الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده
امام هادی (ع) پیشوای دهم مسلمانان، در نیمه ماه ذی حجه سال ۲۱۲ هجری در یکی از روستاهای اطراف مدینه متولد شد. پدر ایشان امام جواد (ع) و نام مادر آن حضرت «سمانه مغربیه» بوده است. از القاب آن حضرت: الناصح، هادی، النقی، المرتضی، ابن الرضا و معروفترین کنیه آن حضرت "ابوالحسن ثالث" است. امام هادی (ع) تنها یک همسر به نام سلیل داشت و چهار پسر به نامهای حسن، حسین، محمد و جعفر و یک دختر به نام عایشه داشتهاند.
امام هادی (ع) هشت ساله بود که پدرش امام جواد (ع) به شهادت رسید و ایشان امامت شیعه را عهدهدار شد و ۳۳ سال، امامت کرد. امامت امام هادی (ع) در محیطی خفقان بار و تاریک و در وضعی بسیار دشوار شروع شد. متوکل، یکی از خلفای عبّاسی بود که در دوره امامت حضرت خلافت میکرد. این شخص خبیثترین، ستمگرترین و سرسختترین دشمن اهل بیت (ع) بود. بحرانهای سیاسی در هئیت حاکمه و انقلابها و شورشهای علویان و سایر مردم باعث شد خلفا نسبت به پیشوایان شیعه حسّاسیت بیشتری نشان دهند.
عبّاسیان در مقابل امام دو موضع متفاوت اتخاذ نموده بودند: تشکیل مناظرات علمی؛ جلب امام و زیر نظر گرفتن او. امام نیز این مواضع را اتخاذ فرمودند: پاسخ به شبهات و آگاه ساختن امّت؛ نظارت بر پایگاههای مردمی و پشتیبانی از آنها و توجّه به قیامهای علویان؛ تربیت شاگردانی همچون علی بن جعفر، شاعر و و ادیب معروف ابن سکیّت، حضرت عبدالعظیم حسنی. امام هادی(ع) در عرصه سیاسی اقدامات مؤثری انجام داد که برخی از آنها بدین شرحاند: مخالفت با مشروعیت حکومت خلفا؛ نهی از یاری رساندن به حکومت.
امام با وجود اختناق شدید خلافت عباسی در دوران امامتش توانست شاگردان بسیاری را تربیت کند. شیخ طوسی در رجال خود نام ۱۸۵ نفر از اصحاب ایشان را نقل میکند که اشخاصی چون فضل بن شاذان، عثمان بن سعید عمری، علی بن مهزیار، حسین بن سعید اهوازی و عبد العظیم بن عبدالله حسنی از شمار ایشان است. مجموعهای از ادعیه و زیارات نیز از امام باقی مانده است. مانند: زیارت غدیریه و زیارت جامعه کبیره.
معتمد عباسی در اثر سخنچینیها و گزارشهای دروغ بدخواهان، تصمیم گرفت امام هادی (ع) را از میان بردارد. از این رو به وسیله زهر، امام را مسموم و شهید کرد. شهادت امام حدود ۴۲ سالگی در ۳ رجب سال ۲۵۴ هجری بود. قبر آن حضرت در سامرا (از شهرهای عراق) است.