بحث:امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'کف' به 'کف')
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۳: خط ۱۳:
==[[فضائل]] و [[مناقب]]==
==[[فضائل]] و [[مناقب]]==
*بنابر بیان صریح [[قرآن]]، [[صالح‌ترین]] [[بندگان خدا]]، [[وارث زمین]] خواهند شد<ref>انبیاء، ۲۱.</ref> و [[حضرت مهدی]]{{ع}} مصداق اتم [[صالحان]] در [[آخرالزمان]] است. از آن رو که کسان کم شماری [[توفیق]] یافته‌اند به حضور او رسند، ویژگی‌های شخصی و فضیلت‌هایش را باید در [[روایات]] [[پدران]] پاکش پی جست. [[امام باقر]]{{ع}} فرموده است: "نُه تن از فرزندان‌ [[حسین بن علی]] امام‌اند و واپسین تن، [[برتر]] از دیگران است"<ref>دلائل الامامة، ۴۵۳.</ref>. مراد این [[روایت]] از [[برتری]]، نه [[برتری]] در [[مقام ولایت]] است؛ بلکه مراد این است که امام مهدی{{ع}}، کوشش‌ها و آرمان‌های دیگر [[امامان]]{{عم}} را به بار می‌نشاند و اثر [[اسلام]] را بر [[جامعه انسانی]] [[آشکار]] می‌سازد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 127.</ref>.
*بنابر بیان صریح [[قرآن]]، [[صالح‌ترین]] [[بندگان خدا]]، [[وارث زمین]] خواهند شد<ref>انبیاء، ۲۱.</ref> و [[حضرت مهدی]]{{ع}} مصداق اتم [[صالحان]] در [[آخرالزمان]] است. از آن رو که کسان کم شماری [[توفیق]] یافته‌اند به حضور او رسند، ویژگی‌های شخصی و فضیلت‌هایش را باید در [[روایات]] [[پدران]] پاکش پی جست. [[امام باقر]]{{ع}} فرموده است: "نُه تن از فرزندان‌ [[حسین بن علی]] امام‌اند و واپسین تن، [[برتر]] از دیگران است"<ref>دلائل الامامة، ۴۵۳.</ref>. مراد این [[روایت]] از [[برتری]]، نه [[برتری]] در [[مقام ولایت]] است؛ بلکه مراد این است که امام مهدی{{ع}}، کوشش‌ها و آرمان‌های دیگر [[امامان]]{{عم}} را به بار می‌نشاند و اثر [[اسلام]] را بر [[جامعه انسانی]] [[آشکار]] می‌سازد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 127.</ref>.
*اینکه [[مهدی موعود]]{{ع}} از [[نسل]] [[پیامبر]]{{صل}} است، در [[اخبار]] [[متواتر]] [[شیعه]] و [[سنی]] تأیید شده است<ref>زندگی حضرت صاحب الزمان‌، ۱۷۱.</ref>. در روایتی آمده است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[مهدی]] از [[فرزندان]] من است. او همنام من است و کنیه‌اش همچون [[کنیه]] من است"<ref>دعائم الاسلام‌، ۲/ ۱۸۸.</ref>. همچنین در روایتی از [[امام رضا]]{{ع}} آمده است: "یکی از نشانه‌های [[قائم]] این است که سن او بسیار، ولی [[جوان]] است. هر کس او را می‌بیند، می‌پندارد [[چهل]] ساله یا جوان‌تر است و تا هنگام [[رحلت]] از [[دنیا]]، اثری از [[پیری]] در او [[آشکار]] نمی‌گردد"<ref>اثبات الهداة، ۷/ ۳۹۸.</ref>. نیز [[امیرمؤمنان]]{{ع}} می‌فرماید: "او دو خال بر چهره دارد. یکی از آنها شبیه خال [[پیامبر]]{{صل}} است. چون [[پرچم قیام]] او افراشته شود، میان [[مشرق]] و [[مغرب]] را روشن می‌کند و آن گاه که دستِ مهر بر سر [[بندگان خدا]] نهد، قلبشان همچون پاره آهن محکم می‌شود و هر کس نیروی [[چهل]] تن پیدا می‌کند"<ref>همان، ۴۰۰.</ref> و [[امام باقر]]{{ع}} می‌فرماید: "[[مهدی]]، [[جوانی]] میان قامت و خوشرو... است. درخشندگی صورتش بر سیاهی [[محاسن]] او [[غلبه]] دارد. [[خداوند]] [[بلا]] را به واسطه او از [[شیعیان]] و کسانش دفع می‌کند"<ref>همان، ۴۱۴- ۳۴۴.</ref>. در [[روایات]] فراوانی آمده است که [[رفتار]] و [[خُلق و خوی]] او همانند [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]] پیشین{{ع}} است<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۵۰ و....</ref> هنگامی که [[ظهور]] می‌کند، بیش‌تر [[احکام دین]] [[خدا]] بر [[زمین]] مانده است؛ ولی از گذر [[مجاهدت]] و [[برکت]] او، [[کتاب خدا]] و [[سنت پیامبر]]{{صل}} زنده می‌شود<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۳۸.</ref>. امام مهدی{{ع}} [[اعلم]] زمان خود است؛ چنان که [[حضرت علی]]{{ع}} در [[وصف]] او فرموده است: "[[زره]] [[دانش]] بر تن دارد و... همواره در پی [[حکمت]] است"<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۸۲.</ref>. از [[فضیلت‌های امام مهدی]]{{ع}} آن است که ویژگی‌های هفت [[پیامبر]]{{ع}} را همراه دارد: از [[آدم]] و [[نوح]]{{ع}} [[طول عمر]] را به [[ارث]] برده است و از [[ابراهیم]]{{ع}}، ولادت پنهانی و کناره‌گیری از [[مردمان]] را و از [[موسی]]{{ع}}، [[خوف]] و [[غیبت]] را و از [[عیسی]]{{ع}}، [[اختلاف مردم]] درباره شخصیت و تولدش را و از ایوب{{ع}} فَرَج بعد از شدت را و از [[محمد]]{{صل}} [[قیام]] به [[شمشیر]] را<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ۵۷۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 127.</ref>.
*اینکه [[مهدی موعود]]{{ع}} از [[نسل]] [[پیامبر]]{{صل}} است، در [[اخبار]] [[متواتر]] [[شیعه]] و [[سنی]] تأیید شده است<ref>زندگی حضرت صاحب الزمان‌، ۱۷۱.</ref>. در روایتی آمده است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[مهدی]] از [[فرزندان]] من است. او همنام من است و کنیه‌اش همچون [[کنیه]] من است"<ref>دعائم الاسلام‌، ۲/ ۱۸۸.</ref>. همچنین در روایتی از [[امام رضا]]{{ع}} آمده است: "یکی از نشانه‌های [[قائم]] این است که سن او بسیار، ولی [[جوان]] است. هر کس او را می‌بیند، می‌پندارد [[چهل]] ساله یا جوان‌تر است و تا هنگام [[رحلت]] از [[دنیا]]، اثری از [[پیری]] در او [[آشکار]] نمی‌گردد"<ref>اثبات الهداة، ۷/ ۳۹۸.</ref>. نیز [[امیرمؤمنان]]{{ع}} می‌فرماید: "او دو خال بر چهره دارد. یکی از آنها شبیه خال [[پیامبر]]{{صل}} است. چون [[پرچم قیام]] او افراشته شود، میان [[مشرق]] و [[مغرب]] را روشن می‌کند و آن گاه که دستِ مهر بر سر [[بندگان خدا]] نهد، قلبشان همچون پاره آهن محکم می‌شود و هر کس نیروی [[چهل]] تن پیدا می‌کند"<ref>همان، ۴۰۰.</ref> و [[امام باقر]]{{ع}} می‌فرماید: "[[مهدی]]، [[جوانی]] میان قامت و خوشرو... است. درخشندگی صورتش بر سیاهی [[محاسن]] او [[غلبه]] دارد. [[خداوند]] [[بلا]] را به واسطه او از [[شیعیان]] و کسانش دفع می‌کند"<ref>همان، ۴۱۴- ۳۴۴.</ref>. در [[روایات]] فراوانی آمده است که [[رفتار]] و [[خُلق و خوی]] او همانند [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]] پیشین{{ع}} است<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۵۰ و....</ref> هنگامی که [[ظهور]] می‌کند، بیش‌تر [[احکام دین]] [[خدا]] بر [[زمین]] مانده است؛ ولی از گذر [[مجاهدت]] و [[برکت]] او، [[کتاب خدا]] و [[سنت پیامبر]]{{صل}} زنده می‌شود<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۳۸.</ref>. امام مهدی{{ع}} [[اعلم]] زمان خود است؛ چنان که [[حضرت علی]]{{ع}} در وصف او فرموده است: "[[زره]] [[دانش]] بر تن دارد و... همواره در پی [[حکمت]] است"<ref>نهج البلاغه‌، خ ۱۸۲.</ref>. از [[فضیلت‌های امام مهدی]]{{ع}} آن است که ویژگی‌های هفت [[پیامبر]]{{ع}} را همراه دارد: از [[آدم]] و [[نوح]]{{ع}} [[طول عمر]] را به [[ارث]] برده است و از [[ابراهیم]]{{ع}}، ولادت پنهانی و کناره‌گیری از [[مردمان]] را و از [[موسی]]{{ع}}، [[خوف]] و [[غیبت]] را و از [[عیسی]]{{ع}}، [[اختلاف مردم]] درباره شخصیت و تولدش را و از ایوب{{ع}} فَرَج بعد از شدت را و از [[محمد]]{{صل}} [[قیام]] به [[شمشیر]] را<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ۵۷۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 127.</ref>.
==[[امامت]]==
==[[امامت]]==
*[[حضرت مهدی]]{{ع}} در پنج سالگی [[امامت]] [[مسلمانان]] را بر عهده گرفت. روایاتِ [[امامت]] آن [[امام همام]]{{ع}} در حد [[تواتر]] است و از دیگر [[امامان]] بیش‌تر است. این بدان سبب است که در این باره، هم از [[پیامبر]]{{صل}} و [[حضرت]] [[فاطمه]]{{س}} روایاتی در دست است و هم از یازده [[امام]] [[معصوم]]{{ع}}<ref>بحارالانوار، ۵۱/ ۱۶۲- ۶۵؛ کمال الدین‌، ۶۰۶- ۴۸۲.</ref>. برای نمونه از [[جابر بن عبدالله انصاری]] [[نقل]] است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "پس از [[حسن بن علی]] الزکی، [[فرزند]] او- [[قائم]] به [[حق]] و [[مهدی امت من]]- [[جانشین]] [[پدر]] می‌شود. [[مهدی]]، همان است که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند؛ همان سان که پیش از آن پر از [[ظلم و جور]] می‌شود"<ref>کمال الدین‌، ۴۸۶.</ref>. در روایتی دیگر آمده است که چهل نفر از [[شیعیان]] خاص [[امام حسن عسکری]]{{ع}} به محضرش رسیدند و درباره [[جانشین]] او پرسیدند. [[امام حسن]]{{ع}} [[فرزند]] خویش، [[حضرت مهدی]]{{ع}} را به دست نشان داد و فرمود: "این است [[امام]] شما پس از من و خلیفه‌ام در میان شما. از او [[فرمان]] برید و به [[تفرقه]] نیفتید که [[دین]] خود را از کف می‌دهید و هلاک می‌شوید"<ref>الغیبة، ۳۵۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 128.</ref>.
*[[حضرت مهدی]]{{ع}} در پنج سالگی [[امامت]] [[مسلمانان]] را بر عهده گرفت. روایاتِ [[امامت]] آن [[امام همام]]{{ع}} در حد [[تواتر]] است و از دیگر [[امامان]] بیش‌تر است. این بدان سبب است که در این باره، هم از [[پیامبر]]{{صل}} و [[حضرت]] [[فاطمه]]{{س}} روایاتی در دست است و هم از یازده [[امام]] [[معصوم]]{{ع}}<ref>بحارالانوار، ۵۱/ ۱۶۲- ۶۵؛ کمال الدین‌، ۶۰۶- ۴۸۲.</ref>. برای نمونه از [[جابر بن عبدالله انصاری]] [[نقل]] است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "پس از [[حسن بن علی]] الزکی، [[فرزند]] او- [[قائم]] به [[حق]] و [[مهدی امت من]]- [[جانشین]] [[پدر]] می‌شود. [[مهدی]]، همان است که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند؛ همان سان که پیش از آن پر از [[ظلم و جور]] می‌شود"<ref>کمال الدین‌، ۴۸۶.</ref>. در روایتی دیگر آمده است که چهل نفر از [[شیعیان]] خاص [[امام حسن عسکری]]{{ع}} به محضرش رسیدند و درباره [[جانشین]] او پرسیدند. [[امام حسن]]{{ع}} [[فرزند]] خویش، [[حضرت مهدی]]{{ع}} را به دست نشان داد و فرمود: "این است [[امام]] شما پس از من و خلیفه‌ام در میان شما. از او [[فرمان]] برید و به [[تفرقه]] نیفتید که [[دین]] خود را از کف می‌دهید و هلاک می‌شوید"<ref>الغیبة، ۳۵۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 128.</ref>.

نسخهٔ ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰

نویسنده: آقای پورانزاب

مقدمه

مقدمه

فضائل و مناقب

امامت

روزگار پیش از امامت

این اخبار عباسیان را به ترس و اضطراب انداخته بود؛ به حدی که مصلحت در آن دیدند که امام حسن عسکری(ع) را در جایی زیر مراقبت گیرند تا ببینند آیا خدا فرزندی بدو می‌دهد یا نه. حتی وقتی آن امام همام(ع) از دنیا رحلت کرد، همسرش نرجس خاتون را دو سال زیر نظر داشتند؛ هر چند به مقصود خویش نرسیدند[۳۲]. از این رو، زندگی امام مهدی(ع) تا هنگام امامت همواره در خفا بود و جز چند نفر کسی از ایشان خبر نداشت[۳۳].

روزگار امامت

آن حضرت دو غیبت داشته است:

  1. غیبت صغری: از سال ۲۶۰ آغاز شد و تا ۳۲۹ ه. ادامه داشت. امام(ع) در این مدت از طریق نواب خاص با مردم در ارتباط بود. نواب خاص عبارت‌اند: عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی، علی بن محمد سَمَری.
  2. غیبت کبری: از سال ۳۲۹ ه. آغاز گشت و هنوز پایان نیافته است. امام مهدی(ع) در روزگار غیبت کبری، نایب خاص ندارد و مردم می‌توانند مشکلات و مسائل دینی خود را از طریق فقیهان جامع الشرائط و در رأس آنان ولی فقیه، رفع نمایند[۳۴].

علت غیبت

پانویس

  1. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۳۴۶؛ الغیبه، ص۱۴۱.
  2. صمدی، قنبر علی، امامت امام مهدی، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۴۶۶.
  3. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۶.
  4. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷.
  5. العمیدی، سید ثامر هاشم، در انتظار ققنوس، ص۱۸۹- ۱۹۹؛ حکیمی، محمدرضا، خورشید مغرب، ص۷۵- ۱۳۶.
  6. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص۴۹۱؛ العمده، ص۴۳۳.
  7. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۹۹.
  8. قرشی، باقر شریف، حیاة الامام المهدی(ع)، ص۲۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۱، ص۴۲.
  9. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۳؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۲۴۱.
  10. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۴.
  11. صمدی، قنبر علی، امامت امام مهدی، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۴۶۶.
  12. اعیان الشیعة، ۲/ ۴۴.
  13. فرهنگ شیعه، ص 126.
  14. انبیاء، ۲۱.
  15. دلائل الامامة، ۴۵۳.
  16. فرهنگ شیعه، ص 127.
  17. زندگی حضرت صاحب الزمان‌، ۱۷۱.
  18. دعائم الاسلام‌، ۲/ ۱۸۸.
  19. اثبات الهداة، ۷/ ۳۹۸.
  20. همان، ۴۰۰.
  21. همان، ۴۱۴- ۳۴۴.
  22. نهج البلاغه‌، خ ۱۵۰ و....
  23. نهج البلاغه‌، خ ۱۳۸.
  24. نهج البلاغه‌، خ ۱۸۲.
  25. کمال الدین و تمام النعمة، ۵۷۷.
  26. فرهنگ شیعه، ص 127.
  27. بحارالانوار، ۵۱/ ۱۶۲- ۶۵؛ کمال الدین‌، ۶۰۶- ۴۸۲.
  28. کمال الدین‌، ۴۸۶.
  29. الغیبة، ۳۵۷.
  30. فرهنگ شیعه، ص 128.
  31. فرهنگ شیعه، ص 128.
  32. پیشوایان ما، ۲۸۷.
  33. فرهنگ شیعه، ص 128.
  34. فرهنگ شیعه، ص 129.
  35. فرهنگ شیعه، ص 129.