دیدگاه مذهب اهل سنت در باره امامت چیست؟ (پرسش)
| دیدگاه مذهب اهل سنت در باره امامت چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل اصلی | امامت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
دیدگاه مذهب اهل سنت در باره امامت چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در باره امامت چیست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
پاسخ
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسن قدردان قراملکی در کتاب «امامت» در این‌باره گفته است:
«اهل سنت امام و منزلت امامت را فروکاسته و آن را در حد یک مسئله حکومتی، سیاسی و اجتماعی تحلیل می‌‌کنند که هرگونه اقدام درباره آن نه از شئون الهی بلکه از شئون دنیوی و مردمی تلقی می‌‌شود. به دیگر سخن آنان امامت را به‌عنوان یک مسئله فقهی و فرعی و فعل مکلف قلمداد نموده و لذا تعیین خلیفه و امام را نیز به عهده مردم از طرق مختلف مثل بیعت، شورای حل و عقد گذاشته و در نتیجه حاکم نیز یک انسان عادی خواهد بود. اینکه مسئله امامت فعل خداوند و یک مسئله کلامی و اصول اعتقادی باشد، چنان‌که شیعه بر آن است، اهل سنت آن را انکار کردند. در اینجا به آرای برخی از اهل سنت اشاره می‌‌شود:
- ابن جنید اسکافی: " ان الامامة لا تشبه بالنبوة و هی بالامارة اشبه"[۱].
- ابوالحسن ماوردی: " الامامة موضوعة لخلافة النبوة فی حراسة الدین و سیاسة الدنیا و عقدها لمن یوم بها واجب بالاجماع"[۲].
- امام الحرمین جوینی: "الامامة ریاسة تامة وزعامة عامة تتعلق بالخاصة و العامة من مهمات الدین و الدنیا"[۳].
- ابو حامد محمد غزالی: "ان النظر فی الامامة ایضا لیس من المهمات و لیس ایضا من فنّ المعقولات بل من الفقهیات"[۴].
- سیف‌الدین آمدی: "و اعلم ان الکلام فی الأمامة لیس من اصول الدیانات و لا من الأمور اللابدیات بحیث لایسع المکلف الأعراض عنها بل لعمری ان المعرض عنها لأرجی من الواغل فیها" [۵].
- ععضدالدین ایجی: "الامامة ریاسة عامة فی امور الدین و الدنیا"[۶]. توضیح اینکه وی اشکال این تعریف را نقض آن با نبوت ذکر می‌‌کند و خود تعریف دیگری ارائه می‌‌دهد: "هی خلافة الرسول فی اقامة الدین بحیث یجب ابتاعه علی کافة الأمة".[۷] نکته شایان توجه اینکه وی در این تعریف خلافت را تنها به امر دین تفسیر کرده است. لکن به نظر می‌‌رسد حذف قید دنیا یا از روی نسیان یا تفسیر جامع دین است که شامل دنیا نیز می‌‌شود. به هر حال قید دنیا نیز مورد توجّه وی در امامت بوده است، دلیل آن ذکر صفات و شرایط امام به معنای عام در ادامه بحث است که می‌‌گوید:"الشرط: ذو رأی لیوم بامور الملک، شجاع لیوی علی الذب عن الحوزة... یجب ان یکون عدلاً لئلا یجور عالا لیصلح للتصرفات"[۸].
- سید شریف جرجانی: وی در شرح مواقف به تعریف ایجی قید حوزه ملت و دنیا را افزوده است، "هی خلافة الرسول فی اقامة الدین و حفظ حوزة الملة... "[۹].
- تفتازانی: "ریاسة عامة فی امر الدین و الدنیا خلافة عن النبی"[۱۰].
- ابن خلدون: "الخلافة حمل الکافة علی متضی النظر الشرعی فی مصالحهم الأخرویة و الدنیویة الراجعة الیها"[۱۱].
- قوشجی: "ریاسة عامة امر الدین و الدنیا خلافة عن النبی"[۱۲]»[۱۳].
پاسخ‌های دیگر
| ۱. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۱» در این‌باره گفته است:
«اهل سنت برای تبیین جایگاه بحث امامت و این که از فروع و مسائل فقهی است نه اعتقادی و کلامی می‌گویند: از آنجا که نصب امام به عنوان یک واجب شرعی بر عهده مکلفان است، مسأله امامت در فروع فقهی قرار می‌گیرد زیرا موضوع علم فقه فعل مکلف است[۱۴]. نقد سخن اهل سنت:
|
پرسش‌های مصداقی همطراز
- دیدگاه مذهب امامیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب معتزله در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب اشعریه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب اباضیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب اسماعیلیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب زیدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مذهب ماتریدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه فرقه وهابیت در باره امامت چیست؟ (پرسش)
پرسش‌های وابسته
- امامت چیست؟ (پرسش)
- امامت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- امامت در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
- قرآن در مورد امامت چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
- چه احادیثی در مورد امامت وجود دارد؟ (پرسش)
- امام کیست؟ (پرسش)
- امام در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- امام در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
- قرآن در مورد امام چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
- چه احادیثی در مورد امام وجود دارد؟ (پرسش)
- امامت چه کاربردهایی دارد؟ (پرسش)
- بحث از امامت چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در باره امامت چیست؟ (پرسش)
- موارد اختلافی امامیه و اهل سنت در مورد امامت چیست؟ (پرسش)
- نظر امامیه در مورد تعیین تکلیف بر خداوند بر وجوب امامت چیست؟ (پرسش)
- آیا وجوب تعیین امام بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
- آیا کلامی‌انگاری امامت بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
- آیا مخالفان امامت کافراند؟ (پرسش)
- آیا امامت موروثی است؟ (پرسش)
- آیا امامت از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟ (پرسش)
- آیا مقام امامت بر مقام نبوت برتری دارد؟ (پرسش)
- آیا امامان شیعه بر دیگر پیامبران برتری دارند؟ (پرسش)
- آیا می‌توان به مقام امامت بدون مقام نبوت رسید؟ (پرسش)
- آیا امامت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)
- آیا غیبت امام با فلسفه ضرورت امامت ناسازگار است؟ (پرسش)
- آیا مهدویت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)
- آیا امامت با اصل خاتمیت ناسازگار است؟ (پرسش)
پانویس
- ↑ «امامت شباهتی با نبوت ندارد بلکه بیشتر به امارت شبیه است»؛ اسکافی، ابوعلی محمد بن احمد کاتب؛ المعیار و الموازنة، ص۳۴۳، با تحیق شیخ محمد باقر محمودی.
- ↑ «امامت برای خلافت نبوت و نگهبانی از دین و سیاست دنیا نهاده شده است، و انجام توسط کسی که آن را در میان امت اقدام نموده است با اجماع واجب است»؛ الماوردی، أبوالحسن علی بن محمد بن حبیب البصری، الاحکام السلطانیة، ص۵.
- ↑ «امامت ریاست تام بوده و زعامت عام را بر عهده دارد که به خواص و کلیات امور مهم دین و دنیا متعلق است»؛ الجوینی، عبد الملک بن عبدالله بن يوسف بن محمد الملقب بإمام الحرمین، غیاث الأمم فی التیاث الظلم، ص ۲۲.
- ↑ «نگاه به مسأله امامت نیز از امور مهم نیست، همانطور که از مسائل عقلی نبوده و به مسائل فقهی مرتبط است»؛ الغزالی، أبو حامد محمد بن محمد، الأقتصاد فی الاعتقاد، ص ۲۷۵، باب سوم.
- ↑ «و بدان که سخن از امامت از مسائل اصولی شریعتها نیست و حتی از امور مهم که مکلف نتواند از آن رویگردان نشود نیست، بلکه رهاکننده آن بهتر از پردازنده به آن است»؛ الآمدی، أبوالحسن سید الدین علی بن أبی علی بن محمد بن سالم الثعلبی، غایة المرام فی علم الکلام، ص ۳۶۳.
- ↑ «امامت ریاست عام در امور دنیا و دین می‌باشد»؛ شرح مواقف، ج ۸، ص ۳۷۶.
- ↑ «امامت خلافت رسول اکرم (ص) برای اقامه دین می‌باشد بدین صورت که پیروی از او برای تمامی افراد امت واجب است».
- ↑ «شرط امامت: صاحب نظر تا بتواند به امور مملکت‌داری بپردازد، شجاعت تا نسبت به نگهداری از اسلام توانایی داشته باشد... عادل بودن تا به کسی ظلم ننماید، عاقل بودن تا تصمیمات او سازنده باشد»؛ شرح مواقف. ج ۸، ص ۳۸۱.
- ↑ «امامت خلافت رسول اکرم در زمینه اقامه دین و نگهداری از اصل اسلام است»؛ شرح مواقف. ج ۸، ص ۳۸۱.
- ↑ «ریاست کلی در مسائل دین و دنیا و خلافت رسول اکرم (ص) می‌باشد»؛ التفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر بن عبد الله، شرح المقاصد، ج ۳ ص ۴۶۹.
- ↑ «خلافت هدایت همه مردم بر مسیر مورد نظر شرع مقدس یعنی مصالح اخروی و دنیوی ایشان که این مصالح به ایشان برمی‌گردد»؛ مقدمه، ص ۱۹۱ و نیز می‌‌نویسد: «قصای امر الأمامة آن‌ها قضیة مصلحیة اجماعیة و لاتلحق بالعقاید»؛ ابن خلدون، ابو زید عبدالرحمن بن محمد بن خلدون حَضرَمی تاریخ ابن خلدون، ج ۱، ص ۵۸۸.
- ↑ ریاست کلی در امور دین و دنیا و خلافت رسول اکرم (ص) می‌باشد؛ شرح تجرید الاعتقاد، ص ۸۱.
- ↑ محمد حسن قدردان قراملکی، امامت، ص۲۹ - ۳۱.
- ↑ ر.ک: شرح المواقف، ج ۸، ص ۳۴۴.
- ↑ الابهاج فی شرح المنهاج، ج ۲، ص ۲۹۶، و نیز ر.ک: شرح اصول الکافی، ج ۵- پاورقی، ص ۲۴۰.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۱؛ ج5، ص21-22.