رخدادهای مهم در زمان حیات امام رضا: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام رضا | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[رخدادهای مهم در زمان حیات امام رضا در تاریخ اسلامی]] - [[رخدادهای مهم در زمان حیات امام رضا در معارف و سیره رضوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
در این مقال، به وقوع حوادث برجسته و مهم [[تاریخی]]، از [[زمان]] [[تولد]] [[امام رضا]]{{ع}} در [[سال ۱۴۸ هجری]] قمری، تا به هنگام [[وفات]] ایشان در [[سال ۲۰۳ هجری]] قمری، به طور [[اجمال]] می‌پردازیم.
در این مقال، به وقوع حوادث برجسته و مهم [[تاریخی]]، از [[زمان]] تولد [[امام رضا]] {{ع}} در سال ۱۴۸ هجری قمری، تا به هنگام [[وفات]] ایشان در سال ۲۰۳ هجری قمری، به طور اجمال می‌پردازیم.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: ولادت با [[سعادت]] امام رضا{{ع}}، در یازدهم [[ذیقعده]] سال ۱۴۸ هجری قمری در [[شهر مدینه]]، به وقوع پیوست<ref>اصول کافی، ج۲، ص۴۸۶؛ الارشاد، ج۲، ص۳۲۳؛ تهذیب الاحکام، ج۶، ص۸۳.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: ولادت با [[سعادت]] امام رضا {{ع}}، در یازدهم [[ذیقعده]] سال ۱۴۸ هجری قمری در [[شهر مدینه]]، به وقوع پیوست<ref>اصول کافی، ج۲، ص۴۸۶؛ الارشاد، ج۲، ص۳۲۳؛ تهذیب الاحکام، ج۶، ص۸۳.</ref>.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: شانزدهمین سال [[حکومت بنی عباس]] بود. آنها از [[سال ۱۳۲ هجری]]، [[حکومت]] خود را علنی ساختند<ref>تاریخ طبری، ج۱۰، ص۴۶۶.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: شانزدهمین سال [[حکومت بنی عباس]] بود. آنها از [[سال ۱۳۲ هجری]]، [[حکومت]] خود را علنی ساختند<ref>تاریخ طبری، ج۱۰، ص۴۶۶.</ref>.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: دوازدهمین سال [[خلافت]] [[منصور دوانیقی]] - دومین [[خلیفه عباسی]] - بود. او در [[سال ۱۳۶ هجری]] با [[مرگ]] برادرش [[سفاح]]، به خلافت رسید و دست به جنایات فراوانی زد<ref>تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: دوازدهمین سال [[خلافت]] [[منصور دوانیقی]] - دومین [[خلیفه عباسی]] - بود. او در سال ۱۳۶ هجری با [[مرگ]] برادرش [[سفاح]]، به خلافت رسید و دست به جنایات فراوانی زد<ref>تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.</ref>.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: تولد [[دعبل خزاعی]]، شاعر برجسته [[شیعی]]<ref>رجال کشی، ص۹۷۰؛ رجال طوسی، ص۳۷۵.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: تولد [[دعبل خزاعی]]، شاعر برجسته [[شیعی]]<ref>رجال کشی، ص۹۷۰؛ رجال طوسی، ص۳۷۵.</ref>.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: [[شهادت امام صادق]]{{ع}} به [[دستور]] منصور دوانیقی در سن ۶۵ سالگی<ref>وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۹۱؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۲۵۰۹.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: [[شهادت امام صادق]] {{ع}} به [[دستور]] منصور دوانیقی در سن ۶۵ سالگی<ref>وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۹۱؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۲۵۰۹.</ref>.
#سال ۱۴۸ هجری قمری: [[امامت امام کاظم]]{{ع}}. ایشان بعد از [[شهادت]] [[پدر]] بزرگوارشان، در سن ۲۰ سالگی به [[امامت]] بر [[حق]] [[شیعیان]] [[انتخاب]] شدند<ref>فصول المهمه، ص۲۴۱؛ عیون المعجزات، ص۹۵؛ دلائل الامام، ص۱۴۸.</ref>.
# سال ۱۴۸ هجری قمری: [[امامت امام کاظم]] {{ع}}. ایشان بعد از [[شهادت]] [[پدر]] بزرگوارشان، در سن ۲۰ سالگی به [[امامت]] بر [[حق]] [[شیعیان]] [[انتخاب]] شدند<ref>فصول المهمه، ص۲۴۱؛ عیون المعجزات، ص۹۵؛ دلائل الامام، ص۱۴۸.</ref>.
#[[سال ۱۵۸ هجری]] قمری: منصور دوانیقی بعد از ۲۲ سال خلافت بر پایه [[ستم]] و [[فساد]]، بر اثر [[پرخوری]] از [[دنیا]] رفت<ref>تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.</ref>.
# سال ۱۵۸ هجری قمری: منصور دوانیقی بعد از ۲۲ سال خلافت بر پایه [[ستم]] و [[فساد]]، بر اثر پرخوری از [[دنیا]] رفت<ref>تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.</ref>.
#سال ۱۵۸ هجری قمری: آغاز خلافت [[مهدی عباسی]]، مهدی عباسی دستور داد تا [[امام کاظم]]{{ع}} را در [[مدینه]] بازداشت کنند که خیلی زود [[امام]]{{ع}} [[آزاد]] شدند<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۱۳.</ref>. بین سال‌های ۱۵۸ تا ۱۶۸ [[هجری قمری]]، [[جنبش‌ها]] و قیام‌های زیادی از طرف [[علویان]] و [[مخالفان]] [[خلافت بنی‌عباس]] صورت پذیرفت.
# سال ۱۵۸ هجری قمری: آغاز خلافت [[مهدی عباسی]]، مهدی عباسی دستور داد تا [[امام کاظم]] {{ع}} را در [[مدینه]] بازداشت کنند که خیلی زود [[امام]] {{ع}} [[آزاد]] شدند<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۱۳.</ref>. بین سال‌های ۱۵۸ تا ۱۶۸ [[هجری قمری]]، [[جنبش‌ها]] و قیام‌های زیادی از طرف [[علویان]] و مخالفان [[خلافت بنی‌عباس]] صورت پذیرفت.
#[[سال ۱۶۹ هجری]] قمری: مرگ مهدی عباسی توسط [[زهری]] که کنیزش در غذای او ریخته بود<ref>تاریخ سیاسی اسلام، ج۲، ص۵۹.</ref>.
# سال ۱۶۹ هجری قمری: مرگ مهدی عباسی توسط زهری که کنیزش در غذای او ریخته بود<ref>تاریخ سیاسی اسلام، ج۲، ص۵۹.</ref>.
#سال ۱۶۹ هجری قمری: خلافت [[هادی عباسی]]. او می‌کوشید تا برادرش [[هارون]] را از ولی‌عهدی [[خلع]] و پسرش [[جعفر]] را [[ولی‌عهد]] نماید<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۲۱.</ref>.
# سال ۱۶۹ هجری قمری: خلافت [[هادی عباسی]]. او می‌کوشید تا برادرش [[هارون]] را از ولی‌عهدی [[خلع]] و پسرش [[جعفر]] را [[ولی‌عهد]] نماید<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۲۱.</ref>.
#[[سال ۱۷۰ هجری]] قمری: [[مرگ]] [[هادی عباسی]] که به دست مادرش [[خیزران]] [[مسموم]] شد<ref>تاریخ یعقوبی، ج۳، ص۱۳۶.</ref>.
# سال ۱۷۰ هجری قمری: [[مرگ]] هادی عباسی که به دست مادرش [[خیزران]] [[مسموم]] شد<ref>تاریخ یعقوبی، ج۳، ص۱۳۶.</ref>.
#سال ۱۷۰ هجری قمری: [[خلافت]] [[هارون الرشید]]<ref>الکامل، ج۵، ص۵۸.</ref>.
# سال ۱۷۰ هجری قمری: [[خلافت]] [[هارون الرشید]]<ref>الکامل، ج۵، ص۵۸.</ref>.
#سال ۱۷۰ هجری قمری: [[تولد]] [[مأمون عباسی]] از مراجل<ref>حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۲.</ref>.
# سال ۱۷۰ هجری قمری: تولد [[مأمون عباسی]] از مراجل<ref>حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۲.</ref>.
#سال ۱۷۰ هجری قمری: مرگ مراجل [[مادر]] [[مأمون]] به هنگام تولد فرزندش<ref>حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۳.</ref>.  
# سال ۱۷۰ هجری قمری: مرگ مراجل مادر [[مأمون]] به هنگام تولد فرزندش<ref>حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۳.</ref>.  
#سال ۱۷۰ هجری قمری: تولد [[امین]] [[عباسی]] از [[زبیده]]<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۳۷.</ref>.
# سال ۱۷۰ هجری قمری: تولد [[امین]] [[عباسی]] از [[زبیده]]<ref>تاریخ الخلفاء، ص۳۳۷.</ref>.
#[[سال ۱۷۳ هجری]] قمری: مرگ خیزران، [[همسر]] [[مهدی عباسی]] و مادر [[هادی]] و [[هارون عباسی]]، به عنوان قدرتمندترین [[زن]] دربار عباسی، خیزران [[کنیز]] زر خرید [[یمنی]] مهدی عباسی بود که [[مهدی]] او راآزاد و با او [[ازدواج]] کرد<ref>فتوح البلدان، ص۳۵۰.</ref>.  
# سال ۱۷۳ هجری قمری: مرگ خیزران، [[همسر]] [[مهدی عباسی]] و مادر هادی و [[هارون عباسی]]، به عنوان قدرتمندترین [[زن]] دربار عباسی، خیزران کنیز زر خرید [[یمنی]] مهدی عباسی بود که مهدی او راآزاد و با او [[ازدواج]] کرد<ref>فتوح البلدان، ص۳۵۰.</ref>.  
#سال ۱۷۳ هجری قمری: تولد [[حضرت]] معصومه{{س}} در [[مدینه]] و در اول ماه [[ذیقعده]]<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۳۱۲؛ تحفة العالم، ص۳۶.</ref>.
# سال ۱۷۳ هجری قمری: تولد حضرت معصومه {{س}} در [[مدینه]] و در اول ماه [[ذیقعده]]<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۳۱۲؛ تحفة العالم، ص۳۶.</ref>.
#[[سال ۱۷۵ هجری]] قمری: [[ولایت‌عهدی]] امین- هر چند مأمون چند ماه بزرگ‌تر از امین بود، اما به دلیل موقعیت و اصالتش، او به خواست زبیده ولی‌عهد هارون گردید<ref>الکامل، ج۵، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.</ref>.
# سال ۱۷۵ هجری قمری: [[ولایت‌عهدی]] امین- هر چند مأمون چند ماه بزرگ‌تر از امین بود، اما به دلیل موقعیت و اصالتش، او به خواست زبیده ولی‌عهد هارون گردید<ref>الکامل، ج۵، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.</ref>.
#سال ۱۷۵ هجری قمری: مأمون به عنوان [[حاکم]] بر نواحی [[خراسان]] [[منصوب]] می‌گردد که بعد از چندی، هارون در [[بیعت]] دیگری، مأمون را به عنوان ولی‌عهد دوم منصوب می‌کند<ref>تاریخ مشهد الرضا{{ع}}، ص۵۹.</ref>.
# سال ۱۷۵ هجری قمری: مأمون به عنوان [[حاکم]] بر نواحی [[خراسان]] منصوب می‌گردد که بعد از چندی، هارون در [[بیعت]] دیگری، مأمون را به عنوان ولی‌عهد دوم منصوب می‌کند<ref>تاریخ مشهد الرضا {{ع}}، ص۵۹.</ref>.
#[[سال ۱۷۹ هجری]] قمری: [[تبعید]] [[امام کاظم]]{{ع}} از مدینه به [[بغداد]].
# سال ۱۷۹ هجری قمری: [[تبعید]] [[امام کاظم]] {{ع}} از مدینه به [[بغداد]].
#[[سال ۱۸۳ هجری]] قمری: [[شهادت امام کاظم]]{{ع}} در [[زندان]] بغداد.ایشان به [[دستور]] هارون الرشید و توسط [[سندی بن شاهک]] مسموم و به [[شهادت]] رسیدند<ref>الکمال، ج۶، ص۱۶۴؛ وفیات الاعیان، ج۵، ص۳۱۰؛ تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۲۱؛ اعلام الوری، ص۲۸۶.</ref>.
# سال ۱۸۳ هجری قمری: [[شهادت امام کاظم]] {{ع}} در [[زندان]] بغداد. ایشان به [[دستور]] هارون الرشید و توسط [[سندی بن شاهک]] مسموم و به [[شهادت]] رسیدند<ref>الکمال، ج۶، ص۱۶۴؛ وفیات الاعیان، ج۵، ص۳۱۰؛ تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۲۱؛ اعلام الوری، ص۲۸۶.</ref>.
#سال ۱۸۳ هجری قمری: آغاز [[امامت امام رضا]]{{ع}} در سن ۳۵ سالگی<ref>علی بن موسی الرضا{{ع}}، امام رأفت و معرفت، ص۱۲.</ref>.
# سال ۱۸۳ هجری قمری: آغاز [[امامت امام رضا]] {{ع}} در سن ۳۵ سالگی<ref>علی بن موسی الرضا {{ع}}، امام رأفت و معرفت، ص۱۲.</ref>.
#[[سال ۱۸۶ هجری]] قمری: سرکوبی [[خاندان]] بزرگ و قدرتمند [[برمکیان]] توسط هارون الرشید<ref>مروج الذهب، ج۲، ص۲۲۸؛ فتوح البلدان، ص۷۵۰.</ref>.
# سال ۱۸۶ هجری قمری: سرکوبی [[خاندان]] بزرگ و قدرتمند [[برمکیان]] توسط هارون الرشید<ref>مروج الذهب، ج۲، ص۲۲۸؛ فتوح البلدان، ص۷۵۰.</ref>.
#[[سال ۱۹۳ هجری]] قمری: مرگ هارون الرشید در سناباد توس و [[تدفین]] او در [[قبه]] هارونی<ref>الکامل، ج۵، ص۵۸، تاریخ طبری، ج۱۰، ص۶۰۶؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۲۵.</ref>.
# سال ۱۹۳ هجری قمری: مرگ هارون الرشید در سناباد توس و [[تدفین]] او در [[قبه]] هارونی<ref>الکامل، ج۵، ص۵۸، تاریخ طبری، ج۱۰، ص۶۰۶؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۲۵.</ref>.
#[[سال ۱۹۳ هجری]] قمری: [[خلافت]] [[امین]] در [[بغداد]]<ref>الکامل، ج، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.</ref>.
# سال ۱۹۳ هجری قمری: [[خلافت]] [[امین]] در [[بغداد]]<ref>الکامل، ج، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.</ref>.
#[[سال ۱۹۵ هجری]] قمری: ولادت با [[سعادت]] [[امام]] [[جواد الائمه]]{{ع}}<ref>اصول کافی، ج۱، ص۴۹۲.</ref>.
# سال ۱۹۵ هجری قمری: ولادت با [[سعادت]] [[امام]] [[جواد الائمه]] {{ع}}<ref>اصول کافی، ج۱، ص۴۹۲.</ref>.
#[[سال ۱۹۸ هجری]] قمری: کشته شدن امین به [[دستور]] [[مأمون]] توسط [[طاهر بن حسین]]<ref>فوات الوفیات، ج۲، ص۲۶۹.</ref>.
# سال ۱۹۸ هجر] قمری: کشته شدن امین به دستور مأمون توسط [[طاهر بن حسین]]<ref>فوات الوفیات، ج۲، ص۲۶۹.</ref>.
#سال ۱۹۸ هجری قمری: خلافت مأمون در [[خراسان]]<ref>نجوم الزاهره، ج۲، ص۲۰۱.</ref>. در سال‌های بین ۱۹۸ تا ۲۰۰ [[هجری قمری]]، جنبش‌هایی هم چون [[جنبش]] [[ابوالسرایا]]، جنبش [[ابن طباطبا]] و [[قیام زید بن موسی]] و...، بر علیه [[عباسیان]] به وقوع پیوست.
# سال ۱۹۸ هجری قمری: خلافت مأمون در [[خراسان]]<ref>نجوم الزاهره، ج۲، ص۲۰۱.</ref>. در سال‌های بین ۱۹۸ تا ۲۰۰ هجری قمری، جنبش‌هایی هم چون [[جنبش]] [[ابوالسرایا]]، جنبش [[ابن طباطبا]] و [[قیام زید بن موسی]] و... ، بر علیه [[عباسیان]] به وقوع پیوست.
#[[سال ۲۰۰ هجری]] قمری: مکاتبات مأمون با [[امام رضا]]{{ع}} برای [[دعوت امام]]{{ع}}، به خراسان<ref>تاریخ بیهقی، ج۶، ص۱۹۰.</ref>.
# سال ۲۰۰ هجری قمری: مکاتبات مأمون با [[امام رضا]] {{ع}} برای [[دعوت امام]] {{ع}}، به خراسان<ref>تاریخ بیهقی، ج۶، ص۱۹۰.</ref>.
#سال ۲۰۰ هجری قمری: [[هجرت]] امام رضا{{ع}} از [[مدینه]] به سوی [[مرو]] در خراسان بزرگ<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۴۷۳؛ اثبات الوصیه، ص۳۹۱.</ref>.
# سال ۲۰۰ هجری قمری: [[هجرت]] امام رضا {{ع}} از [[مدینه]] به سوی [[مرو]] در خراسان بزرگ<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج۲، ص۴۷۳؛ اثبات الوصیه، ص۳۹۱.</ref>.
#[[سال ۲۰۱ هجری]] قمری: [[ولایتعهدی امام رضا]]{{ع}}<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۶؛ بحارالانوار، ج۱۰، ص۱۱۶؛ تاریخ عرب، ج۱، ص۳۸۳؛ ضحی الاسلام، ج۱، ص۷۵ و ۱۲۵؛ تجارب السلف، ص۱۴۲.</ref>.
# سال ۲۰۱ هجری قمری: [[ولایتعهدی امام رضا]] {{ع}}<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۶؛ بحارالانوار، ج۱۰، ص۱۱۶؛ تاریخ عرب، ج۱، ص۳۸۳؛ ضحی الاسلام، ج۱، ص۷۵ و ۱۲۵؛ تجارب السلف، ص۱۴۲.</ref>.
#سال ۲۰۱ هجری قمری: [[ازدواج]] امام رضا{{ع}} با [[ام حبیبه]] دختر مأمون<ref>البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹؛ روضة الواعظین، ص۳۷۲.</ref>.
# سال ۲۰۱ هجری قمری: [[ازدواج]] امام رضا {{ع}} با [[ام حبیبه]] دختر مأمون<ref>البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹؛ روضة الواعظین، ص۳۷۲.</ref>.
#سال ۲۰۱ هجری قمری: ازدواج [[امام جواد]]{{ع}} با [[ام الفضل دختر مأمون]]<ref>البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹.</ref>.
# سال ۲۰۱ هجری قمری: ازدواج [[امام جواد]] {{ع}} با [[ام الفضل دختر مأمون]]<ref>البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹.</ref>.
#سال ۲۰۱ هجری قمری: هجرت [[حضرت]] معصومه{{س}} از مدینه به [[ایران]] و [[شهادت]] وی در [[قم]]<ref>مستدرک السفینة البحار، ج۸، ص۲۵۸؛ زندگی حضرت معصومه{{س}}، ص۱۴.</ref>.
# سال ۲۰۱ هجری قمری: هجرت حضرت معصومه {{س}} از مدینه به [[ایران]] و [[شهادت]] وی در [[قم]]<ref>مستدرک السفینة البحار، ج۸، ص۲۵۸؛ زندگی حضرت معصومه {{س}}، ص۱۴.</ref>.
#[[سال ۲۰۲ هجری]] قمری: [[قتل]] [[فضل بن سهل]] - [[وزیر]] مأمون - به دستور مأمون در حمام<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۱۰۲۷؛ مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۴۷۸؛ اثبات الوصیه، ص۲۰۷؛ تجارب الامم، ج۶، ص۴۴۳.</ref>.
# سال ۲۰۲ هجری قمری: [[قتل]] [[فضل بن سهل]] - [[وزیر]] مأمون - به دستور مأمون در حمام<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۱۰۲۷؛ مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۴۷۸؛ اثبات الوصیه، ص۲۰۷؛ تجارب الامم، ج۶، ص۴۴۳.</ref>.
#[[سال ۲۰۳ هجری]] قمری: شهادت [[احمد بن موسی]] و جمعی از [[علویان]] در [[شیراز]]<ref>ریاض الانساب، ج۲، ص۱۴۶؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۵۱.</ref>.
# سال ۲۰۳ هجری قمری: شهادت [[احمد بن موسی]] و جمعی از [[علویان]] در [[شیراز]]<ref>ریاض الانساب، ج۲، ص۱۴۶؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۵۱.</ref>.
#سال ۲۰۳ هجری قمری: شهادت جانگداز امام رضا{{ع}} در سناباد توس، به دست شخص مأمون با انگور زهرآلود در سن ۵۵ سالگی<ref>الکامل، ج۵، ص۱۹۳؛ البدایة و النهایة، ج۱۰، ص۲۹۴؛ مرآت الجنان، ج۲، ص۱۲۰؛ مروج الذهب، ج۳، ص۴۴۱؛ عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۱۹؛ اعلام الوری، ص۳۰۳؛ موالید الائمة و وفیاتهم، ص۱۲۵.</ref>.
# سال ۲۰۳ هجری قمری: شهادت جانگداز امام رضا {{ع}} در سناباد توس، به دست شخص مأمون با انگور زهرآلود در سن ۵۵ سالگی<ref>الکامل، ج۵، ص۱۹۳؛ البدایة و النهایة، ج۱۰، ص۲۹۴؛ مرآت الجنان، ج۲، ص۱۲۰؛ مروج الذهب، ج۳، ص۴۴۱؛ عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹؛ اعلام الوری، ص۳۰۳؛ موالید الائمة و وفیاتهم، ص۱۲۵.</ref>.
#[[سال ۲۰۳ هجری]] قمری: [[آغاز امامت]] بر [[حق امام]] [[جواد الائمه]]{{ع}}<ref>مرآت الجنان، ج۲، ص۸۰؛ شذرات الذهب، ج۲، ص۴۸.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۳۲۱.</ref>
# سال ۲۰۳ هجری قمری: [[آغاز امامت]] بر [[حق امام]] [[جواد الائمه]] {{ع}}<ref>مرآت الجنان، ج۲، ص۸۰؛ شذرات الذهب، ج۲، ص۴۸.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۳۲۱.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==
خط ۵۵: خط ۵۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:رخدادهای مهم در زمان حیات امام رضا]]
[[رده:امام رضا]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۳

مقدمه

در این مقال، به وقوع حوادث برجسته و مهم تاریخی، از زمان تولد امام رضا (ع) در سال ۱۴۸ هجری قمری، تا به هنگام وفات ایشان در سال ۲۰۳ هجری قمری، به طور اجمال می‌پردازیم.

  1. سال ۱۴۸ هجری قمری: ولادت با سعادت امام رضا (ع)، در یازدهم ذیقعده سال ۱۴۸ هجری قمری در شهر مدینه، به وقوع پیوست[۱].
  2. سال ۱۴۸ هجری قمری: شانزدهمین سال حکومت بنی عباس بود. آنها از سال ۱۳۲ هجری، حکومت خود را علنی ساختند[۲].
  3. سال ۱۴۸ هجری قمری: دوازدهمین سال خلافت منصور دوانیقی - دومین خلیفه عباسی - بود. او در سال ۱۳۶ هجری با مرگ برادرش سفاح، به خلافت رسید و دست به جنایات فراوانی زد[۳].
  4. سال ۱۴۸ هجری قمری: تولد دعبل خزاعی، شاعر برجسته شیعی[۴].
  5. سال ۱۴۸ هجری قمری: شهادت امام صادق (ع) به دستور منصور دوانیقی در سن ۶۵ سالگی[۵].
  6. سال ۱۴۸ هجری قمری: امامت امام کاظم (ع). ایشان بعد از شهادت پدر بزرگوارشان، در سن ۲۰ سالگی به امامت بر حق شیعیان انتخاب شدند[۶].
  7. سال ۱۵۸ هجری قمری: منصور دوانیقی بعد از ۲۲ سال خلافت بر پایه ستم و فساد، بر اثر پرخوری از دنیا رفت[۷].
  8. سال ۱۵۸ هجری قمری: آغاز خلافت مهدی عباسی، مهدی عباسی دستور داد تا امام کاظم (ع) را در مدینه بازداشت کنند که خیلی زود امام (ع) آزاد شدند[۸]. بین سال‌های ۱۵۸ تا ۱۶۸ هجری قمری، جنبش‌ها و قیام‌های زیادی از طرف علویان و مخالفان خلافت بنی‌عباس صورت پذیرفت.
  9. سال ۱۶۹ هجری قمری: مرگ مهدی عباسی توسط زهری که کنیزش در غذای او ریخته بود[۹].
  10. سال ۱۶۹ هجری قمری: خلافت هادی عباسی. او می‌کوشید تا برادرش هارون را از ولی‌عهدی خلع و پسرش جعفر را ولی‌عهد نماید[۱۰].
  11. سال ۱۷۰ هجری قمری: مرگ هادی عباسی که به دست مادرش خیزران مسموم شد[۱۱].
  12. سال ۱۷۰ هجری قمری: خلافت هارون الرشید[۱۲].
  13. سال ۱۷۰ هجری قمری: تولد مأمون عباسی از مراجل[۱۳].
  14. سال ۱۷۰ هجری قمری: مرگ مراجل مادر مأمون به هنگام تولد فرزندش[۱۴].
  15. سال ۱۷۰ هجری قمری: تولد امین عباسی از زبیده[۱۵].
  16. سال ۱۷۳ هجری قمری: مرگ خیزران، همسر مهدی عباسی و مادر هادی و هارون عباسی، به عنوان قدرتمندترین زن دربار عباسی، خیزران کنیز زر خرید یمنی مهدی عباسی بود که مهدی او راآزاد و با او ازدواج کرد[۱۶].
  17. سال ۱۷۳ هجری قمری: تولد حضرت معصومه (س) در مدینه و در اول ماه ذیقعده[۱۷].
  18. سال ۱۷۵ هجری قمری: ولایت‌عهدی امین- هر چند مأمون چند ماه بزرگ‌تر از امین بود، اما به دلیل موقعیت و اصالتش، او به خواست زبیده ولی‌عهد هارون گردید[۱۸].
  19. سال ۱۷۵ هجری قمری: مأمون به عنوان حاکم بر نواحی خراسان منصوب می‌گردد که بعد از چندی، هارون در بیعت دیگری، مأمون را به عنوان ولی‌عهد دوم منصوب می‌کند[۱۹].
  20. سال ۱۷۹ هجری قمری: تبعید امام کاظم (ع) از مدینه به بغداد.
  21. سال ۱۸۳ هجری قمری: شهادت امام کاظم (ع) در زندان بغداد. ایشان به دستور هارون الرشید و توسط سندی بن شاهک مسموم و به شهادت رسیدند[۲۰].
  22. سال ۱۸۳ هجری قمری: آغاز امامت امام رضا (ع) در سن ۳۵ سالگی[۲۱].
  23. سال ۱۸۶ هجری قمری: سرکوبی خاندان بزرگ و قدرتمند برمکیان توسط هارون الرشید[۲۲].
  24. سال ۱۹۳ هجری قمری: مرگ هارون الرشید در سناباد توس و تدفین او در قبه هارونی[۲۳].
  25. سال ۱۹۳ هجری قمری: خلافت امین در بغداد[۲۴].
  26. سال ۱۹۵ هجری قمری: ولادت با سعادت امام جواد الائمه (ع)[۲۵].
  27. سال ۱۹۸ هجر] قمری: کشته شدن امین به دستور مأمون توسط طاهر بن حسین[۲۶].
  28. سال ۱۹۸ هجری قمری: خلافت مأمون در خراسان[۲۷]. در سال‌های بین ۱۹۸ تا ۲۰۰ هجری قمری، جنبش‌هایی هم چون جنبش ابوالسرایا، جنبش ابن طباطبا و قیام زید بن موسی و... ، بر علیه عباسیان به وقوع پیوست.
  29. سال ۲۰۰ هجری قمری: مکاتبات مأمون با امام رضا (ع) برای دعوت امام (ع)، به خراسان[۲۸].
  30. سال ۲۰۰ هجری قمری: هجرت امام رضا (ع) از مدینه به سوی مرو در خراسان بزرگ[۲۹].
  31. سال ۲۰۱ هجری قمری: ولایتعهدی امام رضا (ع)[۳۰].
  32. سال ۲۰۱ هجری قمری: ازدواج امام رضا (ع) با ام حبیبه دختر مأمون[۳۱].
  33. سال ۲۰۱ هجری قمری: ازدواج امام جواد (ع) با ام الفضل دختر مأمون[۳۲].
  34. سال ۲۰۱ هجری قمری: هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه به ایران و شهادت وی در قم[۳۳].
  35. سال ۲۰۲ هجری قمری: قتل فضل بن سهل - وزیر مأمون - به دستور مأمون در حمام[۳۴].
  36. سال ۲۰۳ هجری قمری: شهادت احمد بن موسی و جمعی از علویان در شیراز[۳۵].
  37. سال ۲۰۳ هجری قمری: شهادت جانگداز امام رضا (ع) در سناباد توس، به دست شخص مأمون با انگور زهرآلود در سن ۵۵ سالگی[۳۶].
  38. سال ۲۰۳ هجری قمری: آغاز امامت بر حق امام جواد الائمه (ع)[۳۷].[۳۸]

منابع

پانویس

  1. اصول کافی، ج۲، ص۴۸۶؛ الارشاد، ج۲، ص۳۲۳؛ تهذیب الاحکام، ج۶، ص۸۳.
  2. تاریخ طبری، ج۱۰، ص۴۶۶.
  3. تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.
  4. رجال کشی، ص۹۷۰؛ رجال طوسی، ص۳۷۵.
  5. وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۹۱؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۲۵۰۹.
  6. فصول المهمه، ص۲۴۱؛ عیون المعجزات، ص۹۵؛ دلائل الامام، ص۱۴۸.
  7. تاریخ الخلفاء، ص۲۹۹.
  8. تاریخ الخلفاء، ص۳۱۳.
  9. تاریخ سیاسی اسلام، ج۲، ص۵۹.
  10. تاریخ الخلفاء، ص۳۲۱.
  11. تاریخ یعقوبی، ج۳، ص۱۳۶.
  12. الکامل، ج۵، ص۵۸.
  13. حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۲.
  14. حیاة الحیوان، ج۱، ص۷۳.
  15. تاریخ الخلفاء، ص۳۳۷.
  16. فتوح البلدان، ص۳۵۰.
  17. بحارالانوار، ج۲، ص۳۱۲؛ تحفة العالم، ص۳۶.
  18. الکامل، ج۵، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.
  19. تاریخ مشهد الرضا (ع)، ص۵۹.
  20. الکمال، ج۶، ص۱۶۴؛ وفیات الاعیان، ج۵، ص۳۱۰؛ تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۲۱؛ اعلام الوری، ص۲۸۶.
  21. علی بن موسی الرضا (ع)، امام رأفت و معرفت، ص۱۲.
  22. مروج الذهب، ج۲، ص۲۲۸؛ فتوح البلدان، ص۷۵۰.
  23. الکامل، ج۵، ص۵۸، تاریخ طبری، ج۱۰، ص۶۰۶؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۲۵.
  24. الکامل، ج، ص۱۷۰؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۹.
  25. اصول کافی، ج۱، ص۴۹۲.
  26. فوات الوفیات، ج۲، ص۲۶۹.
  27. نجوم الزاهره، ج۲، ص۲۰۱.
  28. تاریخ بیهقی، ج۶، ص۱۹۰.
  29. عیون اخبار الرضا (ع)، ج۲، ص۴۷۳؛ اثبات الوصیه، ص۳۹۱.
  30. تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۶؛ بحارالانوار، ج۱۰، ص۱۱۶؛ تاریخ عرب، ج۱، ص۳۸۳؛ ضحی الاسلام، ج۱، ص۷۵ و ۱۲۵؛ تجارب السلف، ص۱۴۲.
  31. البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹؛ روضة الواعظین، ص۳۷۲.
  32. البدایة والنهایة، ج۱، ص۲۶۹.
  33. مستدرک السفینة البحار، ج۸، ص۲۵۸؛ زندگی حضرت معصومه (س)، ص۱۴.
  34. تاریخ طبری، ج۱۱، ص۱۰۲۷؛ مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۴۷۸؛ اثبات الوصیه، ص۲۰۷؛ تجارب الامم، ج۶، ص۴۴۳.
  35. ریاض الانساب، ج۲، ص۱۴۶؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۵۱.
  36. الکامل، ج۵، ص۱۹۳؛ البدایة و النهایة، ج۱۰، ص۲۹۴؛ مرآت الجنان، ج۲، ص۱۲۰؛ مروج الذهب، ج۳، ص۴۴۱؛ عیون اخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۱۹؛ اعلام الوری، ص۳۰۳؛ موالید الائمة و وفیاتهم، ص۱۲۵.
  37. مرآت الجنان، ج۲، ص۸۰؛ شذرات الذهب، ج۲، ص۴۸.
  38. محمدی، حسین، رضانامه ص ۳۲۱.