مقدمه

حادثه عاشورا، بی‌شک از عظیم‌ترین رخدادهایی بود که در تاریخ بشری موجی عظیم پدیدآورد و مسلمانان و غیر مسلمانان را با ارزش‌های متعالی و مفهوم حیات هدف‌دار آشنا ساخت و انگیزه‌های مبارزه برای حفظ کرامت انسان و نفی سلطه ستم را در انسان‌ها ایجاد کرد، یا تقویت نمود. هر اندازه که مسلمانان و انسان‌ها با درس‌های نهفته در آن حرکت خونین و عمیق آشناتر شده، از آن بهره برده‌اند، به همان میزان عزتمند و بزرگوار زیسته و پایه‌های حکومت طاغوت‌ها را لرزانده‌اند. درس‌هایی که از عاشورا می‌توان گرفت، در سخنان امام حسین و یارانش، عملکرد و روحیات آنان، تأثیر آن واقعه در فکر و زندگی مسلمانان و ماندگاری آن حماسه و آثارش در طول زمان نهفته است و کسی که به دقت در مجموعه این واقعه بنگرد، با این درس‌ها آشنا می‌شود[۱]. در این دانشنامه، در ذیل عنوان‌ها و مدخل‌های متعددی به شکل‌های گوناگون به اینگونه درس‌ها و آموزش‌های عاشورایی اشاره شده است. از جمله به این موضوعات مراجعه شود: آثار و نتایج نهضت عاشورا، آزادگی، اهداف نهضت عاشورا، ایثار، بصیرت، بلا و کربلا، تاکتیک‌های نظامی تبلیغی، جهاد، رمز جاودانگی عاشورا، زندگی، زیارت، شعارهای عاشورا، شهادت‌طلبی، شیعه امام حسین، عاشورا در نظر دیگران، عاشورا و امر به معروف، عاشورا و سقیفه، صبر، علی الاسلام السلام، فتح، فتوت، فرهنگ عاشورا، فوز، قربانی، کل یوم عاشورا، ماهیت قیام کربلا، مدایح و مراثی، نماز، نهضت یا شورش، وارث، وفا، هجرت، هل من ناصر، هیهات منا الذله، یا فتح یا شهادت، یا لیتنا کنا معک و... برخی عنوان‌های دیگر[۲].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. در این زمینه به اثر دیگر مؤلف (پیام‌های عاشورا) مراجعه شود
  2. ر. ک: محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۱۸۷.