تابعین
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- مدخلهای وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تابعین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- تابعین، بهمعنای پیروان، عنوان گروهی از مسلمانان است که پیامبر اکرم را درک نکردهاند، اما اصحاب پیامبر را درک کردهاند. واژه تابعین خاستگاه قرآنی دارد. بیشتر مفسران در تفسیر آیه ۱۰۰ سوره توبه، پس از "سابقون" (مهاجرین و انصار)، قائل به وجود افرادی هستند که پس از صحابه، راه آنها را تداوم میبخشند. این افراد تابعین نامیده میشوند. پیامبر اکرم (ص) در حدیثی نسل پس از صحابه را بهترین مردمان یاد میکند، در حالیکه نسل بعد از آنها از چنین فضیلتی برخوردار نیستند. پس از وفات پیامبر (ص) در زمان خلیفه دوم در تقسیمبندی خلیفه برای تقسیم غنائم به ترتیب نام مهاجرین سپس انصار و تابعین ذکر شده بود. وی همچنین در شکلگیری جانشین پس از خود به تابعین نقش داد[۱].
- علمای علم رجال تابعین را براساس اولویتهایی حتی تا پانزده طبقه، طبقهبندی کردهاند. مبنای برخی از این طبقهبندیها برتریهای علمی و عملی آنها نسبت به یکدیگر، یا تقدم و تأخر زمان آنها نسبت به یکدیگر و.. است. اویس قرنی به عنوان خیرالتابعین یا سید التابعین مشهور است. اویس از یاران خاص امام علی (ع) بود که در رکاب ایشان به شهادت رسید. تابعین در هواداری از امام علی (ع) و گرایش به مذهب تشیع پیشگام بودند. علامه عبدالحسین امینی در الغدیر نام ۸۴ تن از تابعین را در نقل حدیث غدیر یاد کرده است[۲].
- امام علی (ع) در نامه ۲۸ خطاب به معاویه مینویسد: "... با سپاهی گران از مهاجران و انصار و تابعین آنان که نیکو پرورش یافتهاند، بر سر تو میتازم؛ لشکری انبوه که فضا را پر کند..."[۳][۴].
فهرستی از برخی تابعین
- أبان بن عثمان بن عفان
- إبراهیم بن یزید النخعی
- ابن ابی لیلی
- ابن أبی ملیکة
- ابن شهاب الزهری
- أبو الأسود الدؤلی
- أبو حنیفة النعمان
- أبو سلمة بن عبد الرحمن بن عوف
- ابو شعثاء ازدی
- ابو شعثاء کوفی
- ابو عبدالرحمان سلمی
- أبو عثمان النهدی
- أبو مسلم الخولانی
- ابوالزناد عبدالله بن ذکوان قرشی
- ابوالعالیه رفیع بن مهران ریاحی
- ابوالعالیه
- ابوسلمة بن عبدالرحمن مخزومی
- اسود بن یزید نخعی
- اصبغ بن نباته
- أصحمة النجاشی
- الحسن البصری
- الربیع بن خثیم
- القاسم بن محمد بن أبی بکر
- المهاجر بن خالد بن الولید
- النعمان بن أبی عیاش
- أویس القرنی المرادی
- إیاس بن معاویة
- جابر جعفی
- حارث بن قیس
- حسان بن النعمان
- حسن بصری
- حفص بن عاصم
- حماد بن أبی سلیمان
- حماد بن زید
- حمزة بن عبد الله بن الزبیر
- حمزة بن عبد الله بن عمر بن الخطاب
- خارجة بن زید بن ثابت
- ربیع بن انس
- ربیعة بن ابیعبدالرحمن فروخ
- ربیعة بن فروخ
- رجاء بن حیوة
- زر بن حبیش
- زید بن أرطاة الفزاری
- زید بن اسلم عدوی
- زید بن اسلم
- زید بن أسلم
- زید بن وهب
- زینب بنت علی
- سالم بن عبد الله بن عمر بن الخطاب
- سالم بن عبدالله بن عمر
- سعید بن المسیب
- سعید بن جبیر
- سعید بن عثمان بن عفان
- سعید بن مسیب مخزومی
- سعید بن مسیب
- سعید بن مسیب
- سلمان بن ربیعة الباهلی
- سلیمان بن مهران الأعمش
- سلیمان بن یسار
- شریح القاضی
- صالح بن کیسان
- صلة بن زفر
- طاووس بن کیسان
- طاووس بن کیسان
- طلحة بن عبد الله الخزاعی
- طلحة بن عبد الله بن عوف
- طلق بن حبیب العنزی
- طلیحة بن خویلد الأسدی
- عاصم بن عمر بن الخطاب
- عامر الشعبی
- عامر بن عبد قیس
- عامر شعبی
- عبد الرحمن بن أبی لیلی
- عبد الله بن المبارک
- عبد الملک بن مروان
- عبید بن عمیر اللیثی
- عبیدالله بن عبدالله بن عتبه
- عبیدة بن قیس
- عروة بن الزبیر
- عروة بن زبیر
- عطاء بن أبی رباح
- عطاء بن ابیرباح
- عطاء بن ابیرباح
- عطاء بن سائب
- عطاء بن مرکبوذ
- عطاء بن یسار
- عقبة بن نافع
- عکرمة بن عبدالله بربری
- عکرمه غلام ابن عباس
- علقمة بن قیس
- عمر بن عبد العزیز
- عمرو بن شرحبیل
- قاسم بن محمد بن ابیبکر
- قتادة بن دعامة
- قتادة بن دعامه
- کعب الأحبار
- مالک بن دینار
- مجاهد بن جبر
- مجاهد بن جبر
- محمد بن سیرین
- محمد بن شهاب زهری
- محمد بن کعب قرظی
- محمد بن طلحة بن عبید الله
- محمد بن عبد الرحمن بن أبی لیلی
- مره همدانی
- مسروق بن اجدع
- مسروق بن الأجدع
- مسلم بن عقیل
- مصعب بن الزبیر
- مکحول الهذلی
- منصور بن المعتمر
- موسی بن عقبة
- موسی بن نصیر
- میمون بن مهران
- نافع مولی ابن عمر
- نافع مولی عبدالله بن عمر
- هرم بن حیان
- یحیی بن سعید انصاری
- یحیی بن یعمر
پرسشهای وابسته
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 193.
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 193- 194.
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۲۸: «وَ أَنَا مُرْقِلٌ نَحْوَكَ فِي جَحْفَلٍ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، وَ التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، شَدِيدٍ زِحَامُهُمْ سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ»
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 194.