آزادی اقتصادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۳: خط ۳:
| عنوان مدخل  = آزادی اقتصادی
| عنوان مدخل  = آزادی اقتصادی
| مداخل مرتبط = [[آزادی اقتصادی در قرآن]] - [[آزادی اقتصادی در کلام اسلامی]] - [[آزادی اقتصادی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[آزادی اقتصادی در فقه سیاسی]]
| مداخل مرتبط = [[آزادی اقتصادی در قرآن]] - [[آزادی اقتصادی در کلام اسلامی]] - [[آزادی اقتصادی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[آزادی اقتصادی در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  = آزادی (پرسش)
| پرسش مرتبط  = آزادی (پرسش)
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[اقتصاد]] آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و [[استقلال]] یافته و به دور از [[وابستگی]] است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در پرتو جامعه‌ای مهذب، دارای [[تعلیم و تربیت]] صحیح<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مرتضی، یادداشت‌ها، ج۱، ص۹۵؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۹، ص۳.</ref> و [[آزادی]] [[فکر]] و بیان است که [[رفاه]] و [[آزادی اقتصادی]] پدیدار می‌گردد<ref>ر.ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۴۶۴-۴۶۵.</ref>. سیاست‌های [[ایران]] در [[زمان]] پهلوی، درست معکوس این اصل و [[اقتصاد]] نیز چون سایر مقولات، عقب‌مانده و وابسته بوده است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۹/۱۳۷۳.</ref>. آزادی اقتصادی در پرتو [[ارزش‌ها]] و مفاهیم [[اسلامی]] است و با آزادی "آدام اسمیتی" [[غرب]] و [[دیکتاتوری]] [[اقتصادی]] سروکاری ندارد<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.</ref>.
[[اقتصاد]] آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و [[استقلال]] یافته و به دور از [[وابستگی]] است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در پرتو جامعه‌ای مهذب، دارای [[تعلیم و تربیت]] صحیح<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مرتضی، یادداشت‌ها، ج۱، ص۹۵؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۹، ص۳.</ref> و [[آزادی]] [[فکر]] و بیان است که [[رفاه]] و [[آزادی اقتصادی]] پدیدار می‌گردد<ref>ر. ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۴۶۴-۴۶۵.</ref>. سیاست‌های [[ایران]] در [[زمان]] پهلوی، درست معکوس این اصل و [[اقتصاد]] نیز چون سایر مقولات، عقب‌مانده و وابسته بوده است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۹/۱۳۷۳.</ref>. آزادی اقتصادی در پرتو [[ارزش‌ها]] و مفاهیم [[اسلامی]] است و با آزادی "آدام اسمیتی" [[غرب]] و [[دیکتاتوری]] [[اقتصادی]] سروکاری ندارد<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.</ref>.


آزادی، ارمغان [[اسلام]] برای [[انسان‌ها]] است و [[پیشرفت]] و رونق اقتصادی در اسلام در کنار [[روحیه]] [[مساوات]] و [[عدالت]] و رعایت [[حقوق]] [[مستضعفین]] تحقق می‌پذیرد و در این نوع آزادی، [[تبعیض]] طبقاتی در الگوی اقتصادی کشورهای غربی مطرود است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱۲/۳/۱۳۷۸؛ انصاری، حمید، حدیث بیداری، ص۱۹۴.</ref>. اقتصاد [[آزاد]] [[جوامع]] در گرو میدان دادن به خلاقیت‌ها و ابتکارهای افراد [[جامعه]] است که در نتیجه به [[تعادل]] عرضه و تقاضا می‌انجامد<ref>[[سید محمد حسینی بهشتی|حسینی بهشتی، سید محمد]]، جاودانه تاریخ، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref>.
آزادی، ارمغان [[اسلام]] برای [[انسان‌ها]] است و [[پیشرفت]] و رونق اقتصادی در اسلام در کنار [[روحیه]] [[مساوات]] و [[عدالت]] و رعایت [[حقوق]] [[مستضعفین]] تحقق می‌پذیرد و در این نوع آزادی، [[تبعیض]] طبقاتی در الگوی اقتصادی کشورهای غربی مطرود است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱۲/۳/۱۳۷۸؛ انصاری، حمید، حدیث بیداری، ص۱۹۴.</ref>. اقتصاد [[آزاد]] [[جوامع]] در گرو میدان دادن به خلاقیت‌ها و ابتکارهای افراد [[جامعه]] است که در نتیجه به [[تعادل]] عرضه و تقاضا می‌انجامد<ref>[[سید محمد حسینی بهشتی|حسینی بهشتی، سید محمد]]، جاودانه تاریخ، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref>.
خط ۱۳: خط ۱۳:
آزادی اقتصادی در غرب، انحصار و تصاحب موقعیت‌های اقتصادی در دست افراد معدود به وسیله [[تقلب]] و [[زور]] است و آزادی اقتصادی غربی مبتنی بر اصل [[ثروت]] و رسیدن به اوج [[سرمایه‌داری]] و [[توانگری]] اقتصادی است. برخلاف دیدگاه [[انقلاب اسلامی]]، که آزادی اقتصادی بر پایه اصل [[تعاون]] و [[حق]] [[مدیریت]] همگانی است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.</ref><ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۱۰.</ref>.
آزادی اقتصادی در غرب، انحصار و تصاحب موقعیت‌های اقتصادی در دست افراد معدود به وسیله [[تقلب]] و [[زور]] است و آزادی اقتصادی غربی مبتنی بر اصل [[ثروت]] و رسیدن به اوج [[سرمایه‌داری]] و [[توانگری]] اقتصادی است. برخلاف دیدگاه [[انقلاب اسلامی]]، که آزادی اقتصادی بر پایه اصل [[تعاون]] و [[حق]] [[مدیریت]] همگانی است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.</ref><ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۱۰.</ref>.


==توفیق انقلاب اسلامی در تحقق [[آزادی اقتصادی]]==
== توفیق انقلاب اسلامی در تحقق [[آزادی اقتصادی]] ==
از دیگر مصادیق آزادی‌های مطلوب انقلابی، آزادی اقتصادی است. [[اقتصاد]] [[آزاد]] و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و استقلال یافته و به دور از وابستگی است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در سال‌های پیش از انقلاب، جامعه ایران در فضای تیره و تار [[تقلید]] [[غرب]] قرار گرفته بود و در [[تصمیم‌ها]] و امور مملکت آزادی نداشت. در آن دوره، ایران، سراسر وابستگی و [[عقب‌ماندگی]] بود که در این میان، وابستگی [[اقتصادی]] شدت بیشتری داشت و این [[رژیم]] مانع پیشرفت و [[رشد]] در اقتصاد [[کشور]] شده بود<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۴۳، ۵۰۳؛ ج۸، ص۳۴۱؛ [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱۰/۱/۱۳۶۹.</ref>، و با وارد کردن کالاهای لوکس و تجملی، ایران را در مسیر تولید اندک و [[مصرف]] انبوه کالاهای وارداتی قرار داده و آن را به بازار مصرفی فرآورده‌های غربی تبدیل نمود<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۵۴، ۳۹۰.</ref>. با [[پیروزی]] [[انقلاب اسلامی]]، این‌گونه آزادی اقتصادی در ایران محدود شد و تلاش برای پیاده کردن برنامه‌های اقتصادی اسلامی و رشد و [[رفاه اقتصادی]] تحت اصولی چون، [[معنویت]] و [[عدالت]] آغاز گردید تا از این طریق [[ملت]] از [[فقر]] و تنگنا و [[وابستگی]] به غیر، [[نجات]] یابند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۳۴۰؛ ج۲۱، ص۴۴۴.</ref><ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۳۴.</ref>.
از دیگر مصادیق آزادی‌های مطلوب انقلابی، آزادی اقتصادی است. [[اقتصاد]] [[آزاد]] و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و استقلال یافته و به دور از وابستگی است<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در سال‌های پیش از انقلاب، جامعه ایران در فضای تیره و تار [[تقلید]] [[غرب]] قرار گرفته بود و در [[تصمیم‌ها]] و امور مملکت آزادی نداشت. در آن دوره، ایران، سراسر وابستگی و [[عقب‌ماندگی]] بود که در این میان، وابستگی [[اقتصادی]] شدت بیشتری داشت و این [[رژیم]] مانع پیشرفت و [[رشد]] در اقتصاد [[کشور]] شده بود<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۴۳، ۵۰۳؛ ج۸، ص۳۴۱؛ [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، بیانات، ۱۰/۱/۱۳۶۹.</ref>، و با وارد کردن کالاهای لوکس و تجملی، ایران را در مسیر تولید اندک و [[مصرف]] انبوه کالاهای وارداتی قرار داده و آن را به بازار مصرفی فرآورده‌های غربی تبدیل نمود<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۵۴، ۳۹۰.</ref>. با [[پیروزی]] [[انقلاب اسلامی]]، این‌گونه آزادی اقتصادی در ایران محدود شد و تلاش برای پیاده کردن برنامه‌های اقتصادی اسلامی و رشد و [[رفاه اقتصادی]] تحت اصولی چون، [[معنویت]] و [[عدالت]] آغاز گردید تا از این طریق [[ملت]] از [[فقر]] و تنگنا و [[وابستگی]] به غیر، [[نجات]] یابند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۳۴۰؛ ج۲۱، ص۴۴۴.</ref><ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌]]، ص ۳۴.</ref>.



نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۲۵

مقدمه

اقتصاد آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و استقلال یافته و به دور از وابستگی است[۱]. در پرتو جامعه‌ای مهذب، دارای تعلیم و تربیت صحیح[۲] و آزادی فکر و بیان است که رفاه و آزادی اقتصادی پدیدار می‌گردد[۳]. سیاست‌های ایران در زمان پهلوی، درست معکوس این اصل و اقتصاد نیز چون سایر مقولات، عقب‌مانده و وابسته بوده است[۴]. آزادی اقتصادی در پرتو ارزش‌ها و مفاهیم اسلامی است و با آزادی "آدام اسمیتی" غرب و دیکتاتوری اقتصادی سروکاری ندارد[۵].

آزادی، ارمغان اسلام برای انسان‌ها است و پیشرفت و رونق اقتصادی در اسلام در کنار روحیه مساوات و عدالت و رعایت حقوق مستضعفین تحقق می‌پذیرد و در این نوع آزادی، تبعیض طبقاتی در الگوی اقتصادی کشورهای غربی مطرود است[۶]. اقتصاد آزاد جوامع در گرو میدان دادن به خلاقیت‌ها و ابتکارهای افراد جامعه است که در نتیجه به تعادل عرضه و تقاضا می‌انجامد[۷].

آزادی اقتصادی در غرب، انحصار و تصاحب موقعیت‌های اقتصادی در دست افراد معدود به وسیله تقلب و زور است و آزادی اقتصادی غربی مبتنی بر اصل ثروت و رسیدن به اوج سرمایه‌داری و توانگری اقتصادی است. برخلاف دیدگاه انقلاب اسلامی، که آزادی اقتصادی بر پایه اصل تعاون و حق مدیریت همگانی است[۸][۹].

توفیق انقلاب اسلامی در تحقق آزادی اقتصادی

از دیگر مصادیق آزادی‌های مطلوب انقلابی، آزادی اقتصادی است. اقتصاد آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و استقلال یافته و به دور از وابستگی است[۱۰]. در سال‌های پیش از انقلاب، جامعه ایران در فضای تیره و تار تقلید غرب قرار گرفته بود و در تصمیم‌ها و امور مملکت آزادی نداشت. در آن دوره، ایران، سراسر وابستگی و عقب‌ماندگی بود که در این میان، وابستگی اقتصادی شدت بیشتری داشت و این رژیم مانع پیشرفت و رشد در اقتصاد کشور شده بود[۱۱]، و با وارد کردن کالاهای لوکس و تجملی، ایران را در مسیر تولید اندک و مصرف انبوه کالاهای وارداتی قرار داده و آن را به بازار مصرفی فرآورده‌های غربی تبدیل نمود[۱۲]. با پیروزی انقلاب اسلامی، این‌گونه آزادی اقتصادی در ایران محدود شد و تلاش برای پیاده کردن برنامه‌های اقتصادی اسلامی و رشد و رفاه اقتصادی تحت اصولی چون، معنویت و عدالت آغاز گردید تا از این طریق ملت از فقر و تنگنا و وابستگی به غیر، نجات یابند[۱۳][۱۴].

منابع

پانویس

  1. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.
  2. مطهری، مرتضی، مرتضی، یادداشت‌ها، ج۱، ص۹۵؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۹، ص۳.
  3. ر. ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۴۶۴-۴۶۵.
  4. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۲۳/۹/۱۳۷۳.
  5. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.
  6. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۱۲/۳/۱۳۷۸؛ انصاری، حمید، حدیث بیداری، ص۱۹۴.
  7. حسینی بهشتی، سید محمد، جاودانه تاریخ، ص۱۲۹-۱۳۰.
  8. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.
  9. میراحمدی، منصور و اسفندیار، رجبعلی، مقاله «آزادی»، مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌، ص ۱۰.
  10. حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.
  11. امام خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۴۳، ۵۰۳؛ ج۸، ص۳۴۱؛ حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۱۰/۱/۱۳۶۹.
  12. امام خمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۵۴، ۳۹۰.
  13. امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۳۴۰؛ ج۲۱، ص۴۴۴.
  14. میراحمدی، منصور و اسفندیار، رجبعلی، مقاله «آزادی»، مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی‌، ص ۳۴.