷] یاد شده است؛ یعنی، کسی که پدرش کشته شده و از خون او مطالبه و خونخواهی نشده است. مراد از پدر در این روایت، ممکن است امام حسن عسکری(ع) یا امام حسین(ع) باشد یا اینکه جنس پدر است که شامل همه امامان معصوم (ع) باشد. در روایاتی چند این انتقام به اراده خداوند و به دست آن حضرت و در بعضی به آن حضرت نسبت داده شده است. در هر حال تفاوتی نمی‌کند خداوند به دست او از دشمنانش انتقام بگیرد یا اینکه خود حضرت از دشمنان خود و خاندانش انتقام بگیرد، این وعده‌ای است که خداوند در قرآن فرموده است. در کامل الزیارات از امام صادق (ع) نقل کرده که درباره آیه ﴿وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ﴾[۸]؛ فرمود: "او قائم آل محمد است؛ قیام می‌کند و به انتقام از خون حسین بن علی، دست به کشتار می‌زند"[۹]؛ البته این انتقام به دو صورت تصور می‌شود:
- ستمگران یاد شده به دنیا بر می‌گردند؛ آن گاه حضرت از آنان انتقام می‌گیرد.
- فرزندان آنان که به کارهای پدران و گذشتگان خود خشنودند، مورد انتقام قرار می‌گیرند. عبدالسلام بن صالح هروی گوید: به حضرت رضا(ع) عرض کردم: نظرتان درباره این حدیث امام صادق (ع) چیست که حضرت فرمود:"إِذَا خَرَجَ الْقَائِمُ قَتَلَ ذَرَارِيَّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ (ع) بِفِعَالِ آبَائِهَا "؛ [۱۰] حضرت فرمود: همین طور است. گفتم: پس معنای این آیه چیست: ﴿وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى﴾[۱۱]؟ امام در پاسخ فرمود: "خداوند در تمام گفتارهایش درست گفته است؛ لکن فرزندان قاتلان حسین(ع) از کردار پدرانشان راضی هستند و به آن افتخار می‌کنند و هر کس از کاری راضی باشد، مثل کسی است که آن را انجام داده، و اگر کسی در مشرق کشته شود و دیگری در مغرب از این قتل راضی باشد، نزد خدا با قاتل شریک خواهد بود"[۱۲]»[۱۳].
- ماهیت قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- اهداف قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- برنامه‌های امام مهدی برای قیام چیست؟ (پرسش)
- شیوه قیام امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- آیا قیام امام مهدی حتمی است؟ (پرسش)
- عناصر قیام امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- گستره فتوحات قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- اساس و بنیان حرکت و نهضت حضرت مهدی آیا بر پایه معجزه است یا روندی عادی و طبیعی مانند انقلاب‌های دیگر جهان دارد؟ (پرسش)
- آیا هنگامی که امام مهدی ظهور می‌کنند تجهیزات امروزی به همین شکل باقی میمانند؟ (پرسش)
- بعضی میگویند وقتی که امام مهدی ظهور میفرمایند خیلی از علماء به مخالفت با ایشان برمیخیزند آیا سند روایی دارد؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی پس از ظهور از قاتلان امام حسین انتقام خواهد گرفت؟ (پرسش)
- آیا قیام مسلحانه امام مهدی با آیه لا اکراه فی الدین منافات ندارد؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی با اجبار اسلام را در جهان برپا می‌کند یا عملکرد ایشان است که اسلام را جهانگیر می‌کند؟ (پرسش)
- حضور و آمادگی چه تعدادی از یاران امام مهدی برای قیام وی کفایت می‌کند؟ (پرسش)
- موانع قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- موانع قیام امام مهدی چگونه رفع می‌شود؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی هنگام قیام سوار بر اسب است؟ (پرسش)
- چه گروه‌هایی از مشرق زمین برای یاری امام مهدی قیام می‌کنند؟ (پرسش)
- پس از ظهور دشمنان چگونه به جنگ با امام مهدی می‌روند؟ (پرسش)
- گستره فتوحات قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی از چه گروه‌هایی انتقام می‌گیرد؟ (پرسش)
- چه بشارت‌هایی در ادیان گوناگون به قیام امام مهدی داده شده است؟ (پرسش)
- پاداش کشته شدن در رکاب امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- علل گرایش عمومی مردم به قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- دلایل پیروزی قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ "هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةُ وَ هَذَا الْقَائِمُ الَّذِي يُحِلُّ حَلَالِي وَ يُحَرِّمُ حَرَامِي وَ بِهِ أَنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِي"؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۵۲، ح۲؛ نعمانی، الغیبه؛ ص۹۳.
- ↑ ای احمد بن اسحاق! منم بقیة الله در زمین خداوند و انتقام گیرنده، از دشمنان او؛ پس از مشاهده، جست و جوی نشانه مکن!؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، ح۱.
- ↑ " لَمَّا كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحُسَيْنِ (ع) مَا كَانَ ضَجَّتِ الْمَلَائِكَةُ إِلَى اللَّهِ بِالْبُكَاءِ وَ قَالَتْ يُفْعَلُ هَذَا بِالْحُسَيْنِ صَفِيِّكَ وَ ابْنِ نَبِيِّكَ قَالَ فَأَقَامَ اللَّهُ لَهُمْ ظِلَّ الْقَائِمِ (ع) وَ قَالَ بِهَذَا أَنْتَقِمُ لِهَذَا"؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۶۵، ح۶؛ طوسی، الامالی، ج۲، ص۳۳.
- ↑ " أَمَا وَ اللَّهِ لَأُقْتَلَنَّ أَنَا وَ ابْنَايَ هَذَانِ وَ لَيَبْعَثَنَّ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ وُلْدِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ يُطَالِبُ بِدِمَائِنَا "؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۴۰، ح۱؛ نک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۲، ص۸، ح۱.
- ↑ طریحی، مجمع البحرین، ج۳، ص۵۰۹.
- ↑ نعمانی، الغیبه، ص۱۷۸، ح۲۲.
- ↑ نعمانی، الغیبه، ص۱۷۹؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۲.
- ↑ "و هر کس مظلوم کشته شود، به سرپرست وی قدرتی داده‌ایم، پس [او] نباید در قتل زیاده روی کند؛ اسراء، آیه ۳۳.
- ↑ "ذَلِكَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ يَخْرُجُ فَيَقْتُلُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِي"ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص۶۳.
- ↑ زمانی که قائم(ع) قیام کند فرزندان قاتلان حسین(ع) را به خاطر کردار پدرانشان خواهد کشت؟
- ↑ و هیچ باربرداری بار [گناه] دیگری را برنمی دارد؛ انعام، آیه۱۶۴.
- ↑ "صَدَقَ اللَّهُ فِي جَمِيعِ أَقْوَالِهِ وَ لَكِنْ ذَرَارِيُّ قَتَلَةِ الْحُسَيْنِ (ع) يَرْضَوْنَ بِفِعَالِ آبَائِهِمْ وَ يَفْتَخِرُونَ بِهَا وَ مَنْ رَضِيَ شَيْئاً كَانَ كَمَنْ أَتَاهُ وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا قُتِلَ بِالْمَشْرِقِ فَرَضِيَ بِقَتْلِهِ رَجُلٌ بِالْمَغْرِبِ لَكَانَ الرَّاضِي عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ شَرِيكَ الْقَاتِلِ وَ إِنَّمَا يَقْتُلُهُمُ الْقَائِمُ (ع) إِذَا خَرَجَ لِرِضَاهُمْ بِفِعْلِ آبَائِهِمْ"؛ صدوق، عیون اخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۲۷۳، ح۵.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۹۴ - ۱۹۸.