رمز موفقیت حکومت امام مهدی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• اگر بخواهیم راز و رمز موفقیت آن حضرت را در پیاده کردن حکومت عدل در پهنه زندگی آگاه شویم باید بدانیم که در آن روز، هم فاعلیت فاعل تام است و هم قابلیت محل تکمیل، زیرا برای انجام هر کاری فاعلیت فاعل و قابلیت محل لازم است.

1. نظام امامت یا نظام قسط و عدل: در مجموع می‌توان گفت نظام امامت که عهده‌دار اجرای حق و عدالت است، عبارت است از: نظام فکری و اعتقادی و منطقی و معقول، نظام متعادل اخلاقی، نظام متوازن اقتصادی و مالی، نظام عدل اجتماعی، نظام صحیح سیاست و اداره حکومت، نظام معتدل ارضاء و اشباع غرایز، نظام صحیح آموزش و پرورش و نظامات دیگر. به عبارت دیگر، نظام امامت، نظام اجرای تمام این نظامات است، و شخص امام که در رأس آن نظام قرار دارد، نمونه اعلا و نمایش عملی و تجسم ظهور تمام برنامه‌ها و نظامات اسلامی است و اگر این عبارت کوتاه نباشد، همانند آینه در برابر آفتاب که حاکی از آفتاب است، وجود امام نیز حاکی از حقیقت اسلام و معارف و نظامات اسلام است. امامت یگانه نظامی است که استثمار، استکبار، استعمار و استفاده‌های نامشروع را که موجب فاصله و تقسیم‌بندیها و توزیع ناعادلانه است، از بین می‌برد و قسط و عدل را برقرار می‌سازد و افراط و تفریط جلوگیری می‌نماید. در این نظام، هم قوانینی که در آن اساس عمل است، به عدل، حق و برقراری توازن و تعادل نظر دارد و هم حاکم و نظام حکومت و قوه مجریه‌ای که اجرای این قواینن را بر عهده دارد، از طریق عدل منحرف نمی‌شود. این یکی از مشخصات و معرف این رژیم است که استقرار آن، عدل مطلق و خیر و احسان برقرار می‌کند و اموال و مواد مورد نیاز و مشاغل و مناصب را به قسط و عدل توزیع و تقسیم می‌نماید و غرایز فطری و جسمی انسان را اشباع و طغیان و سرکشی آنها را مهار می‌کند. آیه شریفه قرآن به همین معنا نظر دارد که می‌فرماید: ﴿الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ﴾. و علی (ع) فرمود: "خدا را به خدا و رسول را به رسالت و امامان را به امر به معروف و نهی از منکر و عدل و احسان بشناسید"؛ نظام امامت استضعاف را به هر صورت و شکلی که باشد، خواه استثمار صنعتی، یا استثمار سرمایه‌داری، یا استثمار فردی و جمعی و یا به هر شکل دیگر، از میان برمی‌دارد و با هر نظام استضعاف‌گر اعلان جنگ می‌دهد، چنانکه علی (ع) فرمود: "در نزد من عزیز است تا حق او را بگیرم و قوی در نزد من ضعیف است تا حق ضعیف را نزد او بستانم"؛ به هر حال، نظام امامت نظامی است که به تمام معنا در اجرای حق و عدالت کوشیده و خوتد را موظف به آن می‌داند. این نظام خوشبختانه در حکومت امام زمان با قدرت کامل و تأییدات ربانی و سرانجام تهیه همه نوع امکانات، همراه است، لذا برای پیاده شدن آن هیچ منعی وجود ندارد، تنها سؤال این است که مردم چگونه عموماً حکومت عدل مهدی (ع) را می‌پذیرند؟ پاسخ این سخن در گرو بیان رکن دوم آن است که در مطلب بعدی مطرح می‌شود.
2. تکمیل عقول بشر و پذیرش نظام عدل: عامل دوم برای موفقیت حضرت مهدی (ع) در گسترش عدل، تکامل عقول بشر در آن عصر است. کسانی با عدل و داد درگیرند که عقلشان کامل نیست و وقتی که مردمی از لحاظ عقلی ضعیف باشند، زیر بار حکومت عدل نمی‌روند، زیرا عدل طبق احادیث وارده ازجنود عقل به شمار می‌آید و جور از جنود جهل، عصر حضرت مهدی عصر شکوفایی علم و پیشرفت سریع علوم در تمام زمینه‌هاست و روایتی جالب و زیبا از امام باقر (ع) نقل شده که فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند خداوند دستش را بر سر بندگانش می‌گذارد و بدین وسیله عقول آنها کامل و افکارشان را پرورش می‌دهد.

• بنابراین، عصر حضرت مهدی (ع) عصر تکامل عقول و سطح بلند افکار و درک عمیق مسایل است و عقل و علم جای جهل را پر می‌کند، چون عدل از لشکریان عقل به شمار می‌آید و جور از یاران جهل، با رفتن جهل، جور و ستم نیز برچیده می‌شوند و جای آن را عدل و داد پر می‌کند، این است که مردم آن عصر برخلاف مردم عصر انبیا و ائمه (ع) دیگر به راحتی عدل و مصالح مترتبه بر آن را فهمیده و به سرعت حکومت عدل را می‌پذیرند و از تجاوز و زورگویی و خیانت و خلافکاری و چپاول که همه از یاران جهلند، دست بر می‌دارند و به یاران عقل پناه می‌برند که از جمله یاران عقل عدل و انصاف است، وقتی نظام امامت با این قابلیت‌ها همراه او شود، نتیجه گسترش عدل در کل زمین خواهد شد».

رمز موفقیت امام مهدی در موعودشناسی

• اگر بخواهیم راز و رمز موفّقیت آن حضرت را در پیاده کردن حکومت عدل در پهنه زندگی بشر ترسیم کنیم می‌توان گفت که در آن روز هم فاعلیّت فاعل تام است و هم قابلیّت محل، تکمیل شده است؛ زیرا در نظام امامت که عهده دار اجرای حق و عدالت است، شخص امام که در رأس آن قرار دارد نمونه و الگوی اعلا و نمایش عملی و تجسّم ظهور تمام برنامه‌های اسلامی و تعلیمات آن و نسخه سعادت بخش جامعه بشری است. در این نظام، هم قوانینی که اساس عمل است به عدل، حقّ و برقراری توازن و تعادل نظر دارد، و هم حاکم و نظام حکومت و قوه مجریه ای که اجرای این قوانین را بر عهده دارد از طریق عدل منحرف نمی‌شود. عامل دیگر برای موفّقیت حضرت مهدی (ع) در گسترش عدل در جامعه، تکامل عقول بشر در آن عصر است. کسانی با عدل و داد درگیرند که عقلشان کامل نیست و وقتی مردم از لحاظ عقل ضعیف باشند زیر بار حکومت عدل نمی‌روند؛ زیرا طبق احادیث، عدل از جنود عقل به شمار می‌آید و جور از جنود و لشکریان جهل. لذا در روایتی از امام باقر (ع) می‌خوانیم: هنگامی که قائم ما قیام کند خداوند دستش را بر سر بندگانش می‌گذارد و بدین وسیله عقول آنها کامل و افکارشان را پرورش می‌دهد.
• بنابراین، عصر حضرت مهدی (ع) به جهت تکامل عقولشان و نیز عظمت نظام امامت، به سرعت تمام، پذیرای حکومت آن حضرت خواهند بود».

پرسش مستقیم

• رمز موفقیت امام مهدی در گسترش عدالت چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. آیا عدالت ‏خواهی فطری است؟ (پرسش)
2. چرا عدالت اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
3. بر مبنای فلسفی چه ضرورتی دارد عدالت در جامعه بشری فراگیر شود؟ (پرسش)
4. از دیدگاه جامعه‌شناسی چه ضرورتی به فراگیری عدالت در جامعه وجود دارد؟ (پرسش)
5. امام مهدی چه کارهای ویژه ای در زمینه عدالت‌گستری انجام خواهد داد؟ (پرسش)
6. آیا هنگام ظهور امام مهدی برای برقراری عدل و قسط در تمام جهان زمانی طولانی لازم است چند سال؟ (پرسش)
7. چه عواملی در موفقیت امام مهدی در گسترش عدل تأثیر گذار است؟ (پرسش)
8. عدالت در عصر ظهور چگونه و با چه ابعادی محقق می‌‏شود؟ (پرسش)
9. امام مهدی در حکومت خود چگونه با ظلم و ستم مبارزه می‌کند و عدالت را به ارمغان ‌می‌آورد؟ (پرسش)
10. آیا امام مهدی از اوضاع فعلی ایران اعم از رعایت عدالت قانون و مسئولان مملکت راضی هستند؟ و آیا به ادامه آن رضایت دارند؟ (پرسش)
11. رمز موفقیت امام مهدی در گسترش عدالت چیست؟ (پرسش)

منابع

• طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب
• رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات