عقل در معارف مهدویت
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- مدخل‌های وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عقل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- "عقل" قوه‌ای است در نفس انسان که به وسیله آن، حُسن و قُبح و کمال و نقصان و خیر و شر را تمیز می‌دهد. در روایات است که به برکت ظهور حضرت مهدی (ع) عقل‌ها کامل می‌شود. امام باقر (ع) فرمود: "وقتی قائم ظهور کند بر سر بندگان دست می‌کشد و به سبب آن، عقل آن‌ها کامل می‌گردد."[۱][۲].
عقل در فرهنگنامه آخرالزمان
- عقل موهبتی است که خداوند انسان را بدان اکرام نموده است و نعمتی است که خداوند انسان را از آن بهره‌مند نموده و به واسطه آن وی را از تمام موجودات متمایز کرده است. حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «الْعَقْلُ مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ»؛ (عقل چیزی است که به واسطه آن خدای پرستیده می‌شود و انسان را سزاوار رفتن به بهشت می‌نماید). یکی از نشانه‌های آخرالزمان کم شدن عقول مردم است. البته این کم شدن عقول به معنای جنون و دیوانگی نیست، یعنی مردم در ظاهر بسیار آراسته و متشخص هستند. اما اثرات عقل که همان پرستش خداوند و ترجیح آخرت است کمرنگ می‌شود. مردم سراسیمه به دنبال دنیا می‌روند و جز دنیاطلبی هیچ اندیشه‌ای ندارند[۳].
- رسول خدا فرمود: فتنه‌ای روی خواهد داد که در آن عقل‌ها برداشته شود، تا جایی که مرد عاقلی را نمی‌بینید. در روایت دیگری فرمود، فتنه و آشوبی برپا خواهد شد که مردم همسایه‌ها و برادر و پسرعموهای خود را می‌کشند. شخصی پرسید: آیا در آن روز عقل‌های مردم برجاست؟ حضرت فرمود: بیشتر مردم، عقل‌هایشان گرفته شده است، بی‌ارزش‌ترین مردم بر آنان حکومت می‌کنند و با این حال، مردم گمان می‌کنند که بسیار دانا هستند! در حدیثی فرمود: فتنه‌هایی برپا خواهد شد که در آخرین فتنه مردم مانند حیوانات خواهند شد[۴].
- در چنین زمانی ظهور حضرت مهدی(ع) به وقوع خواهد پیوست حضرت با دست الهی خود عقول مردم را کامل خواهد نمود. مرحوم محدث نوری در کتاب نجم الثاقب می‌فرماید، یکی از خصوصیات زمان ظهور جناب حضرت قائم(ع)، کامل شدن عقول مردم به برکت حضرت است. او دست مبارکش را بر سر مؤمنین می‌نهد و کینه و حسدی که از زمان قابیل در دل بشر کاشته شده است از بین خواهد رفت و علم و حکمت در میان مردم رواج می‌یابد.
- زراره به امام صادق(ع) عرض کرد: من از آن می‌ترسم که جزو گروه مؤمنان نباشم: حضرت فرمود: چرا چنین فکری می‌کنی؟ زراره عرض کرد: زیرا کسی را (در میان مؤمنین) نمی‌بینم که برادران دینی او از درهم و دینار و پولش ارزشمندتر باشد و پول در نزد مردم از برادرانی که به واسطه ولایت و محبت امیرالمؤمنین با یکدیگر برادر شده‌اند، بهتر است! حضرت فرمود، خیر چنین نیست! شما مؤمن هستید، اما ایمان شما کامل نمی‌شود تا زمانی که حضرت قائم(ع) ظهور نماید، آنگاه خداوند عقل‌های شما را جمع نموده کامل خواهد کرد.
- امام باقر(ع) فرمود: هرگاه حضرت قائم(ع) ظهور نماید، دست مبارکش را بر سر بندگان نهاده و بدین سبب عقول مردم جمع می‌شود و خرد آنان کامل می‌گردد.
- امام باقر(ع) فرمود: آیا در میان شما شیعیان کسی هست که دست در جیب برادر خود کند و به مقداری که لازم دارد برداشته و برادرش هم اعتراضی نکند؟ راوی عرض کرد: خیر من چنین شخصی را نمی‌شناسم. حضرت فرمود: پس شما امتیاز خاصی ندارید. راوی پرسید: یعنی ما در این صورت هلاک می‌شویم؟ حضرت فرمود، خیر (هلاک نمی‌شوید) بلکه شما هنوز عقل‌هایتان کامل نگشته است و در حدیث دیگری فرمود: شیعیانی که در جیب پول خود هنوز نسبت به برادر دینی خود بخل می‌ورزند، پس در نثار کردن خون خود در راه ما بخیل‌تر خواهند بود... اما زمانی که حضرت قائم(ع) قیام نماید، برادر دست در جیب برادر خود می‌کند و به اندازه احتیاج خود برمی‌دارد و برادرش هیچ‌گونه اعتراضی نمی‌کند[۵][۶].
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ نجم الثاقب، باب سوم
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۹۸.
- ↑ ر.ک: آخرالزمان پیش از ظهور.
- ↑ ملاحم، ص ۲۳.
- ↑ نجم الثاقب: باب سوم، خصوصیت بیست و چهارم:
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان. ص ۴۲۶.