دیدگاه مذهب امامیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)

دیدگاه مذهب امامیه در باره امامت چیست؟
موضوع اصلی	بانک جمع پرسش و پاسخ امامت
مدخل اصلی	امامت

دیدگاه مذهب امامیه در باره امامت چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در باره امامت چیست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

پاسخ نخست

محمد حسن قدردان قراملکی

حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسن قدردان قراملکی در کتاب «امامت» در این‌باره گفته‌ است:

«برخلاف اهل سنت که نگاهشان به مسئله امامت یک نگاه عادی و دنیوی در حد یک مسئله سیاسی و اجتماعی بود؛ امامیه، امامت را فراتر از دنیوی نگریسته و آن را یک امر الهی و آسمانی تلقی می‌‌کند. در اینجا نخست به تعاریف اندیشه‌وران امامیه می‌‌پردازیم.

1. شیخ صدوق: او با تفسیر معنای "مولی" در حدیث غدیر به واجب الاطاعة می‌‌گوید:" فهو معنی الأمامة بان الامامة انما هی مشتقة من الأئتمام بالإنسان و الائتمام هو الأتباع و الاقتداء و و العمل بعمله و الول به" وی طاعت امام و دیگر فضایل امام را تالی تلو پیامبر می‌‌داند و تنها امر نبوت و وحی را استثنا می‌‌کند." و یجب ان یعتقد انه یلزم من طاعة الامام مایلزمنا من طاعة النبی(ص) و انّ کل فضل آتاه اللّه عزوجل بنبیه فد اتاه اللّه الامام الا النبوة".
2. شیخ مفید: " الامام هو الإنسان الذی له رئاسة عامة فی امور الدین و الدنیا نیابة عن النبی".
3. سید مرتضی: " الامامة ریاسة عامة فی الدین بالاصاله لا بالنیابة عمن هو فی دارالتکلیف" .
4. شیخ طوسی: " الامام هو الذی یتولی الریاسة العامة فی الدین و الدنیا جمیعا".
5. محقق طوسی: " الامام هو الإنسان الذی له الریاسة العامة فی الدین و الدنیا بالاصالخ فی دارالتکلیف".
6. ابن میثم بحرانی: " الامامة رئاسة عامة لشخص من الناس فی امور الدین و الدنیا بالاصالة".
7. علامه حلی: " الامام هو الإنسان الذی له الریاسة العامة فی امور الدین و الدنیا بالاصالة فی دارالتکلیف".
8. حمصی رازی: " رئاسة عامة فی امور الدین بالاصالة". وی در ادامه بحث علت عدم ذکر قید "الدنیا" در تعریف امامت را اشاره و خاطرنشان می‌‌سازد قید " امور الدین " عام و کلی بوده و کلیات امور دنیوی مثل رفع اختلاف طبقات و قشرهای مختلف جامعه مثل صنعت‌گران و خطاطان را شامل می‌‌شود، ولو اینکه رسیدگی به امور صنفی و جزئی از قبیل تعیین برترین‌ها و دستمزدها از شئون امام نیست.
9. فاضل مقداد: " فهی رئاسة عامة فی الدین و الدنیا لشخص انسانی خلافة عن النبی".
10. عبدالرزاق لاهیجی: "ریاست عامة مسلمین در امور دنیا و دین بر سبیل خلیفگی و نیابت از پیغمبر".

• تعریف‌های فوق تعریف متکلمان بوده است که نوعاً به ریاست و حکومت بسان اهل سنت تأکید می‌‌داشتند، لکن عارفان و فلاسفه خصوصاً حکمت متعالیه مؤلفه اساسی امامت را ولایت باطنی امام تحلیل می‌‌کنند که در صفحات آینده ذکر خواهد شد.
• نگاه اولیه به تعاریف اهل سنت و امامیه در تعریف امامت چنین وانمود می‌‌کند که هر دو مکتب کلامی‌ تعریف مشترک و واحدی از امامت ارائه می‌‌دهند؛ چراکه هر دو امامت را به "ریاست بر دو قلمرو حوزه دین و دنیا" تعریف نموده و آن را پذیرفتند. لکن این داوری چنان‌که ذکر شد حاصل نگاه اولیه است«.

پرسش‌های مصداقی همطراز

1. دیدگاه مذهب معتزله در باره امامت چیست؟ (پرسش)
2. دیدگاه مذهب اشعریه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
3. دیدگاه مذهب اباضیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
4. دیدگاه مذهب اسماعیلیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
5. دیدگاه مذهب زیدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
6. دیدگاه مذهب ماتریدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
7. دیدگاه فرقه وهابیت در باره امامت چیست؟ (پرسش)
8. دیدگاه مذهب اهل سنت در باره امامت چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. امامت چیست؟ (پرسش)
2. امامت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
3. امامت در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
4. قرآن در مورد امامت چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
5. چه احادیثی در مورد امامت وجود دارد؟ (پرسش)
6. امام کیست؟ (پرسش)
7. امام در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
8. امام در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
9. قرآن در مورد امام چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
10. چه احادیثی در مورد امام وجود دارد؟ (پرسش)
11. امامت چه کاربردهایی دارد؟ (پرسش)
12. بحث از امامت چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)
13. دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در باره امامت چیست؟ (پرسش)
14. موارد اختلافی امامیه و اهل سنت در مورد امامت چیست؟ (پرسش)
15. نظر امامیه در مورد تعیین تکلیف بر خداوند بر وجوب امامت چیست؟ (پرسش)
16. آیا وجوب تعیین امام بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
17. آیا کلامی‌انگاری امامت بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
18. آیا مخالفان امامت کافراند؟ (پرسش)
19. آیا امامت موروثی است؟ (پرسش)
20. آیا امامت از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟ (پرسش)
21. آیا مقام امامت بر مقام نبوت برتری دارد؟ (پرسش)
22. آیا امامان شیعه بر دیگر پیامبران برتری دارند؟ (پرسش)
23. آیا می‌توان به مقام امامت بدون مقام نبوت رسید؟ (پرسش)
24. آیا امامت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)
25. آیا غیبت امام با فلسفه ضرورت امامت ناسازگار است؟ (پرسش)
26. آیا مهدویت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)
27. آیا امامت با اصل خاتمیت ناسازگار است؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع امامت

• کتاب‌شناسی امامت؛
• مقاله‌شناسی امامت؛
• پایان‌نامه‌شناسی امامت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: