خراسان در معارف مهدویت

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث خراسان است. "خراسان" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

خراسان در تاریخ اسلامی - خراسان در معارف مهدویت

مقدمه

در روایات مهدوی، از خراسان نیکو یاد شده است. امیر مؤمنان علی (ع) می‌فرماید: پیامبر (ص) فرمود: "... در خراسان گنج‌هایی است که از جنس طلا و نقره نیست، بلکه مردانی هستند که عقیده به خدا و رسولش، آنان را در کنار هم‌دیگر گرد خواهد آورد"^[۱]. شاید مقصود این است که آنان در اعتقاد راستین به خدا و رسولش مشترک‌اند، یا این‌که همه را خداوند در یک روز در مکه گرد خواهد آورد. در برخی روایات سخن از پرچم‌های خراسان و درفش‌های سیاه از خراسان هم آمده است^[۲]^[۳].

خراسان در فرهنگنامه آخرالزمان

خراسان به منطقه‌ای وسیع گفته می‌‌شده که در جهان کنونی میان کشور ایران، افغانستان، واقع است و قسمت‌هایی از ترکمنستان و ازبکستان را نیز شامل می‌‌شده است. اما آنچه که اکنون به این نام باقی مانده است استان خراسان در ایران است. در روایات آخرالزمان درباره خراسان بسیار یاد شده است و این منطقه را نقطه شروع قیام‌های متعددی دانسته‌اند. روایاتی درباره قیام با پرچم‌های سیاه از خراسان نقل شده که مربوط به آخرالزمان و آستانه ظهور حضرت مهدی(ع) است ولی در این میان روایاتی نیز هست که هیچ ارتباطی با قیام حضرت مهدی(ع) ندارد، بلکه خبر از شورش ابومسلم خراسانی می‌‌دهد که از خراسان به پا می‌‌خیزد و سلطنت هزار ماهه بنی‌امیه^[۴] را در هم می‌‌پیچد و گروهی به اشتباه این دو دسته احادیث را جزو روایاتی آورده‌اند که درباره حوادث آخرالزمان است. ابومسلم به هیچ وجه مورد تأیید ائمه(ع) نبود، اما در میان قیام‌کنندگان از خراسان در آخرالزمان گروهی را ائمه مورد تأیید قرار داده‌اند و امر کرده‌اند که به سوی ایشان شتافته و با آنان بیعت کنیم و به همراه ایشان به لشکر حضرت مهدی(ع) بپیوندیم.امیرالمؤمنین(ع) در حدیثی از یاران حضرت یاد می‌‌نماید و در آن حدیث می‌‌فرماید: در خراسان گنج‌هایی است که از جنس طلا و نقره نیستند بلکه مردانی هستند که خدا و رسول او، آنان را کنار هم جمع خواهند کرد. (شاید اشاره به یک‌رنگی آنان در ایمان به خدا و رسول باشد و شاید اشاره به جمع شدن آنان گرد هم در آخرالزمان به صورت معجزه‌آسا باشد)^[۵].
شخصی به نام معروف از امام باقر(ع) روایت می‌‌کند که هرگاه ما خدمت حضرت مشرف می‌‌شدیم، ایشان از خراسان و سجستان^[۶] یاد می‌‌نمود و گویا با این سخن خود اراده داشتند که به ما بشارتی بدهند^[۷]. امام صادق(ع) در حدیثی فرمود: اهل خراسان در نزد ما بزرگند...^[۸]^[۹].

پرسش مستقیم

آیا به اهتزاز درآمدن پرچم‌های سیاه از خراسان از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۴؛ ملاحم ابن طاووس، ص ۱۴۷.
↑ ملاحم ابن طاووس، ص ۴۳ و ۵۸.
↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۲۹۲.
↑ در تفسیر ﴿لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ﴾ (شب قدر از هزار ماه بهتر است [سوره قدر، آیه ۳.]) آمده که حکومت بنی‌امیه هزار ماه به طول خواهد انجامید و این از معجزات قرآن کریم است.
↑ ملاحم: ص ۱۴۷.
↑ سجستان نام بخشی از نواحی شرق ایران و قسمتی از مناطق غربی افغانستان است که شامل منطقه‌ای از سیستان کنونی می‌‌باشد. سجستان را معرب سیستان دانسته‌اند. [دهخدا]
↑ سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۹۴.
↑ سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۹۵ و بحارالانوار، ج ۶۰، ص ۲۱۴.
↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۳۰.

[1] بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۴؛ ملاحم ابن طاووس، ص ۱۴۷.

[2] ملاحم ابن طاووس، ص ۴۳ و ۵۸.

[3] تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۲۹۲.

[4] در تفسیر ﴿لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ﴾ (شب قدر از هزار ماه بهتر است [سوره قدر، آیه ۳.]) آمده که حکومت بنی‌امیه هزار ماه به طول خواهد انجامید و این از معجزات قرآن کریم است.

[5] ملاحم: ص ۱۴۷.

[6] سجستان نام بخشی از نواحی شرق ایران و قسمتی از مناطق غربی افغانستان است که شامل منطقه‌ای از سیستان کنونی می‌‌باشد. سجستان را معرب سیستان دانسته‌اند. [دهخدا]

[7] سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۹۴.

[8] سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۹۵ و بحارالانوار، ج ۶۰، ص ۲۱۴.

[9] حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۳۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]