کارکرد علم غیب معصوم در رفع اختلافات مردم در فهم دین چیست؟ (پرسش)
| کارکرد علم غیب معصوم در رفع اختلافات مردم در فهم دین چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب |
| مدخل اصلی | علم غیب |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
کارکرد علم غیب معصوم در رفع اختلافات مردم در فهم دین چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «کارکردهای علم غیب در وظایف معصومان چیست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین سید محمود جزایری در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «کارکردهای علم غیب امامان معصوم در شئون ایشان» در این‌باره گفته است:
«از جمله حکمت‌های نصب انبیا و وظایف ایشان، رفع اختلافات مردم است.[۱] یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد نزاع میان انسان‌ها موضوع نوع فهم از متون و منابع دینی است. این تفاوت برداشت‌ها که گاه بر اثر جهل و گاه ناشی از هوای نفس بوده است، هم در پیروان حضرت موسی (ع) و هم در میان مسیحیان و در امت اسلام منجر به ایجاد فرقه‌ای فراوانی گشته است. در حالی که بر اساس حدیث صحیح فرقه ناجیه از پیامبر (ص)، تنها یک فرقه بر حق می‌باشد.[۲] اما مهم این است که خداوند لطف خویش را بر بندگان دریغ نداشته و برای حل این مشکل، وظیفه‌ی تبیین دین جهت رفع و دفع اختلافات را پس از انبیاء بر عهده‌ی اوصیای ایشان گذارده است. چه آنکه امام از آنجا که جانشین و خلیفه‌ی پیامبر (ص) است باید تمام وظایف وی بجز نبوت را بر دوش کشد. [۳] لذا پس از پیامبر (ص) مردم باید در اختلافات خویش به امام رجوع کنند و امام هم باید رفع اختلاف کند، مگر آنکه مانع بزرگی همچون تقیه در کار باشد. این مسئله چنان واضح بوده است که حتی در مناظرات میان اصحاب ائمه (ع) با بزرگان اهل سنت مطرح می‌شده و سنی‌ها هم معترف به این وظیفه امام بوده‌اند و از این راه حقانیت شیعه را ثابت می‌شده است. مانند جریان محکوم شدن عمرو بن عبید و مرد شامی در مناظره با هشام بن حکم.[۴]
اما ارتباط رفع اختلاف و علم غیب امام چیست؟ اگر طبق فرموده خداوند، راهکار حل اختلافات مسلمین آن است که در هر امر مورد تنازع، به خدا و رسول او رجوع نمایند. و بر اساس ادله نقلی، هیچ امری نیست که در آن اختلاف شود مگر آنکه در کتاب و سنت، حکمی در موردش آمده است، اما عقل عموم مردم به فهم آن نمی‌رسد.[۵] بنابراین راه حل اختلافات دینی فِرَق اسلامی رجوع به افرادی است که پس از پیامبر (ص) فهم دقیق، صحیح و کامل از همه ظواهر و بواطن کتاب خدا و روایات نبوی داشته باشند و تشخیص درستی از صدق و کذب احادیث داشته باشند. پس اگر امام که وارث علم نبوی به شکل یقینی و کامل می‌باشد،[۶] اگر علم به بطون قرآن و روایات نداشته باشد، قدرت بر بیان حق در تمامی امور دینی را نخواهد داشت. و علم به بطون قرآن و احادیث نوعی علم غیب است. نمونه رفع اختلاف در فهم دین، در داستان استدلال قوی امام جواد (ع) در مورد مقداری از دست دزد که باید قطع شود، هویداست. چرا که هیچ یک از فقها نتوانست حکم صحیح را از قرآن استنباط کند و هر فرقه‌ای نظر مستقلی داشت، و این امام جواد (ع) بودند که با علم امامت حق در مسئله را بیان نمودند[۷]»[۸].
پرسش‌های مصداقی همطراز
- کارکرد علم غیب معصوم در تربیت و اخلاق امت چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در هدایت تشریعی چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در افزایش معرفت امت به امام چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در بیان دین و شریعت الهی چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در حفظ دین و شریعت الهی چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در تعیین وظایف امت چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در اجرای عدالت چیست؟ (پرسش)
- کارکرد علم غیب معصوم در اعجاز و ولایت تکوینی چیست؟ (پرسش)
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم
پانویس
- ↑ بقره، آیه۲۱۳.
- ↑ کلینی، محمد، الکافی، ج۸، ص۲۲۴؛ احمد بن حنبل، مسند احمد، ج۳، ص۱۴۵؛ حاکم نیشابوری، أبی‌عبدالله، مستدرک حاکم، ج۴، ص۴۳۰.
- ↑ اشاره به حدیث منزلت: همو، الکافی، ج8، ص 26؛ نیسابوری، مسلم، صحیح مسلم، ج۷، ص۱۲۰، أحمد بن حنبل، مسند أحمد، ج۱، ص ۱۸۴.
- ↑ همو، الکافی، ج۱، ص۱۶۹ و ۱۷۱.
- ↑ محمد کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۹ و ۶۰؛ ح ۴ و ۶.
- ↑ خزاز رازى، على، کفایة الأثر، ص ۱۲۱ و ۱۳۲ و ۱۶۷؛ محمد ابن بابویه، عیون أخبار الرضا، ج۱، ص۴۴.
- ↑ محمد بن مسعود عیاشى، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۳۱۹، [سورة المائدة: آیه۳۸.
- ↑ کارکردهای علم غیب امامان معصوم در شئون ایشان، ص۱۳۱.