مبانی خداشناسی (کتاب)
مبانی خداشناسی | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | محمد محمدی ریشهری |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات دارالحدیث (ناشر)انتشارات دارالحدیث |
محل نشر | قم، ایران |
سال نشر | ۱۳۷۵ ش |
تعداد صفحه | ۴۹۰خطای عبارت: نویسه نقطهگذاری شناخته نشده «» |
شابک | ۹۶۴-۵۹۸۵-۱۶-۱ |
شماره ملی | م۷۶-۸۰۱۵ |
مبانی خداشناسی کتابی است با زبان فارسی که به اصل توحید و شناخت خداوند میپردازد. این کتاب اثر محمد محمدی ریشهری و انتشارات دارالحدیث نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
- در معرفی این کتاب آمده است: «مباحث مطرح شده در این اثر، درباره اساسیترین اصل از اصول عقاید اسلامی، یعنی اصل توحید و شناخت خدا است. بیشتر مطالب کتاب، چندین بار توسط نویسنده آن، تحت عنوان "درسهایی از اصول عقاید اسلامی" تدریس و از شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی در ۴۷ قسمت پخش شده و سپس به همان ترتیب برای چاپ تنظیم گردیده است.
- در آغاز این مجموعه مطالبی درباره خداشناسی، خودشناسی و دوستی با خدا مطرح شده سپس پنجاه و نه حکایت و روایت داستانی درباره قدرت حق، و شناخت پروردگار فراهم آمده است.
- شناخت خدا از طریق حس، آیات الهی در آفرینش حیوانات، آیات الهی در آفرینش زمین، آیات الهی در آفرینش گیاهان، خورشید، دریا، کوهها، آب، ابر، باد و باران، آیات الهی در آفرینش آسمان، شناخت خدا از طریق قلب، موانع خداشناسی و مراتب خداشناسی عناوین برخی از بخشهای این اثر است.
- اشاره مناسب مؤلف به آیات قرآن و اختصاص دادن بخشی از هر فصل به این مهم، از جمله اموری است که میتوان در این کتاب مشاهده کرد. یکی از ویژگیهای این کتاب، بیان ساده و روان مؤلف است»[۲].
فهرست کتاب
- مقدمه
- مدخل
- برترین شناختها
- معیار ارزش انسان
- معیار ارزش شناختها
- نقش خداشناسی در جامعه
- ماتریالیسم و مفاسد اجتماعی
- خداشناسی و عدالت اجتماعی
- خلاصه
- شناخت خدا از طریق حس
- چرا خدا نامحسوس است؟
- انکار خدای نامحسوس
- مناظره امام و ابوشاکر
- عاقل نمیتواند خدا را انکار کند
- مناظره امام و زندیق
- مناظره امام و طبیب هندی
- مقتضای شک چیست؟
- وجوب دفع ضرر و خطر محتمل
- دو راهی بهشت و دوزخ
- خلاصه
- شناخت خدا از طریق عقل
فصل اول: معمای هستی
- میدانیم که جهان هست
- نخستین راه حل: فرضیه آفرینش جهان به وسیله طبیعت
- دومین راه حل: فرضیه آفرینش جهان به وسیله خود
- سومین راه حل: فرضیه آفرینش جهان از طریق علل نامتناهی
- چهارمین راه حل: فرضیه پدید آمدن جهان بدون علت
- پنجمین راه حل: فرضیه بیآغازبودن جهان
- بیآغازبودن جهان با شکل فعلی
- بیآغازبودن عناصر جهان
- فرضیه خدای بیشعور
- کلید معمای هستی
- قرآن و معمای هستی
- خلاصه
فصل دوم: شناخت خدا از طریق آیات
- شناخت از طریق آیات
- شناخت خدا از طریق آیات
- آیات خداشناسی
- آفریدگار در آینه آفریدهها
- گواه اعتراف دلمنکران
- اعتراف اندیشه
- خلاصه
- آیات الهی در آفرینش انسان
- برترین شناختها
- زیانبارترین نادانیها
- کلید جهانشناسی
- کلید خداشناسی
- رابطه خودشناسی و خداشناسی
- مراتب خودشناسی
- پیدایش انسان از خاک
- آفرینش انسان از عصاره گِل
- آفرینش انسان از آب
- آفرینش انسان از عَلَقْ
- آفرینش انسان از نطفه
- نطفه چیست؟
- نطفه چگونه تکامل مییابد؟
- صورتبندی جنین
- آیا سلولها شعور دارند؟
- عامل تغییرات جنین
- مغز و بیست میلیون عصب!
- یک جمله هم از طراح مغز الکترونی بشنوید
- پرورشگاه جنین
- پیدایش حیات
- فرضیه پیدایش تصادفی حیات
- پاسخ
- حیات در شرایط اولیه زمین
- پاسخ
- شرایط پیدایش حیات
- خواب
- حقیقت خواب
- خواب در جهان حیوانات
- خواب در جهان گیاهان
- الف) انجام خواب به طور خودکار
- ب) رابطه خواب و فعالیتهای اجتماعی
- همسر
- از جنس خودتان
- اُلفت و مهربانی زوجین
- کامیابیهای جنسی
- تمایل به فرزند
- ویژگیهای دستگاه تناسلی
- زوجیت در جهان گیاهان
- زوجیت عمومی همه اشیاء
- قلعه اسرارآمیز اتم
- قرآن و قانون زوجیت عامه
- رزق
- الف) پیشبینی موادغذایی
- ب) توافق موادغذایی با نیازها
- ج) لذیذ و مطبوع
- د) احساس گرسنگی و تشنگی
- پوشاک
- استعداد فراگرفتن دانش
- ماده بیشعور و عقل
- ن و القلم
- اختلاف السنه و الوان
- اختلاف زبانها
- اختلاف الوان
- الف) الوان = رنگها
- ب) الوان = شکلها
- آیات الهی در آفرینش حیوانات
- انواع حیوانات
- انواع جانوران
- هفتصد هزار نوع حشره
- دو هزار و پانصد نوع مار
- دویست و هشتاد و نُه نوع کبوتر
- شصت و پنج نوع چرخ ریسک
- صد نوع کانگورو
- بیست هزار نوع عنکبوت
- صد هزار نوع پروانه
- دو هزار نوع موریانه
- دویست و نُه نوع کبک
- فلسفه کوچک ماندن حشرات
- مورچههایی همقد گرگ!
- فلسفه کوچک ماندن حشرات
- ویژگیهای هر حیوان
- شاخ یا رادیاتور!
- جهتیابی شاخک حشرات
- دقیقترین رادارهای جهان
- نظام آفرینش پرنده
- هماهنگی گردن و پا
- شعور فطری حیوانات
- دومین دلیل موسی (ع)
- مگاپد دستگاه جوجهکشی میسازد
- ماده سردکننده دستگاه جوجهکشی
- بخاری برای دستگاه جوجهکشی
- گرماسنج مگاپد!
- خروج جوجهها از تخم
- اکسپکلوپ چگونه تولیدمثل میکند؟
- پرنده شکستهبند!
- روابط اعجابانگیز
- پس وای بر آن که مدبر را انکار کند!
- نقش حیوانات در تمدن جدید
- دانش بیونیک
- چشم غوک یا مهمترین رادار
- چشم خرچنگ و تصاویر تلویزیونی
- رازپرش خزوک «جُعَلْ»
- سرعت سیر دُلفین
- نقش حیوانات در زندگی انسان
- پیشگویی علمی قرآن
- مقهوریت جانوران
- نظام بردگی
- سخن گفت حیوانات
- دستگاه فرستنده حیوانات
- اعجاز علمی قرآن
- خداشناسی حیوانات
- آیات الهی در آفرینش زمین
- پایههای نامرئی زمین
- اگر زمین بزرگتر یا سنگینتر بود چه میشود؟
- زمین و چهارده حرکت
- تنظیم سرعت این کیهانپیما
- نیروی گریز از مرکز
- حرکت انتقالی
- حرکت تبعی
- با این همه حرکت، زمین آرام است!
- پیدایش فصلها
- از زمین تا خورشید
- شگفتیهای خاک
- منابع مورد نیاز
- زمینشناسان دورانهای تکامل زمین را به چهار بخش تقسیم کردهاند
- آیات الهی در آفرینش کوهها
- نقش کوهها در آرامش زمین
- میخهای سنگی
- اعجاز علمی قرآن
- ژرژگاموف مینویسد
- روایتی در فوائد کوهها
- کوهها از ما حافظت میکنند
- کوهها و تصفیه آب
- خون زمین
- رمز حیات
- زیوربخش زمین
- پدیدآورنده غذا
- شرابی گوارا
- مایه نظافت و پاکیزگی
- حکمتهای دیگر آفرینش آب
- آیات الهی در آفرینش دریا
- دریاشناسی
- دریا در خدمت بشر
- ۱. مواد غذایی
- الف) صید ماهی
- ب) نمک
- ج) علفهای دریایی
- ۲. زیور
- مروارید
- مرجان
- لباس
- ۳. کشتیرانی
- سایر فواید دریا
- ۴. دریا مهمترین تولیدکننده نیرو
- عجایب دریا
- لامپکشیهای طبیعی!
- آماری از حیوانات دریایی
- انواع ماهیها
- ماهی پرنده
- ماهی برقی
- ماهی لانهدار
- ماهی لامپدار
- ماهی حنایی
- ماهی خاردار
- ماهی مرکب
- شمشیر ماهی
- سفره ماهی
- حیوانی بیدستگاه هاضمه!
- کوه پیکران دریا
- وال عنبر
- ماهیگیر
- یک داستان جالب
- آیات الهی در آفرینش گیاهان
- زندگی طفیل گیاه
- حیات و گیاهان
- سازمان دقیق و موزون گیاهان
- شگفتیهای برگ
- ریشه
- ساقه
- انواع گیاهان
- تغذیه گیاهان
- گیاهان گوشتخوار
- گیاه سرفهکن!
- نقش گیاهان در زندگی انسان
- تعادل حیات
- آیات الهی در آفرینش باد و ابر و باران
- سه پدیده شگفت
- باران
- اعجاز علمی قرآن
- آیات الهی در آفرینش خورشید
- دیدگاههای قرآن درباره خورشید
- آیه بودن خورشید
- حرکت خورشید
- نور و حرارت خورشید
- محاسبه تاریخ و زمان به وسیله خورشید
- آیات الهی در آفرینش روز و شب
- آیات الهی در آفرینش ماه
- شناسنامه ماه
- دیدگاه قرآن درباره ماه
- آیات الهی در آفرینش آسمان
- وسعت آسمان
- کهکشان چیست؟
- قطر کهکشان
- تعداد کهکشانها
- وسعت جهان از دیدگاه امام علی (ع)
- منظور از هفت آسمان چیست؟
- سقف محفوظ
- زیورهای آسمان
- راهیابی به وسیله ستارگان
- تصادف ستارگان
- مطالعه آسمان
- شناخت خدا از طریق قلب
- مفهوم خداشناسی قلبی
- فرق خداشناسی قلبی با خداشناسی عقلی
- خداشناسی قلبی یافتن است
- خداشناسی قلبی نوعی تجربه باطنی است
- خداشناسی قلبی همراه با تقواست
- اثبات خداشناسی قلبی
- فطرت خداشناسی چیست؟
فصل دوم: خداشناسی قلبی از نظر اسلام
- مفهوم دین
- خلاصه
فصل سوم: فرضیههایی در زمینه انگیزه پیدایش مذهب
- خلاصه
موانع خداشناسی فصل اول: علل مادیگرایی
- ریشه موانع شناخت خدا
- نگاهی به کتاب علل گرایش به مادیگری
- انواع موانع خداشناسی
- خلاصه
فصل دوم: درمان بیماری مادیگرایی
- پزشک بیماری مادیگرایی
- داروی بیماری مادیگرایی
- درمان موقت مادیگرایی
- ما با شما هم عقیده شدیم!
- نیایش در دریا
- درمان اساسی مادیگرایی
- ذکر چیست؟
- فراموشی
- چگونه به یاد خود باشیم؟
- معنای یاد خدا
- خلاصه
فصل سوم: نسخه درمان
- روش درمان
- معیار کمی و کیفی خوراک
- ۳. کنترل زبان
- ۴. رعایت تعادل در خوابیدن
- ۵. کوتاه کردن آرزو
- ۶. پرهیز از سرگرمیهای نامشروع
فصل اول: اسلام
فصل دوم:ایمان
- توبه چیست؟
- مراتب توبه
- تعمیم توبه
- خلاصه
فصل سوم:تقوا
فصل چهارم: یقین
- یقین از نظر لغت
- یقین از نظر روایات
- بالاترین مراتب خداشناسی
- خلاصه
دربارهٔ پدیدآورنده
آیتالله محمد محمدی ریشهری (متولد ۱۳۲۵ ش، شهر ری؛ متوفی ۱۴۰۱ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، محمد فاضل لنکرانی، سید محمد باقر طباطبایی سلطانی، محمد علی اراکی، حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید محمد رضا گلپایگانی و مرتضی حائری یزدی به اتمام رساند. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری (دوره پنجم)، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی، ریاست مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ریاست دانشگاه قرآن و حدیث و ریاست پژوهشگاه قرآن و حدیث از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر انجام فعالیتهای علمی و اجرایی به تألیف آثار فراوان با موضوعات دینی و اعتقادی اهتمام ورزیده است. «اهل بیت در قرآن و حدیث»، «تداوم انقلاب اسلامی ایران تا انقلاب جهانی مهدی»، «حکمتنامهٔ پيامبر اعظم (ص)»، «سیرهٔ پیامبر خاتم (ص)»، «دانشنامهٔ امیرالمؤمنین بر پایهٔ قرآن، حدیث و تاریخ»، «سيری در سيرهٔ حکومتی امام علی (ع)»، «فلسفه امامت و رهبری»، «سیاستنامهٔ امام علی (ع)»، «فلسفه وحی و نبوت»، «حکمتنامهٔ امام حسین (ع)»، «فرهنگنامهٔ مرثيهسرايی و عزاداری حضرت سيدالشهدا (ع)»، «مبانی خداشناسی»، «حکمتنامهٔ رضوی»، «دانشنامهٔ امام مهدی (ع)»، «شرح زیارت جامعهٔ کبیره»، «ویژگیهای صراط مستقیم در قرآن» و «گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث» برخی از این آثار است.[۳]