دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)
دانشنامهٔ امام مهدی (ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، کتابی است ده جلدی که با زبان فارسی به بررسی مسائل مرتبط با موضوع مهدویت، با تکیه بر نصوص معتبر اسلامی می‌پردازد. این مجموعه اثر محمد محمدی ریشهری است و انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث انتشار آن را به عهده داشته است. آماده‌سازی جلدهای ده‌گانهٔ این اثر برای انتشار با همکاری سید محمد کاظم طباطبایی، محمود کریمیان، محمد رضا سجادی‌طلب، سید محمود طباطبایی‌نژاد، سید روح‌الله سید‌طبایی و ترجمه عبدالهادی مسعودی همراه بوده است.[۱]
| دانشنامهٔ امام مهدی (ع) | |
|---|---|
| بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ | |
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد محمدی ریشهری |
| به کوشش | سید محمد کاظم طباطبایی محمود کریمیان محمد رضا سجادی‌طلب سید محمود طباطبایی‌نژاد سید روح‌الله سید‌طبایی |
| مترجم | عبدالهادی مسعودی |
| موضوع | امامت، امام مهدی |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات دارالحدیث |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۳ ش |
| تعداد جلد | ۱۰ |
| فهرست جلدها | جلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم، جلد هفتم، جلد هشتم، جلد نهم، جلد دهم |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۴۹۳-۷۵۴-۵ |
| شماره ملی | ۳۴۴۳۷۷۱ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «دانشنامه امام مهدی (ع) دارای متن عربی و ترجمه فارسی است، روایت‌هایی که در این مجموعه بیان شده، دارای سند بوده و از منابع کهن و معتبر تاریخی و روایی و تفسیر در این مجموعه بهره برده شده است. اثر حاضر به ۱۴ سر فصل ذیل می‌پردازد: مهدویت از نگاهی کلی؛ زندگینامه امام مهدی؛ غیبت امام مهدی؛ سفرا و وکلای امام مهدی؛ توقیعات امام مهدی؛ دیدار با امام مهدی؛ وظایف مسلمانان در روزگار غیبت؛ دعا، توسل و استخاره؛ زیارات؛ نشانه‌های ظهور؛ قیام؛ سیره حکومتی؛ نمونه‌هایی از سروده‌های مهدوی؛ کتاب‌شناسی مهدویت»[۱]
مباحث جلدهای کتاب
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۱: شامل: استمرار امامت، زمین از پیشوایان هدایت (ع) خالی نمی‌ماند، حجت، یا آشکار و به نام است و یا پنهان و گمنام، حدیث ثقلین، حدیث ثقلین، به روایت پیروان اهل بیت (ع)، حدیث ثقلین، به روایت اهل سنّت، جایگاه‌های صدور حدیث ثقلین، صحت و صدور حدیث ثقلین، موارد صدور حدیث ثقلین، مقصود از عترت و اهل بیت، معنای حدیث ثقلین، احادیث شمار امامان (ع) و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۲: شامل: لزوم شناخت امام مهدی (ع)، اشارت‌ها و بشارت‌های قرآن، پیروزی حق و نابودی باطل، تبار امام مهدی (ع)، مهدی (ع)، از اهل بیت پیامبر (ص) است، مهدی (ع)، از عترت پیامبر (ص) است، انتساب امام مهدی (ع) به پیامبر (ص) از طریق امام حسین بن علی (ع)، امام مهدی (ع) و عباسیان، مادر امام مهدی (ع)، ولادت امام مهدی (ع)، نام‌ها، کنیه‌ها و لقب‌های امام (ع)، شمایل امام (ع)، طول عمر امام (ع) و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۳: شامل: ویژگی‌های امام مهدی (ع)، پاسخ چند پرسش، غیبت امام مهدی (ع)، بیان ویژگی‌های غیبت، تبیین آسیب‌های روزگار غیبت، پیشگویی غیبت امام مهدی (ع)، اشاراتی به حکمت غیبت امام مهدی (ع)، برکات تکوینی امام غایب، نهاد وکالت در عصر امامان اهل بیت (ع)، نائبان چهارگانه امام مهدی (ع)، فضای جامعه اسلامی منتهی به عصر غیبت کبرا و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۴: شامل: مدعیان دروغین، مکتوب‌هایی در پاسخ پرسش‌های فقهی، مکتوب‌هایی در پاسخ پرسش‌های عقیدتی و سیاسی، تبیین توقیع‌های فقهی، بررسی توقیعات فقهی در منابع فقه استدلالی، مکتوب‌هایی حکایت‌گر کرامت‌ها، مکتوبات گوناگون و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۵: شامل: دیدار امام مهدی (ع) و کرامات او، گروهی از دیدارکنندگان با امام مهدی (ع) پیش از غیبت، دیدارکنندگان امام (ع) در دوران غیبت صغرا، دیدارکنندگان امام (ع) در روزگار غیبت کبرا و کسانی که کرامتی از او دیده‌اند، پژوهشی درباره رؤیت امام (ع) در روزگار غیبت کبرا، شماری از عالمان مورد عنایت امام مهدی (ع)، خاطراتی از نگارنده، وظایف مردم در روزگار غیبت، انتظار فرج، عجله نکردن، استقامت و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۶: شامل: دعا برای تعجیل در فرج، زمینه سازی برای حکومت امام مهدی (ع)، دعاهای اهل بیت (ع) برای امام مهدی (ع)، دعای امام مهدی (ع) برای فرجش، دعا برای امام مهدی (ع) در عیدها، دعا برای امام مهدی (ع) در ماه رمضان، دعا برای امام مهدی (ع) در روز جمعه، دعا برای امام مهدی (ع) در وقت‌های دیگر، دعا برای امام مهدی (ع) در هر حال، دعاهای رسیده از امام مهدی (ع)، استخاره‌های منسوب به امام مهدی (ع)، توسل به امام مهدی (ع)، زیارت‌های امام مهدی (ع) و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۷: شامل: زیارت‌های امام مهدی (ع)، زیارت‌های منسوب به او، نشانه‌های ظهور امام مهدی (ع)، نشانه‌های حتمی، نشانه‌هایی که حتمی خوانده نشده‌اند، پژوهشی درباره علائم ظهور، کتاب‌شناسی علائم ظهور و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۸: شامل: فهرست اجمالی علائم ظهور، آمیختگی علائم ظهور با برخی مفاهیم دیگر، اقسام علائم ظهور، احتمال بدا در نشانه‌ها، مهمترین علائم ظهور، خروج دجال، رجعت، زمان قیام امام مهدی (ع)، سیما و حالت امام (ع) هنگام قیام، یاران امام (ع) و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۹: شامل: همیاری عیسی بن مریم (ع)، پرچم امام مهدی (ع)، گزارش‌های درباره سخنان امام (ع) در آغاز قیام، رویارویی با دشمن، پاسخ به چند پرسش، بنیادهای سیرة حکومتی امام مهدی (ع)، سرنوشت سازترین سیاست، سیاست‌های فرهنگی، سیاست‌های اجتماعی، سیاست‌های اقتصادی، سیاست‌های قضایی، مبادی پیشرفت همه جانبه در دولت مهدوی و... .
- دانشنامهٔ امام مهدی ج۱۰: شامل:امام مهدی (ع) از دیدگاه شاعران، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن نخست، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن دوم، سروده‌هایی از شاعران قرن سوم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن چهارم، نمونه‌ای از سروده‌های قرن پنجم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن ششم، نمونه‌ای از سروده‌های قرن هفتم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن هشتم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن نهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن دهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن یازدهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن دوازدهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن سیزدهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن چهاردهم، نمونه‌هایی از سروده‌های قرن پانزدهم، مهدویت نگاری تا قرن دوازدهم و... .[۱]
دربارهٔ پدیدآورندگان
| سید محمد کاظم طباطبایی (همکار تدوین) |
|---|
 |
| محمود کریمیان (همکار تدوین) |
|---|
 حجت الاسلام و المسلمین محمود کریمیان (متولد ۱۳۵۱، قم)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: جواد تبریزی، سید محمود هاشمی شاهرودی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی و جعفر سبحانی پیگیری کرد. وی تحصیلات دانشگاهی خویش را در مقطع کارشناسی معارف پیگیری کرد. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. همکاری در تدوین «دانشنامه اميرالمؤمنين (ع)»، «حكمت نامه امام حسين (ع)»، «دانشنامه امام حسین (ع)»، «حکمت نامه پیامبر اعظم (ص)»، «دانشنامه امام مهدی (ع)»، نگارش «اعتبارسنجی و فقه الحدیث آخرین توقیع» و «تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی» برخی از فعالیت های علمی و پژوهشی اوست.[۴] |
| محمد رضا سجادی‌طلب (همکار تدوین) |
|---|
|
در مورد آقای محمد رضا سجادی‌طلب اطلاعاتی در دست نیست. |
| سید محمود طباطبایی‌نژاد (همکار تدوین) |
|---|
 حجت الاسلام و المسلمین سید محمود طباطبایی‌نژاد (متولد ۱۳۴۰، یزد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: جواد تبریزی، محمد فاضل لنکرانی، علی پناه اشتهاردی، سید موسی شبیری زنجانی و سید احمد مددی پیگیری کرد. حضور در دفاع مقدس ازجمله فعالیت‌های وی می‌باشد. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. همکاری در تدوین «دانشنامه اميرالمؤمنين (ع)»، «حكمت نامه امام حسين (ع)»، «سیاست نامه امام علی (ع)»، «دانشنامه امام حسین (ع)»، «شهادت نامه امام حسین (ع)»، «دانشنامه امام مهدی (ع)»، «زندگینامه اهل بیت (ع)»، «فرهنگنامه زیارت عتبات» برخی از فعالیت های علمی و پژوهشی اوست.[۵] |
| سید روح‌الله سید‌طبایی (همکار تدوین) |
|---|
 |
| عبدالهادی مسعودی (مترجم) |
|---|
 حجت الاسلام و المسلمین عبدالهادی مسعودی (متولد ۱۳۴۳، قم)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی، سید موسی شبیری زنجانی پیگیری کرد. عضو هیئت مؤسس دارالحدیث؛ مدیریت مرکز تحقیقات دارالحدیث؛ مدیر گروه علوم حدیث دانشکده دارالحدیث؛ مدرس دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده علوم حدیث، دانشگاه علوم پزشکی قم، دانشکده اصول دین قم، دانشگاه تقریب مذاهب تهران از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «وضع و نقد حدیث»، «حکمتنامه ادب»، «حکمتنامه شادی»، «اکسیر المحبه»، «راهنمای محبت»، «مبانی و روش اندیشه علمی امام صادق»، «پژوهشی درباره رؤیت امام در روزگار غیبت کبری» و «سیمای اهل بیت» برخی از این آثار است[۷] |