امام صادق در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '{{یادآوری پانویس}}' به '')
جز (جایگزینی متن - 'کف' به 'کف')
خط ۲۶: خط ۲۶:
*[[امام صادق]]{{ع}} با دو گونه [[انحراف]] رو به رو بود: یکی [[دینی]] و دیگری [[سیاسی]] هر چند هر دو از اساس و بنیان یکسان بودند. [[انحراف]] [[سیاسی]] از سال‌ها پیش آغاز گشته بود؛ آن گاه که [[حکومت]] [[مسلمانان]] به دست نا اهلان افتاد و [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} از [[سیاست]] کنار نهاده شدند. اینک، هر چند [[حکومت]] از [[خاندان]] [[بنی امیه]] بیرون می‌رفت، اما همچنان بر [[زور]] و زر و [[ستم]] [[استوار]] بود<ref>ر.ک: ناسخ التواریخ‌، جلد ۷ و ۸.</ref>.
*[[امام صادق]]{{ع}} با دو گونه [[انحراف]] رو به رو بود: یکی [[دینی]] و دیگری [[سیاسی]] هر چند هر دو از اساس و بنیان یکسان بودند. [[انحراف]] [[سیاسی]] از سال‌ها پیش آغاز گشته بود؛ آن گاه که [[حکومت]] [[مسلمانان]] به دست نا اهلان افتاد و [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} از [[سیاست]] کنار نهاده شدند. اینک، هر چند [[حکومت]] از [[خاندان]] [[بنی امیه]] بیرون می‌رفت، اما همچنان بر [[زور]] و زر و [[ستم]] [[استوار]] بود<ref>ر.ک: ناسخ التواریخ‌، جلد ۷ و ۸.</ref>.
*[[انحراف]] [[دینی]]، از [[انحراف]] [[سیاسی]] خطرسازتر بود. در روزگار [[امام صادق]]{{ع}} فرقه‌ها و نحله‌های [[فقهی]] و [[کلامی]] جدیدی سر بر آوردند و در قلمرو [[اندیشه]] [[جامعه اسلامی]] جولان دادند و [[بدعت‌ها]] نهادند و کژی‌ها آفریدند<ref>فرهتگ فرق اسلامی‌، پانزده و سی و هشت.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} با این دو گونه [[انحراف]] به [[مبارزه]] برخاست. [[امام]]{{ع}} در مواجهه با [[حکومت]] و تغییر و تحول آن نه راه تأیید در پیش گرفت و نه مقابله مستقیم. در روایتی از آن [[امام همام]]{{ع}} آمده است: "هر کس نام خویش را در دفتر [[فرزندان]] سابع [عباسیان‌] بنویسد، [[خداوند]] به [[روز قیامت]]، او را به صورت خوک بر می‌انگیزد"<ref>وسائل الشیعة، ۱۲/ ۱۳۰.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} راه [[مبارزه]] مستقیم را نیز برنگزید؛ زیرا [[مسلمانان]] آماده قبول [[ولایت]] [[امامان]]{{عم}} و [[دفاع]] از آنان نبودند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 111.</ref>.
*[[انحراف]] [[دینی]]، از [[انحراف]] [[سیاسی]] خطرسازتر بود. در روزگار [[امام صادق]]{{ع}} فرقه‌ها و نحله‌های [[فقهی]] و [[کلامی]] جدیدی سر بر آوردند و در قلمرو [[اندیشه]] [[جامعه اسلامی]] جولان دادند و [[بدعت‌ها]] نهادند و کژی‌ها آفریدند<ref>فرهتگ فرق اسلامی‌، پانزده و سی و هشت.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} با این دو گونه [[انحراف]] به [[مبارزه]] برخاست. [[امام]]{{ع}} در مواجهه با [[حکومت]] و تغییر و تحول آن نه راه تأیید در پیش گرفت و نه مقابله مستقیم. در روایتی از آن [[امام همام]]{{ع}} آمده است: "هر کس نام خویش را در دفتر [[فرزندان]] سابع [عباسیان‌] بنویسد، [[خداوند]] به [[روز قیامت]]، او را به صورت خوک بر می‌انگیزد"<ref>وسائل الشیعة، ۱۲/ ۱۳۰.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} راه [[مبارزه]] مستقیم را نیز برنگزید؛ زیرا [[مسلمانان]] آماده قبول [[ولایت]] [[امامان]]{{عم}} و [[دفاع]] از آنان نبودند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 111.</ref>.
*روایاتی در دست‌اند که [[گواهی]] می‌دهند شمار [[شیعیان راستین]] و [[جان]] بر [[کف]] بسی‌ اندک بوده و [[امام]]{{ع}} به هیچ روی از نیروی [[نظامی]] لازم برای [[قیام]] برخوردار نبوده است<ref>ر.ک: اصول کافی‌، ۲/ ۲۴۳.</ref>.[[راهبرد]] [[امام صادق]]{{ع}} برای مواجهه با چنین وضعیتی، راه‌اندازی [[نهضت]] [[فکری]] و [[علمی]] بود. این [[نهضت]] در روزگار [[امام باقر]]{{ع}} آغاز گشت و به دست [[امام صادق]]{{ع}} به اوج رسید. [[امام صادق]]{{ع}} میان توده‌های [[مردم]] نفوذ کرد و پایگاه‌هایی برای نشر آموزه‌های بنیادی [[اسلام]] آفرید و بدین‌سان، هزاران [[اندیشمند]] [[شیعی]] [[تربیت]] یافتند و هریک سفیری گشتند برای [[تبلیغ]] [[تعالیم]] [[شیعی]]؛ کسانی همانند [[هشام بن حکم]]، [[مؤمن طاق]]، [[محمد بن مسلم]]، [[زرارة بن اعین]] و [[جابر بن حیان]]<ref>الصواعق المحرقة، ۱۲۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 112.</ref>.
*روایاتی در دست‌اند که [[گواهی]] می‌دهند شمار [[شیعیان راستین]] و [[جان]] بر کف بسی‌ اندک بوده و [[امام]]{{ع}} به هیچ روی از نیروی [[نظامی]] لازم برای [[قیام]] برخوردار نبوده است<ref>ر.ک: اصول کافی‌، ۲/ ۲۴۳.</ref>.[[راهبرد]] [[امام صادق]]{{ع}} برای مواجهه با چنین وضعیتی، راه‌اندازی [[نهضت]] [[فکری]] و [[علمی]] بود. این [[نهضت]] در روزگار [[امام باقر]]{{ع}} آغاز گشت و به دست [[امام صادق]]{{ع}} به اوج رسید. [[امام صادق]]{{ع}} میان توده‌های [[مردم]] نفوذ کرد و پایگاه‌هایی برای نشر آموزه‌های بنیادی [[اسلام]] آفرید و بدین‌سان، هزاران [[اندیشمند]] [[شیعی]] [[تربیت]] یافتند و هریک سفیری گشتند برای [[تبلیغ]] [[تعالیم]] [[شیعی]]؛ کسانی همانند [[هشام بن حکم]]، [[مؤمن طاق]]، [[محمد بن مسلم]]، [[زرارة بن اعین]] و [[جابر بن حیان]]<ref>الصواعق المحرقة، ۱۲۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 112.</ref>.
*تأثیر کوشش‌های [[امام صادق]]{{ع}} در [[نشر تعالیم]] [[شیعی]] چنان است که [[فقه]] [[شیعی]] را "[[جعفری]]" نامیده‌اند. [[امام]]{{ع}} افزون بر اینکه شاگردانی برای پاسخ به شبهه‌های گروه‌هایی همانند [[غلات]]، زندیقان و [[اهل رأی]] پرورانید، خود نیز با [[مناظره]] و مباحثه رو در رو، کژی‌ها و گمراهی‌های آنها را [[آشکار]] می‌ساخت<ref>پیشوایان ما، ۱۹۱.</ref>.
*تأثیر کوشش‌های [[امام صادق]]{{ع}} در [[نشر تعالیم]] [[شیعی]] چنان است که [[فقه]] [[شیعی]] را "[[جعفری]]" نامیده‌اند. [[امام]]{{ع}} افزون بر اینکه شاگردانی برای پاسخ به شبهه‌های گروه‌هایی همانند [[غلات]]، زندیقان و [[اهل رأی]] پرورانید، خود نیز با [[مناظره]] و مباحثه رو در رو، کژی‌ها و گمراهی‌های آنها را [[آشکار]] می‌ساخت<ref>پیشوایان ما، ۱۹۱.</ref>.


نسخهٔ ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۳۷

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام صادق" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام صادق (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

فضائل و مناقب

  1. عبادت: از مالک بن انس روایت است "جعفر بن محمد پیوسته یا به روزه بود و یا به نماز و در ذکر خدا"[۳].
  2. تسلیم و رضا: نقل کرده‌اند که چون فرزندش از دنیا رفت، فرمود "ما اهل بیت، چون مصیبتی رقم می‌خورد، پیش از آن نگران می‌شویم؛ ولی چون قضای الهی پیش می‌آید، بدان رضا می‌دهیم و تسلیم امر خدا می‌شویم"[۴].
  3. دانش: امام صادق(ع) همانند پدر گرامی‌اش، سرآمد دانشمندان روزگار بود. از او نقل است: "هر چه می‌خواهید از من بپرسید پیش از آنکه از دستم دهید"[۵].
  4. یاری مستمندان: از هشام بن سالم روایت است که آن امام همام(ع) شبانگاهان سراغ مستمندان می‌رفت و آنان را اطعام می‌کرد و نیازهای مالی‌شان را بر می‌آورد[۶][۷].

امامت

روزگار امامت

شهادت

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ↑ مصنفات الشیخ المفید، ۱۱/ ۱۷۹ و ۱۸۰.
  2. ↑ فرهنگ شیعه، ص 109-110.
  3. ↑ علل الشرایع‌، ۲۳۵.
  4. ↑ بحارالانوار، ۴۷/ ۴۹.
  5. ↑ اعیان الشیعه‌، ۹/ ۱/ ۶۶۱.
  6. ↑ الفروع من الکافی‌، ۴/ ۸.
  7. ↑ فرهنگ شیعه، ص 110.
  8. ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ۱/ ۴۷۵.
  9. ↑ بحارالانوار، ۴۷/ ۹.
  10. ↑ بحارالانوار، ۴۷/ ۱۵.
  11. ↑ فرهنگ شیعه، ص 110.
  12. ↑ فرهنگ شیعه، ص 110.
  13. ↑ اعلام الوری‌، ۲۶۶.
  14. ↑ فرهنگ شیعه، ص 111.
  15. ↑ ر.ک: ناسخ التواریخ‌، جلد ۷ و ۸.
  16. ↑ فرهتگ فرق اسلامی‌، پانزده و سی و هشت.
  17. ↑ وسائل الشیعة، ۱۲/ ۱۳۰.
  18. ↑ فرهنگ شیعه، ص 111.
  19. ↑ ر.ک: اصول کافی‌، ۲/ ۲۴۳.
  20. ↑ الصواعق المحرقة، ۱۲۰.
  21. ↑ فرهنگ شیعه، ص 112.
  22. ↑ پیشوایان ما، ۱۹۱.
  23. ↑ کشف الغمة، ۲/ ۴۲۰.
  24. ↑ مناقب آل ابی‌طالب‌، ۴/ ۳۰۲.
  25. ↑ فرهنگ شیعه، ص 112.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_صادق_در_کلام_اسلامی&oldid=400136»