حفظ: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حفظ در قرآن]] - [[حفظ در | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حفظ در قرآن]] - [[حفظ در فقه اسلامی]] - [[حفظ در فقه سیاسی]] </div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
==معناشناسی حفظ== | ==معناشناسی حفظ== | ||
===معنای لغوی=== | ===معنای لغوی=== | ||
مراعات کردن چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.</ref>، حفاظت کردن، [[مراقبت]]، نگهبانی، غفلت نکردن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.</ref>. | |||
{{متن قرآن|هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا}}<ref>«و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.</ref>. | |||
===معنای اصطلاحی=== | ===معنای اصطلاحی=== | ||
مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد: | |||
#[[قوه]] حافظه که هیأتی [[نفسانی]] است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛ | #[[قوه]] حافظه که هیأتی [[نفسانی]] است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛ | ||
#حفظ کردن چیزی در [[ذهن]] به معنای ضد [[فراموشی]]؛ | #حفظ کردن چیزی در [[ذهن]] به معنای ضد [[فراموشی]]؛ | ||
#کاربرد و کارکرد این [[قوه]] که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.</ref>. | #کاربرد و کارکرد این [[قوه]] که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است<ref>احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.</ref>. | ||
از جمله مواردی که در [[آیات قرآنی]] وارد شده است، حفظ [[مال]] {{متن قرآن|وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ}}<ref>«و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.</ref>، یعنی [[مراقبت]] از تلف، [[حفظ امانت]] {{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ}}<ref>«و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.</ref>، خیانت نکردن، حفظ [[صلات]] {{متن قرآن|حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى}}<ref>«بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.</ref>. جلوگیری از فوت [[نماز]]...<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.</ref>؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۴-۲۳۵.</ref> | |||
==حفظ در قرآن== | ==حفظ در قرآن== | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
#[[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{فضیلت}} | {{فضیلت}} | ||
[[رده: مدخل]] | [[رده: مدخل]] | ||
[[رده: حفظ]] | [[رده: حفظ]] | ||
نسخهٔ ۲۲ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۱۴
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
معناشناسی حفظ
معنای لغوی
مراعات کردن چیزی[۱]، حفاظت کردن، مراقبت، نگهبانی، غفلت نکردن[۲].
﴿هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا﴾[۳].
معنای اصطلاحی
مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد:
- قوه حافظه که هیأتی نفسانی است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛
- حفظ کردن چیزی در ذهن به معنای ضد فراموشی؛
- کاربرد و کارکرد این قوه که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است[۴].
از جمله مواردی که در آیات قرآنی وارد شده است، حفظ مال ﴿وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ﴾[۵]، یعنی مراقبت از تلف، حفظ امانت ﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ﴾[۶]، خیانت نکردن، حفظ صلات ﴿حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى﴾[۷]. جلوگیری از فوت نماز...[۸]؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.[۹]
حفظ در قرآن
آیه حفظ
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.
- ↑ «و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.
- ↑ احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.
- ↑ «و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.
- ↑ «و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.
- ↑ «بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۴-۲۳۵.