آثار اجتماعی موعودباوری چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آثار اجتماعی موعودباوری چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با معارف مهدویت / کلیاتی از مهدویت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آثار اجتماعی موعودباوری چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.

پاسخ نخست

نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:

«مخالفانِ اندیشۀ اصیل و آسمانی موعودباوری، با استناد به برخی رفتارهای غلط اجتماعی مانند مدعیانِ مسیحایی با مهدویّت و پیامدهای ناگوار این پدیده، تلاش می‌کنند که جریان عقیده به موعود را جریانی سراسر منفی و آسیب‌زا برای بشر معرفی کنند؛[۱] در حالی که این جریان آثار و برکات اجتماعی و حتی فردی فراوانی برای بشریت داشته و دارد و سوء برداشت‌ها و سوء استفاده‌ها نمی‌تواند آن برکات و فوائد بزرگ را از میان بردارد. بعضی از مهم‌ترین آثار موعودباوری از این قرارند:

  1. شکل‌گیری آرمان معنوی: بدون شک عقیده به ظهور منجی الهی، در نهاد بشر، آرمانی معنوی و بزرگ را فراهم می‌کند که نتیجه آن، تقویت خودباوری و اعتماد به نفس و حرکت در مسیر آرمان مقدّس خواهد بود. به عبارت دیگر، اندیشه منجی موعود در ادیان با طرح الگوی جامعه مطلوب، توقّع پیروان خود را برای فراهم‌شدن جامعه‌ای برتر، بالا می‌برد و همگان با توجه به آن قلّه خوبی‌ها، دیگر به وضع موجود قانع نبوده، در پیِ رهایی از آن و رسیدن به جهان بهتر هستند.
  2. اُمیدبخشی: ایمان به آینده روشن در پرتو ظهور موعود آسمانی، نور امید را در دل‌ها می‌تاباند؛ امید به رفع نگرانی‌ها، ظلم‌ها و حق‌کشی‌ها؛ امید به استقرار عدالت در همه بخش‌ها و ظهور همه فضیلت‌ها و خوبی‌ها. و روشن است که نقش امید به آینده در زندگی امروز بشر بسیار مهم است. و عاملی است که پیروان ادیان را در مسیر دینداری نگه داشته و در برابر شبهات فرهنگی حفظ می‌کند. به همین دلیل است که جریان موعودباوری، پیوسته در کتب مقدس ادیان در قالب بشارت‌های انبیا و جانشینان آنها و نیز بزرگان روحانی‌شان بیان شده و در اسلام، این بشارت در قرآن کریم و روایات فراوان آمده است.
  3. هویّت‌بخشی و از بین رفتن بحران معنوی: به دنبال شکل‌گیری معنوی و تحقق امید واقعی به آینده زیبا که در سایه موعودباوری رخ می‌دهد، افراد و اجتماعِ موعودباور برای زندگی و حیات، فلسفه‌ای بزرگ و معنایی روشن و دلگرم کننده می‌یابند و از پوچی و بی‌هدفی که اصل و اساس هر انحرافی است، رها می‌شوند. عقیدۀ به ظهور منجی موعود، سبب می‌شود هدفی روشن و بسیار والا برای حیات دینی دینداران فراهم شود که هر یک از مؤمنان می‌تواند در تحقق آن هدف مقدّس، سهمی داشته باشد و امکانات و استعداد خود را در مسیر آن موعود و اهداف والای او به کار گیرد. این کارکرد به خودسازی و زمینه‌سازی برای ظهور موعود الهی در فرهنگ اسلام و به ویژه شیعه، می‌انجامد.
  4. صبر و پایداری برای حق: کسی که به هدفی بزرگ می‌اندیشد و آینده جهان را آینده حاکمیت همه خوبی‌ها می‌بیند، برای تحقق آن آینده می‌کوشد. او در این راه، از دشمنی دشمنان نمی‌ترسد و در برابر هجوم آنها ایستادگی می‌کند و حتّی هویت دینی و موعودی خود را حفظ می‌کند. بر این اساس است که در روایات انتظار در فرهنگ شیعه، مسئله "انتظار و صبر" در کنار هم آمده است»[۲].

پرسش‌های وابسته

پانویس

  1. گفتنی است که هر حقیقتی (حتّی «خداپرستی» و نبوّت!!) ممکن است مورد سوء استفادۀ شیادان قرار گیرد؛ ولی هیچ عاقلی آثار و برکات این حقایق را برای بشر مؤمن و معتقد، انکار نمی‌کند.
  2. بالادستان، محمد امین؛ حائری‌‎پور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۲، ص ۷۰ - ۷۱.