امام حسین در معارف و سیره نبوی

پیامبر خاتم (ص) در سخنان بسیاری به بیان جایگاه ارزشمند امام حسین (ع) و نقش والای ایشان در پاسداری از دین مبین اسلام پرداخته است. پیامبر اکرم (ص) در حدیثی می‌فرماید: "حسین از من است و من از او، کسی که حسین را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است".

مقدمه

رسول خدا (ص) در سخنان بسیاری به بیان جایگاه ارزشمند امام حسین (ع) و نقش والای ایشان در پاسداری از دین مبین اسلام پرداخته است. به راستی، اباعبدالله الحسین (ع) با نهضت عظیم خویش، دین جد بزرگوارش را احیا و از تحریف حقایق ارزشمند آن جلوگیری کرد.

بشر از درک و معرفت مقام امام حسین (ع) ناتوان است. پس چگونه می‌تواند با عقل ناتوان و کلام لکنت‌بار خود، وی را توصیف کند. بی‌شک، چنین شخصیت والایی را باید خالق او، خداوند متعال، پیامبران الهی و خاتم آنها و جانشینانش معرفی و توصیف کنند. خداوند مهربان در توصیف مقام و منزلت اباعبدالله الحسین (ع) می‌فرماید: "ای محمد!... حسین را خزانه‌دار وحی خود قرار دادم و او را با شهادت گرامی داشتم و میراث‌های پیامبران را به وی عطا کردم. پس او سرور شهیدان است"^[۱].

پیامبر عظیم‌الشأن اسلام نیز در وصف امام حسین (ع) می‌فرماید: "حسین از من است و من از حسین. نام او بر سمت راست عرش نوشته شده است. همانا حسین، چراغ پر فروغ هدایت و کشتی نجات است"^[۲]

اکنون بخشی از روایاتی را که از زبان پیامبر خدا در شأن و منزلت امام حسین (ع) بیان شده است، نقل می‌کنیم. گفتنی است بیشتر فضایل امام حسین (ع)، همراه با فضایل امام حسن (ع) بیان شده است. امام حسین (ع) در دوران امامتش، حماسه خونین کربلا را آفرید و قیام آن حضرت به عنوان نقطه عطفی در تاریخ اسلام تجلی کرد و نهضت عظیم آن بزرگوار، سیاست تدلیس و تلبیس امویان را آشکار ساخت. آن حضرت احیاگر سنت اسلامی جدش بود که دچار تحریف و فراموشی شده بود. اکنون به بیان سخنان پیامبر اعظم (ص) درباره این امام همام می‌پردازیم.

پیامبر اسلام بارها در سخنان خود به بیان فضائل و مناقب امام حسین (ع) می‌پردازد و آیندگان را با راه و نهضت فرزندش هر چه بیشتر آشنا می‌سازد تا همگان با گام نهادن در مسیر فرزندش، حسین (ع) و پیروی از او، در مسیر حقیقی دین اسلام گام بردارند. پیامبر اکرم (ص) در حدیث زیبایی می‌فرماید: "حسین از من است و من از او، کسی که حسین را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است"^[۳].

پیامبر بارها در سخنانش به پیوند خود با امام حسین (ع) اشاره می‌کند و بدین وسیله امت خود را به پیروی از وی و فرزندانش فرا می‌خواند^[۴].

سرور جوانان بهشتی

رسول خدا (ص) در سخنی می‌فرماید: "حسن و حسین (ع)، سروران جوانان اهل بهشت هستند"^[۵].

ابن مسعود نیز از حضرت رسول روایت می‌کند: "این دو فرزندم، حسن و حسین (ع)، سیاه و سرور جوانان اهل بهشت هستند و پدرشان از آنها بر‌تر است"^[۶].

حذیفه حدیث زیبایی از رسول اکرم (ص) در این باره نقل می‌کند: "آیا ندیدی آنچه را پیش از این بر من عارض شد؟ او فرشته‌ای از فرشتگان بود که پیش از این به زمین فرود نیامده بود. وی از پروردگارش اجازه خواست تا به من سلام کند و مژده دهد که حسن و حسین (ع)، سروران جوانان اهل بهشت هستند و فاطمه، بانوی زنان اهل بهشت است"^[۷]^[۸]

مظهر سخاوت و شجاعت

حضرت فاطمه (س) از رسول خدا (ص) نقل فرمود: "و به فرزندم حسین، جرئت و سخاوتم را بخشیده‌ام"^[۹]^[۱۰]

دو گل زیبا

ابن عمر نیز از پیامبر خدا نقل می‌کند: "به راستی، حسن و حسین (ع)، دو گل من از دنیا هستند". این روایت از ابی بکر نیز نقل شده است^[۱۱]^[۱۲]

مهرورزی و پرهیز از دشمنی

از اسامة بن زید روایت شده است که رسول گرامی اسلام (ص) فرمود: "اینان فرزندان من و فرزندان دخترم هستند. خدایا! من آنها را دوست می‌دارم. تو نیز آنها و دوستان آنها را دوست بدار"^[۱۳]

ابوهریره نیز از قول رسول گرامی اسلام (ص) می‌گوید: "هر که حسن و حسین را دوست بدارد، مرا دوست داشته و هر که آنها را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته است"^[۱۴]^[۱۵]

محبوب‌ترین خاندان

انس از رسول اکرم (ص) روایت کرده است: "محبوب‌ترین خاندانم، حسن و حسین هستند"^[۱۶]^[۱۷]

پیش‌گویی پیامبر خدا از حادثه کربلا

پیش از آنکه حادثه کربلا اتفاق افتد، رسول اکرم (ص) از آن خبر داده بود. در حقیقت، پیامبر، پیشاپیش امتش را از این حادثه جان‌سوز باخبر کرده بود تا انسان‌ها را بر حقانیت امام حسین (ع) و الهی بودن نهضتش آگاه سازد و بر همگان اتمام حجت کند تا ندای «هل من ناصر» فرزندش را با جان و دل پاسخ گویند. در روایتی عایشه از رسول خدا (ص) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: "جبرئیل به من خبر داد که فرزندم، حسین در سرزمین طف کشته خواهد شد و این تربت را از آنجا آورد و خبر داد که قبرش در آنجاست"^[۱۸].

أم فضل، دختر حارث نیز به نقل از رسول خدا (ص) روایت می‌کند: "جبرئیل نزد من آمد و به من خبر داد که امتم، فرزندم، حسین را خواهند کشت و برای من از تربت خون‌آلود او آورد"^[۱۹].

احمد بن حنبل نیز در این باره روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: "فرشته‌ای وارد خانه‌ام شده که پیش از این نیامده بود و به من گفت: فرزندت حسین کشته خواهد شد. اگر می‌خواهی، خاک زمینی را که در آن کشته می‌شود، نشانت دهم؟ آن‌گاه خاک قرمز رنگی را به من نشان داد"^[۲۰].

بی‌تردید، نهضت بی‌مانند و پایدار امام حسین (ع) به گونه‌ای با رسالت پیامبر خدا گره خورده بود که آن حضرت، یکی از اهداف و رسالت‌های مهم خویش را شناساندن فرزندش به همگان و پیش‌گویی نهضت عاشورا و حماسه خونین کربلا می‌دانست و همواره بر این موضوع مهم تأکید می‌کرد^[۲۱].

جستارهای وابسته

منابع

رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم

پانویس

↑ «یَا مُحَمَّدُ!...وَ جَعَلْتُ حُسَيْناً خَازِنَ وَ حْيِي، و أَكْرَمْتُهُ بِالشَّهَادَةِ، وَ أَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ فَهُوَ سَيِّدُ الشُّهَداءِ...» ابن نما حلی، مثیر الاحزان.
↑ «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ‌... إِسْمُهُ مَكْتُوبٌ عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ‌: إِنَّ الْحُسَيْنَ مِصْبَاحُ الْهُدَى وَ سَفِينَةُ النَّجَاةِ...» بحارالانوار، ج۳۶، ص۲۰۵، ح۸.
↑ «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً» مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۷۷.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۵.
↑ «الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ»؛ مسند احمد، ج۳، ص۳۶۹، ح۱۰۶۱۶؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۸؛ حلیة الأولیاء ج۵، ص۷۱؛ کنز العمال، ج۱۲، ص۱۱۲، ح۲۴۶؛ نور الابصار، ص۱۲۶.
↑ «إِبْنايَ هَذانِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنَ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ أَبُوهُمَا خَيْرٌ مِنْهُمَا»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۹.
↑ «أَ مَا رَأَيْتَ الْعَارِضَ الَّذِي عَرَضَ لِي قَبْلَ ذلِکَ؟ هُوَ مَلَكٌ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مَا هَبِطَ إِلَى الْأَرْضِ قَطُّ قَبْلَ هَذِهِ اللَّيْلَةِ اسْتَأْذَنَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُسَلِّمَ عَلَيَّ وَ يُبَشِّرَنِي أَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ أَنَّ فَاطِمَةَ سَيِّدَةُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۸۶۴ ح۴۷۲۱؛ حلیة الأولیاء، ج۴، ص۱۹۰؛ کنز العمال، ج۱۲، ص۱۱۳، ح۳۴۲۴۹.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۷.
↑ «...وَ أَمَّا الْحُسَيْنُ فَإِنَّ لَهُ جُرْأَتِي وَ جُودِي...»؛ کنزالعمال، ج۷، ص۲۶۸، ح۱۸۸۳۹؛ ج۱۲، ص۱۱۳، ح۳۴۲۵۰؛ ص۱۱۷، ح۳۴۲۷۲؛ ج۱۳، ص۶۷۰، ح۳۷۷۰۹.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.
↑ «إِنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ هُمَا رَيْحَانَتَايَ مِنَ الدُّنْيَا»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۴، ح۳۴۲۵۶؛ ج۱۳، ص۶۷۳، ح۳۷۷۱۹.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.
↑ «هَذَانِ ابْنَايَ وَ ابْنَا ابْنَتِي اللَّهُمَّ إِنِّي أُحِبُّهُمَا فَأَحِبَّهُمَا وَ أَحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُمَا»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۴، ح۳۴۲۵۵؛ ج۱۳، ص۶۷۱، ح۳۷۷۱۱؛ بحارالانوار، ج۳۷، ص۷۴.
↑ «مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ فَقَدْ أَحَبَّنِي‌، وَ مَنْ أَبْغَضَهُمَا فَقَدْ أَبْغَضَنِي»؛ مسند احمد، ج۲، ص۱۶۱، ح۷۸۱۶؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۷.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.
↑ «أَحَبُّ اهْلِ بَيْتى الَىَّ الْحَسَنُ وَ الحُسَيْنُ»؛ نظم درر السمطین، ص۲۱۰؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۶، ح۳۴۲۶۵.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۹.
↑ «أَخْبَرَنِي جَبْرَئِيلُ أَنَّ ابْنِي الْحُسَيْنَ يُقْتَلُ بَعْدِي بِأَرْضِ الطَّفِ وَ جَاءَنِي بِهَذِهِ التُّرْبَةِ فَأَخْبَرَنِي أَنَّ فِيهَا مَضْجَعَهُ»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۲۳، ح۳۴۹۹.
↑ «أَتانِي جِبْرِيلُ وَ أَخْبَرَنِي أَنْ أُمَّتِي سَتَقْتُلُ إِبْنِي هَذَا (يَعْنِي الْحُسُيْنَ) وَ أَتَانِي بتربة مِنْ تُرْبَتِهِ حَمْرَاءَ»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۹۸، ح۴۸۱۸؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۲۳، ح۳۴۳۰۰؛ نورالابصار، ص۱۳۹.
↑ «لَقَدْ دَخَلَ عَلِيَّ الْبَيْتَ مَلَكٌ لَمْ يَدْخُلْ عَلَيَّ قَبْلَهَا، فَقَالَ لِي: إِنَّ ابْنَكَ هَذَا حُسَيْنَاً مَقْتُولٌ، وَإِنْ شِئْتَ أُرِيكَ مِنْ تُرْبَةِ الْأَرْضِ الَّتِي يُقْتَلُ بِهَا، قَالَ: "فَأَخْرَجَ تُرْبَةً حَمْرَاءَ"»؛ مسند احمد، ج۷، ص۴۱۸، ح۲۵۹۸۵؛ کنز العمال، ح۳۴۳۲۳.
↑ رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۹.

[1] «یَا مُحَمَّدُ!...وَ جَعَلْتُ حُسَيْناً خَازِنَ وَ حْيِي، و أَكْرَمْتُهُ بِالشَّهَادَةِ، وَ أَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ فَهُوَ سَيِّدُ الشُّهَداءِ...» ابن نما حلی، مثیر الاحزان.

[2] «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ‌... إِسْمُهُ مَكْتُوبٌ عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ‌: إِنَّ الْحُسَيْنَ مِصْبَاحُ الْهُدَى وَ سَفِينَةُ النَّجَاةِ...» بحارالانوار، ج۳۶، ص۲۰۵، ح۸.

[3] «حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً» مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۷۷.

[4] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۵.

[5] «الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ»؛ مسند احمد، ج۳، ص۳۶۹، ح۱۰۶۱۶؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۸؛ حلیة الأولیاء ج۵، ص۷۱؛ کنز العمال، ج۱۲، ص۱۱۲، ح۲۴۶؛ نور الابصار، ص۱۲۶.

[6] «إِبْنايَ هَذانِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنَ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ أَبُوهُمَا خَيْرٌ مِنْهُمَا»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۹.

[7] «أَ مَا رَأَيْتَ الْعَارِضَ الَّذِي عَرَضَ لِي قَبْلَ ذلِکَ؟ هُوَ مَلَكٌ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مَا هَبِطَ إِلَى الْأَرْضِ قَطُّ قَبْلَ هَذِهِ اللَّيْلَةِ اسْتَأْذَنَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُسَلِّمَ عَلَيَّ وَ يُبَشِّرَنِي أَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ سَيِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ أَنَّ فَاطِمَةَ سَيِّدَةُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۸۶۴ ح۴۷۲۱؛ حلیة الأولیاء، ج۴، ص۱۹۰؛ کنز العمال، ج۱۲، ص۱۱۳، ح۳۴۲۴۹.

[8] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۷.

[9] «...وَ أَمَّا الْحُسَيْنُ فَإِنَّ لَهُ جُرْأَتِي وَ جُودِي...»؛ کنزالعمال، ج۷، ص۲۶۸، ح۱۸۸۳۹؛ ج۱۲، ص۱۱۳، ح۳۴۲۵۰؛ ص۱۱۷، ح۳۴۲۷۲؛ ج۱۳، ص۶۷۰، ح۳۷۷۰۹.

[10] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.

[11] «إِنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ هُمَا رَيْحَانَتَايَ مِنَ الدُّنْيَا»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۴، ح۳۴۲۵۶؛ ج۱۳، ص۶۷۳، ح۳۷۷۱۹.

[12] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.

[13] «هَذَانِ ابْنَايَ وَ ابْنَا ابْنَتِي اللَّهُمَّ إِنِّي أُحِبُّهُمَا فَأَحِبَّهُمَا وَ أَحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُمَا»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۴، ح۳۴۲۵۵؛ ج۱۳، ص۶۷۱، ح۳۷۷۱۱؛ بحارالانوار، ج۳۷، ص۷۴.

[14] «مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ فَقَدْ أَحَبَّنِي‌، وَ مَنْ أَبْغَضَهُمَا فَقَدْ أَبْغَضَنِي»؛ مسند احمد، ج۲، ص۱۶۱، ح۷۸۱۶؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۸۲، ح۴۷۷۷.

[15] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۸.

[16] «أَحَبُّ اهْلِ بَيْتى الَىَّ الْحَسَنُ وَ الحُسَيْنُ»؛ نظم درر السمطین، ص۲۱۰؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۱۶، ح۳۴۲۶۵.

[17] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۹.

[18] «أَخْبَرَنِي جَبْرَئِيلُ أَنَّ ابْنِي الْحُسَيْنَ يُقْتَلُ بَعْدِي بِأَرْضِ الطَّفِ وَ جَاءَنِي بِهَذِهِ التُّرْبَةِ فَأَخْبَرَنِي أَنَّ فِيهَا مَضْجَعَهُ»؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۲۳، ح۳۴۹۹.

[19] «أَتانِي جِبْرِيلُ وَ أَخْبَرَنِي أَنْ أُمَّتِي سَتَقْتُلُ إِبْنِي هَذَا (يَعْنِي الْحُسُيْنَ) وَ أَتَانِي بتربة مِنْ تُرْبَتِهِ حَمْرَاءَ»؛ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۹۸، ح۴۸۱۸؛ کنزالعمال، ج۱۲، ص۱۲۳، ح۳۴۳۰۰؛ نورالابصار، ص۱۳۹.

[20] «لَقَدْ دَخَلَ عَلِيَّ الْبَيْتَ مَلَكٌ لَمْ يَدْخُلْ عَلَيَّ قَبْلَهَا، فَقَالَ لِي: إِنَّ ابْنَكَ هَذَا حُسَيْنَاً مَقْتُولٌ، وَإِنْ شِئْتَ أُرِيكَ مِنْ تُرْبَةِ الْأَرْضِ الَّتِي يُقْتَلُ بِهَا، قَالَ: "فَأَخْرَجَ تُرْبَةً حَمْرَاءَ"»؛ مسند احمد، ج۷، ص۴۱۸، ح۲۵۹۸۵؛ کنز العمال، ح۳۴۳۲۳.

[21] رحیمیان، محمد حسین، اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم ص ۴۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]