دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '<ref>مجتبی تونه‌ای، [[موعودنامه' به '<ref>تونه‌ای، مجتبی، [[موعودنامه') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | [[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«گرچه موضوع و مناسبت آن استغاثه به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است، لکن حاوی فضایل [[اهل بیت]]{{عم}} و ماجرای مظلومیت خاندان [[رسالت]] و ذکر جایگاه حضرت امیر و فضایل اوست. در سلسلۀ پیامبران به [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] می‌رسد و ماجرای مودّت [[اهل بیت]] به عنوان اجر رسالت و حادثۀ غدیر و نصب [[امام علی|امیر مؤمنان]]{{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] و اشاره به [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث مدینة العلم]]، موضوع وصایت و اخوّت آن حضرت با [[پیامبر]] و اینکه او ساقی کوثر است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از [[پیامبر]]، دورۀ "قتال بر تأویل" بود و وی با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگید و سران کفر و شرک و نفاق را درهم کوبید و در دل آنان کینه‌های بدر و خیبر و حنین را نهاد و سرانجام به دست شقی‌ترین فرد به [[شهادت]] رسید. سپس اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و دشمنی قریش با او و کنار زدنش از خلافت و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیت‌های خاندان رسالت دارد. در بخش مربوط به [[امام مهدی|امام زمان]] نیز از انتقام‌گیری او از خون‌های به ناحق ریختۀ [[اهل بیت]] و احیاگری او نسبت به دین خدا و اعادۀ شکوه مکتب و قبله و نبرد با بدعت‌ها و تحریف‌ها و تجدید [[عدالت]] علوی سخن به میان می‌آید. دعای ندبه را می‌توان منشور خط علوی و مظلومیت [[شیعه]] دانست که به فلسفۀ غیبت [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} و اعتقاد به ظهور منجی و احیای کتاب و سنّت گره می‌خورد.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۵۹.</ref> | ::::::«گرچه موضوع و مناسبت آن استغاثه به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است، لکن حاوی [[فضایل]] [[اهل بیت]]{{عم}} و ماجرای [[مظلومیت]] [[خاندان]] [[رسالت]] و ذکر [[جایگاه]] [[حضرت امیر]] و [[فضایل]] اوست. در سلسلۀ [[پیامبران]] به [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] می‌رسد و ماجرای مودّت [[اهل بیت]] به عنوان اجر [[رسالت]] و حادثۀ [[غدیر]] و [[نصب]] [[امام علی|امیر مؤمنان]]{{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] و اشاره به [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث مدینة العلم]]، موضوع [[وصایت]] و اخوّت آن حضرت با [[پیامبر]] و اینکه او [[ساقی کوثر]] است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از [[پیامبر]]، دورۀ "[[قتال بر تأویل]]" بود و وی با [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] جنگید و سران [[کفر]] و [[شرک]] و [[نفاق]] را درهم کوبید و در [[دل]] آنان کینه‌های [[بدر]] و [[خیبر]] و حنین را نهاد و سرانجام به دست شقی‌ترین فرد به [[شهادت]] رسید. سپس اشاره به قضایای پس از [[پیامبر]] و [[دشمنی]] [[قریش]] با او و کنار زدنش از [[خلافت]] و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیت‌های [[خاندان رسالت]] دارد. در بخش مربوط به [[امام مهدی|امام زمان]] نیز از انتقام‌گیری او از خون‌های به ناحق ریختۀ [[اهل بیت]] و احیاگری او نسبت به [[دین خدا]] و اعادۀ شکوه [[مکتب]] و [[قبله]] و [[نبرد]] با [[بدعت‌ها]] و تحریف‌ها و تجدید [[عدالت]] [[علوی]] سخن به میان می‌آید. [[دعای ندبه]] را می‌توان منشور خط [[علوی]] و [[مظلومیت]] [[شیعه]] دانست که به فلسفۀ [[غیبت]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} و [[اعتقاد]] به [[ظهور منجی]] و احیای کتاب و سنّت گره می‌خورد.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۵۹.</ref> | ||
::::::بیگمان یکی از احساسات اصیل و حقیقی انسان که ریشه در فطرت او دارد، توجّه به نیایش و ارتباط با مبدأ آفرینش و جهان غیب و آفریدگار هستی است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::بیگمان یکی از احساسات اصیل و حقیقی [[انسان]] که ریشه در [[فطرت]] او دارد، توجّه به نیایش و ارتباط با مبدأ [[آفرینش]] و [[جهان غیب]] و [[آفریدگار]] هستی است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::از جمله دعاهای مشهور که مستحب است در چهار عید "عید فطر، عید قربان، عید غدیر و روز جمعه" خوانده شود، "دعای ندبه" است. همواره بسیاری از | ::::::از جمله دعاهای مشهور که [[مستحب]] است در چهار عید "عید فطر، عید قربان، [[عید غدیر]] و [[روز جمعه]]" خوانده شود، "[[دعای ندبه]]" است. همواره بسیاری از [[مؤمنان]]، مشتاقان و [[منتظران]] [[ظهور]] [[دولت حق]] و [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] و ارادتمندان [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} خواندن آن را شعار خود قرار داده و در مناسبتها و فرصتهای معین، به وسیله آن، با آن [[رهبر]] [[پنهان]] از نظر، به [[نجوا]] میپردازند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::ندبه، به معنای فراخوانی و نیز گریه و ناله است. این دعای شریف، مشتمل بر استغاثه و استمداد از [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} و تأسّف بر غیبت و گریه از فراق آن بزرگوار است؛ از اینرو به این نام شهرت یافته است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::ندبه، به معنای فراخوانی و نیز گریه و ناله است. این دعای شریف، مشتمل بر استغاثه و [[استمداد]] از [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} و تأسّف بر [[غیبت]] و گریه از فراق آن بزرگوار است؛ از اینرو به این نام شهرت یافته است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::گروهی از دانشمندان [[شیعه]] سند این دعای گرانقدر را معتبر شمردهاند. | ::::::گروهی از [[دانشمندان]] [[شیعه]] [[سند]] این دعای گرانقدر را معتبر شمردهاند. | ||
::::::[[علامه مجلسی]]؛ گفته است: اما دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقّه و تأسف بر غیبت [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}}، به سند معتبر از [[امام صادق|حضرت صادق]]{{ع}} نقل شده است<ref> محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص ۴۹۱</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::[[علامه مجلسی]]؛ گفته است: اما [[دعای ندبه]] که مشتمل است بر [[عقاید]] حقّه و تأسف بر [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}}، به [[سند]] معتبر از [[امام صادق|حضرت صادق]]{{ع}} [[نقل]] شده است<ref> محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص ۴۹۱</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::[[سید ابن طاووس حلی]] در کتاب اقبال الاعمال و کتاب مصباح الزائر و نیز شیخ [[محمد مشهدی حائری]] در کتاب مزار خود این دعای شریف را آوردهاند. همچنین در مزار قدیم که ظاهراً از نگاشتههای [[قطب راوندی]] است، این دعا نقل شده است. روشن است این شخصیتهای گرانقدر و حدیثشناس، دعای غیر معتبر را در کتابهای خود نقل نمیکنند. خواندن این دعا خواص زیادی دارد؛ از جمله در هر مکان و موضع که با حضور قلب و اخلاص کامل خوانده شود و ملتف مضامین عالی و عبارات و اشارات آن باشد، نتیجه آن، توجه و التفات مخصوص [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در آن مکان و محل، بلکه حضور به هم رساندن آن حضرت در آن مجلس است؛ چنان که در بعضی مواضع و موارد اتفاق افتاده است<ref> ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، فروغ ولایت در دعای ندبه، پیشگفتار</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::[[سید ابن طاووس حلی]] در کتاب [[اقبال الاعمال]] و کتاب مصباح الزائر و نیز [[شیخ]] [[محمد مشهدی حائری]] در کتاب مزار خود این دعای شریف را آوردهاند. همچنین در مزار قدیم که ظاهراً از نگاشتههای [[قطب راوندی]] است، این [[دعا]] [[نقل]] شده است. روشن است این شخصیتهای گرانقدر و حدیثشناس، دعای غیر معتبر را در کتابهای خود [[نقل]] نمیکنند. خواندن این [[دعا]] [[خواص]] زیادی دارد؛ از جمله در هر مکان و موضع که با حضور [[قلب]] و [[اخلاص]] کامل خوانده شود و ملتف مضامین عالی و عبارات و اشارات آن باشد، نتیجه آن، توجه و التفات مخصوص [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در آن مکان و محل، بلکه حضور به هم رساندن آن حضرت در آن مجلس است؛ چنان که در بعضی مواضع و موارد اتفاق افتاده است<ref> ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، فروغ ولایت در دعای ندبه، پیشگفتار</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::این دعا از چهار فراز تشکیل شده است که با یکدیگر مرتبط بوده و در مجموع، یک منظومه منظم و منسجم را سامان داده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>: | ::::::این [[دعا]] از چهار فراز تشکیل شده است که با یکدیگر مرتبط بوده و در مجموع، یک منظومه منظم و منسجم را سامان داده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>: | ||
::::::'''فراز اول: حمد و صلوات:''' این دعا با حمد و ستایش پروردگار و درود بر [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} آغاز می‌شود. | ::::::'''فراز اول: [[حمد]] و صلوات:''' این [[دعا]] با [[حمد]] و [[ستایش]] [[پروردگار]] و [[درود]] بر [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} آغاز می‌شود. [[ستایش]]، مخصوص [[پروردگار]] جهانیان است و [[درود]] و [[سلام]] مخصوص [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر آقای ما، پیامبرش و [[خاندان]] او باد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::'''فراز دوم: ثنای بر قضاء:''' این فراز که با حمد و ثنای دوباره بر جریان قضای الهی نسبت به اولیایش شروع می‌شود، در واقع دربردارنده همه دعا به نحو اجمال است که با عباراتی مختصر، مضامین بعدی دعا را مورد اشاره قرار می‌دهد: بارخدایا! ستایش فقط تو را سزا است بر آن قضا و قدری که درباره اولیا و نمایندگانت جاری شد ... و آنان را سبب دستآویزی به سویت و وسیلهای برای خشنودی محضت قرار دادی<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ::::::'''فراز دوم: ثنای بر قضاء:''' این فراز که با [[حمد]] و ثنای دوباره بر جریان [[قضای الهی]] نسبت به اولیایش شروع می‌شود، در واقع دربردارنده همه [[دعا]] به نحو اجمال است که با عباراتی مختصر، مضامین بعدی [[دعا]] را مورد اشاره قرار می‌دهد: بارخدایا! [[ستایش]] فقط تو را سزا است بر آن [[قضا]] و قدری که درباره [[اولیا]] و نمایندگانت جاری شد ... و آنان را سبب دستآویزی به سویت و وسیلهای برای خشنودی محضت قرار دادی<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::'''فراز سوم: | ::::::'''فراز سوم: [[تاریخ]]، از آغاز تا تکامل''' در سومین فراز از این دعای شریف، ماجرای تفصیلی [[قضا]] و [[حکم]] الهی درباره اولیایش بررسی می‌شود که در آن، نقطه شروع [[تاریخ]] [[بشریت]] و تحوّلات اساسی و در نهایت، سیر تکاملی آن به سوی عصر [[حاکمیت]] [[امام مهدی|حضرت بقیة اللّه]]{{ع}} که اوج تقرّب جامعهای بشری به [[خدای متعال]] و [[هدف]] نهایی از [[خلقت]] است، مورد توجه واقع می‌شود. این فراز با عبارت {{عربی|" فَبَعْضٌ أَسْكَنْتَهُ جَنَّتَك "}} آغاز و با جمله {{عربی|" وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمِين "}} به پایان می‌رسد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>.. | ||
::::::'''فراز چهارم: استغاثه و طلب:''' استغاثه به درگاه حضرت | ::::::'''فراز چهارم: استغاثه و طلب:''' استغاثه به درگاه حضرت [[حق]]، آخرین فراز از [[دعای ندبه]] را به خود اختصاص می‌دهد: خدایا! تویی تنها برطرفکننده گرفتاریها و سختیها .... | ||
::::::لازم به یادآوری است از آنجایی که برخی در این دعا و سند آن پرسش‌هایی را مطرح کردهاند در پاسخ کتابهای فراوانی نگاشته شده که برخی بدین قرارند: [[فروغ ولایت در دعای ندبه]]، اثر [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]] اثر [[علی اصغر رضوانی]]، [[با دعای ندبه در پگاه جمعه]]، اثر [[علی اکبر مهدی‌پور]]»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>. | ::::::لازم به یادآوری است از آنجایی که برخی در این [[دعا]] و [[سند]] آن پرسش‌هایی را مطرح کردهاند در پاسخ کتابهای فراوانی نگاشته شده که برخی بدین قرارند: [[فروغ ولایت در دعای ندبه]]، اثر [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]] اثر [[علی اصغر رضوانی]]، [[با دعای ندبه در پگاه جمعه]]، اثر [[علی اکبر مهدی‌پور]]»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.</ref>. | ||
==پاسخ‌های دیگر== | ==پاسخ‌های دیگر== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
[[پرونده:11282.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[جواد محدثی|محدثی]]]] | [[پرونده:11282.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[جواد محدثی|محدثی]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[جواد محدثی]]''' در کتاب خود با عنوان ''«[[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[جواد محدثی]]''' در کتاب خود با عنوان ''«[[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
:::::: | ::::::«[[دعای ندبه]] از دعاهایی است که در صبح [[جمعه]] در استغاثه و ندبه نسبت به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} خوانده می‌شود»<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۵۹.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛}} | {{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛}} | ||
[[پرونده:151864.jpg|بندانگشتی|100px|right|[[عباس رحیمی]]]] | [[پرونده:151864.jpg|بندانگشتی|100px|right|[[عباس رحیمی]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[عباس رحیمی]]'''، در کتاب ''«[[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عباس رحیمی]]'''، در کتاب ''«[[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
:::::: | ::::::«[[دعای ندبه]] از دعاهایی است که در [[اعیاد اسلامی]]، از جمله در [[نیمه شعبان]] روز ولادت [[امام عصر]] {{ع}} و روز عید فطر و قربان و [[جمعه]] خوانده می‌شود. این [[دعا]] مضامین عالی دارد و تقریباً سه بخش دارد که بخش اول آن تاریخچه حوادث و مصائبی است که بر [[اسلام]] و [[اهل بیت]] {{عم}} وارد شده و در قسمت دوم آن معرفی [[امام عصر]] {{ع}} و قسمت سوم آن ترکیبی از [[دعا]] و تضرّع و ناله به پیشگاه [[امام عصر]] {{ع}} است. بیش‌ترین قسمت [[دعا]]، متناسب با [[امام عصر]] {{ع}} و فریادخواهی از ایشان است»<ref>[[عباس رحیمی|رحیمی، عباس]]، [[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]، ص:۶۹.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن|۳. [[مجتبی تونه‌ای|آقای تونه‌ای]] (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} | {{جمع شدن|۳. [[مجتبی تونه‌ای|آقای تونه‌ای]] (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} | ||
[[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | [[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | ||
::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«دعایی است جامع و پرسوز که از دیرباز مورد توجه شیعیان و منتظران حقیقی [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]] {{ع}} بوده است. این دعا در | ::::::«دعایی است جامع و پرسوز که از دیرباز مورد توجه [[شیعیان]] و [[منتظران حقیقی]] [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]] {{ع}} بوده است. این [[دعا]] در [[حقیقت]]، بیان‌گر [[تاریخ]] فشرده‌ای از حضور [[حجت‌ها]] و [[اولیای الهی]] بر پهنه [[خاک]] است. سلسله‌ای که از [[حضرت آدم]] {{ع}} آغاز، و تا [[آخرین حجت خدا]]، [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} ادامه می‌یابد. [[دعای ندبه]] را [[امام صادق|امام جعفر صادق]] {{ع}} به [[دوستان]] و شیعیانش [[تعلیم]] داده و به آن‌ها امر فرموده که این [[دعا]] را در [[اعیاد]] چهارگانه (فطر، قربان، [[غدیر]] و [[جمعه]]) بخوانند و به ما امر فرموده که در عصر [[غیبت]] با این [[دعا]]، با پیشوای خود [[راز]] [[دل]] بگوییم و تجدید [[میثاق]] کنیم. | ||
::::::برخی معترضان به دعای ندبه می‌گویند: هنگامی که [[امام صادق]] {{ع}}، دعای ندبه را انشا فرموده، بیش از یک قرن به تولد [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} مانده بود، پس چگونه ممکن است، انسان نسبت به انسانی که بعد از یک قرن به دنیا می‌آید، گریه و زاری کند و در فراقش اشک بریزد؟! پاسخ این است که: این معنی درباره افراد معمولی متصوّر است، اما اگر فرد موردنظر گل سرسبد جهان خلقت باشد و همه پیامبران | ::::::برخی معترضان به [[دعای ندبه]] می‌گویند: هنگامی که [[امام صادق]] {{ع}}، [[دعای ندبه]] را انشا فرموده، بیش از یک قرن به تولد [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} مانده بود، پس چگونه ممکن است، [[انسان]] نسبت به انسانی که بعد از یک قرن به [[دنیا]] می‌آید، گریه و زاری کند و در فراقش [[اشک]] بریزد؟! پاسخ این است که: این معنی درباره افراد معمولی متصوّر است، اما اگر فرد موردنظر گل سرسبد [[جهان]] [[خلقت]] باشد و همه [[پیامبران الهی]]، نوید او را به [[پیروان]] خود داده باشند و به امّت خود از [[غیبت طولانی]] و [[انتظار]] او [[گفت‌وگو]] کرده باشند، بسیار منطقی است که افراد دردآشنا در [[انتظار]] آمدنش ثانیه‌شماری کنند و از طول غیبتش گریه‌ها سر دهند<ref>با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۰.</ref>. | ||
::::::گروهی از اصحاب به محضر [[امام صادق]] {{ع}} شرفیاب شده و حضرتش را دیدند که روی خاک‌ها نشسته، همانند مادر داغ‌دیده، سیل | ::::::گروهی از [[اصحاب]] به محضر [[امام صادق]] {{ع}} شرفیاب شده و حضرتش را دیدند که روی خاک‌ها نشسته، همانند مادر داغ‌دیده، سیل [[اشک]]، روان کرده و ناله‌های جانسوز سر می‌دهد. هنگامی که از علت آن جویا شده بودند فرمودند که برای طولانی شدن [[غیبت]] [[حضرت قائم]] {{ع}} و پریشانی [[مؤمنان]] در [[دوران غیبت]] [[اشک]] می‌ریزند<ref>کمال الدین، ج ۲، ص ۳۵۳.</ref>. | ||
::::::بسیاری از [[امامان]]{{عم}} در قنوت نماز خود، از غیبت ولی، به پیشگاه خداوند شکایت می‌کردند و می‌فرمودند: {{عربی|"اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَيْكَ فَقْدَ نَبِيِّنَا وَ غَيْبَةَ وَلِيِّنَا..."}} از جمله آنان، [[امام علی]]، [[امام جواد]]، [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[امام باقر]] {{عم}} است<ref>با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۴.</ref>. عاشقان و منتظران مولا، دعای ندبه را هرصبح جمعه زمزمه می‌کنند. متن کامل این دعای ارزشمند در مفاتیح الجنان آمده است. علاوه بر دعای | ::::::بسیاری از [[امامان]]{{عم}} در قنوت [[نماز]] خود، از [[غیبت]] ولی، به پیشگاه [[خداوند]] شکایت می‌کردند و می‌فرمودند: {{عربی|"اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَيْكَ فَقْدَ نَبِيِّنَا وَ غَيْبَةَ وَلِيِّنَا..."}} از جمله آنان، [[امام علی]]، [[امام جواد]]، [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[امام باقر]] {{عم}} است<ref>با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۴.</ref>. عاشقان و [[منتظران]] مولا، [[دعای ندبه]] را هرصبح [[جمعه]] زمزمه می‌کنند. متن کامل این دعای ارزشمند در [[مفاتیح الجنان]] آمده است. علاوه بر [[دعای ندبه]]، یکی از زیارتنامه‌های [[سرداب]] مقدّس نیز "ندبه" نامیده می‌شود و آن [[زیارت]]، مشهور به "[[زیارت آل یاسین]]" است<ref>همان، ص ۱۶۷.</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۳۳۰.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن|۴. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛}} | {{جمع شدن|۴. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛}} | ||
[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]] | [[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]] | ||
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«ظاهر این است که این دعا از جانب [[امام صادق]] {{ع}} انشا شده است، همان گونه که [[علامه مجلسی|مرحوم مجلسی]] به آن حضرت نسبت می‌دهد. و اما اینکه در برخی از مصادر این گونه آمده که این دعا برای [[امام مهدی|صاحب الزمان]] است، ممکن است این گونه توجیه کنیم که: این | ::::::«ظاهر این است که این [[دعا]] از جانب [[امام صادق]] {{ع}} انشا شده است، همان گونه که [[علامه مجلسی|مرحوم مجلسی]] به آن حضرت نسبت می‌دهد. و اما اینکه در برخی از مصادر این گونه آمده که این [[دعا]] برای [[امام مهدی|صاحب الزمان]] است، ممکن است این گونه توجیه کنیم که: این [[دعا]]، دعایی است که برای وجود [[مقدس]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} انشا شده است نه اینکه این [[دعا]] از طرف آن حضرت انشا شده باشد. | ||
::::::هر چند برخی خواسته‌اند احتمال اول را به خاطر ناسازگاری برخی از مضامین | ::::::هر چند برخی خواسته‌اند احتمال اول را به خاطر ناسازگاری برخی از مضامین [[دعا]]، با صدور آن از جانب [[امام صادق]] {{ع}} مردود سازند، ولی برای اهل تحقیق روشن است که این اشکالات قابل توجیه است، زیرا نظیر چنین مضامینی در موارد دیگر از [[امام صادق]] {{ع}} و دیگر [[ائمه]] {{عم}} نیز [[نقل]] شده است<ref>منتخب الاثر، ص ۱۴۰</ref>. | ||
::::::و نیز احتمال دارد که بزوفری از پدرش [[حسین بن علی بن سفیان]] که از علما و راویان بزرگ قرن چهارم که هم عصر و زمان [[غیبت صغرا]] بوده نقل کرده و او هم به وسیله [[نواب اربعه]] از راه مکاتبه و توقیع با [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} در ارتباط بوده و این دعا را در کتاب خود آورده و سپس به دست فرزندش ابوجعفر بزوفری رسیده است»<ref>[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۹۳.</ref>. | ::::::و نیز احتمال دارد که بزوفری از پدرش [[حسین بن علی بن سفیان]] که از [[علما]] و [[راویان]] بزرگ قرن چهارم که هم عصر و زمان [[غیبت صغرا]] بوده [[نقل]] کرده و او هم به وسیله [[نواب اربعه]] از راه مکاتبه و [[توقیع]] با [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} در ارتباط بوده و این [[دعا]] را در کتاب خود آورده و سپس به دست فرزندش [[ابوجعفر]] بزوفری رسیده است»<ref>[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۹۳.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]] | [[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]] | ||
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]] | [[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]] | ||
[[رده:اتمام لینک داخلی]] | |||
نسخهٔ ۹ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۲۳
| دعای ندبه از کدامین امام است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / عصر غیبت کبری |
| مدخل اصلی | دعای ندبه |
| مدخل وابسته | ؟ |
دعای ندبه از کدامین امام است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- دعای ندبه چه تناسبی با امام زمان دارد؟
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «فرهنگنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
- «گرچه موضوع و مناسبت آن استغاثه به حضرت مهدی(ع) است، لکن حاوی فضایل اهل بیت(ع) و ماجرای مظلومیت خاندان رسالت و ذکر جایگاه حضرت امیر و فضایل اوست. در سلسلۀ پیامبران به حضرت رسول می‌رسد و ماجرای مودّت اهل بیت به عنوان اجر رسالت و حادثۀ غدیر و نصب امیر مؤمنان(ع) به امامت و ولایت و اشاره به حدیث غدیر، حدیث منزلت، حدیث مدینة العلم، موضوع وصایت و اخوّت آن حضرت با پیامبر و اینکه او ساقی کوثر است و شیعیانش رستگارند و اینکه پس از پیامبر، دورۀ "قتال بر تأویل" بود و وی با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگید و سران کفر و شرک و نفاق را درهم کوبید و در دل آنان کینه‌های بدر و خیبر و حنین را نهاد و سرانجام به دست شقی‌ترین فرد به شهادت رسید. سپس اشاره به قضایای پس از پیامبر و دشمنی قریش با او و کنار زدنش از خلافت و آواره ساختن فرزندانش و مظلومیت‌های خاندان رسالت دارد. در بخش مربوط به امام زمان نیز از انتقام‌گیری او از خون‌های به ناحق ریختۀ اهل بیت و احیاگری او نسبت به دین خدا و اعادۀ شکوه مکتب و قبله و نبرد با بدعت‌ها و تحریف‌ها و تجدید عدالت علوی سخن به میان می‌آید. دعای ندبه را می‌توان منشور خط علوی و مظلومیت شیعه دانست که به فلسفۀ غیبت امام زمان(ع) و اعتقاد به ظهور منجی و احیای کتاب و سنّت گره می‌خورد.[۱]
- بیگمان یکی از احساسات اصیل و حقیقی انسان که ریشه در فطرت او دارد، توجّه به نیایش و ارتباط با مبدأ آفرینش و جهان غیب و آفریدگار هستی است[۲]..
- از جمله دعاهای مشهور که مستحب است در چهار عید "عید فطر، عید قربان، عید غدیر و روز جمعه" خوانده شود، "دعای ندبه" است. همواره بسیاری از مؤمنان، مشتاقان و منتظران ظهور دولت حق و حکومت جهانی اسلام و ارادتمندان حضرت ولی عصر(ع) خواندن آن را شعار خود قرار داده و در مناسبتها و فرصتهای معین، به وسیله آن، با آن رهبر پنهان از نظر، به نجوا میپردازند[۳]..
- ندبه، به معنای فراخوانی و نیز گریه و ناله است. این دعای شریف، مشتمل بر استغاثه و استمداد از حضرت ولی عصر(ع) و تأسّف بر غیبت و گریه از فراق آن بزرگوار است؛ از اینرو به این نام شهرت یافته است[۴]..
- گروهی از دانشمندان شیعه سند این دعای گرانقدر را معتبر شمردهاند.
- علامه مجلسی؛ گفته است: اما دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقّه و تأسف بر غیبت حضرت قائم(ع)، به سند معتبر از حضرت صادق(ع) نقل شده است[۵][۶]..
- سید ابن طاووس حلی در کتاب اقبال الاعمال و کتاب مصباح الزائر و نیز شیخ محمد مشهدی حائری در کتاب مزار خود این دعای شریف را آوردهاند. همچنین در مزار قدیم که ظاهراً از نگاشتههای قطب راوندی است، این دعا نقل شده است. روشن است این شخصیتهای گرانقدر و حدیثشناس، دعای غیر معتبر را در کتابهای خود نقل نمیکنند. خواندن این دعا خواص زیادی دارد؛ از جمله در هر مکان و موضع که با حضور قلب و اخلاص کامل خوانده شود و ملتف مضامین عالی و عبارات و اشارات آن باشد، نتیجه آن، توجه و التفات مخصوص حضرت مهدی(ع) در آن مکان و محل، بلکه حضور به هم رساندن آن حضرت در آن مجلس است؛ چنان که در بعضی مواضع و موارد اتفاق افتاده است[۷][۸]..
- این دعا از چهار فراز تشکیل شده است که با یکدیگر مرتبط بوده و در مجموع، یک منظومه منظم و منسجم را سامان داده است[۹]:
- فراز اول: حمد و صلوات: این دعا با حمد و ستایش پروردگار و درود بر پیامبر گرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) آغاز می‌شود. ستایش، مخصوص پروردگار جهانیان است و درود و سلام مخصوص خداوند سبحانه و تعالی بر آقای ما، پیامبرش و خاندان او باد[۱۰]..
- فراز دوم: ثنای بر قضاء: این فراز که با حمد و ثنای دوباره بر جریان قضای الهی نسبت به اولیایش شروع می‌شود، در واقع دربردارنده همه دعا به نحو اجمال است که با عباراتی مختصر، مضامین بعدی دعا را مورد اشاره قرار می‌دهد: بارخدایا! ستایش فقط تو را سزا است بر آن قضا و قدری که درباره اولیا و نمایندگانت جاری شد ... و آنان را سبب دستآویزی به سویت و وسیلهای برای خشنودی محضت قرار دادی[۱۱]..
- فراز سوم: تاریخ، از آغاز تا تکامل در سومین فراز از این دعای شریف، ماجرای تفصیلی قضا و حکم الهی درباره اولیایش بررسی می‌شود که در آن، نقطه شروع تاریخ بشریت و تحوّلات اساسی و در نهایت، سیر تکاملی آن به سوی عصر حاکمیت حضرت بقیة اللّه(ع) که اوج تقرّب جامعهای بشری به خدای متعال و هدف نهایی از خلقت است، مورد توجه واقع می‌شود. این فراز با عبارت " فَبَعْضٌ أَسْكَنْتَهُ جَنَّتَك " آغاز و با جمله " وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمِين " به پایان می‌رسد[۱۲]..
- فراز چهارم: استغاثه و طلب: استغاثه به درگاه حضرت حق، آخرین فراز از دعای ندبه را به خود اختصاص می‌دهد: خدایا! تویی تنها برطرفکننده گرفتاریها و سختیها ....
- لازم به یادآوری است از آنجایی که برخی در این دعا و سند آن پرسش‌هایی را مطرح کردهاند در پاسخ کتابهای فراوانی نگاشته شده که برخی بدین قرارند: فروغ ولایت در دعای ندبه، اثر لطف‌الله صافی گلپایگانی، موعودشناسی و پاسخ به شبهات اثر علی اصغر رضوانی، با دعای ندبه در پگاه جمعه، اثر علی اکبر مهدی‌پور»[۱۳].
پاسخ‌های دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:
| ۱. حجت الاسلام و المسلمین محدثی؛ |
|---|
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ |
|---|
|
| ۳. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
| ۴. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛ |
|---|
|
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۹.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص ۴۹۱
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، فروغ ولایت در دعای ندبه، پیشگفتار
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۲۹ - ۲۳۱.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۵۹.
- ↑ رحیمی، عباس، امید فردا، ص:۶۹.
- ↑ با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۰.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۳۵۳.
- ↑ با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۴.
- ↑ همان، ص ۱۶۷.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۳۳۰.
- ↑ منتخب الاثر، ص ۱۴۰
- ↑ موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳.