بنی عقبة بن سکون
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
نسب بنی عقبه
این طایفه در شمار اعراب قحطانی[۱] و از شاخه‌های بنی اشرس بن کنده‌اند که نسب از عقبة بن سکون بن اشرس بن کندة بن عفیر می‌‌برند.[۲] عقبة بن سکون از همسرش سهلة بنت أفصی بن دعمیّ بن جدیلة بن اسد از قبیله بنی ربیعة بن نزار،[۳] دارای پسرانی به نام‌های ثعلبه و عیّاض شد.[۴] از عیّاض، عباد و ندیّه و از ندیة بن عیاض، سبره، سلیم و صفیّ معروف به «قادح النار»[۵] متولد شدند ضمن این که از ثعلبة بن عقبه - پسر دیگر عقبة سکون - هم، بکر و معاویه زاده شدند[۶] و بدین ترتیب، بر پایه این فرزندان و دیگر فرزندان عقبة بن سکون، طایفه بزرگ «بنی عقبة بن سکون» شکل گرفت. از این طایفه، شعب بسیاری متفرع شده است که از جمله مهمترین آنها می‌‌توان به اسامی طوایفی چون بریح بن معاویه،[۷] تدول بن عامر،[۸] تراغم بن معاویه،[۹] زمان بن معاویه،[۱۰] زنکبیل بن عامر[۱۱] و عباد بن عیاض[۱۲] اشاره کرد. بنی غفیله،[۱۳]بنی مالک بن مالک بن تدول بن حارث،[۱۴] ملکان بن عباد بن عیاض،[۱۵] بنی بکره،[۱۶] بنی ثعلبه،[۱۷] بنی جلس که به لخم پیوستند[۱۸] و نیز بنی شقیص (حارث) بن سیار بن شجاع بن عوف بن تراغم[۱۹] که به بنی عامر الاجدر - از شاخه‌های بنی‌کلب - پیوستند و نسب از آنها گرفتند[۲۰] هم، از دیگر شاخه‌ها و طوایف بنی عقبة بن سکون برشمرده شده‌اند.[۲۱]
منازل و مساکن این طایفه
مردم طایفه بنی عقبة بن سکون اصالتی یمنی داشتند. به نظر می‌‌رسد آنان نیز بمانند دیگر طوایف کنده، نخست در منطقه حضرموت یمن[۲۲] و در قسمت مرکزی آن و در شمال غربی دره حضرموت، در کنار قبیله بنی صدف - از تیره‌های قبیله کِنده - و شاخه‌هایی از قبایل حِمیَر و همدان سکونت داشتند.[۲۳] گزارشی هم، از سکونت جمعی از مردم بنی ثعلبة بن عقبه در یمامه در دست است.[۲۴] پس از پذیرش اسلام و در پی فتوحات اسلامی، علاوه بر یمن، بسیاری از آنان به عراق و شام مهاجرت کردند. عراق و به‌ویژه کوفه، وطن جمعی از مردم بنی عقبة بن سکون از جمله شمار اندکی از بنی زمان بن معاویه[۲۵] و نیز جمع زیادی از سایر طوایف بنی عقبة بن سکون[۲۶] از جمله بنی عباد بن عیاض[۲۷] و بنی بریح بن معاویه[۲۸] بود. بنی بریح در این شهر، مسجدی مختص خود داشتند که نشان از جمعیت قابل توجه آنان در این شهر دارد.[۲۹] بصره را هم از موطن اسلامی برخی دیگر از مردم این قوم گفته‌اند.[۳۰] بلاد جزیره نیز از دیگر مناطق عراق بود که منزل و مأوای جمع زیادی از مردم بنی سکون از جمله بنی زمّان بن معاویه[۳۱] و بنی تراغم[۳۲] قرار گرفت. شام،[۳۳] به‌ویژه حمص[۳۴] و دمشق[۳۵] هم، از دیگر سکونتگاه‌های این قوم از جمله تیره بنی تراغم بود. لاذقیه هم از دیگر مساکنی بود که مردمانی از بنی بکره را در خود جای داده بود.[۳۶] به علاوه این که جمع زیادی از بنی عیاض بن عقبة بن سکون، اردن را منزل و مأوای خود قرار داده بودند.[۳۷] همچنین، به نظر می‌‌رسد جمع زیادی از مردم بنی عقبه هم در عمان ساکن بودند.[۳۸] از مصر[۳۹] و اندلس[۴۰] نیز، در شمار مواطن برخی از مردم این قوم یاد شده است. برخی مصادر هم، از سکونت جمعی از مردم بنی تراغم در بلاد عجم خبر داده‌اند.[۴۱].[۴۲]
منابع
حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۶۴؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۷۹۶.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۵؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۶۴؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۷۹۶. نیز ر.ک: نویری، نهایه الارب فی فنون الادب، ج۲، ص۳۰۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۲.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۲.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۲.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۳.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴. نیز ر.ک: ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۲، ص۱۴۵.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴. نیز ر.ک: سمعانی، الانساب، ج۳، ص۳۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۸۳.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴. برخی نام این طایفه را «بنی رمّان بن معاویه» گفته‌اند. (دار قطنی، المؤتلف و المختلف، ج۲، ص۱۱۲۳؛ سمعانی، الانساب، ج۶، ص۱۶۵؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۳۶)
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۲. نیز ر.ک: دار قطنی، المؤتلف و المختلف، ج۴، ص۲۱۷۹؛ سمعانی، الانساب، ج۱۲، ص۴۲۷.
- ↑ سمعانی، الانساب، ج۱۰، ص۶۸.
- ↑ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۳، ص۱۵۴.
- ↑ ابن حبیب بغدادی، مختلف القبائل و مؤتلفها، ج۱، ص۸۷؛ ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۷، ص۲۸۹؛ زبیدی، تاج العروس، ج۱۳، ص۶۵۲.
- ↑ بنی بکره در واقع همان بنو ثعلبة بن عقبة بن سکون بن أشرس بن کنده هستند.از آنجا که همسر ثعلبة بن عقبه زنی از قبیله بنی وائل به نام بکرة بنت وائل (خواهر بکر بن وائل) بود، از این رو فرزندانش به نام او بنی بکره خوانده می‌‌شدند. (قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۱، ص۱۷۹؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۹۹.)
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۳۱.
- ↑ ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۲، ص۴۹۶؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۳۰۳؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۲۸۷؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۰۶.
- ↑ ابن کلبی (م ۲۰۴) از او با نام و نسب سقیص (حارث) بن سوار بن شجاع بن عوف بن تراغم یاد کرده است. (هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۵)
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۵؛ بکری، معجم ما استعجم، ج۱، ص۵۶ - ۵۷.
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
- ↑ ر.ک: ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۲، ص۶۴۲؛ زبیدی، تاج العروس، ج۱۶، ص۷۴؛ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۶۱ و ج۳، ص۱۵۴ و ج۱، ص۲۶۱.
- ↑ حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۸۵ - ۸۸.
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۶۱.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۳، ص۴۵.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۲.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴؛ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۴۸.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ ر.ک: هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۴.
- ↑ ر.ک: بخاری، التاریخ الکبیر، ج۴، ص۷۱؛ ابن حبان، مشاهیر علماء الامصار، ص۸۸؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۳۳.
- ↑ ر.ک: ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۲، ص۶۴۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۸۳؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۶، ص۵۱۱.
- ↑ ر.ک: ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۴، ص۳۶۰.
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۳۱.
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۳، ص۱۵۴.
- ↑ ر.ک: هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۹۳ - ۱۹۴.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۵۶۲؛ بامطرف، الجامع (جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۳۱.
- ↑ ر.ک: ابن فرضی، تاریخ علماء الاندلس، ج۲، ص۲۴۵.
- ↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۲۵۰.
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.