بنی فهم بن جابر
مقدمه
این طایفه، از قحطانیان[۱] و در شمار طوایف بنی حاشد بن همدان هستند که نسب از فهم بن جابر بن عبدالله بن قادم بن زید بن اسلم بن علیان بن زید بن عَریب بن جشم بن حاشد می‌برند[۲]. اما بسیاری دیگر از منابع، از سرشاخه این طایفه با نام «قهم» یاد کرده، متذکر شده‌اند که تمامی بطون عرب که نام بنی فهم را یدک می‌کشند جملگی با «فاء» آغاز می‌شود الا این شاخه از قبیله همدان که با «قاف» شروع می‌شود[۳]. از فهم فرزندانی به نام‌های مالک، أیفع، جهل و معروف بر جای ماند که هر یک بعدها سرشاخه‌های طوایفی با همین نام در همدان شدند. ضمن این که غلال دیگر شاخه این قوم از نسل أیفع بود که در شمار شکاک قرار داشتند[۴]. از جمله رجال نامی این طایفه می‌توان از سوار بن ابی حمیر از شهدای کربلا یاد کرد[۵]. از او که در منابع با نام سوار بن ابی عمیر (ابی حمیر)[۶] و نیز سوار بن حمیر جابری[۷] نیز یاد شده است، از جمله یارانی است که در جریان حمله اول به شهادت رسید[۸]. اما بعضی دیگر از منابع بر این اعتقادند که او در حمله اوّل مجروح و سپس به اسارت دشمن در آمد. او را نزد عمر بن سعد بردند، عمر خواست او را به شهادت برساند؛ ولی با وساطت هم‌قبیله‌ای‌های سوار، عمر از این امر منصرف شد[۹] و سوار شش ماه پس از این واقعه بر اثر جراحات وارده به شهادت رسید[۱۰]. این در حالی است که بر اساس روایتی دیگر، سوار پس از وساطت خویشاوندان از مرگ رهایی یافت اما تا پایان عمرش در اسارت دشمنان به سر برد[۱۱]. او در زیارت ناحیه، مورد سلام و تحیت امام جواد(ع) قرار گرفته است[۱۲].[۱۳].
منابع
حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ ر.ک: ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۹۲.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۲، ص۵۱۱؛ حسن بن احمد همدانی، الإکلیل من أخبار الیمن و أنساب حمیر، ص۲۴.
- ↑ ابن حبیب بغدادی، مختلف القبائل و مؤتلفها، ج۱، ص۸۹؛ ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۹۳؛ دار قطنی، المؤتلف و المختلف، ج۴، ص۱۸۴۰؛ سمعانی، الانساب، ج۱۰، ص۵۲۳ و....
- ↑ حسن بن احمد همدانی، الإکلیل من أخبار الیمن و أنساب حمیر، ص۲۴.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۲، ص۵۱۱؛ حسن بن احمد همدانی، الإکلیل من أخبار الیمن و أنساب حمیر، ص۲۴.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۱۳؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۳۳۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۳۲۴.
- ↑ حمید بن احمد المحلی، الحدائق الوردیه فی مناقب الائمة الزیدیه، ج۱، ص۲۱۲.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۱۳.
- ↑ عبد الرزاق الموسوی المقرم، مقتل الحسین(ع)، ص۲۵۴؛ محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین(ع)، ص۱۳۵-۱۳۶.
- ↑ حمید بن احمد المحلی، الحدائق الوردیه فی مناقب الائمة الزیدیه، ج۱، ص۲۱۲؛ عبد الرزاق الموسوی المقرم، مقتل الحسین(ع)، ص۲۵۴؛ محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین(ع)، ص۱۳۶.
- ↑ محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین(ع)، ص۱۳۶.
- ↑ در فرازی از این زیارت چنین آمده است: «السّلام علی الجریح المأسور سوار بن ابی حمیرٍ الفهمیّ الهمدانی؛ سلام برزخمی و اسیر گرفتار، سوار بن ابی حمیر فهمی همدانی».
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.