دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)
این کتاب، جلد دوم از مجموعهٔ چهار جلدی دانش اخلاق اسلامی که ترجمه فارسی کتاب دراسات فی الأخلاق و شؤون الحکمة العملیة اثر حسین مظاهری به زبان عربی است، که به شرح و بررسی پاره‌ای از موضوعات مطرح در اخلاق اسلامی به‌صورت، یک فضیلت و یک رذیلت اخلاقی می‌پردازد. این کتاب به کوشش مجید هادی‌زاده به فارسی ترجمه شده است و انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.
| دانش اخلاق اسلامی، ج ۲ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | دانش اخلاق اسلامی |
| زبان | فارسی |
| زبان اصلی | عربی |
| نویسنده | حسین مظاهری |
| مترجم | مجید هادی‌زاده |
| موضوع | اخلاق اسلامی |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی |
| محل نشر | اصفهان، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۱ ش |
| تعداد صفحه | ۵۰۸ |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۹۶۹۲۶-۳-۰ |
| شماره ملی | 3055108 ۳۰۵۵۱۰۸ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده؛ ضمن نقد نظریه اعتدال و عدول از مبانی مشهور پیشینیان و روش آنان در تدوین دانش اخلاق، پانزده اصل را به عنوان مبانی اصلی دانش اخلاق اسلامی ارائه داده‌اند که برخی از آنان را می‌توان مبانی شخصی ایشان در این حیطه دانست. کتاب حاضر دفتر دوم از این مجموعه است که طی آن فصول هفتم تا بیست و دوم مجموعه ارائه شده است».
فهرست کتاب
- ۱. شخصیت فردی
- ۲. شخصیت اجتماعی
- ۳. شخصیت دینی
رذیلت پنجم: پستیِ نفس و فرمایگیِ آن
- مراتب فرومایگی و انواع آن
- ۱. غیرت و حمیت در دین
- ۲. غیرت نسبت به حفظ عفت خاندان و وابستگان خود
- ۳. غیرت برای حفظ عفت عمومی جامعه
- ۴. غیرت در حفظ وطن، اموال، فرزندان و نزدیکان
- تذکر دو نکته
- نکته نخست
- نکته دوم
- چند روایت درباره غیرت
- فصل نهم
- فضیلت نهم: تأنی و آرامش
- اشاره‌ای به یک اشتباه مشهور
رذیلت هفتم: اضطراب خاطر رذیلت هشتم: پریشانی قلب رذیلت نهم: تغییر رأی و اندیشه دائمی
- ۱. بی‌ثباتی در دین
- ۲. بی‌ثباتی در اموری که به جهان باقی مربوط می‌شود
- ۳. بی‌ثباتی در عهدها و پیمان‌ها و در دوستی و روابط اجتماعی
- فصل دهم
- فضیلت دهم: حُسن‌ظن
- انواع حُسن‌ظن و نیکواندیشی
- ۱. سوءظن به خداوند متعال
- ۲. سوءظن به عالَم هستی
- ۳. سوءظن به خویشتن
- ۴. سوءظن و بدبینی نسبت به دیگران
- چند روایت درباره خوش‌گمانی و بدگمانی
- اشاره‌ای به دو نکته
- نکته اول
- چند روایت درباره اجتناب از قراردادن خود در موضع تُهمت
- نکته دوم
- فصل یازدهم
- فضیلت یازدهم: حلم
- آثار این فضیلت اخلاقی
- توضیح یک نکته
- تکمله‌ای بر این مبحث
- چند روایت درباره خویشتنداری و فرو خوردن خشم
- روش تهذیب نفس از غضب
- چند حدیث درباره غضب
- فصل دوازدهم
- فضیلت دوازدهم: بخشش و چشم‌پوشی
- موارد عفو و بخشش
- علل پیدایش کینه
- ۱. تمسخر، سرزنش، شماتت دیگران و دشنام دادن به آنان
- ۲. جدل کردن و پای فشاری بر سخن خود
- ۳. ظلم
- ۴. شراب و شراب‌خواری و هر آنچه به مضرات این گناه بزرگ آلوده باشد
- انواع تواضع
- ۱. تواضع در برابر خداوند متعال
- ۲. تواضع برای أهل‌بیت
- ۳. تواضع در مقابل بندگان صالح خداوند
- ۴. تواضع در برابر حق و حقیقت
- چند روایت درباره تواضع
- رذیلت سیزدهم: تکبُر
- معنی مُترِف و مَلَأ
- چند روایت درباره کِبر
- رذیلت چهاردهم: عُجْب
- تذکر یک مطلب
- چند روایت درباره عُجب و خودشیفتگی
رذیلت پانزدهم: خودکم‌بینی
- چند روایت درباره خودکم‌بینی
- فصل چهاردهم
- فضیلت چهاردهم: رحمت و مهربانی
- توضیح پیرامون دو نکته
- نکته اول
- نکته دوم
- چند روایت درباره رحمت و مهربانی
- فضیلت پانزدهم: شرح صدر یا فراخی سینه
- چند روایت درباره شرح صدر و فراخ‌سینه‌گی
- رذیلت شانزدهم: سنگدلی
- عوامل پیدایش سنگدلی و عوامل اضمحلال آن
- عوامل پیدایش آن
- ۱. توبه از گناه
- ۲. ذکر حضرت حق
- ۳. انجام عبادات
- چند روایت درباره سخت‌دلی
- فصل پانزدهم
- فضیلت شانزدهم: عفت
- سخنی کوتاه درباره عفت شکم
- چند روایت درباره عفت
رذیلت هفدهم: زیاده‌خواهی در شهوت جنسی
رذیلت هجدهم: بی‌میلی و کوتاهی در امور جنسی
- چند روایت درباره مذمت دنیا و گریز از آن
- رذیلت نوزدهم: دنیادوستی
- ویژگی‌های هواپرستان از منظر قرآن‌کریم
- ۱. ضعف اراده
- ۲. فراموشی فطرت
- ۳. منفی بافی
- ۴. غفلت از یاد خدا
- ۵. ظالم و نادان بودن
- ۶. بی‌وفائی
- ۷. دشمنی با صالحان
- ۸. مبتلا شدن به جهل مرکب
- ۹. عجول بودن
- ۱۰. مبتلا شدن به (...)
- ۱۱. نپذیرفتن حق
- ۱۲. ابتلاء به خشم خداوند
- ۱۳. عرض اندام در برابر او ـ جل و علا ـ
- ۱۴. سختی و مشقت دائمی
- ۱۵. بازماندن از نیکی‌ها
- ۱۶. زیانکاری دائمی
- ۱۷. ترک آخرت
- ۱۸. سیری ناپذیری
- ۱۹. مخالفت صریح با پیامبران
- نکته‌ای بس مهم
- انواع دنیادوستیِ غیرمطلق
- ۱. دنیادوستی برای استفاده از آن در راه خداوند متعال
- ۲. خویشتن دوستی
- ۳. علاقمندی به مقدار لازم از مادیات دنیا برای زندگی عادیِ انسانی
- ۴. علاقمندی به مال حلال دنیایی
- ۵. علاقمندی به مشتبهات و مکروهات دنیایی
- آثار صفت قناعت
- ۱. میانه‌روی
- ۲. پرهیز از نابودکردن سرمایه
- ۳. پرهیز از هوا و هوس و آرزوهای دراز
- ۴. مبتلا نشدن به ترس و اندوه
- ۵. دلگرمی به وعده‌های الهی
- ۶. مبتلا نشدن به ذلت درخواست
- ۷. برخورداری از زندگیِ انسانی
- ۸. بی‌نیاز بودن
- ۹. در امان بودن از خطر طغیان و سرکشی
- ۱۰. پرهیز از افراط و تفریط
- ۱. محرومیت در دو سرای
- ۲. اندوه و غم دائمی
- ۳. اشتغال به دنیا
- ۴. فقر دائمی
- ۵. آرزوپردازی
- ۶. تنگیِ معیشت
- ۱. مرتبه نخست
- ۲. مرتبه دوم
- ۳. مرتبه سوم
- چند روایت درباره بی‌نیازی
- رذیلت بیست و یکم: طمع
- چند روایت درباره طمع
- فصل نوزدهم
- فضیلت بیستم: سخاء و بخشندگی'متن پررنگ'
- مراتب بخشش
- ۱. مرتبه نخست
- ۲. مرتبه دوم
- ۳. مرتبه سوم
رذیلت بیست و دوم: بُخل
- ۱. مرتبه نخست
- ۲. مرتبه دوم
- ۳. مرتبه ضعیف
- مراتبی دیگر از رذیلت اخلاقی بُخل
- چند روایت درباره بُخل
- فصل بیستم
- فضیلت بیست و یکم: خیرخواهی
- انواع خیرخواهی
- انواع نصیحت کردن
- ۱. نصیحت نسبت به پیشوایان مسلمین
- ۲. نصیحت نسبت به نزدیکان
- ۳. نصیحت به همسایگان
- ۴. نصیحت به عموم مؤمنین
- ۵. نصیحت نسبت به عموم مردم
- ۶. امر به معروف و نهی از منکر
- ۷. خیرخواهی بوسیله انفاقات
- چند روایت درباره خیرخواهی برای مؤمنان
- چند روایت درباره حق مؤمن بر برادرش و انجام آن حق
- چند روایت درباره شادمان کردن مؤمنان
- چند روایت درباره برآوردن نیاز مؤمن
- چند روایت درباره میهمانی و إطعام مؤمنان
- چند روایت درباره دیدار برادران
- چند روایت درباره دوستی در راه خدا و دشمنی در راه خدا
- چند روایت درباره آنکس که برادر مؤمن خود را نصیحت نکند
- چند روایت درباره جدائیِ مؤمنان از یکدیگر
- چند روایت درباره عیبجویی از مؤمنان در جستجوی خطاهایشان
- نکاتی قرآن پیرامون حسد
- مراتب رذیلت اخلاقی حسد
- ۱. مرتبه ضعیف آن
- ۲. مرتبه میانه آن
- ۳. مرتبه شدید آن
- تقسیمی دیگر برای حسد
- اقسام حسد باعتبار ضرر آن
- چند روایت درباره حسد
- فصل بیست و یکم
- فضیلت بیست و دوم: غبطه
- چند آیه درباره غبطه در فضائل
- چند روایت درباره غبطه
- رذیلت بیست و چهارم: کوتاهی ورزیدن در تحصیل فضائل
- چند ورایت درباره کوتاهی در تحصیل فضائل
- فصل بیست و دوم
- فضیلت بیست و سوم: بی‌میلی نسبت به مرتبه و مقام
- اشاره به دو اشتباهِ اخلاق‌پژوهان در این زمینه
- خطای نخست
- خطای دوم
نمایه
دربارهٔ پدیدآورندگان
| حسین مظاهری (پدیدآورنده) |
|---|
 |
| مجید هادی‌زاده (مترجم) |
|---|
 |