نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Wasity(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۷ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۷ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۷ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۷ توسط Wasity(بحث | مشارکتها)
انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
جعفر بن ابی دلف میگوید: شنیدم حضرتامام رضا (ع) میفرمود: همانا امام بعد از من پسرم علی است، امر او امر من، گفتهاش گفته من و اطاعتش اطاعت از من است و امام بعد از او، پسرش حسن است، امر او امر پدرش، و گفته او گفته پدرش و اطاعت او اطاعت از پدرش میباشد. سپس ساکت شد. عرض کردم: ای فرزندرسول خدا! امام بعد از حسن (ع) کیست؟ پس آن حضرت به شدّت گریست، سپس فرمود: البتّه بعد از حسن پسرش آنکه قائم به حق و مورد انتظار است، میباشد. گفتم: ای فرزندرسول خدا (ص) چرا قائم نامیده شده است؟ فرمود: چونکه او به پا خیزد، پس از آنکه یادش مرده باشد و بیشتر معتقدان به امامتش برگشته باشند. گفتم: چرا منتظر نامیده شده است؟ فرمود: زیرا او را غیبتی است که روزهای بسیار و مدّتی طولانی دارد، پس مخلصانمنتظر خروجش باشند و اهل تردید انکارش کنند، و جاهلان یاد او را به استهزا گیرند، و وقتگذاران در آن دروغگو شوند، و عجلهکنندگان در آن هلاک گردند، و تسلیمشوندگان در آن نجات یابند[۱]
کسی از امام صادق (ع) پرسید: چه میگویید درباره شخصی که دارای ولایتپیشوایان است و انتظارظهورحضرتحق را میکشد و در این حال از دنیا میرود؟ امام(ع) در پاسخ فرمود: او همانند کسی است که با رهبر این انقلاب در خیمه او (ستاد ارتش او) بوده باشد -سپس اندکی سکوت کرد- و فرمود: مانند کسی است که با پیامبر اکرم (ص) در مبارزاتش همراه بوده است[۲]
فیض بن مختار از امام صادق (ع) روایت کند که فرمود: هرکس از شما بمیرد، در حالیکه منتظر این امر (ظهور مهدی) باشد، همانند کسی است که با حضرت قائم (ع) در خیمهاش بوده باشد. سپس چند لحظهای درنگ کرده و آنگاه فرمود: نه، بلکه مانند کسی است که در خدمت آن حضرتشمشیر بزند. سپس فرمود: نه به خدا، همچون کسی است که در رکاب رسول خدا (ص) شهید شده باشد[۳]
«در باب ارزشانتظار، روایات فراوانی وارد شده است. در تجلیل از مقاممنتظران، همین بس که انتظار آنان، هم سنگ شهادت و به خون طپیدن در راه خدا یاد شده است: "الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّه"[۶] و نیز منتظرانظهور چنان ارجمند خوانده شدهاند که مردن در حال انتظار را همانند حضور در رکاب مقدسقائم(ع) شمرده است: " مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ عَلَى هَذَا الْأَمْرِ مُنْتَظِراً لَهُ كَانَ كَمَنْ كَانَ فِي فُسْطَاطِ الْقَائِمِ(ع)"[۷] و یا همانند مجاهدانی که در محضر رسول خدا(ص) شمشیر زدن و با دشمنان پیکار کردند یکسان شمرده شده است: "الْمُنْتَظِرُ الثَّانِيَ عَشَرَ مِنْهُمْ كَالشَّاهِرِ سَيْفَهُ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ (ص) يَذُبُّ عَنْهُ "[۸] و... این گونه توصیفات و امثال آن، همه بیانگر اهمیت مسأله انتظارظهورامام عصر(ع) و ارجمندی مقاممنتظران واقعی آن حضرت است»[۹].
«در یک بررسی کوتاه، روایاتی که سخن از انتظار گفتهاند، به دو دسته تقسیم میشود:
انتظار فرج به معنای عامّ: در این معنا، آموزههای دینی بر آن است تا افزون بر بیان فضیلت "گشایش عمومی" و امید به آینده، و شوقانسانها به این عرصه، نومیدی را نیز مورد نکوهش قرار داده است. اهتمام آموزههای اسلامی در بیان معنای عام انتظار و امید، تا بدان اندازه بوده که از آن با بلندترین عنوانها یاد نموده، ارزشهای شگفت آوری برای آن ذکر کرده است برخی از این عنوانها بدین قرار است.
برترینعبادت: برخی عبادتها بر برخی دیگر برتری دارد؛ از این رو انجام آن، افزون بر آن، که مورد تأکید آموزههای دینی است، از پاداش افزون تری نیز برخوردار است و نقش آن، در سازندگیانسان بیشتر است. رسول گرامی اسلام پس از آن که انتظار فرج را در زمرۂ عبادتهای خداوند دانسته است، آن را یکی از برترین عبادتها برشمرده، میفرماید: «" أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ"»[۱۲].
برترین کارها: گاهی آن را برترین کارهای امتپیامبر خاتم(ص) به معرفی میکند. رسول گرامی اسلام(ص) در اینباره میفرماید: «" أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"»[۱۳].
انتظار فرج به معنای خاص: در این معنا، انتظار به معنای چشم به راه بودن ایندهای با همه ویژگیهای یک جامعه، مورد خشنودی خداوند، که یگانه مصداق آن دوران حاکمیت آخرین ذخير الهی وجود ارزشمند حضرت ولی عصر(ع) است.
برخی سخنان معصومان(ع) ما در این باره این گونه است: امام باقر(ع) - آنگاه که دین مورد خشنودی خداوند را تعریف میکند - پس از شمردن اموری میفرماید: «" ... وَ اَلتَّسْلِيمُ لِأَمْرِنَا وَ اَلْوَرَعُ وَ اَلتَّوَاضُعُ وَ اِنْتِظَارُ قَائِمِنَا ... "»[۱۶]امام صادق(ع) فرمود: «" ... عَلَيْكُمْ بِالتَّسْلِيمِ وَ اَلرَّدِّ إِلَيْنَا وَ اِنْتِظَارِ أَمْرِنَا وَ أَمْرِكُمْ وَ فَرَجِنَا وَ فَرَجِكُمْ ... "»[۱۷] از روایاتانتظارظهورحضرت مهدی (ع) به دست میآید انتظارظهورحضرت مهدی (ع) نه فقط راه رسیدن به جامعهموعود است؛ که خود نیز موضوعیت دارد؛ بدان معنا که اگر کسی در انتظارراستین به سر برد، تفاوتی ندارد که به مورد انتظار خویش دست یابد، یا دست نیابد. در این باره شخصی از امام صادق(ع) پرسید: "چه میفرمایید درباره کسی که دارای ولایتپیشوایان است و انتظارظهورحکومتحق را میکشد و در این حال از دنیا میرود؟ حضرت (ع) در پاسخ فرمود: او همانند کسی است که با حضرت قائم(ع) در خیمه او باشد. سپس کمی سکوت کرد و فرمود: مانند کسی است که با پیامبر اسلام(ص) در مبارزاتش همراه بوده است"[۱۸]»[۱۹][۲۰].
در روایت دیگری، مجلسی از امام صادق (ع) چنین نقل میکند: هر کس از شما بمیرد در حالی که منتظر این امر باشد، همانند کسی است که با حضرت قائم (ع) در خیمهاش بوده باشد. سپس حضرت چند لحظهای درنگ کرد و آن گاه فرمود: نه، بلکه مانند کسی است که در خدمت آن حضرتشمشیر بزند. سپس فرمود: نه، به خدا همچون کسی است که در پیشگاه رسول خدا میشهید شده باشد[۳۵]»[۳۶].