چه برهان فلسفی بر وجود امام مهدی میتوان برشمرد؟ (پرسش)
چه برهان فلسفی بر وجود امام مهدی میتوان برشمرد؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / آشنایی با امام مهدی / وجود امام مهدی / ضرورت عقلی وجود امام مهدی |
تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
چه برهان فلسفی بر وجود امام مهدی میتوان برشمرد؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
پاسخ نخست
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسشها و پاسخها» در اینباره گفتهاند:
- «برهان امکان اشرف:[۱] در فلسفه به اثبات رسیده است که آفرینش از وجود اشرف آغاز، و به ترتیب به وجود شریف و غیرشریف (خسیس و اخسّ) میرسد. پس هرگاه در نظام خلقت، افراد شریف و غیرشریف مشاهده میشوند، قطعاً وجود اشرف باید موجود باشد. حجت الهی (پیامبر و امام) به دلیل دارا بودن تمام کمالات، در مرتبه اشرف قرار دارد. پس تا زمانی که یک فرد از انسانهای عادی باشد، حجت الهی فرد اشرف نیز وجود دارد. طبق روایات، حجت الهی در زمان ما امام مهدی (ع) میباشد.
- برهان عنایت: هستی، آفرینش خدای عالم، قادر و حکیم است. از این رو بهترین نظام ممکن را داراست (نظام احسن). در این نظام خدا به تمامی نیازهای موجود، علم و عنایت دارد و آنان را با هدایت تکوینی (غریزه) راهنمایی میکند. از آن جا که مهم ترین نیاز انسان، هدایت است، خدا باید راهنمایانی را برای هدایت انسان قرار دهد، و گرنه نظام خلقت، احسن نمیباشد[۲].
آخرین فرد از این راهنمایان امام مهدی (ع) است.
- برهان هدف مندی (علت غایی): خدا در خلقت جهان و انسان هدف دارد[۳]. در علم کلام، مشهورترین دلیل بر هدف مندی خلقت، بیهوده و لغو نبودن آفرینش شمرده میشود. علت غایی موجودات جهان، انسان است؛ زیرا او کامل ترین موجود است و حجت خدا (انبیاء و امامان (ع))، علت غایی وجود انسان میباشند؛ زیرا حجت خدا، کامل ترین انسان است. در نتیجه از طریق برهان انّ (از معلول به علت پی بردن) این گونه استدلال میشود: تا زمانی که این جهان و موجودات آن از جمله انسان، هستند، باید حجت الهی هم در خارج موجود باشد تا هدف خلقت تحقق یابد. حجت خدا در این زمان امام مهدی (ع) است و تا او نباشد، جهان پابرجا نمیماند[۴]»[۵].
پرسشهای وابسته
- دلیل عقلی بر خالی نبودن هیچ زمانی از امام معصوم چیست؟ (پرسش)
- دلیل عقلی بر وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- برهان لطف چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان فطرت چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان علت غایی چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان هدایت باطنی چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان حفظ شریعت چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان واسطه در فیض چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- اگر وجود امام لطف است چرا در هر منطقهای امامی وجود ندارد؟ (پرسش)
- برهان عنایت چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان واسطه در فیض چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- با برهان امکان اشرف چگونه بر وجود امام مهدی استدلال میشود؟ (پرسش)
- برهان مظهر جامع بر وجود امام مهدی را چگونه تقریر مینمایید؟ (پرسش)
- برهان تجلی اعظم چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان تقابل قطبین چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- قانون عدم تبعیض در فیض چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- برهان لزوم عقل بالفعل چگونه بر وجود امام مهدی دلالت دارد؟ (پرسش)
- آیا میتوان از راه حساب احتمالات وجود امام مهدی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
- چه برهان فلسفی بر وجود امام مهدی میتوان برشمرد؟ (پرسش)
- آیا دلیلی عرفانی بر وجود امام مهدی میتوان اقامه کرد؟ (پرسش)
- آیا میتوانید برهانی جامعه شناختی بر وجود امام مهدی بنویسید؟ (پرسش)
- چه برهان ریاضی بر وجود امام مهدی میتوان ذکر کرد؟ (پرسش)
- آیا ادله عقلی وجود امام مهدی معینی را اثبات میکند؟ (پرسش)
- دلیل عقلی بر اثبات وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش)
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ نک: التعلیقات، ابن سینا، ص۴۲۱؛ مجموعه مصنفات، سهروردی، ج۱، ص۴۴۳۴؛ الحکمة المتعالیة، ملاصدرای شیرازی، ج۷، ص۲۴۴ و... ردپای این برهان در کلام مسیحی نیز دیده میشود. نک: دلایل عقلی ونقلی امامت و مهدویت، رحیم لطیفی، ص۶۴
- ↑ نک: مجله انتظار، ش۸-۹، ص۱۰۵-۱۳۴
- ↑ چنانکه در آیات متعددی بر بیهوده نبودن خلقت انسان (سوره مؤمنون، آیه ۱۱۵) و جهان (سوره دخان، آیه ۳۸) تصریح میکند
- ↑ چنانکه در روایات آمده: «اگر زمین بدون امام شود هر آینه دگرگون خواهد شد». (کافی، ج۱، ص۱۷۹، ح۱۰؛ الغیبة، نعمانی، ص۱۳۸، باب۸، ح۸)
- ↑ مهدویت پرسشها و پاسخها، ص ۱۲۲.