الگو:صفحهٔ اصلی تست/نوشتار برگزیده
امام حسن مجتبی (ع) پیشوای دوم مسلمانان، در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری قمری در مدینه متولد شد. پدر ایشان علی بن ابی طالب (ع) و مادرشان حضرت زهرا (س) است. کنیه حضرت ابومحمد است و القاب فراوانی همانند تقی، زکی، سبط، سید و مجتبی به ایشان نسبت دادهاند.
در دوران نبوی و در سال ۶ هجری در داستان مباهله از آن حضرت یاد شده است. حضرت در دوران خلافت علی (ع) در صحنهها حضور یافت و در همه مقاطع، پدر را همراهی کرد. پس از شهادت پدر خلافت را برعهده گرفت که هنگام پذیرش خلافت ۳۷ سال داشت. عراقیان و حامیان امام علی (ع) با وی بیعت کردند؛ شمار بیعتکنندگان، ۴۰۰۰۰ تن ذکر شده است.
زمانی که معاویه به سوی عراق حرکت کرد، امام حسن (ع) پس از آگاهی از این خبر، مردم را به جهاد و مقاومت فرا خواند و از آنها خواست که در لشکرگاه نخیله گردهم آیند؛ اما مردم واکنش مناسبی نشان ندادند معاویه توانست با وعدههایی، شماری از اصحاب امام حسن (ع) را به سوی خود بکشاند. خیانت یاران امام (ع) به گونهای بود که در میان اصحاب خود نیز امنیت جانی نداشت. بر اثر شایعات و وعدههای معاویه، عبیدالله بن عباس، یکی از سه فرمانده اصلی امام (ع) همراه شماری از سپاهیان به اردوی معاویه پیوست. لذا حضرت در پی خیانت یاران خود و بنا به مصالح اسلام و شرایط پیشآمده در نیمه جمادی الاول سال ۴۱ هجری مجبور به صلح با معاویه شد.
بندهای صلح نامه متغیر است و کتابهای تاریخی هریک بر بندهایی از آن تأکید کردهاند، برخی از بندها چنین است: واگذاری حکومت (تسلیم الامر) به معاویه؛ خلافت پس از معاویه از آنِ امام حسن (ع) باشد؛ مردم در امان هستند و معاویه نباید کسی را به جهت اقدامات گذشته تعقیب کند و ... . پس از صلح، امام با مشایعت معاویه از کوفه به مدینه بازگشت و در آنجا بزرگ و سرپرست بنیهاشم بود و در امور با وی مشورت میشد.
مدت زمانی که از صلح امام حسن (ع) گذشت، معاویه دریافت مفاد صلحنامه به زیان اوست لذا در پی قتل امام برآمد و سر انجام جعده ـ همسر امام ـ را فریب داد و به قتل حضرت برانگیخت. جعده به امام زهر خورانید و امام (ع) روز ۲۸ صفر سال ۵۰ یا ۵۱ هجری قمری در چهل و هشت سالگی به شهادت رسید و پس از کش و قوسهای فراوان در بقیع به خاک سپرده شد.
دیگر مقالات منتخب: امام علی علیه السلام – امام حسن علیه السلام – امام صادق علیه السلام
انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
قیام حضرت مهدی(ع) پیش از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و باارزش انسانی است که بتوانند بار سنگین چنان اصلاحات وسیعی را در جهان به دوش بکشند و این در درجۀ اول محتاج به انواع آمادگی برای پیاده کردن آن برنامه عظیم است. آمادگی، جوهر اصلی انتظار و وظیفۀ قطعی منتظران باید در زمینههای مختلف فکری، فرهنگی، روحی، سیاسی، اجتماعی، تکنولوژیکی و... ایجاد شود. این آمادگی، مستلزم حضور تأثیرگذار شیعه در عرصههای مختلف است، تا بتواند در توسعۀ تفکر مهدویت در جهان، به رسالت خطیر و الهی خویش عمل نماید.
تشکیل حکومت اسلامی جهانی زمانی به وقوع میپیوندد که آمادگیهای ذیل به وجود آید:
- آمادگی فرهنگی: انسانها، معمار سرنوشت جامعه و تاریخ و محور دگرگونی اوضاع اجتماعی هستند و سنّت الهی بر این قرار گرفته است که هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعههای انسانی، به دست و ارادۀ خود آنان صورت گیرد و از شرایط بسیار مهم برای تحقّق و پیروزی یک قیام و انقلاب، خواست و ارادۀ مردم است.
- آمادگی روحی و روانی: حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) در درجۀ اول نیازمند بالا بردن آگاهی و آمادگی روحی و فکری است. منتظر واقعی برای چنین برنامۀ مهمی، نمیتواند نقش نظارهگر داشته باشد و آمادگی برای ظهور مستلزم انتظاری خوب و شایسته است که اگر ما به وظایف خود در دوران انتظار عمل کنیم در واقع خود را برای زمان ظهور آماده کردهایم.
- آمادگی فکری و اعتقادی: آنچه قیام و انقلاب جهانی آن حضرت را از دیگر انقلابها متمایز و ممتاز میسازد، دگرگونیهای اعتقادی و باور انسانهاست، یعنی سطح افکار مردم جهان چنان بالا رود که بدانند مثلاً مسئله «نژاد» یا «مناطق مختلف جغرافیایی» مسئله قابل توجهی در زندگی بشر نیست و تفاوت رنگها و زبانها و سرزمینها نمیتواند بشر را از هم جدا سازد.
- آمادگی اخلاقی و رفتاری: حضرت مهدی(ع) زمانی ظهور میکند که یاران آمادهای داشته باشد زیرا او میخواهد جهانی را اصلاح کند. انسان منتظر با درک این نکته که "امام اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید همواره از خویشتن مراقبت و نفس اماره را کنترل و شیطان را از خود دور کند و خانۀ دل را با یاد خدا و با صفات حمیده و پسندیدۀ انسانی زینت دهد و لوح دل را از آلودگیها و گناهان بشوید.
- آمادگی سیاسی: با توجه به جهانی بودن حکومت حضرت مهدی(ع)، نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی آن حضرت به جهانیان هستیم و این مسئولیت اساسی بر دوش دانشمندان علوم دینی است و مشتاقان برپایی حکومت عدل جهانی میبایست در دو محور تلاشهای علمی و عملی انجام دهند: آشنایی با روش سیاسی حضرت در عصر ظهور و آشنا کردن دیگران با این اندیشه بلند سیاسی.
- آمادگی اقتصادی: بیگمان حضرت مهدی(ع) بهپا میخیزد تا زندگی مادی مردم را بر پایه عدالت سامان دهد، چون قسط و عدل اقتصادی در جای خود بسیار بایسته و نقشآفرین است. جامعه منتظر جامعهای پویا و فعال است که حاکمیت طاغوت و بیعدالتی را برنمیتابد و از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته و تلخی زندگی مادی و یک بعدی را احساس کرده و به وضع موجود راضی نشده و هرروز خود را در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی آمادهتر مینماید.
این کتاب، جلد سی و ششم از مجموعه چهل جلدی از چشمانداز امام علی است که به بررسی شهید و شهادت از منظر حضرت علی (ع) میپردازد. پدیدآورنده این کتاب طوبی کرمانی است و انتشارات کانون اندیشه جوان انتشار آن را به عهده داشته است.
در معرفی این کتاب آمده است: «سی و ششمین شماره از سلسله نوشتارهای از چشم انداز علی (ع) به دیدگاههای آن حضرت در باب شهید و شهادت اختصاص دارد. در این نوشتار مفهوم شهادت و انواع آن و انگیزههای شهادتطلبی با استناد به احادیث و روایاتی از امام علی (ع) تشریح میشود. برخی مباحث کتاب عبارتاند از: ۱. شوق به لقاء الله ۲. زندگی راستین ۳. بزرگی روح و بدی زمانه ۴. دل بریدن از دنیای فانی و دل بستن به حقیقت باقی ۵. اجرای حق و احیای اسلام».