خسف در بیداء
واژهشناسی لغوی
- خسف در لغت به معنای فرو بردن و فرو ریختن است. مشهورترین اشاره خسف لشکر سفیانی مربوط به منطقهای به نام بیدا در بین مکه و مدینه یا منطقهای نزدیک به مدینه است [۱][۲]. واژه «خَسف» به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است [۳] که در قرآن این دو معنا، در آیاتی به کار رفته است از جمله: ﴿﴿ فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ يَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ المُنتَصِرِينَ﴾﴾[۴]، ﴿﴿ فَكُلا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴾﴾[۵]، ﴿﴿ أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُواْ السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ﴾﴾[۶] و ﴿﴿ أَأَمِنتُم مَّن فِي السَّمَاء أَن يَخْسِفَ بِكُمُ الأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ﴾﴾[۷][۸].
- «بَیداء» در لغت به معنای دشت هموار، پهناور، خالی از سکنه و آب و علف میباشد[۹] و نام سرزمینی بین مکه و مدینه است [۱۰][۱۱].
- منظور از «خسف به بیداء» آن است که سفیانی لشکری عظیم، به قصد جنگ با حضرت مهدی(ع) عازم مکه میکند؛ اما بین مکه و مدینه در محلی که به سرزمین «بیداء» معروف است به گونهای معجزه آسا، به امر خداوند، در زمین فرو میروند. این حادثه در روایات اهل سنت
[۱۲] و شیعه، یکی از نشانههای ظهور و قیام معرفی شده و در شماری از آنها بر حتمی بودن آن تأکید شده است [۱۳][۱۴].
خسف در بیداء در روایات
روایات مرتبط با خسف در بیدا چند گروه هستند[۱۵]:
- روایاتی که یکی از نشانههای ظهور امام مهدی(ع) را خسف در بیدا برشمرده و گاه آن را از علائم حتمی دانستهاند[۱۶][۱۷].
- گروهی که به خسف در بیدا اشاره کرده و مبارزۀ این گروه را با فردی میدانند که در خانۀ خدا پناه گرفته است [۱۸][۱۹].
- گزارشهایی که میان سفیانی و بیدا ارتباط برقرار کرده و میگویند: لشکر سفیانی در بیدا، فرو خواهد رفت [۲۰][۲۱].
با توجه به علامت بودن سفیانی برای ظهور، روشن میشود که اشاره به خسف لشکر او در بیدا، پشتوانۀ مناسب و معتبری در متون حدیثی شیعه و سنی دارد و بر اصل علامت بودن آن برای ظهور، صحه میگذارد. گزارشهای مفصلی از خسف در بیدا در متون مرتبط با آن، در دانشنامه آمداند؛ ولی به سبب ضعف سند و تعارض متون، جزئیات موجود در آنها نمیتوان اعتماد کرد[۲۲][۲۳].
جستارهای وابسته
- امام مهدی (ع)
- موعودباوری
- فارقلیط
- پارکلیت
- ماشیح
- سوشیانس
- سوشینت
- هوشیدر
- هوشیدرماه
- میتریا
- آرماگدون
- ظهور امام مهدی (ع)
- خروج منبعث سوم
- جیش الغضب
- دیدگاه کلی قرآن درباره پایان تاریخ
- نشانهها و رخدادهای مهم آخر الزمان
- بحران معنویت
- وقوع اختلافها و درگیریهای بسیار
- وقوع مصائب
- ظهور منجی بزرگ بشر
- نزول عیسی (ع)
- خروج جنبندهای از زمین
- هجوم یأجوج و مأجوج
- صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان
- حکومت امام زمان (ع)
- فتنههای شیطان در زمان ظهور امام مهدی (ع)
- بی ارزش شدن خون مردم
- تدریجی بودن نشانههای ظهور امام مهدی (ع)
- گسسته شدن پیوند خویشاوندی
- شکسته شدن حرمت انسان
- جدا شدن مردم بر اثر بلا و گرفتاری
- رویارویی امام مهدی (ع) با جاهلان
- ترس و اضطراب همگانی
- سختی پیش از ظهور امام مهدی (ع)
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: معجم البلدان: ج۱ ص۵۲۳.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
- ↑ لسان العرب، ج ۲، ص ۲۵۴.
- ↑ پس او و خانه او را به زمین فرو بردیم آنگاه هیچ گروهی نداشت که در برابر خداوند یاریش کنند و از کسانی نبود که داد خویش میستانند؛ سوره قصص، آیه ۸۱.
- ↑ پس، هر یک از آنان را برای گناهش فرو گرفتیم، بر برخی از آنان شنباد فرستادیم و برخی را بانگ آسمانی فرو گرفت و برخی را در زمین فرو بردیم و برخی را غرق کردیم و خداوند بر آن نبود که بدیشان ستم کند ولی آنان خود به خویش ستم میکردند؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۰.
- ↑ پس آیا آنان که نیرنگهای زشت باختند ایمنی دارند از اینکه خداوند آنان را به زمین فرو برد یا از جایی که ندانند عذاب به سراغشان آید؟؛ سوره نحل، آیه ۴۵.
- ↑ آیا از آنکه در آسمان است ایمنی یافتهاید که شما را در زمین فرو برد در آن حال که ناگهان زمین بجنبد؛ سوره ملک، آیه ۱۶.
- ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
- ↑ معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳.
- ↑ لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷.
- ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
- ↑ عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۶۹؛ ابن ابی شیبه، الکتاب المصنف، ح ۱۹۰۶۶.
- ↑ الکافی، ج ۸، ص ۳۱۰، ح ۴۸۳؛ الخصال، ج ۱، ص ۳۰۳، ح ۸۲؛ الغیبة للنعمانی، ص ۲۵۷، ح ۱۵.
- ↑ درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
- ↑ ر.ک: الغیبة، نعمانی: ص۲۶۵ ح۱۵ و ص۲۷۰ ح۲۱، الغیبة، طوسی: ص۴۳۷.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
- ↑ مسند ابن حنبل: ج۶ ص۱۰۵، تاریخ مدینه: ج۱ ص۳۱۰.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
- ↑ ر.ک: الفتن، ابن حمّاد: ج۱ ص۲۰۲ (باب الخسف بجیش السفیانی...).
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
- ↑ دانشنامه امام مهدی ج۷ ص:۴۳۷-۴۳۸.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.
پیوند به بیرون