محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'رده:اتمام لینک داخلی' به '')
خط ۲۱: خط ۲۱:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«[[غیبت کبرا]]، به مدت زمان [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} گفته می‌شود که با [[وفات]] واپسین [[نایب خاص]] در سال ۳۲۹ ق آغاز و همچنان ادامه دارد و فقط [[خداوند متعال]] است که پایان آن را می‌داند. این دوران، ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به طور کامل از [[دوران غیبت صغرا]] متمایز می‌سازد. از این ویژگی‌ها، کامل شدن [[غیبت]] آن [[حضرت]] است. همان‌گونه که [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران به کمال می‌رسد و [[نیابت]] و [[سفارت]]، همانند [[دوران غیبت صغرا]] وجود ندارد، [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] نیز نامشخص‌تر می‌شود. در این دوران است که هرگز نمی‌توان به طور قطع مشخص کرد آن [[حضرت]] کجا [[زندگی]] می‌کند. البته [[روایات]] در این‌باره به محل‌های گوناگونی اشاره کرده‌اند که برخی از آنها از این قرارند:
::::::«[[غیبت کبرا]]، به مدت زمان [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} گفته می‌شود که با [[وفات]] واپسین [[نایب خاص]] در سال ۳۲۹ ق آغاز و همچنان ادامه دارد و فقط [[خداوند متعال]] است که پایان آن را می‌داند. این دوران، ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به طور کامل از [[دوران غیبت صغرا]] متمایز می‌سازد. از این ویژگی‌ها، کامل شدن [[غیبت]] آن [[حضرت]] است. همان‌گونه که [[پنهان‌زیستی]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} در این دوران به کمال می‌رسد و [[نیابت]] و [[سفارت]]، همانند [[دوران غیبت صغرا]] وجود ندارد، [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] نیز نامشخص‌تر می‌شود. در این دوران است که هرگز نمی‌توان به طور قطع مشخص کرد آن [[حضرت]] کجا [[زندگی]] می‌کند. البته [[روایات]] در این‌باره به محل‌های گوناگونی اشاره کرده‌اند که برخی از آنها از این قرارند:
:::::*الف) [[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
:::::#[[مدینه]] منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی [[روایات]]- به صورت عام و بدون قید [[زمان غیبت صغرا]]- [[مدینه]] را [[جایگاه]] آن [[حضرت]] در [[دوران غیبت]] می‌داند.
:::::*ب) [[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
:::::#[[ناحیه]] ذی طوی‌: [[ناحیه]] [[ذی طوی]] در یک فرسخی [[مکه]] و داخل [[حرم]] قرار دارد و از آنجا خانه‌های [[مکه]] دیده می‌شود. برخی از [[روایات]]، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که [[حضرت]] بخشی از [[زمان غیبت]] را در آن سپری می‌کند. [[امام باقر]]{{ع}} در این‌باره فرمود: [[صاحب]] این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به [[ناحیه]] [[ذی طوی]] اشاره کرد)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.</ref>.
:::::*ج) دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|"...  وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عیسی فالسیاحة "}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و [[پنهان]] از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.
:::::#دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی [[روایات]] نیز استفاده می‌شود که آن [[حضرت]] در طول [[غیبت]]، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] شده است درباره شباهت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[پیامبران الهی]]، چنین فرمود:{{متن حدیث|وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة}}<ref>طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.</ref>؛ و اما [[شباهت حضرت]] [[مهدی]]{{ع}} به [[حضرت عیسی]]{{ع}} پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام [[شیخ مفید]] صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن [[مکان حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس [[فرمان خداوند]] و [[صلاح]] واقعی ما و [[شیعیان]] [[مؤمن]] خود تا زمانی که [[حکومت]] در [[دنیا]] در [[اختیار]] [[ستمگران]] است در نقطه‌ای دور و [[پنهان]] از دیده‌ها به سر می‌بریم<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.</ref>.
::::::یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
::::::یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن [[محل زندگی]] آن [[حضرت]] در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی [[سست]] و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه [[جزیره خضرا]] و [[مثلث برمودا]] و مانند آن، حکایت‌هایی است که در [[تاریخ]] پر فراز و فرود این [[اعتقاد]] سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، [[مردم]] را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی [[مخالفان]] [[شیعه]] نسبت داده‌اند که [[شیعیان]] بر این باورند که [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[دوران غیبت]] در [[سرداب سامرا]] [[زندگی]] می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
::::::از گذشته بیشتر خانه‌ها در مناطق گرمسیر [[عراق]] [[سرداب]] (زیرزمین) داشت، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در [[امان]] باشند<ref>فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷.</ref>. خانه [[حضرت عسکری]]{{ع}} در [[سامرا]] نیز دارای [[سرداب]] بود. این [[سرداب]]، [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[حضرت]] [[بقیه الله]]{{عم}} بود و اغلب [[دیدارها]] با [[حضرت ولی عصر]] در [[عهد]] [[پدر]] در همین منزل و در همین [[سرداب]] انجام می‌گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از [[رحلت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، برای [[زیارت]] [[قبر]] آن [[امام]] و [[پدر]] بزرگوارش وارد [[سامرا]] می‌شدند، پس از [[زیارت]] [[قبر]] آن بزرگوار، در محل [[عبادت]] سه [[امام]] بزرگوار [[نماز]] می‌خواندند و آنجا را [[زیارت]] می‌کردند. اما همان‌گونه که اشاره شد، متأسفانه برخی [[دشمنان]] [[متعصب]]، با نسبت دادن تهمت‌های ناروا، خواسته‌اند از این موضوع بهره‌برداری‌های [[نادرست]] کنند. آنان به [[شیعه]] تاخته و معتقدان به [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}} را به [[استهزا]] گرفته‌اند؛ با این که می‌دانند حتی یک نفر [[شیعه]] [[راستین]] را نخواهند یافت که [[معتقد]] باشد [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[سرداب]] [[پنهان]] شده یا در [[سرداب]] سکونت و اقامت گزیده است.
::::::از گذشته بیشتر خانه‌ها در مناطق گرمسیر [[عراق]] [[سرداب]] (زیرزمین) داشت، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در [[امان]] باشند<ref>فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷.</ref>. خانه [[حضرت عسکری]]{{ع}} در [[سامرا]] نیز دارای [[سرداب]] بود. این [[سرداب]]، [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[حضرت]] [[بقیه الله]]{{عم}} بود و اغلب [[دیدارها]] با [[حضرت ولی عصر]] در [[عهد]] [[پدر]] در همین منزل و در همین [[سرداب]] انجام می‌گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از [[رحلت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، برای [[زیارت]] [[قبر]] آن [[امام]] و [[پدر]] بزرگوارش وارد [[سامرا]] می‌شدند، پس از [[زیارت]] [[قبر]] آن بزرگوار، در محل [[عبادت]] سه [[امام]] بزرگوار [[نماز]] می‌خواندند و آنجا را [[زیارت]] می‌کردند. اما همان‌گونه که اشاره شد، متأسفانه برخی [[دشمنان]] [[متعصب]]، با نسبت دادن تهمت‌های ناروا، خواسته‌اند از این موضوع بهره‌برداری‌های [[نادرست]] کنند. آنان به [[شیعه]] تاخته و معتقدان به [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}} را به [[استهزا]] گرفته‌اند؛ با این که می‌دانند حتی یک نفر [[شیعه]] [[راستین]] را نخواهند یافت که [[معتقد]] باشد [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[سرداب]] [[پنهان]] شده یا در [[سرداب]] سکونت و اقامت گزیده است.

نسخهٔ ‏۱۲ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۷

الگو:پرسش غیرنهایی

محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) / محل زندگی امام مهدی
مدخل اصلیمحل زندگی امام مهدی در دوران غیبت کبرا

محل سکونت امام مهدی در غیبت کبری کجاست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند..

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت ج۲» در این‌باره گفته است:
«غیبت کبرا، به مدت زمان پنهان‌زیستی حضرت مهدی(ع) گفته می‌شود که با وفات واپسین نایب خاص در سال ۳۲۹ ق آغاز و همچنان ادامه دارد و فقط خداوند متعال است که پایان آن را می‌داند. این دوران، ویژگی‌های خاصی دارد که آن را به طور کامل از دوران غیبت صغرا متمایز می‌سازد. از این ویژگی‌ها، کامل شدن غیبت آن حضرت است. همان‌گونه که پنهان‌زیستی حضرت مهدی(ع) در این دوران به کمال می‌رسد و نیابت و سفارت، همانند دوران غیبت صغرا وجود ندارد، محل زندگی آن حضرت نیز نامشخص‌تر می‌شود. در این دوران است که هرگز نمی‌توان به طور قطع مشخص کرد آن حضرت کجا زندگی می‌کند. البته روایات در این‌باره به محل‌های گوناگونی اشاره کرده‌اند که برخی از آنها از این قرارند:
  1. مدینه منوره‌: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، برخی روایات- به صورت عام و بدون قید زمان غیبت صغرا- مدینه را جایگاه آن حضرت در دوران غیبت می‌داند.
  2. ناحیه ذی طوی‌: ناحیه ذی طوی در یک فرسخی مکه و داخل حرم قرار دارد و از آنجا خانه‌های مکه دیده می‌شود. برخی از روایات، آن محل را مکانی معرفی می‌کند که حضرت بخشی از زمان غیبت را در آن سپری می‌کند. امام باقر(ع) در این‌باره فرمود: صاحب این امر را در برخی از این دره‌ها غیبتی است (و با دست خود به ناحیه ذی طوی اشاره کرد)[۱].
  3. دشت‌ها و بیابان‌ها: از برخی روایات نیز استفاده می‌شود که آن حضرت در طول غیبت، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می‌برد. از امام باقر(ع) نقل شده است درباره شباهت‌های حضرت مهدی(ع) به پیامبران الهی، چنین فرمود:«وَ أَمَّا شِبْهُهُ مِنْ عِيسَى، فَالسِّيَاحَة»[۲]؛ و اما شباهت حضرت مهدی(ع) به حضرت عیسی(ع) پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص‌] است. همچنین، در توقیعی که به نام شیخ مفید صادر شده است- اگر صدور آن را بپذیریم- نیز به نامعلوم بودن مکان حضرت مهدی(ع) اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است: با این که ما براساس فرمان خداوند و صلاح واقعی ما و شیعیان مؤمن خود تا زمانی که حکومت در دنیا در اختیار ستمگران است در نقطه‌ای دور و پنهان از دیده‌ها به سر می‌بریم[۳].
یادآوری این مطلب لازم است که این نامعلوم بودن محل زندگی آن حضرت در "دوران غیبت کبرا"، سبب شده است عده‌ای به گمانه‌زنی‌هایی در مواردی سست و واهی بپردازند و به طرح محل‌هایی که اثبات آنها کاری بس مشکل است، روی آوردند. افسانه جزیره خضرا و مثلث برمودا و مانند آن، حکایت‌هایی است که در تاریخ پر فراز و فرود این اعتقاد سترگ رخ نموده است؛ ولی همواره روشنگران این عرصه، مردم را از فرو غلطیدن در کجراهه‌ها و بیراهه‌ها حفظ کرده‌اند البته پیش از آن نیز برخی مخالفان شیعه نسبت داده‌اند که شیعیان بر این باورند که حضرت مهدی(ع) در دوران غیبت در سرداب سامرا زندگی می‌کند. در این جا مناسب است اشاره‌ای کوتاه بدان نماییم.
از گذشته بیشتر خانه‌ها در مناطق گرمسیر عراق سرداب (زیرزمین) داشت، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در امان باشند[۴]. خانه حضرت عسکری(ع) در سامرا نیز دارای سرداب بود. این سرداب، محل زندگی و عبادت امام هادی، امام حسن عسکری و حضرت بقیه الله(ع) بود و اغلب دیدارها با حضرت ولی عصر در عهد پدر در همین منزل و در همین سرداب انجام می‌گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از رحلت امام حسن عسکری(ع)، برای زیارت قبر آن امام و پدر بزرگوارش وارد سامرا می‌شدند، پس از زیارت قبر آن بزرگوار، در محل عبادت سه امام بزرگوار نماز می‌خواندند و آنجا را زیارت می‌کردند. اما همان‌گونه که اشاره شد، متأسفانه برخی دشمنان متعصب، با نسبت دادن تهمت‌های ناروا، خواسته‌اند از این موضوع بهره‌برداری‌های نادرست کنند. آنان به شیعه تاخته و معتقدان به غیبت حضرت مهدی(ع) را به استهزا گرفته‌اند؛ با این که می‌دانند حتی یک نفر شیعه راستین را نخواهند یافت که معتقد باشد حضرت مهدی(ع) در سرداب پنهان شده یا در سرداب سکونت و اقامت گزیده است.
بنابراین زائران، فقط از آن جهت به این مکان مقدس احترام می‌گذارند که محل سکونت، زندگی، عبادت، نیایش و تلاوت قرآن انسان‌های کامل بوده است. با این بیان، آنجا مکان مقدس و خانه پربرکتی است که خداوند اجازه داده است چنین مکانی، رفعت مقام یابد و در آنجا نام خدا به عظمت برده شود؛ به همین سبب مسلمانان پیرو مذهب خاندان وحی و رسالت، آنجا نماز می‌خوانند و بر پیامبر و خاندانش(ع) درود می‌فرستند؛ آنجا را زیارت می‌کنند و کسی بر این عقیده نیست که امام مهدی(ع) در آن سرداب سکونت دارد یا این که از آنجا ظهور خواهد کرد[۵].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۱.
  2. طبری، دلائل الامامة، ص ۲۹۱.
  3. علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۴.
  4. فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷.
  5. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۲۶-۱۳۹.
  6. بحار، ج ۵۲، ص ۱۵۴.
  7. دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۳۷۹، ۳۸۰.
  8. همان، ص ۱۵۳.
  9. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۸.
  10. تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۵۶.
  11. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳.
  12. همان.
  13. با خورشید سامرا، ص ۸۲.
  14. جزیره خضراء افسانه یا واقعیت، ص ۴۷ (به نقل از ناجی نجار).
  15. جهت کسب اطلاعات بیش‌تر می‌توانید به کتاب "جزیره خضرا افسانه یا واقعیت؟" تحقیق و ترجمه ابوالفضل طریقه دار مراجعه نمایید.
  16. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۴.
  17. کافی، ج ۱، ص ۳۳۷، و ص ۳۳۹؛ غیبت نعمانی، ص ۲۰۴.
  18. مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۱۱-۱۱۵.