زیارت جامعه کبیره چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
| زیارت جامعه کبیره چه ابعادی دارد؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / زیارت امام مهدی |
| مدخل اصلی | زیارت جامعه کبیره |
زیارت جامعه کبیره چه ابعادی دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «فرهنگنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
- «ناحیه، در لغت به معنای جانب و جمع آن "نواحی" است. و در غیبت صغرا از حضرت مهدی(ع) به آن تعبیر شده است[۱]. گاهی نیز از آن حضرت و نایب خاص او با تعبیر ناحیه یاد شده است. گویا این اصطلاح همانند برخی از القاب حضرت مهدی(ع)، برای کنایه از آن حضرت به کار رفته و بیشتر موارد به جهت تقیه مورد استفاده قرار گرفته است. این کلمه، بیشتر در کلام کسانی که به آن حضرت توقیع نوشته و پاسخ دریافت کردهاند، ذکر شده است؛ اگرچه در برخی بیانات نورانی حضرت مهدی(ع) نیز این کلمه استعمال شده است[۲].
- ابو الحسن اربلی، آن را رمزی بین شیعیان و آن حضرت و اطرافیان نزدیک او یاد کرده، مینویسد: "... و آن حضرت، ملقب است به حجّت و قائم و مهدی و خلف صالح و صاحب الزمان و صاحب، و شیعه از آن حضرت در دوران غیبت صغرا به ناحیه مقدسه تعبیر میکرده و این رمزی بود که شیعیان، آن حضرت را با آن میشناختند"[۳].
- اما زیارت ناحیه مقدسه زیارتنامهای است که به امام زمان (ع) نسبت داده شده است. مضامین بلند و نیز تأیید برخی از علمای شیعه، این نسبت را تقویت می‌کند[۴]. اگرچه برخی نیز به انتساب آن به حضرت ولی عصر(ع) تردید کرده، آن را از نگارشهای سید مرتضی دانستهاند[۵]. ممکن است گفته شود اصل زیارت از حضرت مهدی(ع) نقل شده است؛ اما سید مرتضی بخشهایی را به تناسب به آن افزوده است[۶].
- متن زیارت، خطاب به سید الشهدا(ع) و شهدای کربلا است و نام یکایک آنان، بیشتر با ذکر اوصاف و خصوصیاتشان و نیز اسامی قاتلان آن شهدا در آن آمده است.
- آغاز زیارت، این گونه است: " السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَوَّلَ قَتِيلٍ مِنْ نَسْلِ خَيْرِ سَلِيلٍ"
- زیارت ناحیه، عملکرد ستمگرانه بنی امیه را به گونهای بازگو کرده که تمام مردم دنیا متوجه میشوند که در کربلا چه جرم و جنایت بزرگی، به فرزندان پیامبر اکرم(ص) واقع شده است. هیچ زیارتی، عمق فاجعه کربلا را همانند زیارت ناحیه بیان نکرده است.
- یکی از مواردی که این حادثه وحشتناک را تبیین میکنند، این جملات تأثرانگیز است: "اگر روزگار، تولّد مرا به تأخیر انداخت و مرا از یاری تو محروم گرداند و با محاربان تو به محاربه نپرداختم و با دشمنان تو به ستیز نایستادم، اکنون صبح و شام برای تو شیون میکنم و به جای اشک، خون میگریم".
- زیارت ناحیه مقدسه، همانند زیارت عاشورا برای روز عاشورا وارد شده است و در غیر عاشورا نیز خوانده می‌شود.
- در این باره، شیخ مفید - نخستین ناقل زیارت ناحیه- و شیخ محمد بن مشهدی گفتهاند: "زیارت ناحیه مقدسه، مخصوص روز عاشورا است"؛ ولی بزرگان دیگر نظیر سید مرتضی، سید بن طاووس و علامه مجلسی، این زیارت را مطلقه دانستهاند[۷]؛ یعنی، هر زمان دیگر نیز می‌توان آن را قرائت کرد»[۸].
پاسخ‌های دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:
| ۱. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر. ک: طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۱۰
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۵۲۰، ح ۴۹
- ↑ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۵۱۹
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۸
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۱، ح ۳۸: "و الظّاهر انّه من تألیف السّید المرتضی"
- ↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۱، ح ۳۸
- ↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۸، ح ۹
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۵۲ - ۲۵۴.
- ↑ سلام موعود، دکتر سنگری، ص ۵.
- ↑ فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، ص ۲۲۷.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۹۰.