دین و وجدان (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'تاثیر' به 'تأثیر')
جز (جایگزینی متن - '| ناشر = انتشارات ' به '| ناشر = ')
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = دین و وجدان (أقدام العلم و أنوار المعرفة)
| عنوان پیشین =  
| عنوان اصلی       =  
| عنوان = [[دین]] و [[وجدان]]
| عنوان پسین = (أقدام العلم و أنوار المعرفة)
| شماره جلد =
| عنوان اصلی =  
| تصویر = 100200.jpg
| تصویر = 100200.jpg
| اندازه تصویر   =  
| اندازه تصویر =  
| از مجموعه         =
| از مجموعه =  
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| زبان اصلی         =  
| زبان اصلی =  
| نویسنده = [[عباس طهرانی]]
| نویسنده = [[عباس طهرانی]]
| نویسندگان         =  
| نویسندگان =  
| تحقیق یا تدوین   =
| تحقیق یا تدوین =  
| زیر نظر           =  
| زیر نظر =  
| به کوشش           =
| به کوشش =  
| مترجم             =
| مترجم =  
| مترجمان           =
| مترجمان =  
| ویراستار         =
| ویراستار =  
| ویراستاران       =
| ویراستاران =  
| موضوع = [[عقاید]]  
| موضوع = [[عقاید]]  
| مذهب = [[شیعه]]
| مذهب = شیعه
| ناشر = [[انتشارات انصاریان]]
| ناشر = انصاریان  
| به همت           =
| به همت =  
| وابسته به         =  
| وابسته به =  
| محل نشر = قم، ایران
| محل نشر = قم، ایران
| سال نشر = ۱۳۷۱
| سال نشر = ۱۳۷۱
| چاپ               = اول
| چاپ = اول
| تعداد جلد        =۱
| تعداد صفحات =۴۱۶
| صفحه =۴۱۶
| قطع = وزیری
| نوع جلد          = شومیز
| شابک = 978-964-438-882-8‬
| شابک = 978-964-438-882-8‬
| رده‌بندی کنگره =‏‫‬‭BP۲۱۱/۵‏‫‬‭/ط۹د۹ ۱۳۷۱
| رده‌بندی دیویی =‏‫۲۹۷/۴۱۷۲‬
| شماره ملی = ‭م‌۷۲-۴۱۷۷
| شماره ملی = ‭م‌۷۲-۴۱۷۷
}}
}}
'''دین و وجدان (أقدام العلم و أنوار المعرفة)'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل اعتقادی، علمی، عرفانی، اخلاقی، اجتماعی و انسانی می‌پردازد. این کتاب اثر [[عباس طهرانی]] است و [[انتشارات انصاریان]] نشر آن را به عهده داشته‌ است<ref name=p1>[http://islamicdatabank.com/MoshakhesatBook.aspx?cod=10042081 پایگاه اطلاع‌رسانی سراسری اسلامی پارسا]</ref>
'''[[دین]] و [[وجدان]] (قدام العلم و أنوار المعرفة)'''، [[کتابی]] است که با [[زبان فارسی]] به بررسی [[مسائل اعتقادی]]، [[علمی]]، [[عرفانی]]، [[اخلاقی]]، [[اجتماعی]] و [[انسانی]] می‌پردازد. این کتاب اثر [[عباس طهرانی]] است و [[انتشارات انصاریان]] نشر آن را به عهده داشته‌ است


==دربارهٔ کتاب==
== دربارهٔ کتاب ==
در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی سلسله دروس و سخنرانی‌‏های اخلاقی و معنوی حاج شیخ [[عباس طهرانی]] از شخصیت‌‏های اخلاقی شیعه در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز اخلاقی، دلایل و مباحث عقلی و نقلی گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین اصول عقاید، تعریف معجزه، اعجاز قرآن و ماهیت شیطان صورت گرفته است. مبانی و مقامات [[اهل ‏بیت]]{{عم}} و دلایل [[ولایت]] و نیز مبحث مهدویت با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث شبهات عقیدتی پاسخ داده شده و نکات معنوی و پندهای اخلاقی تأثیرگذاری ذکر گردیده است»<ref name=p1></ref>.
در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی [[سلسله]] دروس و سخنرانی‌‏های [[اخلاقی]] و [[معنوی]] حاج شیخ [[عباس طهرانی]] از شخصیت‌‏های [[اخلاقی]] [[شیعه]] در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز [[اخلاقی]]، [[دلایل]] و مباحث [[عقلی]] و [[نقلی]] گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین [[اصول عقاید]]، تعریف [[معجزه]]، [[اعجاز قرآن]] و ماهیت [[شیطان]] صورت گرفته است. مبانی و [[مقامات]] [[اهل ‏بیت]] {{عم}} و [[دلایل]] [[ولایت]] و نیز مبحث [[مهدویت]] با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث [[شبهات]] [[عقیدتی]] پاسخ داده شده و نکات [[معنوی]] و پندهای [[اخلاقی]] تأثیرگذاری ذکر گردیده است».


==فهرست کتاب==
== فهرست کتاب ==
{{ستون-شروع|۲}}
{{فهرست اثر}}
===بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏===
'''بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏'''
'''قدم اول: اثبات مبدأ اعلی'''
* قدم اول: [[اثبات]] [[مبدأ اعلی]]
*اولین مرتبه ایمان به غیب‏؛
# اولین مرتبه [[ایمان]] به غیب‏؛
'''قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه واجب الوجود رسید؟'''
* قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه [[واجب]] الوجود رسید؟
*ادراک هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
# [[ادراک]] هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
'''قدم سوم: امتیاز انواع و مسئولیت خاص انسان'''
* قدم سوم: [[امتیاز]] انواع و [[مسئولیت]] خاص [[انسان]]
'''قدم چهارم: صفات سلبی خدا چگونه ثابت می‌شود'''
* قدم چهارم: صفات سلبی [[خدا]] چگونه [[ثابت]] می‌شود
*دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
# دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
*چرا وجود خدا ذاتی و سرمدی است نه عرضی و فانی‏؛
# چرا وجود خدا ذاتی و [[سرمدی]] است نه عرضی و فانی‏؛
*چرا مرکب نیست؟
# چرا مرکب نیست؟
*چرا محدود نیست؟
# چرا محدود نیست؟
*چرا جسم نیست؟
# چرا [[جسم]] نیست؟
*چرا مرئی نیست؟
# چرا مرئی نیست؟
*چرا متعدد نیست؟
# چرا متعدد نیست؟
*چرا حال و محل نیست؟
# چرا حال و محل نیست؟
*چرا جوهر و عرض نیست؟
# چرا جوهر و عرض نیست؟
''' قدم پنجم: صفات کمال خدا چگونه ثابت می‌‏شود'''
* قدم پنجم: [[صفات کمال]] خدا چگونه ثابت می‌‏شود
''' قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!'''
* قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!
*علم و قدرت شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
# [[علم]] و [[قدرت]] شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
*پیدایش اختیار یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
# پیدایش [[اختیار]] یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
*چگونگی استقلال یا مبدء بلوغ و تکامل انسان‏؛
# چگونگی [[استقلال]] یا مبدء [[بلوغ]] و [[تکامل]] انسان‏؛
*ریشه این صفات کمال کجاست؟
# ریشه این صفات کمال کجاست؟
*چرا حق تعالی بی‌‏معانی است؟
# چرا [[حق تعالی]] بی‌‏معانی است؟
'''هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود'''
* قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود
*صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛‏
# صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛ ‏
'''هشتم: کمالات خدا به‌طور کلی چگونه است؟'''
* قدم هشتم: [[کمالات]] خدا به‌طور کلی چگونه است؟
* قدم نهم: صفت [[حکمت خدا]] و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏
# صفت [[حکمت]] صفات دیگر را محدود می‌کند؛
* قدم دهم: [[پرسش]] و پاسخ‏
# مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
* قدم یازدهم: [[عدالت خدا]] چگونه ثابت می‌شود؟
* قدم دوازدهم: توجیه غلطی که [[اشاعره]] برای [[عدالت]] می‌کنند
# فاسدترین [[عقاید]] باطل‏؛
# معنای [[حقیقی]] عدالت و ظلم‏؛
# فرق بین حکمت و [[عدالت‏]]؛
* قدم سیزدهم: [[جود]] و [[افاضه]]، ذاتی حق تعالی است‏
#* قدم بین جود و [[سخاوت]]؛
* قدم چهاردهم: چگونگی انتساب [[صفات حق]] بذات حق‏
* قدم پانزدهم: [[صفات فعل]] و صفات ذات‏
'''بخش دوم: پیرامون [[ارتباط]] مبدأ اعلی با انسان و سایر [[مخلوقات]]'''
* قدم شانزدهم: دستگاه [[تولید]] و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار
# موجود [[مضطر]] همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
# فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
# [[ملائکه]] یا قوای زنده و با اراده‏؛
# [[برهان]] نمی‌تواند با [[وجدان]] معارضه کند؛
* قدم هفدهم: اقسام [[اراده]] در موجودات با اراده و اختیار
# چهار احتمال‏؛
# احتمال درست قابل قبول‏؛
* قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏
# حل اشکال مهم‏؛
# مثال روشن بحث‏؛
# در مورد خدا نیز چنین است‏؛
# اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
* قدم نوزدهم: [[تذکر]] چند موضوع لازم‏
# ملاک [[پیروزی]] و شکست‏؛
* قدم بیستم: نتیجه چند * قدم گذشته این بخش‏
* قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏
# فقط دو [[راه]] [[افراط]] و [[تفریط]] را می‌‏پیمایند؛
# حدیث‌های مورد نظر؛
* قدم بیست و دوم: درباره اصل [[طینت]]؛ و اختیاری بودن [[سعادت]] و [[شقاوت]]
# [[اختلاف]] صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
# منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
# مطلب دوم آیا [[ملکات]] و [[صفات]] [[انسان]] قابل [[تغییر]] هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
# طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
# معنای خبر معروف الشقی [[شقی]] فی بطن امه، و السعید [[سعید]] فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
# طینت باعث [[اضطرار]] و سلب [[اختیار]] نیست‏؛
* قدم بیست و سوم: درباره [[روایات]] طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏
# معنای [[محکم و متشابه]] چیست‏؛
# [[تقیه]] یا یک علت روایات متشابه‏؛
# روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
# سه نوع طینت‏؛
* قدم بیست و چهارم: تحقیق جالبی درباره مصادیق [[امر بین الامرین]]
# مصداق اول امر بین الامرین؛ در [[ارتباط]] [[واجب]] و ممکن‏؛
# حساب [[خلقت]] از حساب [[صنعت]] جداست‏؛
# تعبیرهای جالب در سخنان [[امام علی]] {{ع}}؛
# مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
# مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات [[حق]] بصفات؛
# مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و [[اتحاد]] جنس و فصل‏؛
# [[معیت]] در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
# مصداق پنجم امر بین الامرین در [[قوه]] که مرتبه [[ضعیف]] از وجود است؛
# مصداق ششم امر بین الامرین در امور [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و عبادی‏؛
# سه دسته از [[صراط مستقیم]] منحرف‌اند.
'''بخش سوم پیرامؤمن [[عوالم]] ماوراء الطبیعه و [[اثبات نبوت عامه]] و خاصه‏'''
* قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به [[جهان]] دیگر
* قدم بیست و ششم: موجودات نامرئی با [[ادراک]] (اجنه؛ [[شیاطین]]، [[ملائکه]])
# اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
# خواسته‌‏های شیطان‏؛
# گفتگوئی که در هنگام [[خلقت آدم]] شد؛
# عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
# دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
# پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
# مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
# توهم عجیب‏؛
# مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
# راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
# آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
# پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
# نظری به [[علم]] تنویم و نظائرش‏؛
# نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
# آیا [[احضار ارواح]] قابل قبول است‏؛
# چند نمونه از علم [[تسخیر]]؛
# علم [[شیاطین]] از چه راهی است‏؛
* قدم بیست و هفتم‏
# در [[اثبات نبوت عامه]] علت اصلی [[لزوم]] [[پیغمبر]] {{صل}}؛
# [[بشر]] نم‌ی‏تواند [[قوانین]] سودمند کامل وضع کند؛
# چرا به همه افراد [[وحی]] نمی‏‌شود؛
# چرا [[مقام]] [[پیغمبری]] را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
* قدم بیست و هشتم: در [[اثبات نبوت]] خاصه‏
# دلیل [[نبوت خاصه]]؛ [[اعجاز]] است‏؛
* قدم بیست و نهم: [[معجزه]] چیست‏
# معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
# موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای [[خدا]] دفعی است‏؛
# هر موجودی هم بعلت [[محدثه]] احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
# مادیین بیچاره هستند؛
* قدم سی‏م: جهات مختلف [[اعجاز قرآن]] و مطالبی درباره [[علما]] و حاملان قرآن‏
# [[قرآن]] یا معجزه زنده جاویدان‏؛
# اول [[جهت]] [[فصاحت]] و [[بلاغت]] آنست‏؛
# دوم از جهت [[معارف]] و معانی قرآنست‏؛
# سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
# [[حقیقت]] [[تمدن]] چیست؟
# و اگر نبود [[افکار]] دینی‏؛
# نقش [[عظیم]] علمای دینی‏؛
'''بخش چهارم: [[اعجاز قرآن]]'''
# امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
* قدم سی و یکم: نمونه‌‏هائی از پیشگوئی [[پیغمبر اسلام]] {{صل}}‏
# خبرهای [[حیرت]] انگیزی که پیغمبر {{صل}} به [[سلمان]] فرموده‏؛
* قدم و سی و دوم: [[لزوم عصمت]] [[پیغمبران]] و رمز [[اختلاف]] درجات آن پیغمبر {{صل}}
# رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
* قدم سی و سوم: لزوم [[اعلمیت]] پیغمبران‏
# چرا پیغمبر {{صل}} هر زمانی باید از همه [[مردم]] آن [[زمان]] [[اعلم]] باشد؛
# کیفیت علم [[انبیاء]]؛
# تمدن، [[هدف]] پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
* قدم سی و چهارم: [[فضائل]] پیغمبر {{صل}} و امتیاز قوانین [[مالی]] [[اسلام‏]]
# نمونه‌‏ای از فضیلت‌های پیغمبر اسلام {{صل}}؛
# اهمیت [[انفاق]] در اسلام‏؛
# چرا [[اسلام]] زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
# امتیاز قوانین [[معتدل]] اسلام‏؛
* قدم سی و پنجم: اسلام دارای [[سلطنت]] هست نه دولت‏
# [[قوانین اسلام]] برای یک دسته سودمند نیست‏؛
# علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
# نه [[زور]] سرنیزه و نه [[نظام]] تمدن کاذب‏؛
* قدم و سی و ششم: قرآن [[تحریف]] لفظی نیافته ولی [[تحریف معنوی]] یافته‏
# تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
# تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
# قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
# دومین [[قیام]] [[منافقین]] [[ریاست]] پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
# اولین قیام [[اختلاف]] آور [[منافقین]] [[ریاست]] برای نابودی [[باطن]] [[اسلام‏]]؛
* قدم سی و هفتم: اصل [[امامت]] و علل اختلاف در آن‏
# [[شفاعت]] مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
# آثار و [[برکات]] [[زیارت]] و [[توسل]] به اولیای حق‏؛
# آیا [[توبه]] بشفاعت احتیاج دارد؛
* قدم سی و هشتم: [[ادله]] [[لزوم]] [[وصی]] بعد از هر [[نبی]]
# [[امام]] {{ع}} نیز لازم است‏؛
# هر [[پیغمبری]] موظف است [[جانشین]] [[تعیین]] کند؛
# امام باید [[کرامت]] و [[عصمت]] داشته باشد؛
# امامت منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
# [[سر غیبت]] [[امام زمان]]‏؛
# حالت [[انتظار]] برای مسلمان‌های با [[ایمان]]، طبیعی است‏؛
# [[کشف]] و کرامت دلیل بر [[حقانیت]] نیست‏؛
# چرا دعاهای کافرها و گنهکارها [[مستجاب]] می‌شود؛
'''بخش پنجم: پیرامون [[آخر الزمان]]'''
* قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن‏
# آخر الزمان یعنی چه؟
# آخر الزمان از چه وقت شروع شده‏؛
# علت [[انحطاط]] رو بسقوط مسلمین‏؛
* قدم چهلم: درباره [[وظائف]] [[مسلمین]] در آخر الزمان
# [[اجتماعی]] بودن [[دین اسلام]] در همه شرائط نیست‏؛
{{پایان فهرست اثر}}


'''نهم: صفت حکمت خدا و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏'''
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
*صفت حکمت صفات دیگر را محدود می‌کند؛
{{پدیدآورنده ساده
'''دهم: پرسش و پاسخ‏'''
| پدیدآورنده کتاب = عباس طهرانی}}
*مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
'''یازدهم: عدالت خدا چگونه ثابت می‌شود؟'''


'''دوازدهم: توجیه غلطی که اشاعره برای عدالت می‌کنند'''
== پانویس ==
*فاسدترین عقاید باطل‏؛
*معنای حقیقی عدالت و ظلم‏؛
*فرق بین حکمت و عدالت‏؛
''' قدم سیزدهم: جود و افاضه، ذاتی حق تعالی است‏'''
*قدم بین جود و سخاوت؛
''' قدم چهاردهم: چگونگی انتساب صفات حق بذات حق‏'''
 
''' قدم پانزدهم: صفات فعل و صفات ذات‏'''
 
===بخش دوم: پیرامون ارتباط مبدأ اعلی با انسان و سایر مخلوقات‏===
''' قدم شانزدهم: دستگاه تولید و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار'''
*موجود مضطر همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
*فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
*ملائکه یا قوای زنده و با اراده‏؛
*برهان نمی‌تواند با وجدان معارضه کند؛
''' قدم هفدهم: اقسام اراده در موجودات با اراده و اختیار'''
*چهار احتمال‏؛
*احتمال درست قابل قبول‏؛
''' قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏'''
*حل اشکال مهم‏؛
*مثال روشن بحث‏؛
*در مورد خدا نیز چنین است‏؛
*اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
''' قدم نوزدهم: تذکر چند موضوع لازم‏'''
*ملاک پیروزی و شکست‏؛
''' قدم بیستم: نتیجه چند قدم گذشته این بخش‏'''
 
''' قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏'''
*فقط دو راه افراط و تفریط را می‌‏پیمایند؛
*حدیث‌های مورد نظر؛
''' قدم بیست و دوم: درباره اصل طینت؛ و اختیاری بودن سعادت و شقاوت'''
*اختلاف صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
*منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
*مطلب دوم آیا ملکات و صفات انسان قابل تغییر هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
*طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
*معنای خبر معروف الشقی شقی فی بطن امه، و السعید سعید فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
*طینت باعث اضطرار و سلب اختیار نیست‏؛
''' قدم بیست و سوم: درباره روایات طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏'''
*معنای محکم و متشابه چیست‏؛
*تقیه یا یک علت روایات متشابه‏؛
*روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
*سه نوع طینت‏؛
''' قدم بیست و چهارم: تحقیق جالبی درباره مصادیق امر بین الامرین'''
*مصداق اول امر بین الامرین؛ در ارتباط واجب و ممکن‏؛
*حساب خلقت از حساب صنعت جداست‏؛
*تعبیرهای جالب در سخنان [[امام علی]]{{ع}}؛
*مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
*مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات حق بصفات؛
*مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و اتحاد جنس و فصل‏؛
*معیت در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
*مصداق پنجم امر بین الامرین در قوه که مرتبه ضعیف از وجود است؛
*مصداق ششم امر بین الامرین در امور اعتقادی و اخلاقی و عبادی‏؛
*سه دسته از صراط مستقیم منحرف‌اند.
===بخش سوم پیرامومن عوالم ماوراء الطبیعه و اثبات نبوت عامه و خاصه‏===
''' قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به جهان دیگر'''
 
''' قدم بیست و ششم: موجودات نامرئی با ادراک (اجنه؛ شیاطین، ملائکه)'''
*اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
*خواسته‌‏های شیطان‏؛
*گفتگوئی که در هنگام خلقت آدم شد؛
*عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
*دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
*پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
*مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
*توهم عجیب‏؛
*مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
*راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
*آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
*پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
*نظری به علم تنویم و نظائرش‏؛
*نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
*آیا احضار ارواح قابل قبول است‏؛
*چند نمونه از علم تسخیر؛
*علم شیاطین از چه راهی است‏؛
''' قدم بیست و هفتم‏'''
*در اثبات نبوت عامه علت اصلی لزوم [[پیغمبر]]{{صل}}؛
*بشر نم‌ی‏تواند قوانین سودمند کامل وضع کند؛
*چرا به همه افراد [[وحی]] نمی‏‌شود؛
*چرا مقام پیغمبری را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
''' قدم بیست و هشتم: در اثبات نبوت خاصه‏'''
*دلیل نبوت خاصه؛ اعجاز است‏؛
''' قدم بیست و نهم: معجزه چیست‏'''
*معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
*موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای خدا دفعی است‏؛
*هر موجودی هم بعلت محدثه احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
*مادیین بیچاره هستند؛
''' قدم سی‏م: جهات مختلف اعجاز قرآن و مطالبی درباره علما و حاملان قرآن‏'''
*قرآن یا معجزه زنده جاویدان‏؛
*اول جهت فصاحت و بلاغت آنست‏؛
*دوم از جهت معارف و معانی قرآنست‏؛
*سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
*حقیقت تمدن چیست؟
*و اگر نبود افکار دینی‏؛
*نقش عظیم علمای دینی‏؛
===بخش چهارم: اعجاز قرآن===
*امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
''' قدم سی و یکم: نمونه‌‏هائی از پیشگوئی [[پیغمبر اسلام]]{{صل}}‏'''
*خبرهای حیرت انگیزی که [[پیغمبر ]]{{صل}} به سلمان فرموده‏؛
''' قدم و سی و دوم: لزوم عصمت پیغمبران و رمز اختلاف درجات آن [[پیغمبر]]{{صل}} '''
*رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
''' قدم سی و سوم: لزوم اعلمیت پیغمبران‏'''
*چرا [[پیغمبر]]{{صل}} هر زمانی باید از همه مردم آن زمان اعلم باشد؛
*کیفیت علم انبیاء؛
*تمدن، هدف پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
''' قدم سی و چهارم: فضائل [[پیغمبر]]{{صل}} و امتیاز قوانین مالی اسلام‏'''
*نمونه‌‏ای از فضیلت‌های [[پیغمبر اسلام]]{{صل}}؛
*اهمیت انفاق در اسلام‏؛
*چرا اسلام زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
*امتیاز قوانین معتدل اسلام‏؛
''' قدم سی و پنجم: اسلام دارای سلطنت هست نه دولت‏'''
*قوانین اسلام برای یک دسته سودمند نیست‏؛
*علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
*نه زور سرنیزه و نه نظام تمدن کاذب‏؛
''' قدم و سی و ششم: قرآن تحریف لفظی نیافته ولی تحریف معنوی یافته‏'''
*تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
*تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
*قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
*دومین قیام منافقین ریاست پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
*اولین قیام اختلاف آور منافقین ریاست برای نابودی باطن اسلام‏؛
''' قدم سی و هفتم: اصل [[امامت]] و علل اختلاف در آن‏'''
*شفاعت مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
*آثار و برکات زیارت و توسل به اولیای حق‏؛
*آیا توبه بشفاعت احتیاج دارد؛
''' قدم سی و هشتم: ادله لزوم وصی بعد از هر نبی'''
*[[امام]]{{ع}} نیز لازم است‏؛
*هر پیغمبری موظف است جانشین تعیین کند؛
*[[امام]] باید کرامت و عصمت داشته باشد؛
*[[امامت]] منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
*سر غیبت [[امام زمان]]‏؛
*حالت انتظار برای مسلمان‌های با ایمان، طبیعی است‏؛
*کشف و کرامت دلیل بر حقانیت نیست‏؛
*چرا دعاهای کافرها و گنهکارها مستجاب می‌شود؛
===بخش پنجم: پیرامون [[آخر الزمان]]‏===
''' قدم سی و نهم: درباره مفهوم [[آخر الزمان]]، و منشأ آن‏'''
*[[آخر الزمان]] یعنی چه؟
*[[آخر الزمان]] از چه وقت شروع شده‏؛
*علت انحطاط رو بسقوط مسلمین‏؛
''' قدم چهلم: درباره وظائف مسلمین در [[آخر الزمان]]'''
*اجتماعی بودن دین اسلام در همه شرائط نیست‏؛
{{پایان}}
 
==دربارهٔ پدیدآورنده==
[[پرونده:76656.jpg|بندانگشتی|right|150px|[[عباس طهرانی]]]]
آیت الله [[عباس طهرانی]] (متولد ۱۲۶۹ ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: [[سید محمد تنکابنی]]، [[محمد رضا مازندرانی]]، [[اسماعیل محلاتی]]، [[محمد حسن نائینی ]]، [[سید ضیاء‌الدین عراقی ]]، [[جواد آقا ملکی تبریزی]] و [[عبدالکریم حائری یزدی]] فرا گرفت. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌های علمیه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. ''«دیوان اشعار در معارف الهی و اخلاقی»''برخی از این آثار است<ref>[http://thinker.irc.ir/thinker/index/show/+1383 وبگاه اندیشمندان اسلامی]</ref>.
<br><br><br><br>
 
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==دریافت متن کتاب==
== دریافت متن ==
*[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22763/1/-4 دریافت متن PDF کتاب از وبگاه کتابخانه دیجیتال نور]
* [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22763/1/-4 دریافت متن PDF کتاب از وبگاه کتابخانه دیجیتال نور]
*[http://www.ghadeer.org/Book/548 دریافت متن دیجیتال کتاب از وبگاه مرکز اطلاع‌رسانی غدیر]
* [http://www.ghadeer.org/Book/548 دریافت متن دیجیتال کتاب از وبگاه مرکز اطلاع‌رسانی غدیر]
*[http://alhassanain.org/persian/?com=book&id=394 دریافت متن دیجیتال کتاب از وبگاه شبکة الامامین الحسنین]
* [http://alhassanain.org/persian/?com=book&id=394 دریافت متن دیجیتال کتاب از وبگاه شبکة الامامین الحسنین]
 
==پیوند به بیرون==
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/634355 وبگاه سازمان اسناد و کتابخانهٔ ملی ایران]
*[http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=1322358 وبگاه خانه کتاب]
*[http://mtif.org/book/6540/%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D9%88%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%86 وبگاه بنیاد محقق طباطبایی]
*[https://www.adinehbook.com/gp/product/9644388828 وبگاه آدینه بوک]


[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]]
[[رده:کتاب‌های عباس طهرانی]]
[[رده:کتاب‌های عباس طهرانی]]
[[رده:آثار عباس طهرانی]]
[[رده:آثار عباس طهرانی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت تک جلدی]]
[[رده:کتاب‌های مورد نیاز کتابخانه دانشنامه امامت‌پدیا]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۴۰۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت منتشر‌شده در ۱۳۷۱]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات انصاریان]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مورد نیاز کتابخانه دانشنامه]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۷

دین و وجدان
(أقدام العلم و أنوار المعرفة)
زبانفارسی
نویسندهعباس طهرانی
موضوععقاید
مذهبشیعه
ناشرانتشارات انصاریان
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۷۱ ش
چاپاول
تعداد صفحه۴۱۶
شابک۹۷۸-۹۶۴-۴۳۸-۸۸۲-۸‬
شماره ملی‭م‌۷۲-۴۱۷۷

دین و وجدان (قدام العلم و أنوار المعرفة)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل اعتقادی، علمی، عرفانی، اخلاقی، اجتماعی و انسانی می‌پردازد. این کتاب اثر عباس طهرانی است و انتشارات انصاریان نشر آن را به عهده داشته‌ است

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی سلسله دروس و سخنرانی‌‏های اخلاقی و معنوی حاج شیخ عباس طهرانی از شخصیت‌‏های اخلاقی شیعه در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز اخلاقی، دلایل و مباحث عقلی و نقلی گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین اصول عقاید، تعریف معجزه، اعجاز قرآن و ماهیت شیطان صورت گرفته است. مبانی و مقامات اهل ‏بیت (ع) و دلایل ولایت و نیز مبحث مهدویت با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث شبهات عقیدتی پاسخ داده شده و نکات معنوی و پندهای اخلاقی تأثیرگذاری ذکر گردیده است».

فهرست کتاب

بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏

  1. اولین مرتبه ایمان به غیب‏؛
  • قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه واجب الوجود رسید؟
  1. ادراک هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
  1. دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
  2. چرا وجود خدا ذاتی و سرمدی است نه عرضی و فانی‏؛
  3. چرا مرکب نیست؟
  4. چرا محدود نیست؟
  5. چرا جسم نیست؟
  6. چرا مرئی نیست؟
  7. چرا متعدد نیست؟
  8. چرا حال و محل نیست؟
  9. چرا جوهر و عرض نیست؟
  • قدم پنجم: صفات کمال خدا چگونه ثابت می‌‏شود
  • قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!
  1. علم و قدرت شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
  2. پیدایش اختیار یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
  3. چگونگی استقلال یا مبدء بلوغ و تکامل انسان‏؛
  4. ریشه این صفات کمال کجاست؟
  5. چرا حق تعالی بی‌‏معانی است؟
  • قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود
  1. صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛ ‏
  • قدم هشتم: کمالات خدا به‌طور کلی چگونه است؟
  • قدم نهم: صفت حکمت خدا و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏
  1. صفت حکمت صفات دیگر را محدود می‌کند؛
  1. مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
  1. فاسدترین عقاید باطل‏؛
  2. معنای حقیقی عدالت و ظلم‏؛
  3. فرق بین حکمت و عدالت‏؛
  • قدم چهاردهم: چگونگی انتساب صفات حق بذات حق‏
  • قدم پانزدهم: صفات فعل و صفات ذات‏

بخش دوم: پیرامون ارتباط مبدأ اعلی با انسان و سایر مخلوقات

  • قدم شانزدهم: دستگاه تولید و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار
  1. موجود مضطر همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
  2. فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
  3. ملائکه یا قوای زنده و با اراده‏؛
  4. برهان نمی‌تواند با وجدان معارضه کند؛
  • قدم هفدهم: اقسام اراده در موجودات با اراده و اختیار
  1. چهار احتمال‏؛
  2. احتمال درست قابل قبول‏؛
  • قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏
  1. حل اشکال مهم‏؛
  2. مثال روشن بحث‏؛
  3. در مورد خدا نیز چنین است‏؛
  4. اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
  • قدم نوزدهم: تذکر چند موضوع لازم‏
  1. ملاک پیروزی و شکست‏؛
  • قدم بیستم: نتیجه چند * قدم گذشته این بخش‏
  • قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏
  1. فقط دو راه افراط و تفریط را می‌‏پیمایند؛
  2. حدیث‌های مورد نظر؛
  1. اختلاف صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
  2. منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
  3. مطلب دوم آیا ملکات و صفات انسان قابل تغییر هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
  4. طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
  5. معنای خبر معروف الشقی شقی فی بطن امه، و السعید سعید فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
  6. طینت باعث اضطرار و سلب اختیار نیست‏؛
  • قدم بیست و سوم: درباره روایات طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏
  1. معنای محکم و متشابه چیست‏؛
  2. تقیه یا یک علت روایات متشابه‏؛
  3. روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
  4. سه نوع طینت‏؛
  1. مصداق اول امر بین الامرین؛ در ارتباط واجب و ممکن‏؛
  2. حساب خلقت از حساب صنعت جداست‏؛
  3. تعبیرهای جالب در سخنان امام علی (ع)؛
  4. مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
  5. مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات حق بصفات؛
  6. مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و اتحاد جنس و فصل‏؛
  7. معیت در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
  8. مصداق پنجم امر بین الامرین در قوه که مرتبه ضعیف از وجود است؛
  9. مصداق ششم امر بین الامرین در امور اعتقادی و اخلاقی و عبادی‏؛
  10. سه دسته از صراط مستقیم منحرف‌اند.

بخش سوم پیرامؤمن عوالم ماوراء الطبیعه و اثبات نبوت عامه و خاصه‏

  1. اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
  2. خواسته‌‏های شیطان‏؛
  3. گفتگوئی که در هنگام خلقت آدم شد؛
  4. عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
  5. دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
  6. پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
  7. مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
  8. توهم عجیب‏؛
  9. مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
  10. راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
  11. آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
  12. پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
  13. نظری به علم تنویم و نظائرش‏؛
  14. نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
  15. آیا احضار ارواح قابل قبول است‏؛
  16. چند نمونه از علم تسخیر؛
  17. علم شیاطین از چه راهی است‏؛
  • قدم بیست و هفتم‏
  1. در اثبات نبوت عامه علت اصلی لزوم پیغمبر (ص)؛
  2. بشر نم‌ی‏تواند قوانین سودمند کامل وضع کند؛
  3. چرا به همه افراد وحی نمی‏‌شود؛
  4. چرا مقام پیغمبری را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
  1. دلیل نبوت خاصه؛ اعجاز است‏؛
  1. معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
  2. موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای خدا دفعی است‏؛
  3. هر موجودی هم بعلت محدثه احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
  4. مادیین بیچاره هستند؛
  1. قرآن یا معجزه زنده جاویدان‏؛
  2. اول جهت فصاحت و بلاغت آنست‏؛
  3. دوم از جهت معارف و معانی قرآنست‏؛
  4. سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
  5. حقیقت تمدن چیست؟
  6. و اگر نبود افکار دینی‏؛
  7. نقش عظیم علمای دینی‏؛

بخش چهارم: اعجاز قرآن

  1. امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
  1. خبرهای حیرت انگیزی که پیغمبر (ص) به سلمان فرموده‏؛
  1. رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
  • قدم سی و سوم: لزوم اعلمیت پیغمبران‏
  1. چرا پیغمبر (ص) هر زمانی باید از همه مردم آن زمان اعلم باشد؛
  2. کیفیت علم انبیاء؛
  3. تمدن، هدف پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
  1. نمونه‌‏ای از فضیلت‌های پیغمبر اسلام (ص)؛
  2. اهمیت انفاق در اسلام‏؛
  3. چرا اسلام زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
  4. امتیاز قوانین معتدل اسلام‏؛
  • قدم سی و پنجم: اسلام دارای سلطنت هست نه دولت‏
  1. قوانین اسلام برای یک دسته سودمند نیست‏؛
  2. علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
  3. نه زور سرنیزه و نه نظام تمدن کاذب‏؛
  1. تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
  2. تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
  3. قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
  4. دومین قیام منافقین ریاست پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
  5. اولین قیام اختلاف آور منافقین ریاست برای نابودی باطن اسلام‏؛
  • قدم سی و هفتم: اصل امامت و علل اختلاف در آن‏
  1. شفاعت مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
  2. آثار و برکات زیارت و توسل به اولیای حق‏؛
  3. آیا توبه بشفاعت احتیاج دارد؛
  1. امام (ع) نیز لازم است‏؛
  2. هر پیغمبری موظف است جانشین تعیین کند؛
  3. امام باید کرامت و عصمت داشته باشد؛
  4. امامت منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
  5. سر غیبت امام زمان‏؛
  6. حالت انتظار برای مسلمان‌های با ایمان، طبیعی است‏؛
  7. کشف و کرامت دلیل بر حقانیت نیست‏؛
  8. چرا دعاهای کافرها و گنهکارها مستجاب می‌شود؛

بخش پنجم: پیرامون آخر الزمان

  • قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن‏
  1. آخر الزمان یعنی چه؟
  2. آخر الزمان از چه وقت شروع شده‏؛
  3. علت انحطاط رو بسقوط مسلمین‏؛
  1. اجتماعی بودن دین اسلام در همه شرائط نیست‏؛

دربارهٔ پدیدآورنده

عباس طهرانی
آیت‌الله عباس طهرانی (متولد ۱۲۶۹ ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد تنکابنی، محمد رضا مازندرانی، اسماعیل محلاتی، محمد حسن نائینی، سید ضیاء‌الدین عراقی، جواد آقا ملکی تبریزی و عبدالکریم حائری یزدی به اتمام رساند. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌های علمیه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «دیوان اشعار در معارف الهی و اخلاقی»و «دین و وجدان» برخی از این آثار است[۱].

پانویس

  1. ↑ وبگاه اندیشمندان اسلامی

دریافت متن

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=دین_و_وجدان_(کتاب)&oldid=1164245»