زیارت کربلا در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۵: خط ۵:
| پرسش مرتبط  = امام حسین (پرسش)
| پرسش مرتبط  = امام حسین (پرسش)
}}
}}
'''زیارت کربلا''' از مقدّس‌ترین و بافضیلت‌ترین زیارت‌هایی که در [[فرهنگ دینی]] و [[روایات اسلامی]] بیان شده است، [[زیارت]] [[قبر سید الشهدا]]{{ع}} در کربلاست و برای [[زیارت]] هیچ امامی، حتی [[زیارت]] [[قبر]] [[رسول خدا]]{{صل}} به این اندازه سفارش و [[دستور]] نیست.  
'''زیارت کربلا''' از مقدّس‌ترین و بافضیلت‌ترین زیارت‌هایی که در [[فرهنگ دینی]] و [[روایات اسلامی]] بیان شده است، [[زیارت]] [[قبر سید الشهدا]] {{ع}} در کربلاست و برای [[زیارت]] هیچ امامی، حتی [[زیارت]] [[قبر]] [[رسول خدا]] {{صل}} به این اندازه سفارش و [[دستور]] نیست.  
==مقدمه==
== مقدمه ==
در [[احادیث]]، گاهی [[زیارت]] [[امام حسین]]{{ع}} از [[زیارت]] [[کعبه]] هم [[برتر]] و بالاتر به حساب آمده و برای [[زیارت]] آن [[حضرت]]، پاداشی برابر ده‌ها و صد‌ها [[حجّ]] و [[عمره]] بیان شده است و لحن [[روایات]]، بگونه ای است که آن را برای یک [[شیعه]] در حدّ یک "[[فریضه]]" می‌شمارد و ترک آن را [[ناپسند]] می‌داند و هیچ عذر و بهانه و [[خوف]] و خطر را [[مانع]] از آن به حساب نمی‌آورد و ترک آن را [[جفا]] می‌داند. از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] است: {{متن حدیث|زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَاجِبَةٌ عَلَى كُلِّ مَنْ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ، بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۴۶؛ امالی صدوق، ص۱۲۳. در مزار شیخ مفید، ص۲۶ چنین است (از امام باقر{{ع}}): {{متن حدیث|مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ فَإِنَّ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ}}.</ref>. [[زیارت]] [[حسین بن علی]]{{ع}}، بر هر کس که او را از سوی [[خداوند]]، "[[امام]]" می‌داند [[واجب]] است.
در [[احادیث]]، گاهی [[زیارت]] [[امام حسین]] {{ع}} از [[زیارت]] [[کعبه]] هم [[برتر]] و بالاتر به حساب آمده و برای [[زیارت]] آن [[حضرت]]، پاداشی برابر ده‌ها و صد‌ها [[حجّ]] و [[عمره]] بیان شده است و لحن [[روایات]]، بگونه ای است که آن را برای یک [[شیعه]] در حدّ یک "[[فریضه]]" می‌شمارد و ترک آن را [[ناپسند]] می‌داند و هیچ عذر و بهانه و [[خوف]] و خطر را [[مانع]] از آن به حساب نمی‌آورد و ترک آن را [[جفا]] می‌داند. از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] است: {{متن حدیث|زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَاجِبَةٌ عَلَى كُلِّ مَنْ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ، بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۴۶؛ امالی صدوق، ص۱۲۳. در مزار شیخ مفید، ص۲۶ چنین است (از امام باقر {{ع}}): {{متن حدیث|مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ فَإِنَّ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ}}.</ref>. [[زیارت]] [[حسین بن علی]] {{ع}}، بر هر کس که او را از سوی [[خداوند]]، "[[امام]]" می‌داند [[واجب]] است.
میان [[عقیده]] به [[امامت]] و [[دیدار امام]] (چه در حال [[حیات]] و چه پس از [[مرگ]]) نوعی ملازمه است و در [[روایات]]، به این نکته اهمیّت داده شده است. [[زیارت]] خائفانه [[سید الشهدا]] هم ارج بیشتر و [[ثواب]] افزونتری دارد. این، هم نشانه تأثیر [[اجتماعی]] "[[زیارت]]" و هم [[میزان]] [[عشق]] و [[فداکاری]] "[[زائر]]" است. [[امام صادق]]{{ع}} به "ابن بکیر" که سخن از [[خوف]] و [[هراس]] در [[راه]] [[زیارت]] [[سید الشهدا]] می‌گفت، فرمود: آیا [[دوست]] نداری که [[خداوند]]، تو را در [[راه]] ما ترسان ببیند؟...<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ۳۴۵؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱.</ref>. و در [[حدیثی]] که [[زراره]] از [[امام باقر]]{{ع}} درباره [[زیارت]] خائفانه آن [[حضرت]] می‌پرسد، [[حضرت]] پاسخ می‌دهد: [[خداوند]]، از [[هراس]] [[قیامت]]، ایمنش می‌دارد<ref>کامل الزیارات، ص۱۲۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۶.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} نیز به "[[محمد بن مسلم]]" که با [[خوف]] و [[هراس]] به [[زیارت]] [[سید الشهدا]] می‌رفت، فرمود: هر چه مسأله دشوارتر و پرمخاطره‌تر باشد، [[پاداش]] [[زیارت]] هم به اندازه آن است و هر کس خائفانه [[قبر]] آن [[حضرت]] را [[زیارت]] کند، [[خداوند]]، [[هراس]] او را در [[روز قیامت]]، ایمن می‌سازد: {{متن حدیث|مَا كَانَ مِنْ هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ.....}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۷؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱؛ کامل الزیارات، ص۱۲۷.</ref>. در [[حدیث]] مفصّلی، [[امام صادق]]{{ع}} به ثواب‌های آن اشاره کرده، می‌فرماید: کسی که هنگام [[زیارت]] آن [[حضرت]]، دچار [[ستم]] سلطانی شود و او را در آنجا بکشند، با اوّلین قطره خونش، همه گناهانش بخشوده می‌شود و هر که در این [[راه]] به زندان افتد، در مقابل هر روزی که زندانی و [[اندوهگین]] گردد، در [[قیامت]] برایش یک [[شادی]] است، و اگر در [[راه]] [[زیارت]]، کتک بخورد، برای هر ضربه‌ای یک حوری بهشتی است و در برابر هر درد و رنجی که بر جسمش وارد می‌شود، یک "[[حسنه]]" برای اوست<ref>کامل الزیارات، ص۱۲۴(نقل به تلخیص).</ref>. و میفرماید: {{متن حدیث|من اتی قبر الحسین عارفا بحقّه غفر اللّه ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر}}<ref>امالی صدوق، ص۱۹۷.</ref>. هر که عارفانه [[قبر سید الشهدا]] را [[زیارت]] کند، [[خداوند]] [[گناهان]] گذشته و آینده‌اش را می‌آمرزد.
میان [[عقیده]] به [[امامت]] و [[دیدار امام]] (چه در حال [[حیات]] و چه پس از [[مرگ]]) نوعی ملازمه است و در [[روایات]]، به این نکته اهمیّت داده شده است. [[زیارت]] خائفانه [[سید الشهدا]] هم ارج بیشتر و [[ثواب]] افزونتری دارد. این، هم نشانه تأثیر [[اجتماعی]] "[[زیارت]]" و هم [[میزان]] [[عشق]] و [[فداکاری]] "[[زائر]]" است. [[امام صادق]] {{ع}} به "ابن بکیر" که سخن از [[خوف]] و [[هراس]] در [[راه]] [[زیارت]] [[سید الشهدا]] می‌گفت، فرمود: آیا [[دوست]] نداری که [[خداوند]]، تو را در [[راه]] ما ترسان ببیند؟...<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ۳۴۵؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱.</ref>. و در [[حدیثی]] که [[زراره]] از [[امام باقر]] {{ع}} درباره [[زیارت]] خائفانه آن [[حضرت]] می‌پرسد، [[حضرت]] پاسخ می‌دهد: [[خداوند]]، از [[هراس]] [[قیامت]]، ایمنش می‌دارد<ref>کامل الزیارات، ص۱۲۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۶.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} نیز به "[[محمد بن مسلم]]" که با [[خوف]] و [[هراس]] به [[زیارت]] [[سید الشهدا]] می‌رفت، فرمود: هر چه مسأله دشوارتر و پرمخاطره‌تر باشد، [[پاداش]] [[زیارت]] هم به اندازه آن است و هر کس خائفانه [[قبر]] آن [[حضرت]] را [[زیارت]] کند، [[خداوند]]، [[هراس]] او را در [[روز قیامت]]، ایمن می‌سازد: {{متن حدیث|مَا كَانَ مِنْ هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ.....}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۷؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱؛ کامل الزیارات، ص۱۲۷.</ref>. در [[حدیث]] مفصّلی، [[امام صادق]] {{ع}} به ثواب‌های آن اشاره کرده، می‌فرماید: کسی که هنگام [[زیارت]] آن [[حضرت]]، دچار [[ستم]] سلطانی شود و او را در آنجا بکشند، با اوّلین قطره خونش، همه گناهانش بخشوده می‌شود و هر که در این [[راه]] به زندان افتد، در مقابل هر روزی که زندانی و [[اندوهگین]] گردد، در [[قیامت]] برایش یک [[شادی]] است، و اگر در [[راه]] [[زیارت]]، کتک بخورد، برای هر ضربه‌ای یک حوری بهشتی است و در برابر هر درد و رنجی که بر جسمش وارد می‌شود، یک "[[حسنه]]" برای اوست<ref>کامل الزیارات، ص۱۲۴(نقل به تلخیص).</ref>. و میفرماید: {{متن حدیث|من اتی قبر الحسین عارفا بحقّه غفر اللّه ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر}}<ref>امالی صدوق، ص۱۹۷.</ref>. هر که عارفانه [[قبر سید الشهدا]] را [[زیارت]] کند، [[خداوند]] [[گناهان]] گذشته و آینده‌اش را می‌آمرزد.


آری... برای رسیدن به [[کربلا]]، باید [[اراده]] ای آهنین، [[قلبی]] [[شجاع]]، عشقی سوزان داشت و در این [[سفر]]، باید ره توشه‌ای از [[صبر]] و [[یقین]]، پاپوشی از "[[توکّل]]"، سلاحی از "[[ایمان]]" و مرکبی از "[[جان]]" داشت تا به [[منزل]] رسید، چرا که [[راه]] [[کربلا]]، از "صحرای [[عشق]]" و "میدان [[فداکاری]]" و پیچ و [[خم]] [[خوف]] و خطر می‌گذرد. پاداش‌های [[زیارت کربلا]] نیز شگفت است. از قبیل: [[پاداش]] [[نبرد]] در رکاب [[پیامبر]] و [[امام عدل]]، [[اجر]] [[شهیدان]] [[بدر]]، [[ثواب]] [[حج]] و [[عمره]] مکرّر، [[پاداش]] [[آزاد]] کردن هزار [[بنده]] و آماده کردن هزار اسب برای [[مجاهدان]] [[راه خدا]] و... <ref>در منابعی همچون: کامل الزیارت، وسائل الشیعه، بحار الأنوار، ثواب الأعمال و... احادیثش آمده است.</ref>. البته تفاوت [[اجر]] و [[ثواب]]، به [[معرفت]] [[زائر]] و کیفیّت [[زیارت]] و شرایط [[اجتماعی]] هم بستگی دارد.
آری... برای رسیدن به [[کربلا]]، باید [[اراده]] ای آهنین، [[قلبی]] [[شجاع]]، عشقی سوزان داشت و در این [[سفر]]، باید ره توشه‌ای از [[صبر]] و [[یقین]]، پاپوشی از "[[توکّل]]"، سلاحی از "[[ایمان]]" و مرکبی از "[[جان]]" داشت تا به [[منزل]] رسید، چرا که [[راه]] [[کربلا]]، از "صحرای [[عشق]]" و "میدان [[فداکاری]]" و پیچ و [[خم]] [[خوف]] و خطر می‌گذرد. پاداش‌های [[زیارت کربلا]] نیز شگفت است. از قبیل: [[پاداش]] [[نبرد]] در رکاب [[پیامبر]] و [[امام عدل]]، [[اجر]] [[شهیدان]] [[بدر]]، [[ثواب]] [[حج]] و [[عمره]] مکرّر، [[پاداش]] [[آزاد]] کردن هزار [[بنده]] و آماده کردن هزار اسب برای [[مجاهدان]] [[راه خدا]] و... <ref>در منابعی همچون: کامل الزیارت، وسائل الشیعه، بحار الأنوار، ثواب الأعمال و... احادیثش آمده است.</ref>. البته تفاوت [[اجر]] و [[ثواب]]، به [[معرفت]] [[زائر]] و کیفیّت [[زیارت]] و شرایط [[اجتماعی]] هم بستگی دارد.


[[کربلا]]، از یک سو، سمبل [[مظلومیّت]] [[اهل بیت]] و [[امامان شیعه]] است، از سویی دیگر [[مظهر]] [[دفاع]] بزرگ [[آل علی]] و [[عترت پیامبر]] از [[اسلام]] و [[قرآن]]. توجّه و روی آوردن به [[مزار]] [[سید الشهدا]]، در واقع تکرار همه [[روزه]] و همواره [[حق]] و [[یادآوری]] [[مظلومیّت]] است. اگر [[کعبه]] و [[حج]] و [[نماز]] و جهادی هم باقی مانده است، به [[برکت]] [[شهید]] عاشوراست که [[احیاگر]] [[دین]] شد و [[اسلام]]، تا همیشه مدیون "[[ثار الله]]" است. [[خصومت]] [[دشمنان اسلام]] نیز با [[حسین]]{{ع}} و [[مرقد]] او، از همینجاست. [[زیارت]] آن [[حضرت]]، همیشه با [[سختی]] و [[هراس]] و موانع، رو به رو بوده است. [[شوق]] [[زیارت کربلا]]، از آغاز در [[دل]] [[شیعیان]] [[حق]] [[طلب]] و انسان‌های [[آزاده]] و [[فضیلت]] خواه بوده است. شیفتگان [[سید الشهدا]] در این [[راه]] حاضر به [[بذل جان]] و [[مال]] و [[دست]] و پا بوده‌اند و "[[راه]] بسته [[کربلا]]" همیشه چون حسرتی بر [[دل]] [[شیعه]] بوده است، چه در دوره [[امویان]] و [[عباسیان]]، چه در عصر [[حکومت]] بعثیان و در [[تاریخ]] معاصر، و آرزوی "بازشدن [[راه]] [[کربلا]]" همواره چون مشعلی در [[دل]] [[عاشقان]] [[حسین]]{{ع}} روشن بوده و تلخی‌های هجران را با این "[[امید]]" [[تحمّل]] می‌کرده‌اند. [[زائر]] [[حسین]]{{ع}}، عاشقی از خود گذشته است و [[زیارت کربلا]]، عبادتی خدایی و ملکوتی<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۴۱۴.</ref>.
[[کربلا]]، از یک سو، سمبل [[مظلومیّت]] [[اهل بیت]] و [[امامان شیعه]] است، از سویی دیگر [[مظهر]] [[دفاع]] بزرگ [[آل علی]] و [[عترت پیامبر]] از [[اسلام]] و [[قرآن]]. توجّه و روی آوردن به [[مزار]] [[سید الشهدا]]، در واقع تکرار همه [[روزه]] و همواره [[حق]] و [[یادآوری]] [[مظلومیّت]] است. اگر [[کعبه]] و [[حج]] و [[نماز]] و جهادی هم باقی مانده است، به [[برکت]] [[شهید]] عاشوراست که [[احیاگر]] [[دین]] شد و [[اسلام]]، تا همیشه مدیون "[[ثار الله]]" است. [[خصومت]] [[دشمنان اسلام]] نیز با [[حسین]] {{ع}} و [[مرقد]] او، از همینجاست. [[زیارت]] آن [[حضرت]]، همیشه با [[سختی]] و [[هراس]] و موانع، رو به رو بوده است. [[شوق]] [[زیارت کربلا]]، از آغاز در [[دل]] [[شیعیان]] [[حق]] [[طلب]] و انسان‌های [[آزاده]] و [[فضیلت]] خواه بوده است. شیفتگان [[سید الشهدا]] در این [[راه]] حاضر به [[بذل جان]] و [[مال]] و [[دست]] و پا بوده‌اند و "[[راه]] بسته [[کربلا]]" همیشه چون حسرتی بر [[دل]] [[شیعه]] بوده است، چه در دوره [[امویان]] و [[عباسیان]]، چه در عصر [[حکومت]] بعثیان و در [[تاریخ]] معاصر، و آرزوی "بازشدن [[راه]] [[کربلا]]" همواره چون مشعلی در [[دل]] [[عاشقان]] [[حسین]] {{ع}} روشن بوده و تلخی‌های هجران را با این "[[امید]]" [[تحمّل]] می‌کرده‌اند. [[زائر]] [[حسین]] {{ع}}، عاشقی از خود گذشته است و [[زیارت کربلا]]، عبادتی خدایی و ملکوتی<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۴۱۴.</ref>.


[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اِذا اَرَدْتَ الْحُسَيْنَ فَزُرْهُ وَ اَنْتَ حَزينٌ مَكْرُوبٌ شُعـْثا غُبْرا جائِعا عَـطْشانا}}" هرگاه خواستی [[حسین]]{{ع}} را [[زیارت]] کنی، با حالتی [[اندوهگین]] و پررنج، [[خاک]] [[آلوده]] و پژمرده، گرسنه و [[تشنه]] [[زیارت]] کن... (در [[حدیث]] دیگری است که:) چون [[حسین بن علی]] اینگونه به [[شهادت]] رسید<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۴۲.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۲۵.</ref>.
[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: {{متن حدیث|اِذا اَرَدْتَ الْحُسَيْنَ فَزُرْهُ وَ اَنْتَ حَزينٌ مَكْرُوبٌ شُعـْثا غُبْرا جائِعا عَـطْشانا}}" هرگاه خواستی [[حسین]] {{ع}} را [[زیارت]] کنی، با حالتی [[اندوهگین]] و پررنج، [[خاک]] [[آلوده]] و پژمرده، گرسنه و [[تشنه]] [[زیارت]] کن... (در [[حدیث]] دیگری است که:) چون [[حسین بن علی]] اینگونه به [[شهادت]] رسید<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۴۲.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۲۵.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۵

زیارت کربلا از مقدّس‌ترین و بافضیلت‌ترین زیارت‌هایی که در فرهنگ دینی و روایات اسلامی بیان شده است، زیارت قبر سید الشهدا (ع) در کربلاست و برای زیارت هیچ امامی، حتی زیارت قبر رسول خدا (ص) به این اندازه سفارش و دستور نیست.

مقدمه

در احادیث، گاهی زیارت امام حسین (ع) از زیارت کعبه هم برتر و بالاتر به حساب آمده و برای زیارت آن حضرت، پاداشی برابر ده‌ها و صد‌ها حجّ و عمره بیان شده است و لحن روایات، بگونه ای است که آن را برای یک شیعه در حدّ یک "فریضه" می‌شمارد و ترک آن را ناپسند می‌داند و هیچ عذر و بهانه و خوف و خطر را مانع از آن به حساب نمی‌آورد و ترک آن را جفا می‌داند. از امام صادق (ع) روایت است: «زِيَارَةُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَاجِبَةٌ عَلَى كُلِّ مَنْ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ، بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»[۱]. زیارت حسین بن علی (ع)، بر هر کس که او را از سوی خداوند، "امام" می‌داند واجب است. میان عقیده به امامت و دیدار امام (چه در حال حیات و چه پس از مرگ) نوعی ملازمه است و در روایات، به این نکته اهمیّت داده شده است. زیارت خائفانه سید الشهدا هم ارج بیشتر و ثواب افزونتری دارد. این، هم نشانه تأثیر اجتماعی "زیارت" و هم میزان عشق و فداکاری "زائر" است. امام صادق (ع) به "ابن بکیر" که سخن از خوف و هراس در راه زیارت سید الشهدا می‌گفت، فرمود: آیا دوست نداری که خداوند، تو را در راه ما ترسان ببیند؟...[۲]. و در حدیثی که زراره از امام باقر (ع) درباره زیارت خائفانه آن حضرت می‌پرسد، حضرت پاسخ می‌دهد: خداوند، از هراس قیامت، ایمنش می‌دارد[۳]. امام صادق (ع) نیز به "محمد بن مسلم" که با خوف و هراس به زیارت سید الشهدا می‌رفت، فرمود: هر چه مسأله دشوارتر و پرمخاطره‌تر باشد، پاداش زیارت هم به اندازه آن است و هر کس خائفانه قبر آن حضرت را زیارت کند، خداوند، هراس او را در روز قیامت، ایمن می‌سازد: «مَا كَانَ مِنْ هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ.....»[۴]. در حدیث مفصّلی، امام صادق (ع) به ثواب‌های آن اشاره کرده، می‌فرماید: کسی که هنگام زیارت آن حضرت، دچار ستم سلطانی شود و او را در آنجا بکشند، با اوّلین قطره خونش، همه گناهانش بخشوده می‌شود و هر که در این راه به زندان افتد، در مقابل هر روزی که زندانی و اندوهگین گردد، در قیامت برایش یک شادی است، و اگر در راه زیارت، کتک بخورد، برای هر ضربه‌ای یک حوری بهشتی است و در برابر هر درد و رنجی که بر جسمش وارد می‌شود، یک "حسنه" برای اوست[۵]. و میفرماید: «من اتی قبر الحسین عارفا بحقّه غفر اللّه ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر»[۶]. هر که عارفانه قبر سید الشهدا را زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده‌اش را می‌آمرزد.

آری... برای رسیدن به کربلا، باید اراده ای آهنین، قلبی شجاع، عشقی سوزان داشت و در این سفر، باید ره توشه‌ای از صبر و یقین، پاپوشی از "توکّل"، سلاحی از "ایمان" و مرکبی از "جان" داشت تا به منزل رسید، چرا که راه کربلا، از "صحرای عشق" و "میدان فداکاری" و پیچ و خم خوف و خطر می‌گذرد. پاداش‌های زیارت کربلا نیز شگفت است. از قبیل: پاداش نبرد در رکاب پیامبر و امام عدل، اجر شهیدان بدر، ثواب حج و عمره مکرّر، پاداش آزاد کردن هزار بنده و آماده کردن هزار اسب برای مجاهدان راه خدا و... [۷]. البته تفاوت اجر و ثواب، به معرفت زائر و کیفیّت زیارت و شرایط اجتماعی هم بستگی دارد.

کربلا، از یک سو، سمبل مظلومیّت اهل بیت و امامان شیعه است، از سویی دیگر مظهر دفاع بزرگ آل علی و عترت پیامبر از اسلام و قرآن. توجّه و روی آوردن به مزار سید الشهدا، در واقع تکرار همه روزه و همواره حق و یادآوری مظلومیّت است. اگر کعبه و حج و نماز و جهادی هم باقی مانده است، به برکت شهید عاشوراست که احیاگر دین شد و اسلام، تا همیشه مدیون "ثار الله" است. خصومت دشمنان اسلام نیز با حسین (ع) و مرقد او، از همینجاست. زیارت آن حضرت، همیشه با سختی و هراس و موانع، رو به رو بوده است. شوق زیارت کربلا، از آغاز در دل شیعیان حق طلب و انسان‌های آزاده و فضیلت خواه بوده است. شیفتگان سید الشهدا در این راه حاضر به بذل جان و مال و دست و پا بوده‌اند و "راه بسته کربلا" همیشه چون حسرتی بر دل شیعه بوده است، چه در دوره امویان و عباسیان، چه در عصر حکومت بعثیان و در تاریخ معاصر، و آرزوی "بازشدن راه کربلا" همواره چون مشعلی در دل عاشقان حسین (ع) روشن بوده و تلخی‌های هجران را با این "امید" تحمّل می‌کرده‌اند. زائر حسین (ع)، عاشقی از خود گذشته است و زیارت کربلا، عبادتی خدایی و ملکوتی[۸].

امام صادق (ع) فرمود: «اِذا اَرَدْتَ الْحُسَيْنَ فَزُرْهُ وَ اَنْتَ حَزينٌ مَكْرُوبٌ شُعـْثا غُبْرا جائِعا عَـطْشانا»" هرگاه خواستی حسین (ع) را زیارت کنی، با حالتی اندوهگین و پررنج، خاک آلوده و پژمرده، گرسنه و تشنه زیارت کن... (در حدیث دیگری است که:) چون حسین بن علی اینگونه به شهادت رسید[۹][۱۰].

منابع

پانویس

  1. وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۴۶؛ امالی صدوق، ص۱۲۳. در مزار شیخ مفید، ص۲۶ چنین است (از امام باقر (ع)): «مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ فَإِنَّ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ يُقِرُّ لِلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ».
  2. وسائل الشیعه، ج۱۰، ۳۴۵؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱.
  3. کامل الزیارات، ص۱۲۵؛ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۶.
  4. وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۷؛ بحار الأنوار، ج۹۸، ص۱۱؛ کامل الزیارات، ص۱۲۷.
  5. کامل الزیارات، ص۱۲۴(نقل به تلخیص).
  6. امالی صدوق، ص۱۹۷.
  7. در منابعی همچون: کامل الزیارت، وسائل الشیعه، بحار الأنوار، ثواب الأعمال و... احادیثش آمده است.
  8. وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۴۱۴.
  9. بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۴۲.
  10. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۲۲۵.