کودک چگونه می‌تواند امام باشد در حالی که تکلیف ندارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
کودک چگونه می‌تواند امام باشد در حالی که تکلیف ندارد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / امامت و ولایت امام مهدی / امامت امام مهدی / امامت امام مهدی در سنین کودکی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

کودک چگونه می‌تواند امام باشد در حالی که تکلیف ندارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

گاهی سؤال می‌شود که کودک چگونه می‌تواند امام و رهبر باشد در حالی که تکلیف ندارد، زیرا به حدّ بلوغ نرسیده است، و چون بر اعمالش عقوبت مترتب نیست ممکن است لغزش‌هایی از او سر زند که با مقام و شأن امامت سازگاری ندارد.

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«بلوغ - در حقیقت - رسیدن به حدّ رشد عقلانی است، و علّت اینکه برای نوجوانان سنّ بلوغ را پانزده سال قرار داده‌اند برای این است که غالباً در این سنّ آنها به رشد عقلانی می‌رسند. ولی اگر افرادی در کودکی به طور یقین و قطع به حدّ اعلای کمال و رشد رسیدند - که باید هم رسیده باشند وگرنه امامت آنها بی معنا خواهد بود - قطعاً مورد تکلیف هستند، و از آنجا که عقل کاملی داشته و از مقام عصمت بهره‌مندند، هرگز کار ناشایست انجام نخواهند داد.

از اینجا پاسخ اشکال برخی از علمای اهل سنت درباره ایمان و اسلام حضرت علی (ع) قبل از بلوغ نیز داده می‌شود، آنان می‌گویند: علی بن ابی طالب (ع) به حدّ بلوغ نرسیده بود، و لذا اسلامش ارزشی نداشت. اسلامی که بدون تعقل و فهم و شعور عقلانی باشد چه فایده ای دارد؟ در حالی که اسلام ابوبکر در سنین بالا بوده است و اسلام در این سنّ با تعقل و فکر همراه است و از این رو دارای ارزش خاصی است.

پاسخ: اگرچه امام علی (ع) قبل از بلوغ اسلام آورد ولی او از همان کودکی از کمال و عقلانیت کافی برخوردار بود. دوره کودکی حضرت، همراه با رسول خدا (ص) سپری شد. او اسلام را با بصیرت کامل پذیرفت. لذا حقیقتاً حضرت علی (ع) اوّلین مؤمن و مسلم است. چه کسی می‌تواند به طور عموم و کلّی ادعا کند که هر کس سنش بیشتر است عقلش نیز بیشتر است؟ چه بسیار افراد بزرگسال که یک دهم عقل و رشد یک کودک را ندارند.

و لذا پیامبر اکرم (ص) خطاب به حضرت زهرا (ع) فرمود: انّه لأوّل اصحابی اسلاماً؛[۱]. انس بن مالک می‌گوید: اوّل کسی که به پیامبر (ص) اسلام آورد علی بن ابی طالب (ع) بود[۲]. ابن اثیر می‌گوید: پیامبر (ص) روز دوشنبه مبعوث شد و علیّ (ع) در روز سه شنبه اسلام آورد[۳]. شیخ محمد خضری می‌گوید: علیّ (ع) اوّل کسی است که دعوت اسلام را پذیرفت[۴].

ابن ابی الحدید می‌گوید: چه بگویم در حق کسی که از دیگران به هدایت سبقت گرفت، به خدا ایمان آورده و او را عبادت نمود در حالی که تمام افراد روی زمین سنگ را عبادت می‌کرده و منکر خالق بودند[۵]. و به همین خاطر بود که پیامبر (ص) در سال سوّم بعثت بعد از نزول آیه شریفه وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ[۶] حضرت علی (ع) را که نوجوان بود به خلافت و وصایت برگزید و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فرا داده و از او اطاعت کنند[۷]»[۸].

پرسش‌های وابسته

  1. امام مهدی در چند سالگی به امامت رسیدند؟ (پرسش)
  2. چه کسانی در امامت در سنین کودکی شک کرده‏‌اند؟ (پرسش)
  3. آیا قرآن مؤید امامت و نبوت کودک است؟ (پرسش)
  4. آیا از منظر تاریخ امامت در کودک تجسم یافته است؟ (پرسش)
  5. آیا عقل امامت کودک را تأیید می‌‏کند؟ (پرسش)
  6. آیا طفل در سنین کودکی می‌‏تواند رشد عقلی داشته باشد؟ (پرسش)
  7. آیا شیعیان به امامت امامان در سنین کودکی اطمینان داشتند؟ (پرسش)
  8. آیا اعتقاد به امامت و ولایت امامان در کودکی با تهدید و تحمیل بزرگان شیعه بوده است؟ (پرسش)
  9. آیا خلفا بر امامت امامان در سنین کودکی اذعان داشتند؟ (پرسش)
  10. آیا از امامان قبل نصی بر امامت امامان کودک بوده است؟ (پرسش)
  11. چگونه ممکن است امام مهدی در کودکی رهبر مسلمانان جهان شود؟ (پرسش)
  12. کودکی که ممنوع از تصرف در اموال است چگونه می‏‌تواند امام باشد؟ (پرسش)
  13. طفل پنج ساله چگونه نمازش بر جنازه امام صحیح است؟ (پرسش)
  14. کودک چگونه می‏‌تواند امام باشد در حالی که تکلیف ندارد؟ (پرسش)
  15. چرا خداوند امامت را در کودک قرار داد؟ (پرسش)
  16. آیا امامت کودک با قاعده لطف سازگاری دارد؟ (پرسش)
  17. چرا امام مهدی از همان کودکی در اختفا به سر بردند؟ (پرسش)
  18. آیا اهل بیت در زمینه‏‌سازی برای امامت کودک اقدامی انجام داده‌‏اند؟ (پرسش)
  19. امامت و غیبت امام مهدی چگونه آغاز شد؟ (پرسش)
  20. چگونه امام مهدی در پنج سالگی آمادگی کامل رهبری را یافته است؟ (پرسش)
  21. بر فرض اینکه امام حسن عسکری فرزندی داشته آیا می‌توان باور کرد کودکی پنج ساله به مقام ولایت و امامت منصوب گردد؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. «همانا او - علی (ع) - اوّل کسی است از اصحابم که به من ایمان آورده است» مسند احمد، ج ۵، ص ۶۶۲، ح ۱۹۷۹۶
  2. صواعق المحرقه، ص ۱۱۸
  3. اسد الغابه، ج ۴، ص ۱۷
  4. تاریخ الأمم الاسلامیه، ج ۱، ص ۴۰۰
  5. شرح ابن ابی الحدید، ج ۳، ص ۲۶۰
  6. سوره شعرا آیه ۲۱۲
  7. تاریخ طبری ج ۲ ص ۶۲ و ۶۳ ، کامل ابن اثیر ج ۲ ص ۴۰ و ۴۱.
  8. موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۲۴۲.