الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
'''[[عصمت اهل بیت|عصمت اهل بیت]]''' عبارت است از پاک بودن [[خاندان پیامبر اسلام]] {{صل}} از گناهان. [[اهل البیت]] دراصطلاح امروزی چه در میان [[شیعه]] و چه [[اهل سنت]] در مورد [[خاندان پیامبر]] {{صل}} به کار می‌‌رود، یعنی [[پیامبر]]، [[امام علی]]، [[فاطمه زهرا]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{ع}}.
'''[[حضرت زینب|حضرت زینب]]''' {{س}} دختر [[امیر المؤمنین]] و [[فاطمه زهرا]] {{س}} در [[سال پنجم هجری]]، روز ۵ جمادی الأولی در [[مدینه]]، پس از [[امام حسین]] {{ع}} به [[دنیا]] آمد. از [[القاب]] ایشان: «عقیله بنی‌هاشم»، «عقیله طالبیین»، «موثّقه»، «عارفه»، «عالمه»، «محدثه»، «فاضله»، «کامله»، «عابده آل علی» است. [[زینب]] مخفّف "زین اب" است، یعنی [[زینت]] پدر. [[حضرت زینب]] با [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب]] (پسر عموی خودش) [[ازدواج]] کرد که حاصل آن دو پسر به نام‌های [[محمد بن عبدالله بن جعفر]] و [[عون بن عبدالله بن جعفر]] بودند که در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسیدند. این بانوی بزرگ، دارای [[قوّت]] [[قلب]]، [[فصاحت]] [[زبان]]، [[شجاعت]]، [[زهد]] و ورع، [[عفاف]] و [[شهامت]] فوق العاده بود.


به اصل مسأله عصمت اهل بیت در برخی [[آیات قرآن کریم]] همچون [[آیه مباهله]] و [[آیه تطهیر]] و برخی [[روایات]] به طور قطع تصریح و تاکید شده است. نخستین گزارش‌های [[تاریخی]] درباره عصمت حضرت فاطمه{{س}} نیز به [[زمان]] پس از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} یعنی ماجرای [[مصادره]] [[فدک]] باز می‌گردد که در آن [[امام علی]]{{ع}} بر اساس آیه تطهیر به [[معصوم]] بودن [[حضرت زهرا]]{{س}} استناد کرده است.
برخی از فضائل ایشان عبارت است از:
# '''اوج [[ایثار]] و [[عرفان]]:''' زینب دختر علی در عرصه‌های [[اخلاق]] و عرفان و [[فضیلت]] سرآمد اقران خویش بود. وی همانند پدرش علی و مادرش فاطمه به مراتبِ بالای [[معرفت]] و [[ادب]] و عرفان رسیده بود.
# '''حضور در صحنه‌های گوناگون [[سیاسی]] و [[اجتماعی]]:''' زینب با سخنان و [[رفتار]] خود به زنان مسلمان نشان داد که بی‌تفاوتی در برابر آنچه در [[جامعه]] می‌گذرد به ویژه درباره وضعیت سیاسی و اجتماعی و [[حقوق عمومی]] به دور از [[منش]] و روش [[اسلامی]] است.
# '''[[فصاحت]] و [[بلاغت]]:''' بسیاری از نویسندگان [[شیعی]] و اهل سنت از فصاحت و بلاغت زینب سخن گفته‌اند. [[خطبه]] آن بانو در [[کوفه]] و سخنانش در مجلس ابن زیاد و [[یزید]] جلوه‌هایی از فصاحت و بلاغت او به شمار می‌آیند.
# '''[[بصیرت]] و [[روشن‌بینی]]:''' بصیرت و روشن‌بینی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته [[عقیله بنی هاشم]] بود. [[شناخت]] درست از [[دین]]، [[امام]] و [[حجت خدا]]، [[دوست]] و [[دشمن]] و [[حق و باطل]] بیان گر [[بصیرت]] و روشن بینی اوست.
# '''الگوی [[شهامت]] و [[شجاعت]]:''' شجاعت عاشوراییان چه [[زنان]] و چه مردان‌شان ریشه در باورهایشان داشت. [[انسان]] اگر بزرگی و عظمت خدا را [[شناخت]]، غیر از خدا هر که و هر چه باشد در نظر او کوچک است. بسیاری از مورخان افزون بر ویژگی‌های دیگر از شجاعت و شهامت او سخن گفته‌اند.
# '''الگوی [[صبر]] و [[پایداری]]:''' برای مقابله برمشکلات و [[مصیبت‌ها]] در راه رسیدن به [[هدف]]، پایداری و [[استقامت]] لازم است. در [[عاشورا]] با جلوه‌های صبر در ابعاد گوناگون رو به روییم و آنچه [[حماسه کربلا]] را به اوج ماندگاری و [[فتح]] [[معنوی]] رساند روحیه [[مقاومت]] [[امام حسین]] و یارانش و [[اهل بیت]] وی به ویژه زینب کبری بود.
# '''[[عفاف]] و [[حجاب]]:''' برای [[زنان]]، [[زینب]] الگوی [[حجاب]] و [[عفاف]] است. او در عین مشارکت در [[حماسه]] بزرگ [[عاشورا]] و ادای [[رسالت]] حساس و خطیر [[اجتماعی]]، منادی متانت و عفاف بود، به طوری که [[اسوه]] همگان شد.


مقصود از «گستره عصمت»، ابعادی است که [[اهل بیت]]{{ع}} در آنها [[معصوم]] هستند. به بیان دیگر می‌‌توان عصمت اهل بیت{{ع}} را از جنبه‌های متعددی بررسی و آنها را در دو بخش کلی مطرح کرد:
[[حضرت زینب]] در سال ۶۳ و به نقلی ۶۵ هجری درگذشت. قبرش در زینبیّه (در سوریّه کنونی) است. برخی نیز معتقدند مدفن او در [[مصر]] است.
# '''[[عصمت عملی]]:''' مقصود از عصمت عملی آن است که امام در کدامیک از [[اعمال]] خود به [[استعانت]] [[خداوند]] معصوم است. این بخش خود به انواعی قابل تقسیم است: [[عصمت از گناه]] پیش یا پس از [[امامت]]؛ [[عصمت از ترک اولی]] پیش یا پس از امامت؛ [[عصمت از اشتباه]] در مرحله عمل به [[دین]]، پیش یا پس از امامت.
# '''[[عصمت علمی]]:''' مقصود از عصمت علمی آن است که آیا امام در نظریاتی که ارائه می‌‌کند، از [[اشتباه]] معصوم است؟ این بخش از عصمت نیز می‌‌تواند دارای انواع زیر باشد: عصمت از اشتباه در [[تبیین دین]]، پیش یا پس از امامت؛ عصمت از اشتباه در نظریات [[علمی]] غیر [[دینی]] پیش یا پس از امامت؛ عصمت از اشتباه در امور عادی [[زندگی]]، پیش یا پس از امامت.


در مورد حضرت فاطمه{{س}} نیز که یکی از اهل بیت بوده و تنها تفاوت ایشان به لحاظ جایگاه با دیگر اهل بیت در این است که واجد مقام امامت نبوده‌اند، برخی معتقد به عصمت مطلق یعنی [[عصمت]] از [[گناه]] و [[خطا]]، [[نسیان]] و [[اشتباه]] برای ایشان شده و از آن به عصمت الله الکبری تعبیر نموده‌اند.
<div class="mainpage_box_more">[[حضرت زینب|ادامه]]</div>
 
اندیشمندان جهت [[اثبات عصمت]] پیامبر و امامان به [[ادله]]‌ای تمسک کرده‌اند. این ادله را می‌توان به دو دسته [[عقلی]] و [[نقلی]] تقسیم کرد.
# '''ادله عقلی:''' مهمترین براهین عقلی [[اثبات عصمت امام]] که می‌توان جهت اثبات عصمت اهل بیت{{س}} به جز حضرت زهرا{{س}} به آنها تمسک کرد، عبارت‌اند از: برهان وجوب اطاعت از امام، [[برهان تسلسل]] ، [[برهان حفظ شریعت]] و برهان خلف.
# '''[[آیات]] و [[روایات]]''' فراوانی نیز بر [[عصمت پیامبر]] و [[امامان معصوم]] از جهت [[مقام نبوت]] و امامتشان دلالت دارند مانند: [[آیه تطهیر]]؛ [[آیه مباهله]]؛ [[حدیث ثقلین]]؛ [[حدیث سفینه]] و [[حدیث امان]].
 
<div class="mainpage_box_more">[[عصمت اهل بیت|ادامه]]</div>

نسخهٔ ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۴

حضرت زینب (س) دختر امیر المؤمنین و فاطمه زهرا (س) در سال پنجم هجری، روز ۵ جمادی الأولی در مدینه، پس از امام حسین (ع) به دنیا آمد. از القاب ایشان: «عقیله بنی‌هاشم»، «عقیله طالبیین»، «موثّقه»، «عارفه»، «عالمه»، «محدثه»، «فاضله»، «کامله»، «عابده آل علی» است. زینب مخفّف "زین اب" است، یعنی زینت پدر. حضرت زینب با عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب (پسر عموی خودش) ازدواج کرد که حاصل آن دو پسر به نام‌های محمد بن عبدالله بن جعفر و عون بن عبدالله بن جعفر بودند که در کربلا به شهادت رسیدند. این بانوی بزرگ، دارای قوّت قلب، فصاحت زبان، شجاعت، زهد و ورع، عفاف و شهامت فوق العاده بود.

برخی از فضائل ایشان عبارت است از:

  1. اوج ایثار و عرفان: زینب دختر علی در عرصه‌های اخلاق و عرفان و فضیلت سرآمد اقران خویش بود. وی همانند پدرش علی و مادرش فاطمه به مراتبِ بالای معرفت و ادب و عرفان رسیده بود.
  2. حضور در صحنه‌های گوناگون سیاسی و اجتماعی: زینب با سخنان و رفتار خود به زنان مسلمان نشان داد که بی‌تفاوتی در برابر آنچه در جامعه می‌گذرد به ویژه درباره وضعیت سیاسی و اجتماعی و حقوق عمومی به دور از منش و روش اسلامی است.
  3. فصاحت و بلاغت: بسیاری از نویسندگان شیعی و اهل سنت از فصاحت و بلاغت زینب سخن گفته‌اند. خطبه آن بانو در کوفه و سخنانش در مجلس ابن زیاد و یزید جلوه‌هایی از فصاحت و بلاغت او به شمار می‌آیند.
  4. بصیرت و روشن‌بینی: بصیرت و روشن‌بینی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته عقیله بنی هاشم بود. شناخت درست از دین، امام و حجت خدا، دوست و دشمن و حق و باطل بیان گر بصیرت و روشن بینی اوست.
  5. الگوی شهامت و شجاعت: شجاعت عاشوراییان چه زنان و چه مردان‌شان ریشه در باورهایشان داشت. انسان اگر بزرگی و عظمت خدا را شناخت، غیر از خدا هر که و هر چه باشد در نظر او کوچک است. بسیاری از مورخان افزون بر ویژگی‌های دیگر از شجاعت و شهامت او سخن گفته‌اند.
  6. الگوی صبر و پایداری: برای مقابله برمشکلات و مصیبت‌ها در راه رسیدن به هدف، پایداری و استقامت لازم است. در عاشورا با جلوه‌های صبر در ابعاد گوناگون رو به روییم و آنچه حماسه کربلا را به اوج ماندگاری و فتح معنوی رساند روحیه مقاومت امام حسین و یارانش و اهل بیت وی به ویژه زینب کبری بود.
  7. عفاف و حجاب: برای زنان، زینب الگوی حجاب و عفاف است. او در عین مشارکت در حماسه بزرگ عاشورا و ادای رسالت حساس و خطیر اجتماعی، منادی متانت و عفاف بود، به طوری که اسوه همگان شد.

حضرت زینب در سال ۶۳ و به نقلی ۶۵ هجری درگذشت. قبرش در زینبیّه (در سوریّه کنونی) است. برخی نیز معتقدند مدفن او در مصر است.