آیا قرآن مؤید امامت و نبوت کودک است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا قرآن مؤید امامت و نبوت کودک است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / امامت و ولایت امام مهدی / امامت امام مهدی / امامت امام مهدی در سنین کودکی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا قرآن مؤید امامت و نبوت کودک است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«از نظر قرآن، امامت، نبوت و ولایت در سنین کودکی نه تنها امری ممکن است بلکه از وقوع آن نیز خبر داده است.

  1. خداوند متعال خطاب به حضرت یحیی می‌فرماید: ﴿يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا[۱]. فخر رازی درباره حکمی که خداوند به حضرت یحیی (ع) داد می‌گوید: مراد از حکم در آیه شریفه، همان نبوت است؛ زیرا خداوند متعال عقل او را در کودکی محکم و کامل کرد و به او وحی فرستاد، چرا که خداوند حضرت یحیی و عیسی را در کودکی به پیامبری برگزید، برخلاف حضرت موسی و محمّد (ص) که آنان را در بزرگسالی به رسالت مبعوث نمود[۲].
  2. و نیز در مورد حضرت عیسی (ع) می‌فرماید: ﴿فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا* قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا[۳]

قندوزی حنفی بعد از ذکر ولادت امام مهدی (ع) می‌نویسد: گفته‌اند که خداوند تبارک و تعالی او را در سنّ طفولیّت حکمت و فصل الخطاب عنایت نمود، و او را نشانه ای برای عالمیان قرار داد، همان‌گونه که در شأن حضرت یحیی (ع) فرمود: ﴿يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا. و نیز در شأن حضرت عیسی (ع) فرمود: ﴿فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا* قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا. خداوند، عمر حضرت مهدی (ع) را به مانند عمر حضرت خضر طولانی گردانید[۴] قطب راوندی و دیگران با سند از یزید کناسی نقل کرده‌اند که از حضرت ابی جعفر (ع) سؤال کردم: أکان عیسی ابن مریم حین تکلّم فی المهد حجه للَّه علی أهل زمانه؟ فقال: کان یومئذ نبیاً حجه للَّه غیر مرسل أما تسمع لقوله حین قال: ﴿قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا* وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنتُ وَأَوْصَانِي بِالصَّلاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا[۵] قلت: فکان یومئذ حجه للَّه علی زکریا فی تلک الحال وهو فی المهد؟ فقال: کان عیسی فی تلک الحال آیه للناس ورحمه من اللَّه لمریم حین تکلم فعبر عنها وکان نبیا حجه علی من سمع کلامه فی تلک الحال، ثم صمت فلم یتکلم حتی مضیت له سنتان وکان زکریا الحجه للَّه عزّوجلّ علی الناس بعد صمت عیسی بسنتین ثم مات زکریا فورثه ابنه یحیی الکتاب والحکمه وهو صبی صغیر، أما تسمع لقوله عزوجل: ﴿يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا[۶] فلمّا بلغ عیسی سبع سنین تکلم بالنبوه والرساله حین أوحی اللَّه تعالی إلیه، فکان عیسی الحجه علی یحیی وعلی الناس أجمعین ولیس تبقی الأرض یا اباخالد یوما واحدا بغیر حجه للَّه علی الناس منذ یوم خلق اللَّه آدم...؛[۷]

آیا عیسی (ع) هنگامی که در گهواره سخن گفت حجّت خدا بر اهل زمان خود بود؟ حضرت فرمود: عیسی در آن روز پیامبر و حجت غیر مرسل خدا بود. آیا نشنیده‌ای قول خدا را هنگامی که فرمود: من بنده خدایم، او کتاب آسمانی به من داده و مرا پیامبر قرار داده است. و مرا - هر جا که باشم - وجودی پربرکت قرار داده و تا زمانی که زنده ام، مرا به نماز و زکات توصیه کرده است. عرض کردم: پس در آن روز عیسی حجّت خدا بر زکریّا در آن حال بود، در حالی که در گهواره به سر می‌برد؟ حضرت فرمود: عیسی در آن حال نشانه‌ای برای مردم و رحمتی از جانب خدا برای مریم بود، آن هنگامی که سخن گفت و از او تعبیر کرد. (و نیز) پیامبر و حجت بود بر هر که کلام او را در آن حال شنید. سپس عیسی ساکت شد و تا دو سال با کسی سخن نگفت، و در این مدّت زکریا (ع) حجّت بر مردم بود. پس از فوت او یحیی (ع) در سنین کودکی وارث کتاب و حکمت شد. آیا نشنیده ای قول خداوند عزّوجلّ را که فرمود: ای یحیی! کتاب خدا را با قوّت بگیر! و ما فرمان نبوت و عقل کافی در کودکی به او دادیم. عیسی وقتی به هفت سالگی رسید با اوّلین وحی که بر او نازل شد خبر از نبوت خود داد. در این هنگام او حجّت بر یحیی و تمام مردم شد. ای اباخالد! از هنگام خلقت آدم، حتّی یک روز نیز زمین خالی از حجّت خدا بر مردم نبوده است....

کسی اشکال نکند که در مورد حضرت عیسی اگر چه قرآن لفظ ماضی را به کار برده ولی در حقیقت به معنای مضارع و زمان آینده است. زیرا در جواب می‌گوییم:

اولاً: این احتمال خلاف ظاهر لفظ ماضی است و حمل بر خلاف آن احتیاج به دلیل و قرینه دارد در حالی که قرینه‌ای در بین نیست.

ثانیاً: فرق است بین نبی و رسول، در مورد قصه حضرت عیسی تعبیر نبی آمده نه رسول، و لذا ممکن است که طفلی در سنین کودکی به مقام نبوت رسیده باشد گر چه به جهت طفولیت هنوز به مقام رسالت نرسیده است»[۸].

پرسش‌های وابسته

  1. امام مهدی در چند سالگی به امامت رسیدند؟ (پرسش)
  2. چه کسانی در امامت در سنین کودکی شک کرده‏‌اند؟ (پرسش)
  3. آیا قرآن مؤید امامت و نبوت کودک است؟ (پرسش)
  4. آیا از منظر تاریخ امامت در کودک تجسم یافته است؟ (پرسش)
  5. آیا عقل امامت کودک را تأیید می‌‏کند؟ (پرسش)
  6. آیا طفل در سنین کودکی می‌‏تواند رشد عقلی داشته باشد؟ (پرسش)
  7. آیا شیعیان به امامت امامان در سنین کودکی اطمینان داشتند؟ (پرسش)
  8. آیا اعتقاد به امامت و ولایت امامان در کودکی با تهدید و تحمیل بزرگان شیعه بوده است؟ (پرسش)
  9. آیا خلفا بر امامت امامان در سنین کودکی اذعان داشتند؟ (پرسش)
  10. آیا از امامان قبل نصی بر امامت امامان کودک بوده است؟ (پرسش)
  11. چگونه ممکن است امام مهدی در کودکی رهبر مسلمانان جهان شود؟ (پرسش)
  12. کودکی که ممنوع از تصرف در اموال است چگونه می‏‌تواند امام باشد؟ (پرسش)
  13. طفل پنج ساله چگونه نمازش بر جنازه امام صحیح است؟ (پرسش)
  14. کودک چگونه می‏‌تواند امام باشد در حالی که تکلیف ندارد؟ (پرسش)
  15. چرا خداوند امامت را در کودک قرار داد؟ (پرسش)
  16. آیا امامت کودک با قاعده لطف سازگاری دارد؟ (پرسش)
  17. چرا امام مهدی از همان کودکی در اختفا به سر بردند؟ (پرسش)
  18. آیا اهل بیت در زمینه‏‌سازی برای امامت کودک اقدامی انجام داده‌‏اند؟ (پرسش)
  19. امامت و غیبت امام مهدی چگونه آغاز شد؟ (پرسش)
  20. چگونه امام مهدی در پنج سالگی آمادگی کامل رهبری را یافته است؟ (پرسش)
  21. بر فرض اینکه امام حسن عسکری فرزندی داشته آیا می‌توان باور کرد کودکی پنج ساله به مقام ولایت و امامت منصوب گردد؟ (پرسش)

پانویس

  1. «ای یحیی! تو کتاب آسمانی ما را به قوت فراگیر و به او در کودکی مقام نبوت دادیم» سوره مریم، آیه ۱۲
  2. تفسیر فخر رازی، ج ۱۱، ص ۱۹۲
  3. «مریم در پاسخ ملامت گران به طفل اشاره کرد. آنها گفتند: چگونه با طفل گهواره ای سخن گوییم؟ آن طفل گفت: همانا من بنده خدایم که مرا کتاب آسمانی و شرف نبوت عطا فرمود...» سوره مریم، آیه ۲۹و۳۰
  4. ینابیع الموده، ص ۴۵۴
  5. سوره مریم، آیه ۳۰و۳۱
  6. سوره مریم، آیه ۱۲
  7. کافی، ج ۱، ص ۳۸۲، ح ۱
  8. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۲۳۱.