امانت در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

اَمین، اصطلاح و عنوانی دیوانی در نظام اداری بخش‌هایی از جهان اسلام، به ویژه در تشکیلات مالی و اداری دولت عثمانی است. در این تشکیلات صاحبان مناصب متعددی را امین می‌نامیدند که با عنوان‌هایی نظیر مباشر، محرّر و کاتب ایالت و ولایت نیز خوانده می‌شدند. همچنین به صاحبان منصب تحریر یعنی به کسانی که بر منابع درآمد مالی دولت و توزیع آن در ولایات مختلف نظارت داشتند، امین گفته می‌شد. از آنجا که منصب تحریر ایالات، شغلی پر مسئولیت بود و نیز برای جلوگیری از سوء استفاده، امین‌های این سِمَت از امیران و بیک‌های با تجربه و صاحب نفوذ انتخاب می‌شدند؛ وظیفه بازرسی مالی نهادهای دولت با همکاری قضات محلی و ثبت آنها در دفاتر مخصوص، بررسی بروات، دفاتر، محصولات صاحبان اراضی خاص، زعامت، تیمار، مُسلّم و نظایر آن بر عهده آنان بود.

امین‌های تشکیلات دیوانی دولت عثمانی اینان بودند: امین شهر، امین ترسانه (محل تعمیر کشتی‌های جنگی)، امین مطبخ، امین جو، امین گمرک، امین صندوق، امین انبار، امین توپخانه، امین بیرون، امین اندرون، امانت اصطبل عامره، امین اسکله، امین جزیه، امین ملتزم، امین نزول، امین خزینه، امین مخزن (امین ارزاق و دارو) و امین ضرب (مأمور توزیع پول)[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۲۷۶ – ۲۷۹؛ فقه سیاسی، ج۷، ص۴۶۸.
  2. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص ۳۶۶.