چرا امام رضا ولایت‌عهدی مأمون را پذیرفت و چگونه مسؤولیت‌های مربوط به مقام امامت را انجام می‌داد؟ (پرسش)

چرا امام رضا ولایت‌عهدی مأمون را پذیرفت و چگونه مسؤولیت‌های مربوط به مقام امامت را انجام می‌داد؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ امامت
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

چرا امام رضا (ع) ولایت‌عهدی مأمون را پذیرفت؟ و چگونه مسؤولیت‌های مربوط به مقام امامت را انجام می‌داد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

• چرا امام رضا (ع) ولایت‌عهدی مأمون خلیفه جائر عباسی را پذیرفت آیا این کار به نوعی تأیید حکومت جائر محسوب نمی‌شود؟
• ممکن است گفته شود امام رضا (ع) که تحت کنترل شدید مأمون عباسی قرار داشت چگونه مسؤولیت‌های مربوط به مقام امامت و زعامت دینی را انجام می‌داد؟

پاسخ نخست

عبدالمجید زهادت

حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵» در این‌باره گفته است:

• «مأمون عباسی برای بهره‌برداری سیاسی از موقعیت امام رضا (ع) جهت تثبیت خلافت خود و جلوگیری از مخالفت‌ها و شورش‌های احتمالی علویان تصمیم گرفت امام رضا (ع) را از مدینه به مرو منتقل نموده و وارد تشکیلات حکومتی بنی عباس کند. برای رسیدن به این هدف ابتدا خلافت را پیشنهاد داد و با استنکاف امام (ع)، ولایت عهدی را مطرح نمود که امام از روی اجبار و اکراه و مشروط به عدم دخالت در کارهای حکومتی قبول کردند. نوع برخورد امام با مأمون عباسی در تمامی این مراحل به خوبی حاکی از عدم رضایت امام نسبت به حکومت است.

بنابراین امام رضا (ع) بر سر دوراهی قرار گرفته است که یک راه مقابله مستقیم با مأمون است که منجر به شهادت حضرت می‌گردید و راه دوم تعامل با او و مبارزه غیر مستقیم به وسیله پذیرش بعضی از خواسته‌های مأمون. بدیهی است که راه دوم در نظر امام به عنوان هادی الهی که وظیفه مهم امامت را بر عهده دارد بر راه اول ترجیح دارد.

• قبلا نیز بر این نکته مهم تأکید شد که تحقق کامل تمام وظائف امام مشروط به شرائطی است که اهم آن پذیرش امت است و هدایت که وظیفه امام است و غایت و هدف از امامت می‌باشد دارای مراتب و درجاتی است و امام در هر موقعیتی که باشد این وظیفه را به تناسب آن موقعیت انجام می‌دهد. فعالیت‌های امام رضا (ع) را می‌توان در چند محور خلاصه کرد:

حفظ جان امام و شیعیان؛

گرفتن اعتراف عملی از حکومت عباسی در مسأله حقانیت اهل بیت (ع)؛

گسترش معارف الهی با شرکت مقتدرانه در جلسات علمی و مناظرات با ادیان و فرق و ایراد خطابه در تبیین معارف قرآن و اهل بیت (ع)؛

مبارزه با انحرافات فکری در جامعه اسلامی.

در نهایت هم امام رضا (ع) توانست در موقعیت ولایت عهدی ظاهری علوم آل محمد را در سطح وسیع و گسترده‌ای برای جامعه اسلامی مطرح کند. آنهم جامعه‌ای که به واسطه نفوذ افکار انحرافی از داخل و خارج مورد قرار گرفته بود».

پرسش‌های وابسته

1. ادله امامت امام حسن کدامند؟ (پرسش)
2. دلیل صلح امام حسن با معاویه چه بود؟ (پرسش)
3. آیا امام حسن ازدواج و طلاق بسیار داشت؟ (پرسش)
4. آیا امام حسن معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
5. آیا فضائل امام حسن در قرآن آمده است؟ (پرسش)
6. ادله امامت امام حسین کدامند؟ (پرسش)
7. آیا فضائل امام حسین در قرآن آمده است؟ (پرسش)
8. القاب امام حسین چیستند؟ (پرسش)
9. آیا امام حسین معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
10. ادله امامت امام سجاد کدامند؟ (پرسش)
11. آیا امام سجاد معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
12. چرا امام سجاد در برابر بنی امیه قیام نکرد؟ (پرسش)
13. ادله امامت امام باقر کدامند؟ (پرسش)
14. آیا امام باقر معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
15. ادله امامت امام صادق کدامند؟ (پرسش)
16. آیا امام صادق معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
17. ادله امامت امام کاظم کدامند؟ (پرسش)
18. آیا امام کاظم معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
19. ادله امامت امام رضا کدامند؟ (پرسش)
20. آیا امام رضا معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
21. ادله امامت امام جواد کدامند؟ (پرسش)
22. آیا امام جواد معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
23. چگونه امام جواد با سن اندک می‌توانست وظائف امامت را انجام دهد؟ (پرسش)
24. ادله امامت امام هادی کدامند؟ (پرسش)
25. آیا امام هادی معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
26. ادله امامت امام حسن عسکری کدامند؟ (پرسش)
27. آیا امام حسن عسکری معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)