کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Shafinejad (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۵۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
کمال الدین و تمام النعمة
زبانعربی
نویسندهمحمد بن علی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق
موضوعغیبت
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات *انتشارات کتابفروشی اسلامیة ( تهران، ایران: ۱۳۷۷ ش)
شابک(نامعلوم)
شماره ملی۱۷۸۷۹

کمال الدین و تمام النعمة کتابی است به زبان عربی که حاوی روایاتی از ائمه معصومین(ع)، درباره غیبت امام زمانS و خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگی‏‌های آن دوران می‌‏باشد. این کتاب اثر محمد بن علی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق است و انتشارات کتابفروشی اسلامیة، انتشارات دارالکتاب الاسلامیة، انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات و انتشارات النشر الإسلامی انتشار آن را به عهده داشته‌اند.[۱]

درباره کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «این كتاب، شامل احادیث نبوی و امامان(ع) درباره امام مهدیS و غیبت آن حضرت است. مؤلف ـ كه از عالمان نخستین شیعی است ـ در مقدمه كتاب، انگیزه‏ تألیف آن را رویایی می‌‏داند كه در آن، امام زمانS به او توصیه می‏‌كند كتابی در این ‏باره بنگارد. وی با اشاره به غیبت پیامبرانی چون حضرت ادریسS، حضرت ابراهیمS، حضرت یوسفS و حضرت موسیS، اصل غیبت حضرت حجت را امری دارای پیشینه می‌‏داند و سپس به روایات پیامبر اكرمa و امامان(ع) در باب غیبت امام زمان و فلسفه‏ آن می‏‌پردازد. بخش دیگر كتاب مربوط به توقیعات امام عصرS، علامات ظهور و نام‏ه‌ای آن حضرت است. نویسنده هم‏چنین به اسامی افرادی كه عمری طولانی داشته‏‌اند و نیز كسانی كه حضرت مهدیS را دیده‌‏اند می‌‏پردازد. وی همچنین به شبهات زیدیه و كیسانیه در این‏ باره جواب می‌‏دهد»[۱].

فهرست کتاب

درباره پدیدآورنده

آشنایی اجمالی

ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی قمی ابن بابویه مشهور به شیخ صدوق از فقیهان و محدثان بزرگ و نامدار شیعه که حدود سال ۳۰۶ هجری در قم و در پی دعای حضرت ولی عصرS دیده به جهان گشود. [۲] او که دارای حافظه‌ای نیرومند و پشتکاری بی‌مانند بود، در سنین کودکی نزد پدرش به فراگیری علوم دینی پرداخت. [۳] سپس برای درک محضر استادان بیشتر، سفرهای علمی خویش را آغاز کرد و نزد کسانی چون محمد بن حسن بن ولید، احمد بن علی بن ابراهیم قمی و محمد بن یحیی بن عطار اشعری به فراگیری دانش پرداخت. [۴] سرانجام خود در علم حدیث و رجال و فقه به درجه استادی رسید و در سلسله احادیث، نقادی والامقام شد. او سال ۳۵۵ هجری وارد بغداد شد و بسیاری از او بهره‌مند شدند. [۵]

سرانجام پس از عمری تلاش و پژوهش، سال ۳۸۱ هجری در ۷۵ سالگی در ری از دنیا رفت و در نزدیکی مرقد حضرت عبدالعظیم حسنی به خاک سپرده شد که هم اکنون آن محل به نام «ابن بابویه» شناخته می‌‌شود. [۶]

شیخ صدوق آثار بسیاری را نوشته است که عبارت‌اند از: التوحید، النبوة، اثبات الوصیه لعلّیS، اثبات خلافته، اثبات النصّ علیه، اثبات النصّ علی الائمة(ع)، المعرفة فی فضل النبّی وامیرالمؤمنین والحسن والحسین(ع)، مدینه العلم، المقنع فی الفقه، العرض فی المجالس، علل الشرایع، ثواب الاعمال، عقاب الاعمال، الاوایل، الاواخر، الاوامر، المناهی، الفرق، خلق الانسان، الرساله الاوّلة فی الغیبة، الرساله الثانیه، الرساله الثالثه، الرسالة فی ارکان الاسلام، المیاه، السواک، الوضوء، فضایل الصلاة، التیمّم، الاغسال، الحیض والنفاس، نوادرالوضوء، فرایض الصلاة، فضل المساجد، مواقیت الصلاة، فقه الصلاة، الجمعه والجماعة، السهو، الصلوات سوی الخمس، نوادرالصلوة، الزکاة، الخمس، حقّ الجداد، الجزیه، فضل المعروف، فضل الصدقه، الصوم، الفطرة، الاعتکاف، جامع الحجّ، جامع علل الحج، جامع تفسیرالمنزل فی الحجّ، جامع حجج الانبیاء(ع)، جامع حجج الائمه(ع)، جامع فضل الکعبه والحرم، جامع آداب المسافر للحج، جامع فرض الحجّ والعمره، جامع فقه الحج، ادعیه الموقف، القربان، المدینة وزیارة قبرالنبی والائمه(ع)، جامع نوادرالحج، زیارت قبورالائمه(ع)، النکاح، الوصایا، الوقف، الصدقه والنحل والهبة، اسکنی والعمری، الحدود، الدیات، المعائش والمکاسب، التجارات، العتق والتدبیر والمکاتبه، القضاء والاحکام، اللقاء والسلام، صفات الشیعه، العان، الاستسقاء، المتعه، فی زیارت موسی و محمدS، جامع زیاره الرضاS، فی تحریم الفقّاع، الرجعه، الشعر، معانی الاخبار، السلطان، مصادقه الاخوان، فضایل جعفرالطّیار، فضایل العلویّه، الملاهی، السنة، فی عبدالمطلب و عبداللّه و ابی طالب(ع)، زیدبن علیS، الفواید، الانابه، الهدایه، الضیافه، التاریخ، علامات آخرالزمان، فضل الحسن والحسینS، رسالة فی شهر رمضان، جواب رسالة وردت فی شهر رمضان، کتب المصابیح که راجع به ۱۴ معصوم(ع) نوشته است، کتب زهد راجع به چهارده معصوم، اوصاف النبیa، دلایل الائمه(ع) و معجزاتهم، الروضه، امتحان المجالس، غریب الحدیث، الخصایل، مختصر تفسیرالقرآن، اخبار سلمان وزهده وفضایله، اخبار ابوذر وفضایله، التقیّه، حذوالنعل بالنعل، نوادرالطبّ، جوابات المسائل الواردة علیه من واسط، الطرائف، جوابات المسائل الواردة علیه من قزوین، جوابات مسائل وردت من مصر، جوابات مسائل وردت من البصرة، جوابات مسائل وردت من الکوفه، جواب مسئلة وردت علیه من المدائن، العلل غیر مبوبّ، کتاب فیه ذکر من لقیه من اصحاب الحدیث وعن کلّ واحد منهم حدیث، ذکر مجلس الذّی جری له بین یدی رکن الدولة، ذکر مجلس آخر، ذکر مجلس ثالث، ذکر مجلس رابع، ذکر مجلس خامس، الحذاء والخفّ، الخطّاب، فضل العلم، الموالات، مسائل الوضوء، مسائل المواریث، مسائل الوقف، مسائل النکاح ثلاثة عشر کتاباً، مسائل العقیقه، مسائل الرضاع، مسائل الطلاق، ابطال الغلوّ والتقصیر، المختاربن ابی عُبَید، الناسخ والمنسوخ، جواب مسئلة نیشابور، رسالته الی ابومحمد فارسی فی شهر رمضان، رساله الثانیه الی اهل بغداد فی معنی شهر رمضان، الجمل، مصباح المصلّی، السرّ المکتوم الی الوقت المعلوم، ابطال الاختیار واثبات النص، معرفة بالرجال البرقی، مولد امیرالمؤمنینS، مولد فاطمه علیهاالسلام، تفسیرالقرآن، جامع کتاب اخبار عبدالعظیم حسنی، تفسیر قصیدة فی اهل بیت(ع)، الشوری، اللباس، الخاتم[۷].[۸]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه
  2. تنقیح المقال، ج ۳، ص۱۵۴.
  3. تاریخ قم (ناصرالشریعه)، ص۲۳۷.
  4. معانی الاخبار، ج ۱، ص۳۷.
  5. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۳۱۱.
  6. تاریخ قم (ناصرالشریعه)، ص۲۳۷.
  7. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۳۱۱.
  8. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۲، ص۴۰۳-۴۰۴.

پانویس

دریافت متن

پیوند به بیرون