معارف و عقاید ۳ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان اصلی | | عنوان = معارف و عقاید ۳ | ||
| تصویر | | عنوان پسین = | ||
| اندازه تصویر | | شماره جلد = | ||
| از مجموعه | | عنوان اصلی = | ||
| زبان | | تصویر = 9898.jpg | ||
|زبان اصلی | | اندازه تصویر = 200px | ||
| نویسنده | | از مجموعه = | ||
| نویسندگان | | زبان = فارسی | ||
| تحقیق یا تدوین | | زبان اصلی = | ||
| زیر نظر | | نویسنده = | ||
| به کوشش | | نویسندگان = [[محمد تقی سبحانی]]؛ [[رضا برنجکار]] | ||
| مترجم | | تحقیق یا تدوین = | ||
| مترجمان | | زیر نظر = | ||
| ویراستار | | به کوشش = | ||
| ویراستاران | | مترجم = | ||
| موضوع | | مترجمان = | ||
| مذهب | | ویراستار = | ||
| ناشر | | ویراستاران = | ||
| به همت | | موضوع = | ||
| وابسته به | | مذهب = شیعه | ||
| محل نشر | | ناشر = مرکز مدیریت حوزه علمیه قم | ||
| سال نشر | | به همت = | ||
| تعداد | | وابسته به = | ||
| محل نشر = قم، ایران | |||
| سال نشر = ۱۳۹۶ | |||
| تعداد صفحات = ۳۷۶ | |||
| شابک | | شابک =978-600-7550-31-1 | ||
| شماره ملی =۵۰۰۰۹۰۲ | |||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''معارف و عقاید ۳'''، جلد سوم از مجموعه پنج جلدی [[معارف و عقاید (کتاب)|معارف و عقاید]] با زبان فارسی به بررسی عقاید کلام شیعه امامیه، شیعه، عقاید، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، اصول دین و... می‌پردازد. این مجموعه اثر [[محمد تقی سبحانی]] و [[رضا برنجکار]] می‌باشد و [[مرکز مدیریت حوزه علیمه قم (ناشر)|انتشارات مرکز مدیریت حوزه علیمه قم]] انتشار آن را به عهده داشته است | '''معارف و عقاید ۳'''، جلد سوم از مجموعه پنج جلدی [[معارف و عقاید (کتاب)|معارف و عقاید]] با زبان فارسی به بررسی عقاید کلام شیعه امامیه، شیعه، عقاید، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، اصول دین و... می‌پردازد. این مجموعه اثر [[محمد تقی سبحانی]] و [[رضا برنجکار]] می‌باشد و [[مرکز مدیریت حوزه علیمه قم (ناشر)|انتشارات مرکز مدیریت حوزه علیمه قم]] انتشار آن را به عهده داشته است | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر، سومین مجلد از مجموعه [[معارف و عقاید (کتاب)|معارف و عقاید]] است. این کتاب به مرحله دوم از آموزش علم کلام اختصاص دارد و تلاش شده یک دوره نسبتاً جامع از مباحث توحید و عدل در این اثر گنجانده شود. مباحث این مجلد در چهل و نه درس تنظیم شده است. تعریف و موضوع علم | در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر، سومین مجلد از مجموعه [[معارف و عقاید (کتاب)|معارف و عقاید]] است. این کتاب به مرحله دوم از [[آموزش]] [[علم کلام]] اختصاص دارد و تلاش شده یک دوره نسبتاً جامع از مباحث [[توحید]] و [[عدل]] در این اثر گنجانده شود. مباحث این مجلد در [[چهل]] و نه درس تنظیم شده است. تعریف و موضوع [[علم کلام]]، [[ضرورت]] و [[اهداف]] [[علم کلام]]، روش [[علم کلام]]، نسبت [[علم کلام]] با سایر [[علوم]]، تاریخچه [[علم کلام]]، [[مذاهب]] مهم [[کلامی]]، [[معرفت]] و اقسام آن، اصول عام [[علم کلام]]، اهمیت و فواید [[خداشناسی]]، امکان و حدود [[شناخت خداوند]]، راه‌های [[شناخت خداوند]]، [[برهان]] [[نظم]]، [[برهان]] حرکت، [[برهان]] امکان، [[صفات الهی]]، [[دلایل]] [[عدل]] [[خدا]]، [[اختیار انسان]] و [[سرنوشت]] از جمله مباحث مطرح شده در این اثر است. | ||
==فهرست کتاب== | == فهرست کتاب == | ||
{{ | {{فهرست اثر}} | ||
==== درس یکم: تعریف و موضوع [[علم کلام]] ==== | |||
====درس یکم: تعریف و موضوع علم کلام==== | * تعریف [[علم کلام]] | ||
* تعریف علم کلام | * موضوع [[علم کلام]] | ||
* موضوع علم کلام | * اصول و [[فروع]] | ||
* اصول و فروع | |||
====درس دوم: ضرورت و اهداف علم کلام==== | ==== درس دوم: [[ضرورت]] و [[اهداف]] [[علم کلام]] ==== | ||
* اهداف علم کلام | * [[اهداف]] [[علم کلام]] | ||
* ضرورت علم کلام | * [[ضرورت]] [[علم کلام]] | ||
====درس سوم: روش علم کلام==== | |||
==== درس سوم: روش [[علم کلام]] ==== | |||
* معنا و مفهوم روش | * معنا و مفهوم روش | ||
* روش علم کلام | * روش [[علم کلام]] | ||
* روش عقلی | * روش [[عقلی]] | ||
* روش نقلی | * روش [[نقلی]] | ||
====درس چهارم: نسبت علم کلام با سایر علوم==== | |||
* نسبت علم کلام با علم فقه | ==== درس چهارم: نسبت [[علم کلام]] با سایر [[علوم]] ==== | ||
* نسبت کلام با فلسفه | * نسبت [[علم کلام]] با [[علم]] [[فقه]] | ||
* نسبت کلام با فلسفه دین | * نسبت [[کلام]] با [[فلسفه]] | ||
* نسبت کلام با کلام جدید | * نسبت [[کلام]] با [[فلسفه]] [[دین]] | ||
====درس پنجم: تاریخچه علم کلام==== | * نسبت [[کلام]] با [[کلام]] [[جدید]] | ||
* نخستین مسئله کلامی | |||
* نخستین حوزه‌های کلامی | ==== درس پنجم: تاریخچه [[علم کلام]] ==== | ||
====درس ششم: مذاهب مهم کلامی==== | * نخستین مسئله [[کلامی]] | ||
* امامیه | * نخستین حوزه‌های [[کلامی]] | ||
* معتزله | |||
* اشاعره | ==== درس ششم: [[مذاهب]] مهم [[کلامی]] ==== | ||
====درس هفتم: معرفت و اقسام آن==== | * [[امامیه]] | ||
* اهمیت شناخت | * [[معتزله]] | ||
* تعریف شناخت | * [[اشاعره]] | ||
* انواع شناخت | |||
* شناخت حسی و وجدانی | ==== درس هفتم: [[معرفت]] و اقسام آن ==== | ||
* شناخت عقلی | * اهمیت [[شناخت]] | ||
* معرفت وحیانی | * تعریف [[شناخت]] | ||
====درس هشتم: ضرورت و امکان معرفت==== | * انواع [[شناخت]] | ||
* ضرورت و اهمیت شناخت | * [[شناخت حسی]] و وجدانی | ||
* امکان شناخت | * [[شناخت عقلی]] | ||
====درس نهم: اصول عام علم کلام (۱)==== | * [[معرفت]] وحیانی | ||
* انواع اصول عقلی | ==== درس هشتم: [[ضرورت]] و امکان [[معرفت]] ==== | ||
* معنای اصول عام عقلی | * [[ضرورت]] و اهمیت [[شناخت]] | ||
* امکان [[شناخت]] | |||
==== درس نهم: اصول عام [[علم کلام]] (۱)==== | |||
* انواع [[اصول عقلی]] | |||
* معنای اصول عام [[عقلی]] | |||
* اصل تناقض | * اصل تناقض | ||
* اصل عليت | * اصل عليت | ||
* تعریف علیت | * تعریف علیت | ||
* تبیین اصل علیت | * [[تبیین]] اصل علیت | ||
====درس دهم: مبادی عام علم کلام (۲)==== | ==== درس دهم: مبادی عام [[علم کلام]] (۲)==== | ||
* قاعده بطلان دور | * قاعده بطلان دور | ||
* تعریف دور | * تعریف دور | ||
| خط ۸۹: | خط ۹۲: | ||
* قاعده بطلان تسلسل | * قاعده بطلان تسلسل | ||
* تعریف تسلسل | * تعریف تسلسل | ||
* دلیل بطلان تسلسل | * [[دلیل]] بطلان تسلسل | ||
====درس یازدهم: اهمیت و فواید خداشناسی==== | ==== درس یازدهم: اهمیت و فواید [[خداشناسی]] ==== | ||
* خاستگاه خداشناسی | * خاستگاه [[خداشناسی]] | ||
* قلمرو خداشناسی | * قلمرو [[خداشناسی]] | ||
* جایگاه و اهمیت خداشناسی | * [[جایگاه]] و اهمیت [[خداشناسی]] | ||
*كمال معرفت (شناخت والاترین حقیقت هستی) | * كمال [[معرفت]] ([[شناخت]] والاترین [[حقیقت]] هستی) | ||
* | * [[خداشناسی]]، نقطه آغازین [[دین]] | ||
* آثار و فواید خداشناسی | * آثار و فواید [[خداشناسی]] | ||
* نگرش مثبت به هستی و زندگی | * نگرش مثبت به هستی و [[زندگی]] | ||
* تأمین پشتوانه نظری برای شناخت‌ها و گرایش‌های متعالی | * تأمین پشتوانه نظری برای شناخت‌ها و گرایش‌های متعالی | ||
* تقویت اخلاق و تهذیب نفس | * تقویت [[اخلاق]] و [[تهذیب نفس]] | ||
* پایبندی به دستورات الهی | * [[پایبندی]] به [[دستورات الهی]] | ||
====درس دوازدهم: ضرورت شناخت خداوند==== | |||
*گرایش به شناخت خدا در فطرت بشر | ==== درس دوازدهم: [[ضرورت]] [[شناخت خداوند]] ==== | ||
* ضرورت شناخت خدا از نظر عقل | * [[گرایش]] به [[شناخت]] [[خدا]] در [[فطرت بشر]] | ||
* وجوب شکر منعم | * [[ضرورت]] [[شناخت]] [[خدا]] از نظر [[عقل]] | ||
* وجوب دفع ضرر محتمل | * [[وجوب]] [[شکر منعم]] | ||
====درس سیزدهم: امکان و حدود شناخت خداوند==== | * [[وجوب دفع ضرر]] محتمل | ||
* محدودیت ذاتی بشر در شناخت خداوند | ==== درس سیزدهم: امکان و حدود [[شناخت خداوند]] ==== | ||
* امکان‌ناپذیری شناخت حقیقت خداوند | * محدودیت ذاتی [[بشر]] در [[شناخت خداوند]] | ||
* امکان شناخت خداوند | * امکان‌ناپذیری [[شناخت]] [[حقیقت]] [[خداوند]] | ||
====درس چهاردهم: راه‌های شناخت خداوند==== | * امکان [[شناخت خداوند]] | ||
==== درس چهاردهم: راه‌های [[شناخت خداوند]] ==== | |||
راه‌های درست و نادرست | راه‌های درست و نادرست | ||
* عقل | * [[عقل]] | ||
* قلب یا فطرت | * [[قلب]] یا [[فطرت]] | ||
* وحی | * [[وحی]] | ||
====درس پانزدهم: دلیل فطرت (۱)==== | |||
* فطرت در قرآن | ==== درس پانزدهم: [[دلیل]] [[فطرت]] (۱)==== | ||
* آرای مختلف در باب فطرت | * [[فطرت]] در [[قرآن]] | ||
* فطرت در رویات اهل بیت {{عم}} | * آرای مختلف در باب [[فطرت]] | ||
* فطرت و میثاق | * [[فطرت]] در رویات [[اهل بیت]] {{عم}} | ||
====درس شانزدهم: دلیل فطرت (۲) ==== | * [[فطرت]] و [[میثاق]] | ||
==== درس شانزدهم: [[دلیل]] [[فطرت]] (۲) ==== | |||
* همگانی و دائمی بودن | * همگانی و دائمی بودن | ||
* قلبی بودن | * قلبی بودن | ||
* شخصی و مستقیم | * شخصی و مستقیم | ||
* غیراکتسابی و خدادادی بودن | * غیراکتسابی و خدادادی بودن | ||
* نیازمندی به تذکر و یادآوری | * [[نیازمندی]] به تذکر و یادآوری | ||
====درس هفدهم: برهان نظم (۱) ==== | ==== درس هفدهم: [[برهان]] [[نظم]] (۱) ==== | ||
* معرفی اجمالی برهان نظم | * معرفی اجمالی [[برهان]] [[نظم]] | ||
* برهان نظم در کتاب و سنت | * [[برهان]] [[نظم]] در [[کتاب و سنت]] | ||
* جایگاه و اهمیت برهان نظم | * [[جایگاه]] و اهمیت [[برهان]] [[نظم]] | ||
* تعريف نظم | * تعريف [[نظم]] | ||
====درس هجدهم: برهان نظم (۲) ==== | ==== درس هجدهم: [[برهان]] [[نظم]] (۲) ==== | ||
* اثبات نظم در جهان | * اثبات [[نظم]] در [[جهان]] | ||
* قانونمندی در پدیده‌ها | * قانونمندی در پدیده‌ها | ||
* هماهنگی در سراسر جهان | * هماهنگی در سراسر [[جهان]] | ||
* هدفمندی در منظومه جهانی | * [[هدفمندی]] در منظومه جهانی | ||
* اثبات نظام بخش جهان | * اثبات [[نظام]] بخش [[جهان]] | ||
* نقش عقل در برهان نظم | * نقش [[عقل]] در [[برهان]] [[نظم]] | ||
* دلالت عقلی نشانه‌ها | * دلالت [[عقلی]] [[نشانه‌ها]] | ||
* قانون حساب احتمالات | * [[قانون]] [[حساب احتمالات]] | ||
* برهان نظم و شبهات منکران | * [[برهان]] [[نظم]] و [[شبهات]] منکران | ||
====درس نوزدهم: برهان حرکت ==== | ==== درس نوزدهم: [[برهان]] حرکت ==== | ||
* معنای حرکت | * معنای حرکت | ||
* حرکت مطلق و حرکت نسبی | * حرکت مطلق و حرکت نسبی | ||
* حرکت در عَرَض و حرکت در جوهر | * حرکت در عَرَض و حرکت در جوهر | ||
* جهان متحرک | * [[جهان]] متحرک | ||
* نیازمندی متحرک به محرّک | * [[نیازمندی]] متحرک به محرّک | ||
* محرک نامتحرک | * محرک نامتحرک | ||
* استحاله تسلسل و دور | * استحاله تسلسل و دور | ||
* نتیجه برهان حرکت | * نتیجه [[برهان]] حرکت | ||
* دلیل حرکت در سنت انبیا و اولیا | * [[دلیل]] حرکت در [[سنت]] [[انبیا]] و [[اولیا]] | ||
====درس بیستم: برهان حدوث ==== | ==== درس بیستم: [[برهان]] حدوث ==== | ||
* مفهوم حدوث | * مفهوم حدوث | ||
* اثبات حدوث جهان | * اثبات حدوث [[جهان]] | ||
* حدوث جهان از دیدگاه عقل | * حدوث [[جهان]] از دیدگاه [[عقل]] | ||
* حدوث جهان از دیدگاه علم | * حدوث [[جهان]] از دیدگاه [[علم]] | ||
* اثبات محدث قدیم و ازلی | * اثبات [[محدث]] قدیم و ازلی | ||
* فرق برهان حدوث و برهان حرکت | * فرق [[برهان]] حدوث و [[برهان]] حرکت | ||
* دستاورد برهان حدوث | * دستاورد [[برهان]] حدوث | ||
* برهان حدوث در سنت انبیا و اولیای الهی | * [[برهان]] حدوث در [[سنت]] [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] | ||
====درس بیست و یکم: برهان امکان ==== | ==== درس بیست و یکم: [[برهان]] امکان ==== | ||
* معنای وجوب و امکان | * معنای [[وجوب]] و امکان | ||
* تبیین نخست برای برهان امکان | * [[تبیین]] نخست برای [[برهان]] امکان | ||
* تبیین دیگری از برهان امکان | * [[تبیین]] دیگری از [[برهان]] امکان | ||
* دستاوردهای برهان امکان | * دستاوردهای [[برهان]] امکان | ||
* برهان وجوب و امکان در منابع وحیانی | * [[برهان]] [[وجوب]] و امکان در منابع وحیانی | ||
====درس بیست و دوم: صفات الهی (مقدمات) ==== | ==== درس بیست و دوم: [[صفات الهی]] (مقدمات) ==== | ||
* اهمیت و جایگاه صفات الهی | * اهمیت و [[جایگاه]] [[صفات الهی]] | ||
* صفات الهی در منابع وحیانی | * [[صفات الهی]] در منابع وحیانی | ||
* امکان شناخت صفات | * امکان [[شناخت]] [[صفات]] | ||
* راه‌های شناخت صفات خدا | * راه‌های [[شناخت]] [[صفات خدا]] | ||
* راه حسی | * راه حسی | ||
* راه عقلی | * راه [[عقلی]] | ||
* راه وحی | * [[راه وحی]] | ||
* راه فطرت | * راه [[فطرت]] | ||
====درس بیست و سوم: تعریف و اقسام صفات ==== | ==== درس بیست و سوم: تعریف و اقسام [[صفات]] ==== | ||
* تعریف اسم و صفت | * تعریف اسم و صفت | ||
* اقسام صفات الهی | * اقسام [[صفات الهی]] | ||
* صفات ثبوتی و سلبی | * صفات ثبوتی و سلبی | ||
* صفات ذاتی و صفات فعلی | * صفات ذاتی و صفات فعلی | ||
* صفات خبری | * صفات خبری | ||
====درس بیست و چهارم: اثبات صفات الهی==== | ==== درس بیست و چهارم: اثبات [[صفات الهی]] ==== | ||
* دلیل‌های عام بر اثبات صفات | * دلیل‌های عام بر اثبات [[صفات]] | ||
*اثبات از طریق عليت | * اثبات از طریق عليت | ||
* اثبات از طریق وجوب | * اثبات از طریق [[وجوب]] | ||
* نسبت صفات با ذات الهی | * نسبت صفات با ذات [[الهی]] | ||
* نسبت صفات با ذات در قرآن و روایات | * نسبت صفات با ذات در [[قرآن]] و [[روایات]] | ||
====درس بیست و پنجم: شیوه شناخت صفات==== | ==== درس بیست و پنجم: شیوه [[شناخت]] صفات ==== | ||
* نه تشبیه و نه تعطیل | * نه [[تشبیه]] و نه تعطیل | ||
* نظریه تشبيه | * نظریه تشبيه | ||
* نظریه تعطیل | * نظریه تعطیل | ||
* معرفت بین حدين | * [[معرفت]] بین حدين | ||
* شناخت صفات از طریق معانی عام | * [[شناخت]] صفات از طریق معانی عام | ||
* شناخت صفات از طریق مفاهیم سلبی | * [[شناخت]] صفات از طریق مفاهیم سلبی | ||
* توقیفی بودن صفات الهی | * توقیفی بودن [[صفات الهی]] | ||
====درس بیست و ششم: جایگاه و اهمیت توحید ==== | ==== درس بیست و ششم: [[جایگاه]] و اهمیت [[توحید]] ==== | ||
* اصل توحید در دانش کلام | * اصل [[توحید]] در [[دانش]] [[کلام]] | ||
* اهمیت و نقش والای توحید | * اهمیت و نقش والای [[توحید]] | ||
* توحید سرلوحه آموزه انبيا | * [[توحید]] سرلوحه آموزه انبيا | ||
* توحید پایه و اساس دینداری | * [[توحید]] پایه و اساس [[دینداری]] | ||
* | * [[شرک]]، لغزشگاه بزرگ [[بشر]] | ||
* توحید سامان بخش زندگی | * [[توحید]] سامان بخش [[زندگی]] | ||
====درس بیست و هفتم: ریشه‌ها و پیامدهای شرک ==== | |||
==== درس بیست و هفتم: ریشه‌ها و پیامدهای [[شرک]] ==== | |||
* ریشه‌های شرک‌گرایی | * ریشه‌های شرک‌گرایی | ||
* نادانی و کوته‌بینی | * [[نادانی]] و کوته‌بینی | ||
* میل به معبود محسوس | * میل به معبود محسوس | ||
* تقلید کورکورانه | * [[تقلید کورکورانه]] | ||
* شخصیت پرستی | * شخصیت پرستی | ||
* جباران و قدرتمندان | * [[جباران]] و قدرتمندان | ||
* پیامدها و آثار شرک‌ورزی | * پیامدها و آثار شرک‌ورزی | ||
* محروم شدن از حقایق و معارف هستی | * [[محروم]] شدن از حقایق و [[معارف]] هستی | ||
* تفرقه و جنگ | * [[تفرقه]] و [[جنگ]] | ||
* ناکامی و فرجام شوم | * ناکامی و فرجام شوم | ||
* اهمیت آموزش توحید و شرک | * اهمیت [[آموزش]] [[توحید]] و [[شرک]] | ||
====درس بیست و هشتم: تعریف توحید و حقیقت آن ==== | ==== درس بیست و هشتم: تعریف [[توحید]] و [[حقیقت]] آن ==== | ||
* معنای توحید در لغت | * معنای [[توحید]] در لغت | ||
* معنای توحید در کتاب و سنت | * معنای [[توحید]] در [[کتاب و سنت]] | ||
* معنا و حقیقت توحید در کتاب و سنت | * معنا و [[حقیقت توحید]] در [[کتاب و سنت]] | ||
* معنای الله | * معنای [[الله]] | ||
* مفهوم توحید در نزد متکلمان | * مفهوم [[توحید]] در نزد [[متکلمان]] | ||
====درس بیست و نهم: توحید ذاتی و صفاتی ==== | ==== درس بیست و نهم: [[توحید ذاتی]] و صفاتی ==== | ||
*توحید نظری | * [[توحید]] نظری | ||
* توحید ذاتی | * [[توحید ذاتی]] | ||
* توحید صفاتی | * [[توحید صفاتی]] | ||
====درس سی‌ام: توحید افعالی ==== | ==== درس سی‌ام: [[توحید افعالی]] ==== | ||
* توحید افعالی | * [[توحید افعالی]] | ||
====درس سی و یکم: توحید عملی==== | ==== درس سی و یکم: [[توحید عملی]] ==== | ||
* تعریف توحید عملی | * تعریف [[توحید عملی]] | ||
* اهمیت توحید عملی | * اهمیت [[توحید عملی]] | ||
* جلوه‌های توحید عملی | * جلوه‌های [[توحید عملی]] | ||
* توحید عبادی | * [[توحید عبادی]] | ||
* ادله توحید عملی | * [[ادله]] [[توحید عملی]] | ||
====درس سی و دوم: علم الهی (۱) ==== | ==== درس سی و دوم: [[علم الهی]] (۱) ==== | ||
* معنای علم خداوند | * معنای [[علم]] [[خداوند]] | ||
* دلایل علم خداوند | * [[دلایل]] [[علم]] [[خداوند]] | ||
* دلیل فطری | * [[دلیل فطری]] | ||
* اتقان و استواری آفریدگان | * [[اتقان]] و [[استواری]] آفریدگان | ||
* استناد همه اشیا به خداوند | * استناد همه اشیا به [[خداوند]] | ||
====درس سی و سوم: علم الهی (۲) ==== | ==== درس سی و سوم: [[علم الهی]] (۲) ==== | ||
* نامحدود بودن | * نامحدود بودن | ||
* علم بدون اكتساب | * [[علم]] بدون اكتساب | ||
* علم بدون تغییر | * [[علم]] بدون تغییر | ||
* علم بدون ابزار | * [[علم]] بدون ابزار | ||
* حضوری بودن | * حضوری بودن | ||
====درس سی و چهارم: گستره و مراتب علم الهی ==== | ==== درس سی و چهارم: گستره و [[مراتب علم]] [[الهی]] ==== | ||
* علم خداوند به ذات خویش | * [[علم]] [[خداوند]] به ذات خویش | ||
* علم پیشینی خداوند | * [[علم]] پیشینی [[خداوند]] | ||
* علم پسینی خداوند | * [[علم]] پسینی [[خداوند]] | ||
====درس سی و پنجم: قدرت الهی ==== | ==== درس سی و پنجم: [[قدرت الهی]] ==== | ||
* تعریف قدرت | * تعریف [[قدرت]] | ||
* اثبات قدرت الهی | * اثبات [[قدرت الهی]] | ||
* ویژگی‌های قدرت الهی | * ویژگی‌های [[قدرت الهی]] | ||
* نامحدود بودن | * نامحدود بودن | ||
* قدرت بدون اکتساب و ابتدا | * [[قدرت]] بدون اکتساب و ابتدا | ||
* قدرت بدون ابزار | * [[قدرت]] بدون ابزار | ||
====درس سی و ششم: حیات الهی ==== | ==== درس سی و ششم: حیات [[الهی]] ==== | ||
* معنای لغوی حیات | * معنای لغوی حیات | ||
* معنا و مفهوم حیات الهی | * معنا و مفهوم حیات [[الهی]] | ||
* ویژگی‌های حیات الهی | * ویژگی‌های حیات [[الهی]] | ||
* ذاتی بودن حیات | * ذاتی بودن حیات | ||
* نامحدود بودن | * نامحدود بودن | ||
* اثبات حیات الهی | * اثبات حیات [[الهی]] | ||
====درس سی و هفتم: صفات سلبی ==== | |||
==== درس سی و هفتم: صفات سلبی ==== | |||
* اهمیت صفات سلبی | * اهمیت صفات سلبی | ||
* تعداد صفات سلبی | * تعداد صفات سلبی | ||
* تبیین صفات سلبی | * [[تبیین]] صفات سلبی | ||
* جسم و جسمانی نبودن | * جسم و جسمانی نبودن | ||
* مرئی نبودن | * مرئی نبودن | ||
* مرکب نبودن | * مرکب نبودن | ||
* عدم اتحاد و حلول | * عدم [[اتحاد]] و [[حلول]] | ||
====درس سی و هشتم: اراده الهی ==== | ==== درس سی و هشتم: [[اراده الهی]] ==== | ||
* اهمیت صفات فعلی و اراده | * اهمیت صفات فعلی و [[اراده]] | ||
* معنای اراده | * معنای [[اراده]] | ||
* اثبات اراده الهی | * اثبات [[اراده الهی]] | ||
* اراده تکوینی و اراده تشریعی | * [[اراده تکوینی]] و [[اراده تشریعی]] | ||
== | ==== درس سی و نهم: [[جایگاه]] و اهمیت صفات فعلی و [[عدل الهی]] ==== | ||
*[[ | * ارتباط [[افعال]] [[خدا]] و [[عدل الهی]] | ||
*[[ | * اهمیت [[عدل]] در [[قرآن کریم]] | ||
*[[ | * اهمیت [[عدل]] از منظر [[روایات]] | ||
*[[ | * اهمیت [[عدل]] در [[علم کلام]] | ||
*[[ | * [[دلیل]] اهمیت [[عدل الهی]] | ||
==== درس چهلم: تعریف [[عدل الهی]] ==== | |||
* معنای [[عدل]] در لغت | |||
* مفهوم [[عدل]] در [[قرآن]] و [[روایات]] | |||
* معانی [[عدل]] در اصطلاح | |||
==== درس [[چهل]] و یکم: ادامه تعاریف اصطلاحی [[عدل]] و [[حسن و قبح عقلی]] ==== | |||
* تعریف اصطلاحی وضع كل شیء فی موضعه | |||
* تعریف اصطلاحی تنزيه الباری عن فعل القبيح | |||
* [[حسن و قبح عقلی]] | |||
==== درس [[چهل]] و دوم: [[دلایل]] [[عدل]] [[خدا]] ==== | |||
* [[دلیل]] [[کمال الهی]] | |||
* [[دلیل]] نفی مبدأ [[ظلم]] | |||
* [[دلیل]] [[حکمت]] | |||
* [[دلیل]] [[نبوت]] | |||
* [[دلیل]] [[معاد]] | |||
==== درس [[چهل]] و سوم: تعریف و [[دلایل]] [[حکمت]] [[خدا]] ==== | |||
* معنای [[حکمت]] | |||
* حکمت در [[قرآن]] و [[احادیث]] | |||
* [[دلایل]] [[حکمت]] [[خدا]] | |||
* [[دلیل]] [[نظم]] [[جهان]] | |||
* [[دلیل]] كمال [[الهی]] | |||
* [[دلیل]] نفی مبدأ فعل غیر حکیمانه | |||
* [[دلیل]] [[نبوت]] | |||
* [[دلیل]] [[معاد]] | |||
==== درس [[چهل]] و چهارم: ارتباط [[عدل الهی]] با [[اختیار انسان]] ==== | |||
* مفهوم [[قدرت]] و [[اختیار]] | |||
==== درس [[چهل]] و پنجم: [[حقیقت]] [[اختیار انسان]] ==== | |||
==== درس [[چهل]] و ششم: [[اختیار انسان]] و [[سرنوشت]] ==== | |||
* نقش [[خداوند]] در کارهای [[انسان]] | |||
==== درس [[چهل]] و هفتم: مسئله [[شر]] ==== | |||
* ارتباط [[شر]] با [[عدل الهی]] | |||
* معنای [[خیر و شر]] | |||
* معیار [[شناخت]] [[خیر و شر]] | |||
* عوامل و موانع [[شرور]] | |||
== | ==== درس [[چهل]] و هشتم: [[حکمت]] [[شرور]] ==== | ||
* [[شرور]] کیفری | |||
* [[شرور]] غیرکیفری | |||
==== درس [[چهل]] و نهم: تفاوت‌ها و [[تبعیض‌ها]] ==== | |||
* [[حکمت]] بقای [[انسان]] و دیگر موجودات | |||
* [[حکمت]] [[شناخت]] [[خدا]] و صفات او | |||
* [[حکمت]] [[شناخت]] یکدیگر | |||
* [[حکمت]] شکل‌گیری [[زندگی اجتماعی]] | |||
* کتابنامه | |||
| | {{پایان فهرست اثر}} | ||
== دربارهٔ پدیدآورندگان == | |||
}} | {{پدیدآورنده کتاب | ||
| پدیدآورنده کتاب = رضا برنجکار | |||
| نوع همکاری = }} | |||
{{پدیدآورنده کتاب | |||
| پدیدآورنده کتاب = محمد تقی سبحانی | |||
| نوع همکاری = }} | |||
== کتاب‌های وابسته == | |||
* | {{آثار وابسته}} | ||
* [[معارف و عقاید (کتاب)|اصل مجموعه]]؛ | |||
* [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)]]؛ | |||
* [[معارف و عقاید ۲ (کتاب)]]؛ | |||
* [[معارف و عقاید ۴ (کتاب)]]؛ | |||
* [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)]]؛ | |||
{{پایان آثار وابسته}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
== | == دریافت متن == | ||
*[ | * [http://tmd.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=255&fkeyid=&siteid=255&pageid=38974 دریافت متن کتاب از پایگاه مطالعاتی کلام امامیه] | ||
*[http:// | * [http://tmd.ir/index.aspx?siteid=255&fkeyid=&siteid=255&fkeyid=&siteid=255&pageid=38948 دریافت متن PDF مجموعه در مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه] | ||
*[ | * [https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=447173 دریافت متن PDF کتاب در وبگاه کتابخانه مجازی الف] | ||
[[رده: | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:آثار محمد تقی سبحانی]] | [[رده:آثار محمد تقی سبحانی]] | ||
[[رده:کتاب‌های محمد تقی سبحانی]] | [[رده:کتاب‌های محمد تقی سبحانی]] | ||
[[رده:آثار رضا برنجکار]] | [[رده:آثار رضا برنجکار]] | ||
[[رده:کتاب‌های رضا برنجکار]] | [[رده:کتاب‌های رضا برنجکار]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد چکیده]] | |||
[[رده: کتاب‌های فاقد چکیده]] | |||
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]] | [[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد متن دیجیتال]] | [[رده:کتاب‌های فاقد متن دیجیتال]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | [[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | ||
[[رده:موجود در کتابخانه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۸
| معارف و عقاید ۳ | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | محمد تقی سبحانی؛ رضا برنجکار |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۶ ش |
| تعداد صفحه | ۳۷۶ |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۷۵۵۰-۳۱-۱ |
| شماره ملی | ۵۰۰۰۹۰۲ |
معارف و عقاید ۳، جلد سوم از مجموعه پنج جلدی معارف و عقاید با زبان فارسی به بررسی عقاید کلام شیعه امامیه، شیعه، عقاید، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، اصول دین و... می‌پردازد. این مجموعه اثر محمد تقی سبحانی و رضا برنجکار می‌باشد و انتشارات مرکز مدیریت حوزه علیمه قم انتشار آن را به عهده داشته است
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر، سومین مجلد از مجموعه معارف و عقاید است. این کتاب به مرحله دوم از آموزش علم کلام اختصاص دارد و تلاش شده یک دوره نسبتاً جامع از مباحث توحید و عدل در این اثر گنجانده شود. مباحث این مجلد در چهل و نه درس تنظیم شده است. تعریف و موضوع علم کلام، ضرورت و اهداف علم کلام، روش علم کلام، نسبت علم کلام با سایر علوم، تاریخچه علم کلام، مذاهب مهم کلامی، معرفت و اقسام آن، اصول عام علم کلام، اهمیت و فواید خداشناسی، امکان و حدود شناخت خداوند، راه‌های شناخت خداوند، برهان نظم، برهان حرکت، برهان امکان، صفات الهی، دلایل عدل خدا، اختیار انسان و سرنوشت از جمله مباحث مطرح شده در این اثر است.
فهرست کتاب
درس یکم: تعریف و موضوع علم کلام
درس دوم: ضرورت و اهداف علم کلام
درس سوم: روش علم کلام
درس چهارم: نسبت علم کلام با سایر علوم
درس پنجم: تاریخچه علم کلام
درس ششم: مذاهب مهم کلامی
درس هفتم: معرفت و اقسام آن
درس هشتم: ضرورت و امکان معرفت
درس نهم: اصول عام علم کلام (۱)
درس دهم: مبادی عام علم کلام (۲)
- قاعده بطلان دور
- تعریف دور
- اقسام دور
- دليل بطلان دور
- قاعده بطلان تسلسل
- تعریف تسلسل
- دلیل بطلان تسلسل
درس یازدهم: اهمیت و فواید خداشناسی
- خاستگاه خداشناسی
- قلمرو خداشناسی
- جایگاه و اهمیت خداشناسی
- كمال معرفت (شناخت والاترین حقیقت هستی)
- خداشناسی، نقطه آغازین دین
- آثار و فواید خداشناسی
- نگرش مثبت به هستی و زندگی
- تأمین پشتوانه نظری برای شناخت‌ها و گرایش‌های متعالی
- تقویت اخلاق و تهذیب نفس
- پایبندی به دستورات الهی
درس دوازدهم: ضرورت شناخت خداوند
درس سیزدهم: امکان و حدود شناخت خداوند
- محدودیت ذاتی بشر در شناخت خداوند
- امکان‌ناپذیری شناخت حقیقت خداوند
- امکان شناخت خداوند
درس چهاردهم: راه‌های شناخت خداوند
راه‌های درست و نادرست
درس پانزدهم: دلیل فطرت (۱)
درس شانزدهم: دلیل فطرت (۲)
- همگانی و دائمی بودن
- قلبی بودن
- شخصی و مستقیم
- غیراکتسابی و خدادادی بودن
- نیازمندی به تذکر و یادآوری
درس هفدهم: برهان نظم (۱)
درس هجدهم: برهان نظم (۲)
- اثبات نظم در جهان
- قانونمندی در پدیده‌ها
- هماهنگی در سراسر جهان
- هدفمندی در منظومه جهانی
- اثبات نظام بخش جهان
- نقش عقل در برهان نظم
- دلالت عقلی نشانه‌ها
- قانون حساب احتمالات
- برهان نظم و شبهات منکران
درس نوزدهم: برهان حرکت
- معنای حرکت
- حرکت مطلق و حرکت نسبی
- حرکت در عَرَض و حرکت در جوهر
- جهان متحرک
- نیازمندی متحرک به محرّک
- محرک نامتحرک
- استحاله تسلسل و دور
- نتیجه برهان حرکت
- دلیل حرکت در سنت انبیا و اولیا
درس بیستم: برهان حدوث
- مفهوم حدوث
- اثبات حدوث جهان
- حدوث جهان از دیدگاه عقل
- حدوث جهان از دیدگاه علم
- اثبات محدث قدیم و ازلی
- فرق برهان حدوث و برهان حرکت
- دستاورد برهان حدوث
- برهان حدوث در سنت انبیا و اولیای الهی
درس بیست و یکم: برهان امکان
- معنای وجوب و امکان
- تبیین نخست برای برهان امکان
- تبیین دیگری از برهان امکان
- دستاوردهای برهان امکان
- برهان وجوب و امکان در منابع وحیانی
درس بیست و دوم: صفات الهی (مقدمات)
- اهمیت و جایگاه صفات الهی
- صفات الهی در منابع وحیانی
- امکان شناخت صفات
- راه‌های شناخت صفات خدا
- راه حسی
- راه عقلی
- راه وحی
- راه فطرت
درس بیست و سوم: تعریف و اقسام صفات
- تعریف اسم و صفت
- اقسام صفات الهی
- صفات ثبوتی و سلبی
- صفات ذاتی و صفات فعلی
- صفات خبری
درس بیست و چهارم: اثبات صفات الهی
- دلیل‌های عام بر اثبات صفات
- اثبات از طریق عليت
- اثبات از طریق وجوب
- نسبت صفات با ذات الهی
- نسبت صفات با ذات در قرآن و روایات
درس بیست و پنجم: شیوه شناخت صفات
- نه تشبیه و نه تعطیل
- نظریه تشبيه
- نظریه تعطیل
- معرفت بین حدين
- شناخت صفات از طریق معانی عام
- شناخت صفات از طریق مفاهیم سلبی
- توقیفی بودن صفات الهی
درس بیست و ششم: جایگاه و اهمیت توحید
- اصل توحید در دانش کلام
- اهمیت و نقش والای توحید
- توحید سرلوحه آموزه انبيا
- توحید پایه و اساس دینداری
- شرک، لغزشگاه بزرگ بشر
- توحید سامان بخش زندگی
درس بیست و هفتم: ریشه‌ها و پیامدهای شرک
- ریشه‌های شرک‌گرایی
- نادانی و کوته‌بینی
- میل به معبود محسوس
- تقلید کورکورانه
- شخصیت پرستی
- جباران و قدرتمندان
- پیامدها و آثار شرک‌ورزی
- محروم شدن از حقایق و معارف هستی
- تفرقه و جنگ
- ناکامی و فرجام شوم
- اهمیت آموزش توحید و شرک
درس بیست و هشتم: تعریف توحید و حقیقت آن
- معنای توحید در لغت
- معنای توحید در کتاب و سنت
- معنا و حقیقت توحید در کتاب و سنت
- معنای الله
- مفهوم توحید در نزد متکلمان
درس بیست و نهم: توحید ذاتی و صفاتی
- توحید نظری
- توحید ذاتی
- توحید صفاتی
درس سی‌ام: توحید افعالی
درس سی و یکم: توحید عملی
- تعریف توحید عملی
- اهمیت توحید عملی
- جلوه‌های توحید عملی
- توحید عبادی
- ادله توحید عملی
درس سی و دوم: علم الهی (۱)
درس سی و سوم: علم الهی (۲)
درس سی و چهارم: گستره و مراتب علم الهی
درس سی و پنجم: قدرت الهی
- تعریف قدرت
- اثبات قدرت الهی
- ویژگی‌های قدرت الهی
- نامحدود بودن
- قدرت بدون اکتساب و ابتدا
- قدرت بدون ابزار
درس سی و ششم: حیات الهی
- معنای لغوی حیات
- معنا و مفهوم حیات الهی
- ویژگی‌های حیات الهی
- ذاتی بودن حیات
- نامحدود بودن
- اثبات حیات الهی
درس سی و هفتم: صفات سلبی
- اهمیت صفات سلبی
- تعداد صفات سلبی
- تبیین صفات سلبی
- جسم و جسمانی نبودن
- مرئی نبودن
- مرکب نبودن
- عدم اتحاد و حلول
درس سی و هشتم: اراده الهی
- اهمیت صفات فعلی و اراده
- معنای اراده
- اثبات اراده الهی
- اراده تکوینی و اراده تشریعی
درس سی و نهم: جایگاه و اهمیت صفات فعلی و عدل الهی
- ارتباط افعال خدا و عدل الهی
- اهمیت عدل در قرآن کریم
- اهمیت عدل از منظر روایات
- اهمیت عدل در علم کلام
- دلیل اهمیت عدل الهی
درس چهلم: تعریف عدل الهی
درس چهل و یکم: ادامه تعاریف اصطلاحی عدل و حسن و قبح عقلی
- تعریف اصطلاحی وضع كل شیء فی موضعه
- تعریف اصطلاحی تنزيه الباری عن فعل القبيح
- حسن و قبح عقلی
درس چهل و دوم: دلایل عدل خدا
درس چهل و سوم: تعریف و دلایل حکمت خدا
- معنای حکمت
- حکمت در قرآن و احادیث
- دلایل حکمت خدا
- دلیل نظم جهان
- دلیل كمال الهی
- دلیل نفی مبدأ فعل غیر حکیمانه
- دلیل نبوت
- دلیل معاد
درس چهل و چهارم: ارتباط عدل الهی با اختیار انسان
درس چهل و پنجم: حقیقت اختیار انسان
درس چهل و ششم: اختیار انسان و سرنوشت
درس چهل و هفتم: مسئله شر
درس چهل و هشتم: حکمت شرور
درس چهل و نهم: تفاوت‌ها و تبعیض‌ها
دربارهٔ پدیدآورندگان
| رضا برنجکار (پدیدآورنده) |
|---|
 |
| محمد تقی سبحانی (پدیدآورنده) |
|---|
 |